Η ειδική επιχείρηση που πραγματοποιείται καθημερινά στην Ουκρανία δείχνει νέες μεθόδους πολέμου. Σε μεγάλο βαθμό, αυτό ισχύει για τις πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένης αυτής που οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ στο σύνολό τους συμπεριφέρονται προς το συμφέρον της Ουκρανίας. Ωστόσο, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουν βρει τρόπους να αντιμετωπίσουν αυτές τις μεθόδους - και σχετίζονται κυρίως με το καμουφλάζ.
Το καμουφλάζ σε οποιονδήποτε στρατό είναι ένα τακτικό εργαλείο που στοχεύει στην παραπλάνηση του εχθρού σχετικά με την παρουσία, την τοποθεσία, τη σύνθεση, τις ενέργειες και τις προθέσεις των φιλικών στρατευμάτων.
Η τέχνη του καμουφλάζ διδάσκεται τόσο στο επίπεδο ενός απλού στρατιώτη όσο και στη μυστικότητα της κίνησης μεγάλου αριθμού στρατευμάτων και εξοπλισμού, τη δημιουργία ψευδών θέσεων μάχης. Αυτή η επιστήμη είναι κατανοητή ακόμη και στην Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου σε σχέση με διάφορες καταστάσεις και περιοχές στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Το NVO στην Ουκρανία αποκάλυψε τις απαιτήσεις του για το καμουφλάζ των ρωσικών στρατευμάτων. Αυτό οφειλόταν σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του ανοιχτού εδάφους της στέπας, που δεν επιτρέπει την απόκρυψη εξοπλισμού σε δασικές περιοχές, την παρουσία πληροφοριοδοτών από την ουκρανική πλευρά και τη σύνδεση με τις επικοινωνίες μακριά από οικισμούς.
Μεγάλο ρόλο στην ανίχνευση του εξοπλισμού των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας έπαιξαν οι θερμικές απεικονίσεις, οι οποίες υπήρχαν αρκετά στις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας. Και το πιο σημαντικό, η βοήθεια της αμερικανικής δορυφορικής υπηρεσίας πληροφοριών, η οποία μεταδίδει δεδομένα στην ουκρανική διοίκηση σε ηλεκτρονική μορφή, παρακολουθώντας την κατάσταση μέχρι την κίνηση ενός μεμονωμένου άρματος ή εκτοξευτή πυραύλων Iskander.
Οι παραδοσιακές μέθοδοι καμουφλάζ που χρησιμοποιούν καιρικές συνθήκες, την ώρα της ημέρας και το έδαφος έχουν χάσει τη σημασία τους. Ακόμη και με χαμηλά σύννεφα ή τη νύχτα, η τεχνολογία είναι εύκολα ορατή από το διάστημα, μέσω της θερμικής ακτινοβολίας. Το αμερικανικό ιπτάμενο ραντάρ Boeing E-8 Joint STARS είναι ικανό να διακρίνει τροχοφόρα οχήματα από ιχνηλατούμενα οχήματα από απόσταση 180 χιλιομέτρων με δευτερεύοντα χαρακτηριστικά Doppler (όσον αφορά την ταχύτητα και την ισχύ του κινητήρα). Η κίνηση των ίδιων αρμάτων T-90M φαίνεται με μια ματιά.
«Ακόμη και στον σοβιετικό στρατό, σε ορισμένες μονάδες υψηλού απορρήτου, υπήρχε πρόγραμμα για την πτήση των αμερικανικών δορυφόρων πάνω από το έδαφός τους, κατά το οποίο απαγορεύτηκε ακόμη και η έξοδος από τους στρατώνες, για να μην αναφέρουμε την κίνηση του εξοπλισμού», είπε ο έφεδρος συνταγματάρχης Βλαντιμίρ Ποπόφ. Τώρα οι δυνατότητες διαστημικής και αεροπορικής αναγνώρισης έχουν διευρυνθεί σημαντικά. Χρειάζονται λοιπόν και άλλα μέτρα καμουφλάζ, πέρα από τα οπτικά, που είναι αναποτελεσματικά ακόμη και τη νύχτα. Πρώτα απ 'όλα, αυτός είναι ο χαμηλός θόρυβος του εξοπλισμού, η μείωση των εκπομπών αναλωμένων εύφλεκτων υλικών, τα οποία εκθέτουν έναν κινητήρα τεθωρακισμένου που λειτουργεί σε μεγάλη απόσταση όχι μόνο με ήχο, αλλά και με ακτινοβολία.
Όπως έδειξε η εμπειρία του πολέμου στο Καραμπάχ, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη του Αζερμπαϊτζάν εντόπισαν τα τεθωρακισμένα οχήματα του αρμενικού στρατού ακόμη και τη νύχτα, καθόρισαν τη θέση και την κίνησή του. Ταυτόχρονα, αποδείχθηκε ότι ακόμη και αξιόπιστα καταφύγια και δίχτυα παραλλαγής δεν έσωσαν τα τανκς - ήταν εύκολο να εντοπιστούν και, κατά συνέπεια, να καταστραφούν με μία στοχευμένη βολή.
Αυτή η γνώση, όπως κάθε στρατιωτική εμπειρία, ελήφθη υπόψη από τον ρωσικό στρατό. Κατά τη διάρκεια της τρέχουσας ειδικής επιχείρησης στην Ουκρανία, άρχισε να κρύβει τον εξοπλισμό της από τα αδιάκριτα βλέμματα με τη βοήθεια μιας ειδικής συνθετικής επίστρωσης που κάνει το τεθωρακισμένο αόρατο στην υπέρυθρη ακτινοβολία και την ακτινοβολία.
