Τα τελευταία τέσσερα χρόνια αποδείχθηκαν καρποφόρα για τη Lockheed Martin στην Ευρώπη, καθώς έξι έθνη έχουν συνδέσει τις πολεμικές αεροπορίες τους με το μαχητικό αεροσκάφος F-35 πέμπτης γενιάς της αμερικανικής εταιρείας.
Παρά τις εκκλήσεις από τους Γάλλους ηγέτες προς τους γείτονές τους, να «αγοράσουν ευρωπαϊκά», το F-35 κερδίζει σταθερά εγχώριους υποψηφίους στους πιο πρόσφατους διαγωνισμούς μαχητικών αεροσκαφών, όπως το Dassault Rafale, το JAS 39 Gripen της Saab και το Eurofighter Typhoon που αναπτύχθηκε από την Airbus BAE Systems και Leonardo.
Οι Βρυξέλλες επέλεξαν το αμερικανικό F-35, εις βάρος του Eurofighter Typhoon και του Rafale. Αναμενόμενος επίλογος: το Γαλλικό στρατόπεδο και η Boeing, είχαν ήδη καταγγείλει μια μεροληπτική πρόσκληση υποβολής προσφορών.
Ο επίλογος ήταν αναμενόμενος, δεν είναι λιγότερο επώδυνος. Όπως ανακοινώθηκε από τον βελγικό Τύπο, οι Βρυξέλλες επέλεξαν το αμερικανικό μαχητικό F-35 για να αντικαταστήσει το παλιό του F-16 , εις βάρος του Typhoon της ευρωπαϊκής κοινοπραξίας Eurofighter και του γαλλικού Rafale.
Σύμφωνα με το AeroDefenseNews, το συμβόλαιο είναι ύψους 2,9 δισ. ευρώ για 34 αεροσκάφη. Το πρώτο αεροσκάφος θα πρέπει να φτάσει στις βελγικές δυνάμεις από το 2023. Το European Typhoon, φιναλίστ στην πρόσκληση υποβολής προσφορών, φεύγει λοιπόν με «άδεια χέρια». Όσον αφορά το Rafale, το στοίχημα του Υπουργείου Ενόπλων Δυνάμεων, να μην ανταποκριθεί στην πρόσκληση υποβολής προσφορών για την πρόταση μιας ευρύτερης στρατηγικής συνεργασίας στο Βέλγιο, δεν αποδείχτηκε κερδοφόρο: ο Βέλγος υπουργός Άμυνας Steve Vandeput, δεν μελέτησε καν το αρχείο!
Η απόφαση κάθε άλλο παρά έκπληξη είναι: το F-35 ήταν το συντριπτικό φαβορί του διαγωνισμού. Σύμφωνα με τη γαλλική πλευρά, οι προδιαγραφές φαινόταν μάλιστα να έχουν γραφτεί για το μαχητικό της Lockheed Martin . Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Dassault Aviation Eric Trappier, αμφισβήτησε ανοιχτά το θέμα : «Υπάρχουν πολύ συγκεκριμένα αιτήματα για αεροπλάνα του ΝΑΤΟ, τα οποία μόνο οι Αμερικανοί μπορούν να υποβάλουν», είπε. «Εμείς δεν είχαμε απάντηση».
Η Boeing χτυπά την «πόρτα»
Το Γαλλικό στρατόπεδο δεν ήταν το μόνο που κατήγγειλε τους όρους του διαγωνισμού. Ο αμερικανικός κολοσσός Boeing, υποψήφιος με το F-18 του, είχε χτυπήσει δυνατά την «πόρτα» του διαγωνισμού, αμφισβητώντας επίσης τα κριτήρια της Βελγικής πρόσκλησης υποβολής προσφορών: «Λυπούμαστε που αφού εξετάσαμε το αίτημα, δεν βλέπουμε καμία ευκαιρία να διαγωνιστούμε με πραγματικά ίσους όρους ανταγωνισμού με το F/A-18 Super Hornet», ανέφερε η ομάδα σε μια δήλωση.
