Ούτε η Μόσχα ούτε η Άγκυρα θέλουν να συγκρουστούν σε Εύξεινο Πόντο και Ουκρανία, αλλά η Τουρκία έχει στο χέρι της ένα « ισχυρό χαρτί», τα Στενά του Βοσπόρου, τα οποία και ελέγχει απόλυτα, και αυτό θα είναι σύντομα αιτία ρήξης ίσως και πολέμου με την Μόσχα, που δεν μπορεί να ανεχθεί αυτήν την κατάσταση για μεγάλο διάστημα ή ακόμα και μόνιμα, ειδικά σε ότι αφορά τα πολεμικά της πλοία.
Η Ρωσία χρειάζεται “ελεύθερη διέλευση” από αυτά τα Στενά, ειδικά όσο τα στρατεύματά της είναι παρόντα στη Συρία, αλλά και για να εφοδιάζει το ρωσικό στόλο της Μεσογείου.
Το καθεστώς Ερντογάν με σχετική απόφαση έκλεισε τα Στενά του Βοσπόρου τόσο τα ρωσικά όσο και στα αμερικανικά πολεμικά πλοία, λόγω Ουκρανίας, ενεργοποιώντας άρθρο της συνθήκης του Μοντρέ.
Ο πρώην Τούρκος διπλωμάτης και συνεργάτης του ινστιτούτου Carnegie Europe, Sinan Ulgen, είπε ότι “η Συνθήκη του Μοντρέ θα μπορούσε να φέρει ξανά την Τουρκία και τη Ρωσία σε πιθανή πολεμική σύγκρουση”.
«Δεν είναι σαφές για πόσο καιρό θα επικρατήσει η ισχύς του άρθρου 19 της συνθήκης αυτής, με την κίνηση αυτή να προκαλείται από την αναγνώριση από την τουρκική πλευρά ότι υπάρχει πόλεμος στην περιοχή.
Θα μπορούσαμε να είμαστε μάρτυρες ενός τρομερού σεναρίου πολύ σύντομα, αφού η Ρωσία θα ισχυρισθεί ότι ο πόλεμος έχει τελειώσει, αλλά η διεθνής κοινότητα και η Τουρκία δεν το αναγνωρίζουν και τότε τι θα γίνει;», τόνισε ο ίδιος.
Ο Ulgen είπε ότι πιστεύει ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να συμμορφώνεται με το γράμμα της Συνθήκης του Μοντρέ, επειδή η εφαρμογή ευελιξίας για τη μία πλευρά στον πόλεμο θα μπορούσε να δημιουργήσει τρομερή πίεση από την άλλη πλευρά (ΗΠΑ-ΝΑΤΟ).
“Στην πραγματικότητα, το κλείσιμο των Στενών από την Τουρκία, εμποδίζει την Μόσχα να ενισχύσει τον στόλο της στον Εύξεινο Πόντο ή να μετακινήσει πολεμικά πλοία τώρα στην περιοχή αυτή από το Αιγαίο και την Α. Μεσόγειο.
Επίσης τα ρωσικά πλοία που ανήκουν στον στόλο του Εύξεινου Πόντου, δεν μπορούν να επιστρέψουν στην Μεσόγειο.
Μακροπρόθεσμα, αυτό μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα για τις ικανότητες προβολής ισχύος της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα στη Συρία»,είπε ο Sinan Ulgen στο CNBC.
Η βύθιση του ρωσικού πολεμικού πλοίου Moskva στις 14 Απριλίου ανέδειξε το δίλημμα της Μόσχας που πρέπει να πείσει την Τουρκία να ανοίξει τον Βόσπορο και τα Δαρδανέλια για να αντικαταστήσει το Moskva, ή να μετακινήσει τον στόλο του Εύξεινου Πόντου μακριά από τους ουκρανικούς παράκτιους πυραύλους.
"Η Μόσχα και η Άγκυρα δεν έχουν ακόμη βιώσει έντονες διαφωνίες μεταξύ τους για την Ουκρανία. Υπάρχουν όμως ανησυχίες ότι η σχέση τους θα μπορούσε να γίνει πιο τεταμένη.
Η Τουρκία προσπαθεί να μεσολαβήσει για την ειρήνη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία. Αλλά η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ αποτελεί ένδειξη κλιμάκωσης μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, ότι η Άγκυρα το Σάββατο έκλεισε τον εναέριο χώρο της στα ρωσικά αεροσκάφη που πετούν στη Συρία", τόνισε ο ίδιος.
Για τη Ρωσία, τα στενά της Μαύρης Θάλασσας ήταν πάντα ο “φελλός στο βαρέλι που κλείδωνε” τον ρωσικό στόλο στη Μαύρη Θάλασσα.
Προσπάθησαν πολλές φορές οι Τούρκοι στο παρελθόν να χτυπήσουν επανειλημμένα, συμπεριλαμβανομένης της αμφισβήτησης της νομικής κατάστασης των στενών και της προσπάθειας απόδειξης του δικαιώματός τους για απρόσκοπτη διέλευση από τον Βόσπορο και τα Δαρδανέλια.
Κάποια στιγμή, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της ΕΣΣΔ Αντρέι Γκρόμυκο είχε δηλώσει ότι ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα των στενών με αρκετούς πυραύλους, δημιουργώντας ένα νέο Στενό.
