Είναι αυτονόητο ότι η διανομή των ενεργειακών πηγών της Ανατολικής Μεσογείου, αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης, ακόμη και σύγκρουσης, μεταξύ των κρατών που έχουν θαλάσσια πρόσβαση σε αυτή.
Όμως, τα ενδιαφέροντα της Γαλλίας εστιάζονται και στην Εγγύς και τη Μ. Ανατολή. Με τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τη συμφωνία Σάικς – Πικό, η Εγγύς Ανατολή είχε μοιραστεί μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας ενώ με Εντολή της Κοινωνίας των Εθνών, είχε αποδοθεί στη Γαλλία η διακυβέρνηση της Συρίας και του Λιβάνου.
Από το 1956 όταν η Γαλλία αποχώρησε από την περιοχή κατ’ απαίτηση των τότε υπερδυνάμεων (ΗΠΑ – ΕΣΣΔ), διακαής πόθος της παρέμεινε η επάνοδός της. Γι’ αυτό η εμφάνιση της ISIS ήταν θείο δώρο για τη Γαλλία αφού αποτέλεσε το πρόσχημα για τη στρατιωτική επάνοδό της, ενώ στο όνομα των ελλαδικών συμφερόντων ως ευρωπαϊκών, δραστηριοποιείται στην Ανατολική Μεσόγειο αξιοποιώντας τις ελληνοτουρκικές διαφορές, για την προώθηση των γαλλικών συμφερόντων.
Το Παρίσι γνωρίζει ότι μέσω της παρέμβασής της στη Συρία, η Ρωσία μπόρεσε να αυξήσει τη στρατιωτική της παρουσία στη Μεσόγειο, έναν στρατηγικό χώρο που της δίνει πρόσβαση σε ζεστές θάλασσες και επομένως, στη Μέση Ανατολή. Πρώτον, με την ναυτική βάση στην Ταρτούς διασφάλισε «σημείο υλικοτεχνικής υποστήριξης», και δεύτερον απόκτησε την «παραχώρηση» της αεροπορικής βάσης Hmeimin κοντά στη Λατάκια.
Η αποκατάσταση αυτής της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή αυτή, η οποία είχε μειωθεί μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 2020, με τη δημιουργία μιας «μόνιμης επιχειρησιακής δύναμης του ναυτικού στη Μεσόγειο», προσαρτημένη στο Russian Black Θαλάσσιος Στόλος. Διαθέτει τουλάχιστον δεκαπέντε μαχητικά πλοία, φρεγάτες που ανήκουν στην κλάση Admiral Grigorovich, δυνητικά οπλισμένες με πυραύλους κρουζ Kalibr, υποβρύχια τύπου Kilo κ.λ.π.
Έκτοτε, η ναυτική βάση του Ταρτούς έχει αναπτυχθεί σημαντικά , με την εγκατάσταση μπαταριών αεράμυνας τύπου S-400 και σύστημα παράκτιας άμυνας Bastion-P, εξοπλισμένο με αντιπλοϊκούς πυραύλους κρουζ. Το ίδιο ισχύει και στο Hmeimin, όπου πρόσφατα ολοκληρώθηκαν οι εργασίες για να επιτραπεί η – προσωρινή – ανάπτυξη των στρατηγικών βομβαρδιστικών Tu-22M Backfire καθώς και αυτού του MiG-31K, εξοπλισμένου με βαλλιστικούς (και υπερηχητικούς) πυραύλους Kinjal.
Σύμφωνα με το opex360, μια έκθεση που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα εξ ονόματος της Επιτροπής Άμυνας, οι βουλευτές Jean-Jacques Ferrara και Philippe Michel-Kleisbauer, προειδοποίησαν ότι αυτή η ρωσική στρατιωτική παρουσία, ιδιαίτερα στην ανατολική Μεσόγειο, «αποτελεί πραγματική πρόκληση» για τις γαλλικές δυνάμεις, ακόμα κι αν, οι αλληλεπιδράσεις γίνονται με «επαγγελματικό τρόπο» προς το παρόν. Κάτι, που δεν συμβαίνει πάντα με τους Αμερικανούς και Βρετανούς ομολόγους τους.
«Οι ρωσικές δυνάμεις είναι πιθανό να περιορίσουν σοβαρά την ελευθερία δράσης της Γαλλίας και των εταίρων της στην περιοχή. Πρώτα απ 'όλα, οι αναπτύξεις των δυνατοτήτων μας στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελούν πλέον τακτική πηγή αλληλεπιδράσεων, ποικίλης έντασης, με τις ρωσικές δυνάμεις, όπως επιβεβαίωσαν ο πλοίαρχος Hervé Siret και ο συνταγματάρχης Romain Canepa, που εκπροσωπούν το σχεδιασμό και τη διεξαγωγή του κέντρου επιχειρήσεων (CPCO) του Γαλλικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων», υπογραμμίζουν οι εισηγητές.
