Στην Τσεχική Δημοκρατία, υπήρξε μια πολύ εντατική συζήτηση τις τελευταίες εβδομάδες, εάν ο στρατός θα πρέπει να συνεχίσει να χρησιμοποιεί σουηδικά μαχητικά Gripen στο μέλλον ή να μεταβεί στο αμερικανικό F-35.
Ο Jiří Verner, ήταν εκεί όταν η Ρωσική τεχνολογία άλλαξε σε Σουηδική. Διετέλεσε Αρχηγός της Πολεμικής Αεροπορίας της Τσεχίας και από πέρυσι, είναι διευθυντής της Saab για την Τσεχία και τη Σλοβακία. Εργάζεται λοιπόν σε μια εταιρεία που κατασκευάζει Gripens.
Σε μια συνέντευξη για ιστότοπο της πατρίδας του, υπερασπίζεται τα σουηδικά μαχητικά. Μέσα από την οπτική ενός πιλότου και ενός ατόμου που ήταν στο στρατό, εξηγεί τι πρακτικά πράγματα θα συμβούν εάν, η Τσεχία αποφασίσει να στραφεί σε αμερικανικά μαχητικά.
Πιστεύει ότι το αεροσκάφος gripen, όπως σχεδιάστηκε για τη Σουηδική Πολεμική Αεροπορία ή για άλλους χρήστες, ανταποκρίνεται ακριβώς στις απαιτήσεις της Τσεχίας. «Από τότε που μπήκαμε στο ΝΑΤΟ, οι απαιτήσεις για την Τσεχική Δημοκρατία δεν έχουν αλλάξει και σίγουρα δεν θα αλλάξουν στο εγγύς μέλλον. Είναι ακόμα τα ίδια. Αυτό σημαίνει προστασία του εναέριου χώρου της Τσεχίας, το οποίο διατηρούμε συνεχώς από το 1999, όταν μπήκαμε στο ΝΑΤΟ με αεροσκάφη MiG-21 και μεταβήκαμε σε αεροσκάφη Gripen το 2005, χωρίς να χαθεί ούτε ένα δευτερόλεπτο για την προστασία του εναέριου χώρου από την Τσεχική Αεροπορία. Ήμασταν πολύ περήφανοι για αυτό εκείνη την εποχή», αναφέρει.
Δηλαδή, προσφέρει προστασία εναέριου χώρου, ικανότητα επίθεσης σε εναέριους και επίγειους στόχους και, στο μέλλον, «μπορούμε να συμμετέχουμε τελικά σε διεθνείς επιχειρήσεις, οι οποίες είναι φυσικά πολύ περίπλοκες και καθορίζονται από τον αριθμό των αεροσκαφών, των όπλων και τα παρόμοια», αναφέρει.
Όσον αφορά το οικονομικό κόστος και συγκρίνουμε τα Gripens με τα αμερικανικά μαχητικά F-35, πιστεύει πως το κόστος για τα Σουηδικά μαχητικά είναι απερίγραπτα χαμηλότερο, ειδικά το κόστος λειτουργίας.
Για να γίνει πιο συγκεκριμένος, ανέφερε ως παράδειγμα την κατανάλωση καυσίμου, λέγοντας:
«Αναλυτές αναφέρουν ότι η κατανάλωση καυσίμου του F-35 ανά ώρα πτήσης είναι σχεδόν 1,7 φορές μεγαλύτερη. Αυτό σημαίνει ότι εάν το gripen καταναλώσει 2,5 τόνους καυσίμου, το F-35 δεν θα είναι καλύτερο, θα καταναλώσει κάπου κάτω από 4,5 τόνους καυσίμου. Και τότε κάποιος πρέπει να πληρώσει για αυτό, αυτό δεν αναφέρεται στην τιμή αγοράς.
Στη συνέχεια, όμως, όταν αποκτηθεί ένα τέτοιο αεροσκάφος, ο στρατός πρέπει να αναλάβει αυτό το κόστος. Στη συνέχεια, το λειτουργικό κόστος αυξάνεται δυσανάλογα. Σε μια εποχή που η τιμή του καυσίμου για έναν τόνο στην πολιτική αγορά, έχει αυξηθεί από 500 δολάρια σε 1400 από την αρχή του πολέμου, το ίδιο συμβαίνει και στον στρατό. Τα λειτουργικά έξοδα αυξάνονται κατά αυτόν τον παράγοντα και μιλάμε μόνο για καύσιμα».
Ανέφερε δε, ότι μια ώρα πτήσης μπορεί να είναι πέντε έως επτά φορές πιο ακριβή για το F-35, «αλλά ξέρετε πώς είναι. Πολλοί πίνακες δημιουργούνται σήμερα και μπορεί να υπολογιστεί με διαφορετικούς τρόπους. Όσον αφορά τα καύσιμα, είναι μόνο δύο φορές πιο ακριβό ανά ώρα πτήσης. Αλλά δεν είναι μόνο ότι θα χειριστείς το αεροπλάνο», είπε.
Στον αντίποδα όμως ο Στρατιωτικός και αναλυτής ασφαλείας Lukáš Visingr, αναφέρει για τα αμερικανικά μαχητικά F-35
«Οι Αμερικανοί βασίζονται στον εκσυγχρονισμό και τη λειτουργία τους έως το 2070, που θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μας ( Τσεχία). Φυσικά, το F-35 είναι πιο ακριβό από άποψη κόστους απόκτησης και λειτουργίας. Αυτό το αεροσκάφος, δεν έχει ανταγωνισμό στον κόσμο όσον αφορά το τι μπορούν να κάνουν τα συστήματά του, τα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, τα συστήματα επικοινωνιών του. Η κύρια δύναμη του αεροσκάφους είναι η υπεροχή πληροφοριών».
«Ένας σημαντικός παράγοντας: Αν πάμε στον δρόμο των πυρηνικών όπλων, το F-35 είναι απαραίτητο, γιατί το gripen δεν θα φέρει πυρηνικά όπλα. Το F-35 αρχίζει να είναι μια επαρκής λύση. Άλλος λόγος: Γερμανοί, Πολωνοί θα τα έχουν. Θα τα έχουν οι πιο στενοί μας σύμμαχοι. Οι Σλοβάκοι θα έχουν το F-16 της τελευταίας έκδοσης, το οποίο έχει εν μέρει μακρινή σχέση με το F-35 όσον αφορά τα ηλεκτρονικά και κάποια πράγματα».
«Το F-35 αναμένεται να είναι σε λειτουργία και αναβάθμιση μέχρι το 2070. Αν αγοράσουμε το F-35, θα λύσουμε το πρόβλημα 40 χρόνια μπροστά. Το κόστος, το οποίο θα είναι υψηλότερο στην αρχή, υπολογίζεται σε έναν διπλό κύκλο ζωής. Το F-35 θα είναι το στάνταρ ευρωπαϊκό αεροσκάφος».
Ο πρώην Αρχηγός της Τσεχικής Πολεμικής Αεροπορίας Jiří Verner, πιστεύει οτι το αεροσκάφος F-35 έχει σχεδιαστεί με εντελώς διαφορετικό τρόπο, για επιθέσεις βαθιά σε εχθρικό έδαφος ή για ρίψη πυρηνικών πυρομαχικών εκεί. «Αυτό δεν είναι καθήκον της τσεχικής Πολεμικής Αεροπορίας και δεν θα γίνει ποτέ στο εγγύς μέλλον», αναφέρει.