Η πρόσφατη συνάντηση κορυφής μεταξύ του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Κινέζου ομολόγου του Σι Τζινπίνγκ, οδήγησε σε μια μακροπρόθεσμη συμφωνία με στόχο τη διαρκή ανάπτυξη των λεγόμενων αντιδραστήρων ταχείας νετρονίων.
Κατά τη συνάντηση στη Μόσχα την περασμένη Τρίτη, ο Πούτιν και ο Σι ανακοίνωσαν την πυρηνική συμφωνία ως μέρος μιας σειράς συμφωνιών, που υπέγραψαν τα έθνη τους.
Η Κίνα έχει τη δυνατότητα να παράγει 50 πυρηνικές κεφαλές ετησίως. Η «απεριόριστη συνεργασία» μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου, η οποία ανακοινώθηκε κατά την επίσκεψη του Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ και του Ρώσου ομολόγου του κ. Βλαντιμίρ Πούτιν, εγγυάται την πυρηνική ενέργεια της Κίνας για τις επόμενες δεκαετίες.
Οι πρώτες ρωσικές παραδόσεις ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Στα τέλη του περασμένου έτους, 25 τόνοι ρωσικού ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού πήγαν ήδη στην Κίνα. Το ουράνιο προοριζόταν για τον κινεζικό CFR-600, μια εγκατάσταση ταχέων αντιδραστήρων. Οι εγκαταστάσεις αυτές δεν χρησιμοποιούν νερό, αλλά υγρό μέταλλο, λένε οι ειδικοί, και επιτυγχάνουν εξαιρετικά γρήγορα τα τελικά αποτελέσματα.
Είναι η ταχεία λειτουργία του CFR-600 που ανησυχεί την Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με αμερικανούς ειδικούς που επικαλείται το Bloomberg, το CFR-600 μπορεί να παράγει έως και 50 πυρηνικές κεφαλές ετησίως. Ωστόσο, σύμφωνα με άλλους, η Κίνα θα μπορεί να έχει 700 πυρηνικές κεφαλές μέχρι το τέλος του 2027. Σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις, έως και 1.500 πυρηνικές κεφαλές μέχρι το τέλος του 2035.
Αμερικανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι το CFR-600, στο οποίο η Ρωσία είχε προμηθεύσει Ουράνιο τον Δεκέμβριο, θα ήταν ο βασικός πυλώνας του προγράμματος πυρηνικών όπλων της Κίνας για το μέλλον, επιτρέποντας σχεδόν τέσσερις φορές άλμα στο απόθεμα πυρηνικών σε περίπου 12 χρόνια από τώρα.
700 πυρηνικά
Ο αριθμός 700 εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε μια έκθεση του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ το 2021, που εξέταζε τις πυρηνικές δυνατότητες της Κίνας. Αυτός ο αριθμός είναι πολύ διογκωμένος σε μόλις δώδεκα μήνες, όταν η ίδια έκθεση, αλλά για το 2020, προέβλεπε πολύ λιγότερα. Η έκθεση του 2021 υποδηλώνει ότι η Κίνα έχει ήδη τουλάχιστον 400 πυρηνικές κεφαλές μέχρι σήμερα.
«Η πυρηνική συνεργασία της Ρωσίας και της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας (ΛΔΚ), προχωρά πολύ πιο μακριά από απλά πολιτικά έργα», έγραψαν από κοινού οι πρόεδροι των ενόπλων υπηρεσιών, των εξωτερικών υποθέσεων και των επιτροπών πληροφοριών του Κογκρέσου στον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν πριν από δύο εβδομάδες.
Δεν θα είναι περίεργο να δούμε σύντομα ένα ακόμη πακέτο κυρώσεων των ΗΠΑ στη Ρωσία, αλλά αυτή τη φορά θα στοχεύουν απευθείας στον ρωσικό γίγαντα της πυρηνικής ενέργειας Rosatom. Υπήρχαν εκκλήσεις για παρόμοιες κυρώσεις ήδη από πέρυσι, αλλά η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ κ. Τζο Μπάιντεν, δεν προέβη σε τέτοια μέτρα κυρώσεων. Η γενική άποψη στο Κογκρέσο των ΗΠΑ μετά τη συνάντηση μεταξύ Πούτιν και Τζινπίνγκ, ήταν ότι η Ουάσιγκτον πρέπει να επιβάλει κυρώσεις στη Rosatom.