Γαλλικό μέσο ενημέρωσης προβάλλει: «Το ερώτημα που κάνουμε όλοι στους εαυτούς μας, είναι μήπως η Boeing αποσύρθηκε επειδή υπήρχε επιλογή μεταξύ Βελγίου και Ηνωμένων Πολιτειών, να αγοράσουν το F-35 και το έμαθαν; Κάτι που θα ήταν περίεργο όταν διεξάγεται ο διαγωνισμός».
Μεταξύ των κριτηρίων που κρίθηκαν ευνοϊκά για το F-35, ήταν η ικανότητα συμμετοχής στην αποτρεπτική δύναμη του ΝΑΤΟ με τη μεταφορά της αμερικανικής πυρηνικής βόμβας B-61. Ωστόσο, μόνο το F-35 προορίζεται να έχει αυτή τη δυνατότητα. Για να είναι συμβατή η διάσημη βόμβα, οι άλλοι κατασκευαστές αεροσκαφών πρέπει να υποβάλουν αίτημα στην Ουάσιγκτον, το οποίο προφανώς οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να αρνηθούν, γεγονός, που δίνει μεγάλο πλεονέκτημα στα αμερικανικά αεροσκάφη.
Μαχαιριά
Για να κερδίσει τον Βελγικό διαγωνισμό, η Αμερικανική Lockheed Martin, μπόρεσε επίσης να υπολογίζει στην αμέριστη υποστήριξη της Ολλανδίας. Ήδη πελάτης του F-35, η χώρα έκανε εκστρατεία στις Βρυξέλλες για το μαχητικό Lockheed Martin. Ισχυρή υποστήριξη, καθώς η Ολλανδική και η Βελγική αεροπορία, είναι παραδοσιακά κοντά: από το 2017, αστυνόμευαν εκ περιτροπής τους ουρανούς ολόκληρης της Μπενελούξ.
Ακόμη και αναμενόμενο, η απόφαση των Βρυξελλών είναι ωστόσο μια «μαχαιριά» στην ευρωπαϊκή άμυνα. Μια νέα Ευρωπαϊκή χώρα, πρωτεύουσα της οποίας είναι και αυτή της Ευρώπης, πέφτει στα χέρια των Αμερικανών, παρόλο που στον διαγωνισμό συμμετείχαν δύο ευρωπαϊκά αεροπλάνα, το Rafale και το Typhoon.
Η Γηραιά Ήπειρος, βρίσκεται έτσι υπονομευμένη από μια «λέσχη F-35» που συνεχίζει να επεκτείνει την επιρροή της εντός της (Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Ιταλία, Νορβηγία, Δανία), αποσπώντας σημαντικό μέρος των πόρων που διατίθενται για την άμυνα. Το Βέλγιο, που συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Παρέμβασης και έχει υποστηρίξει τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, κινείται έτσι ενάντια στη βούληση μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας.
Αμερικανική πίεση
Η Ουάσιγκτον είχε ασκήσει τεράστια πίεση στις Βρυξέλλες για να κερδίσει γρήγορα τη σύμβαση, τονίζοντας ότι η προσφορά της για το F-35 ίσχυε μόνο μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου. Για να «χρυσώσει το χάπι», η Βελγική κυβέρνηση επιβεβαίωσε, ταυτόχρονα με την ανακοίνωση των F-35, την αγορά 442 Γαλλικών τεθωρακισμένων οχημάτων (Griffon και Jaguar) από το πρόγραμμα Scorpion. Ένα σημαντικό «έπαθλο παρηγοριάς» (1,1 δισεκατομμύρια ευρώ), αλλά απέχει πολύ από το να έχει το ίδιο οικονομικό και συμβολικό βάρος με το συμβόλαιο για τα μαχητικά αεροσκάφη.