Είναι γεγονός, ότι αυτές οι αλληλεπιδράσεις συμβαίνουν "τόσο στο ναυτικό περιβάλλον - κατά την ανάπτυξη της ομάδας μάχης μεταφορέων (GAN) όσο και στο εναέριο περιβάλλον", όπου οι αναπτύξεις των Rafale στην περιοχή, έρχονται "σχεδόν συστηματικά " αντιμέτωπα με ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη.
Επιπλέον, η καθιέρωση δυνατοτήτων άρνησης πρόσβασης και άρνησης από τη Ρωσία στη Συρία, είναι πιθανό να μειώσει την ελευθερία ελιγμών των γαλλικών δυνάμεων. Επιπλέον, σε περίπτωση κρίσης, αυτές οι ρωσικές δυνατότητες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να περιοριστεί η πρόσβαση των Γαλλικών δυνάμεων, όχι μόνο στην ανατολική Μεσόγειο αλλά και στη Διώρυγα του Σουέζ και επομένως, στην Ερυθρά Θάλασσα, στον Ινδικό Ωκεανό και στη Μέση Ανατολή.
Ομολογείται όμως, ότι εάν και οι αμερικανικές δυνάμεις καταγγέλλουν τακτικά «αντιεπαγγελματικές» και «επικίνδυνες» αλληλεπιδράσεις με τους Ρώσους ομολόγους τους, δεν έχουν την ίδια συμπεριφορά με τους Γάλλους στρατιώτες. Ενώ η επαφή είναι σκληρή με τους Αμερικανούς και τους Βρετανούς, αυτοί παραμένουν πολύ «επαγγελματίες» απέναντι στους Γάλλους ναυτικούς.
Αυτός ο σεβασμός έχει πολύ πρακτικές συνέπειες. Για παράδειγμα τον Σεπτέμβριο του 2018, η φρεγάτα Auvergne κατηγορήθηκε ότι κατέρριψε ένα ρωσικό αεροπλάνο. Χάρη σε αυτόν τον σεβασμό, αυτή την εμπιστοσύνη και τους άμεσους διαύλους επικοινωνίας, η αλήθεια μπόρεσε να αποκατασταθεί και η Γαλλία να «αθωωθεί».
Όμως το Παρίσι αντιλαμβάνεται και τον κίνδυνο μιας στρατιωτικοποιημένης κινεζικής παρουσίας στη Μεσόγειο, η οποία «δεν πρέπει πλέον να θεωρείται ως κλειστός χώρος, αλλά ως ο κρίκος μιας παγκόσμιας αλυσίδας που σχηματίζει με την Ινδία –Ειρηνικός, στα πλαίσια που καθορίζει η θαλάσσια διαδρομή του νέου «Δρόμου του Μεταξιού», ο οποίος περιλαμβάνει την Ανατολική και Νότια Σινική Θάλασσα, τον Ινδικό Ωκεανό, την Ερυθρά Θάλασσα και την Μεσόγειο Θάλασσα.
Και, υπό αυτή την προοπτική, η ανάπτυξη ικανότητας του κινεζικού ναυτικού σίγουρα θα επέτρεπε στην Κίνα να εξασφαλίσει μια μόνιμη παρουσία στη Μεσόγειο, ειδικά επειδή εκτός από την ποσοτική διάσταση, το κινεζικό ναυτικό έχει ανέβει και ενίσχυσε τις δυνατότητες προβολής του, όπως απεικονίζεται από την κατασκευή των δύο πρώτων κινεζικών αεροπλανοφόρων, του Liaoning το 2012 και του Shandong το 2019, και την έναρξη λειτουργίας ενός τρίτου αεροπλανοφόρου, που έχει προγραμματιστεί για το 2025.
Αυτή η κινεζική επιθυμία να εγκαθιδρύσει στρατιωτική παρουσία στη Μεσόγειο, θα ήταν η συνέχεια της κατασκευής από το Πεκίνο μιας ναυτικής βάσης στο Τζιμπουτί, η οποία θα ήταν ικανή να φιλοξενήσει αεροπλανοφόρα, χάρη στην κατασκευή μιας σημαντικής προβλήτας.
Εδώ γεννιέται το εξής εύλογο νομίζω ερώτημα; Γνωρίζοντας καλά την λεγόμενη «Παγίδα του Θουκυδίδη» θα επιτρέψουν οι ΗΠΑ στην Κίνα να γίνει ακόμα πιο ισχυρή; Για να το αποφύγουν αυτό θα πρέπει να εμποδίζουν την Κίνα να κυριαρχήσει στη Νότια Σινική Θάλασσα, εμποδίζοντάς την ταυτόχρονα να ολοκληρώσει με επιτυχία το πολύπλευρο δίκτυο που θα αντιπροσωπεύει τον πολυσυζητημένο νέο «Δρόμο του Μεταξιού».