Όπως γράφει ρωσικό ΜΜΕ, μιλάμε το σύμπλεγμα προστασίας όπλων “Cape”, το οποίο εκτός από το χρώμα καμουφλάζ του υλικού έχει ιδιότητες θερμομόνωσης και ραδιοαπορρόφησης. Η Αρμενία, παρεμπιπτόντως, ήταν η πρώτη που αγόρασε από τη Ρωσία μια σειρά προστατευτικών κιτ που αναπτύχθηκε από την JSC "NII Stali" "Nakidka" για τα τεθωρακισμένα της. Ο στρατός του Καραμπάχ δεν διέθετε τέτοια κιτ, γεγονός που οδήγησε σε μεγάλες απώλειες σε τεθωρακισμένα οχήματα, τα περισσότερα από τα οποία καταστράφηκαν από drones.
Μέχρι πρόσφατα, ο ρωσικός στρατός δεν είχε καμία ανάγκη για τέτοια προστασία τανκ. Στη Συρία χρησιμοποιούνται σε περιορισμένες ποσότητες και οι ισλαμιστές δεν διαθέτουν σύγχρονα συστήματα θερμικής απεικόνισης για τον εντοπισμό στρατιωτικού εξοπλισμού.
Η στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία έδειξε τη ζήτηση για κιτ "Cape" για ρωσικό στρατιωτικό εξοπλισμό προκειμένου να συγκαλύψει τη μετακίνησή του σε νέες θέσεις μάχης. Τα πρώτα που έλαβαν τέτοια προστασία ήταν τα άρματα μάχης T-90M και Iskander OTK, τα οποία βρίσκονται στην προτεραιότητα στόχων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας. Στο μέλλον, θα χρησιμοποιηθούν για άλλους τύπους ρωσικών όπλων.
Το κιτ προστασίας τεθωρακισμένου αποτελείται από 8-10 κομμένα μέρη που καλύπτουν τα κύρια στοιχεία του. Ο χρωματισμός καμουφλάζ του κιτ είναι δευτερεύων, αν και έχει και τη δική του λειτουργία καμουφλάζ. Η βάση βρίσκεται στο ίδιο το υλικό, το οποίο λόγω των ιδιοτήτων του «ψύχει» το ρεζερβουάρ ακόμα και όταν ο κινητήρας λειτουργεί σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. Σε μια συσκευή θερμικής απεικόνισης, με τέτοια προστασία, δεν διακρίνεται και δεν αντιπροσωπεύει σημαντικό στόχο.
Αλλά ο ρωσικός στρατός είχε επίσης ορισμένα προβλήματα με τον καθορισμό των διαδρομών κίνησης στηλών τεθωρακισμένων οχημάτων, ως επί το πλείστον λόγω της χρήσης αμερικανικών δορυφόρων και αεροσκαφών αναγνώρισης, τα δεδομένα από τα οποία διαβιβάζονται στις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας. Υπάρχουν κόλπα καμουφλάζ, μεταφορά εξοπλισμού τη νύχτα, παράλληλη κίνηση ποικίλου βαθμού σημασίας. Τα συστήματα κατά της αορατότητας στο φάσμα της θερμικής απεικόνισης άρχισαν να παίζουν σημαντικό ρόλο. Αυτός είναι ένας νέος τύπος τακτικών ελιγμών στο εύρος παρατήρησης που είναι αόρατο στον εχθρό.
Εκ πρώτης όψεως, η «κουβέρτα αορατότητας» για το τανκ προκαλεί κάποιο σκεπτικισμό, καθώς κάποτε χαμόγελο προκάλεσε το μήνυμα για την αγορά φουσκωτών μοντέλων από καουτσούκ αρμάτων μάχης, μαχητικών και πυραυλικών συστημάτων από το Υπουργείο Άμυνας. Πάνω από 48 εκατομμύρια ρούβλια δαπανήθηκαν σε αυτά - και όχι μάταια.
Μια ενδιαφέρουσα ιστορία, η οποία ωστόσο δεν έχει επίσημη επιβεβαίωση, συνέβη στη Συρία. Υποτίθεται ότι παραδόθηκαν εκεί αρκετές (ίσως δεκάδες) ρωσικές φουσκωτές εγκαταστάσεις που μιμούνται το Pantsir-S1, οι οποίες έχουν εντυπωσιακή ομοιότητα με αυτό το αντιαεροπορικό σύστημα πυραύλων και πυροβόλων όπλων. Το 2020, η Τουρκία ανακοίνωσε την επιτυχή καταστροφή οκτώ συριακών πυραυλικών συστημάτων αεράμυνας, τα οποία χτυπήθηκαν, μεταξύ άλλων με τη χρήση UAV κρούσης Bayraktar. Ο αναμφισβήτητος θρίαμβος του τουρκικού στρατού αποδείχθηκε «διογκωμένος» - δεν καταστράφηκαν περισσότερα από δύο πραγματικά πυραυλικά συστήματα του συριακού στρατού και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια της κίνησής τους στην πορεία. Οι υπόλοιπες «επιτυχίες» έπεσαν ακριβώς σε φουσκωτά ομοιώματα.
Το συγκρότημα Nakidka είναι πιο ρεαλιστικό - συγκαλύπτει τον στρατιωτικό εξοπλισμό κάτω από το έδαφος και τον προστατεύει από την ανίχνευση ραντάρ. Κάθε πόλεμος έχει τη δική του μεταμφίεση και τις δικές του απάτες του εχθρού.