Το πλουτώνιο χρησιμοποιείται για όπλα
Η συνεργασία στην πυρηνική ενέργεια μεταξύ των δύο ασιατικών χωρών, έχει πάψει εδώ και καιρό να είναι μόνο στην πολιτική ενέργεια. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί, στους αντιδραστήρες αποστρατιωτικοποίησης πλουτωνίου της Κίνας. «Το πλουτώνιο χρησιμοποιείται για όπλα», είπε ο John Plumb, βοηθός υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, σε δήλωση τον Μάρτιο. Σύμφωνα με τον Plumb, η προμήθεια εμπλουτισμένου ουρανίου από τη Ρωσία στην Κίνα σημαίνει ότι, το Πεκίνο θα επεκτείνει πολύ τις πυρηνικές του δυνατότητες.
«Το σχάσιμο υλικό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και τα πυρηνικά κράτη, αυτά που θα έπρεπε κατ' αρχήν να είναι υπεύθυνα, δεν πρέπει να το μοιράζονται για να τροφοδοτήσουν τα πυρηνικά τους προγράμματα», σχολίασε ανώτερος αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Ωστόσο, το Πεκίνο αντιτίθεται στην άποψη της Ουάσιγκτον, ειδικά όσον αφορά το αμφιλεγόμενο εργοστάσιο CFR-600. Οι Κινέζοι λένε ότι το CFR-600, δεν έχει καμία σχέση με τη βιομηχανία όπλων. Ο κύριος στόχος του, είναι η ηλεκτρική ενέργεια για τον πληθυσμό στο πλαίσιο του φιλόδοξου σχεδίου του Πεκίνου να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ, ως τον κύριο προμηθευτή πυρηνικής ενέργειας.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι η παράδοση του Δεκεμβρίου 25 τόνων εμπλουτισμένου ουρανίου υψηλής ποιότητας για το CFR-600, είναι η βάση για το νέο πρόγραμμα πυρηνικών όπλων της Κίνας. Σύμφωνα με προκαταρκτικούς υπολογισμούς, σε 12 χρόνια το Πεκίνο θα έχει αποκτήσει τέσσερις φορές περισσότερα πυρηνικά όπλα από ότι, αναμενόταν μόλις πριν από ένα χρόνο.
Προς το παρόν, η γενική συναίνεση είναι ότι όλα αυτά βρίσκονται στη σφαίρα των εικασιών. Γιατί; Επειδή η συμφωνία προμήθειας ουρανίου για το CFR-600, παραμένει μυστική και όχι δημόσια. Είναι η μυστικότητα γύρω από τη συμφωνία που προκαλεί εικασίες ότι, κάποια στιγμή ορισμένες από τις προμήθειες, θα μπορούσαν να διατεθούν για την έναρξη του νέου προγράμματος πυρηνικών όπλων της Κίνας.
Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το εξής γεγονός: από την επιβολή οικονομικών κυρώσεων στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία, οι εξαγωγές πυρηνικών της Μόσχας αυξήθηκαν αρκετές φορές. Η Ρωσία παραμένει ο μεγαλύτερος προμηθευτής πυρηνικών καυσίμων και αντιδραστήρων στον κόσμο. Οι κυρώσεις δεν άλλαξαν τίποτα όσον αφορά την πυρηνική ανάπτυξη της Ρωσικής Ομοσπονδίας, απλώς έκαναν τη Μόσχα να αναζητήσει νέους εταίρους, τους οποίους στην πραγματικότητα βρήκε.
Σε αυτό το παιχνίδι πυρηνικών υπερδυνάμεων, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα είναι όλα αναγνωρισμένα κράτη πυρηνικών όπλων βάσει της Συνθήκης Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων (NPT). Είναι μέλη της Ομάδας Πυρηνικών Προμηθευτών (NSG). Αυτό το πολυμερές καθεστώς ελέγχου των εξαγωγών, ρυθμίζει τις μεταφορές υλικών και τεχνολογίας που σχετίζονται με πυρηνικά και αποτρέπει το να πέσουν στα χέρια τρίτων κρατών.
Το NSG είναι μια κλειστή λέσχη χωρών προμηθευτών πυρηνικών, που επιδιώκει να προωθήσει τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων εφαρμόζοντας δύο σειρές κατευθυντήριων γραμμών για τις πυρηνικές εξαγωγές και τις εξαγωγές που σχετίζονται με τα πυρηνικά.
