Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τόσο στη Ρωσία όσο και στη Δύση, μέχρι πολύ πρόσφατα, σημειώθηκε μείωση των όπλων πυροβολικού μεγάλου διαμετρήματος και των ισχυρών βομβιστικών όπλων της αεροπορίας.
Γύρω στα τέλη της δεκαετίας του 1970, υπήρχε μια ορισμένη συναίνεση μεταξύ των στρατιωτικών εμπειρογνωμόνων του κόσμου ότι ένας παγκόσμιος πόλεμος - αν ξεκινούσε - θα διεξαγόταν με πυρηνικούς πυραύλους και τα συμβατικά όπλα ήταν απαραίτητα για τοπικές συγκρούσεις, οι οποίες, κατά κανόνα, απέκλειαν τον βομβαρδισμό μεγάλων πόλεων. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρχε ανάγκη για «υπερδύναμη».
Η εμπειρία των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λιβύη, τη Συρία και την Ουκρανία έχει δείξει ότι οι στρατοί του κόσμου, βρίσκονται και πάλι αντιμέτωποι με το καθήκον της κατάληψης πόλεων.
Η μεγάλη πόλη είναι το καλύτερο πεδίο μάχης, για την αδύναμη και λιγότερο προηγμένη τεχνικά πλευρά της σύγκρουσης. Σε μια μητρόπολη, είναι δυνατό όχι μόνο να συγκεντρωθεί μια ομάδα δεκάδων χιλιάδων μαχητών, αλλά και να την προστατεύσει από την ανώτερη δύναμη πυρός του εχθρού, καθώς και να την προμηθεύσει με υλικό για μεγάλο χρονικό διάστημα και να αναπληρώσει τις απώλειες σε προσωπικό, όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό. Ούτε τα βουνά, ούτε τα δάση, ούτε οι ζούγκλες παρέχουν μια τέτοια ευκαιρία.
Για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, πιστεύεται ότι η κατάληψη πόλεων με πληθυσμό έως και 100 χιλιάδες άτομα, δεν είναι μεγάλο πρόβλημα. Είναι εύκολο να απομονωθούν πλήρως και να τεθεί ο έλεγχος των πυρών, σε ολόκληρη την επικράτεια του οικισμού. Μια πόλη αυτού του μεγέθους, δεν περιέχει μεγάλα αποθέματα υλικών και τεχνικών μέσων και πόρων, προκειμένου να διατηρηθεί ένα σημαντικό σώμα αμυνόμενων στρατευμάτων για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ωστόσο, η κατάσταση αλλάζει δραματικά κατά τη διάρκεια της επίθεσης σε μεγάλες πόλεις, με πληθυσμό άνω των 300-400 χιλιάδων ανθρώπων. Ήταν για τέτοιες μεγαλουπόλεις που εκτυλίχθηκαν οι πιο βαριές μάχες, κατά τη διάρκεια όλων των πρόσφατων ένοπλων συγκρούσεων.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της άμυνας των πόλεων, ήταν η μαζική χρήση των υπαρχόντων και η κατασκευή νέων υπόγειων καταφυγίων. Για αυτό, χρησιμοποιήθηκε ακόμη και εξειδικευμένος εξοπλισμός διάνοιξης σήραγγας. Ως αποτέλεσμα, όπου ο εχθρός βρισκόταν σε άμυνα για μεγάλο χρονικό διάστημα (σύμφωνα με την εμπειρία των στρατιωτικών επιχειρήσεων, για παράδειγμα, στη Συρία), δημιουργήθηκαν πραγματικοί υπόγειοι δρόμοι κατά μήκος των οποίων κινούνταν αυτοκίνητα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το πρόβλημα της εισβολής πόλεων στην εποχή μας, έχει γίνει πιο περίπλοκο λόγω, της μείωσης του ορίου των επιτρεπόμενων παράπλευρων ζημιών, κάτι που αποκλείει εντελώς και κατηγορηματικά ακόμη και τη θεωρητική χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων. Αλλά μόνο οι πύραυλοι δεν αρκούν. Αυτό σημαίνει ότι η εποχή των συνηθισμένων «superbombs» και «superguns» επέστρεψε.
"Daddy of all bombs" εναντίον "Mom of all bombs"
Το οπλοστάσιο των Αεροπορικών Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας, διαθέτει ισχυρά μέσα καταστροφής της αεροπορίας. Αυτές περιλαμβάνουν κυρίως, τη βόμβα υψηλής έκρηξης FAB-5000M-54 με ελεύθερη πτώση, βάρους πέντε τόνων. Η μάζα της κεφαλής αυτού του πυρομαχικού φτάνει τα 4200 κιλά και η μάζα του εκρηκτικού είναι 2210,6 κιλά. Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι, τέτοια όπλα χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της «ειδικής» στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία.
Αυτή η βόμβα εκσυγχρονιζόταν συνεχώς, αλλά το γεγονός είναι ότι τέθηκε σε λειτουργία το 1943. Χρησιμοποιήθηκαν κατά τις μάχες στο Kursk Bulge, κατά την απελευθέρωση του Orel και κατά την επίθεση στο Koenigsberg. Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, τα σοβιετικά στρατεύματα τα χρησιμοποίησαν και κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Αφγανιστάν.
Ειδικά από αυτή την άποψη, πρέπει να σημειωθεί ότι ο μόνος μεταφορέας του FAB-5000M-54 στο VKS, είναι το βομβαρδιστικό μεγάλου βεληνεκούς Tu-22M3.
Επί του παρόντος, βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες ανάπτυξης για τη δημιουργία αερομεταφερόμενης ογκομετρικής βόμβας, η οποία έχει λάβει την ανεπίσημη ονομασία "High Power Aircraft Vacuum Bomb", AVBPM. Ένα άλλο άτυπο όνομα για αυτό το πυρομαχικό είναι "Ο Πάπας όλων των Βομβών". Προέκυψε κατ' αναλογία με το όνομα της βόμβας της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ GBU-43 / B "Mother of All Bombs" (MOAB, Mother Of All Bombs).
Οι πρώτες πληροφορίες σχετικά με αυτά τα εγχώρια πυρομαχικά, εμφανίστηκαν στις 11 Σεπτεμβρίου 2007. Το προϊόν έπεσε από αεροσκάφος μεταφοράς και χτύπησε επιτυχώς, έναν εικονικό στόχο με ογκομετρική έκρηξη. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το συνολικό βάρος του προϊόντος AVBPM ξεπερνά τους 7,5-8 τόνους. Η εκρηκτική μάζα αυτού του πυρομαχικού είναι 7100 κιλά, το ισοδύναμο TNT είναι 44 τόνοι.
Το MOAB, με τη σειρά του, έχει μάζα 9,5 τόνων, εκ των οποίων οι 8,4 αντιπροσωπεύονται από το αυστραλιανής κατασκευής εκρηκτικό H-6 - ένα μείγμα εξογόνου, TNT και σκόνης αλουμινίου το οποίο είναι 1,35 φορές πιο ισχυρό από το TNT. Η δύναμη της έκρηξης είναι 11 τόνοι TNT, η ακτίνα καταστροφής είναι περίπου 140 μέτρα, η μερική καταστροφή συμβαίνει σε απόσταση έως και 1,5 km από το επίκεντρο.
Το πυροβολικό είναι φθηνότερο από τα αεροσκάφη
Κατά την έφοδο σε μεγαλουπόλεις και οχυρωμένες περιοχές, τα διαθέσιμα διαμετρήματα πυροβολικού (152 mm, 155 mm και ακόμη 203 mm και 240 mm) σαφώς, δεν επαρκούν τόσο για τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας όσο και για άλλους στρατούς. Αυτό απαιτεί πυροβολικό ειδικής ισχύος (OM).
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τα γερμανικά στρατεύματα χρησιμοποίησαν πυροβόλα διαμετρήματος 420 mm και 615 mm κατά τη διεξαγωγή πολεμικών επιχειρήσεων, σε πυκνές αστικές περιοχές. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης στο Koenigsberg τον Απρίλιο του 1945, ο Εργατικός και Αγροτικός Κόκκινος Στρατός (RKKA) χρησιμοποίησε οβίδες των 305 mm. Κατά κανόνα, η χρήση οβίδων και κανονιών ειδικής ισχύος είχε πολύ σημαντικό αποτέλεσμα.
Ένα παράδειγμα σχολικού βιβλίου, το οποίο μελετάται στην Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας , ήταν η γαλλική οβίδα M 1915/16 των 400 mm που αναπτύχθηκε από τον St. Chamond. Δύο χτυπήματα στο οχυρό Douamont, που κατέλαβαν τα γερμανικά στρατεύματα, ήταν αρκετά για να ξεκινήσουν μια υποχώρηση σε όλο τον τομέα του μετώπου.
Στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, η ηγεσία της ΕΣΣΔ πίστεψε τελικά στην καθολικότητα των πυρηνικών πυραύλων και θεώρησε ότι η περαιτέρω ανάπτυξη του πυροβολικού ειδικής ισχύος με κάννη, δεν είναι πολλά υποσχόμενη. Οι εργασίες έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα αυτό διακόπηκαν.
Ταυτόχρονα, δεν είναι σε καμία περίπτωση αναμφισβήτητο γεγονός ότι επί του παρόντος, όλες οι αποστολές πυρός μπορούν να επιλυθούν με αεροπορία και πυραυλικά όπλα υψηλής ακρίβειας.
Σε σύγκριση με το πυροβολικό ειδικής ισχύος, αυτό σίγουρα δεν φαίνεται φθηνότερο. Για παράδειγμα, το κόστος ενός σύγχρονου πολυλειτουργικού μαχητικού αεροσκάφους υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια δολάρια και για ένα διορθωμένο πολεμικό αεροσκάφος, θα πρέπει να πληρώσετε αρκετές δεκάδες ή και αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια.
Επιπλέον, υπάρχουν πολλές καταστάσεις όπου η μαχητική χρήση της αεροπορίας, είναι απλώς μη πρακτική ή ακόμα και αδύνατη.
Σε αυτό το πλαίσιο, το κόστος δημιουργίας και το κόστος λειτουργίας, για παράδειγμα, οβίδων 356 mm δεν μοιάζουν καθόλου με κάποιες υπέρογκες αξίες. Φυσικά, το σύγχρονο πυροβολικό ειδικής ισχύος πρέπει να έχει υψηλή κινητικότητα, ρυθμιζόμενα πυρομαχικά, πλήρως μεταφερόμενα σε ψηφιακά συστήματα καθοδήγησης.
