Ο κυβερνοπόλεμος αποτελεί την πλέον σύγχρονη μορφή πολέμου, όπου ως πεδίο επιχειρήσεων, ορίζεται ο κυβερνοχώρος, εν απουσία ενός φυσικού χώρου. Δεδομένου ότι η τεχνολογία των πληροφοριών και το διαδίκτυο έχουν εξελιχθεί στο βαθμό που έχουν γίνει ένα σημαντικό στοιχείο της εθνικής δύναμης, ο κυβερνοχώρος έχει γίνει μία σημαντική πτυχή της εθνικής στρατηγικής των κρατών.
Το διαδίκτυο σε συνδυασμό με τις νέες τεχνολογίες, έχουν εξελιχθεί κατά τέτοιον τρόπο, που επιτρέπουν τη χρήση στρατιωτικής ισχύος μέσω του κυβερνοχώρου, χωρίς τη ταυτόχρονη χρησιμοποίηση των ενόπλων δυνάμεων σε συγκεκριμένες τοποθεσίες. Παράλληλα, οι κυβερνοεπιχειρήσεις μπορεί να αφορούν, από την υπεξαίρεση σημαντικών κρατικών πληροφοριών έως και τη βλάβη σε εθνικές εγκαταστάσεις, είτε στρατιωτικές είτε πολιτικές.
Οι κυβερνοεπιχειρήσεις χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο, από κυβερνήσεις καθώς και από μη κυβερνητικούς δρώντες. Πολλά κράτη διεξάγουν κατασκοπεία στον κυβερνοχώρο, ενώ προβαίνουν και σε επιθετικές ενέργειες έναντι εχθρικών κρατών. Παρά την εκτενή ανάπτυξη των επιχειρήσεων που λαμβάνουν χώρα στον κυβερνοχώρο, υπάρχει έλλειψη κανόνων διεθνούς δικαίου που να ανταποκρίνονται επαρκώς στο ζήτημα.
Αναφορικά με τη Μέση Ανατολή, την τελευταία περίοδο διαφαίνεται μία αύξηση κυβερνοεπιθέσεων μεταξύ των δύο περιφερειακών αντιπάλων στην περιοχή, του Ιράν και του Ισραήλ. Η κυβερνοεπίθεση στις 9 Μαΐου σε υπολογιστές στο λιμάνι Shahid Rajaee στην πόλη Bandar Abass του Ιράν αποδόθηκε στο Ισραήλ.
Η επίθεση οδήγησε εν τέλει, στην κατάρρευση του συστήματος υπολογιστών για την κίνηση πλοίων και φορτηγών στο λιμάνι, που βρίσκεται στη στρατηγική θέση του στενού Hormuz στον Περσικό Κόλπο. Παρόλο που η επίθεση περιορίστηκε στη δημιουργία κυκλοφοριακής συμφόρησής, η οποία είχε ως συνέπεια, καθυστερήσεις στις αποστολές φορτίων, δεν προκάλεσε σε τελικό στάδιο κάποια σημαντική ή μακροπρόθεσμη ζημιά.
Η απόδοση της επίθεσης στο Ισραήλ ήταν αναμενόμενη, καθώς θεωρήθηκε απάντηση στην επίθεση που είχε δεχτεί πρωτύτερα στις 26 Απριλίου. Το Ιράν κατηγορήθηκε, ότι ήταν πίσω από μία μεγάλη επίθεση στον κυβερνοχώρο κατά του συστήματος υδροδότησης του Ισραήλ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Προεόρτια! Η στρατηγική σχέση Ελλάδος-Σ.Αραβίας θα γίνει σύντομα μια ισχυρή “αμυντική συμφωνία”
Κυβερνοεπίθεση, έπληξε τα υπολογιστικά συστήματα του ισραηλινού υπουργείου Άμυνας την Τρίτη, σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης . Μια ομάδα χάκερ που συνδέεται με το Ιράν, διέρρευσε μια χιονοστιβάδα δεδομένων, που ανήκαν σε τουλάχιστον 100 μέλη των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF). «Οι χάκερ δημοσίευσαν αρχεία και πληροφορίες που περιέχουν στοιχεία εκατοντάδων στρατιωτών και μαθητών προστρατιωτικών λυκείων, που κλάπηκαν από τους υπολογιστές του υπουργείου Άμυνας», αναφέρει η εφημερίδα Yediot Ahronot.
«Μεταξύ άλλων, έχει δημοσιευθεί φάκελος με λεπτομέρειες για τις δυνάμεις της μάχιμης ταξιαρχίας, τα ονόματα των στρατιωτών, τις τοποθεσίες και την εκπαίδευσή τους », πρόσθεσε η εφημερίδα. Σύμφωνα με αυτή την έκδοση, το αρχείο περιλαμβάνει τα ονόματα, τις διευθύνσεις email, τους αριθμούς τηλεφώνου και τις διευθύνσεις κατοικίας εκατοντάδων στρατιωτών. Και όχι μόνο από τα μέλη του σώματος, αλλά και από τους υποψηφίους που φιλοδοξούν να ενταχθούν σε αυτό.
Ένα άλλο κύμα κυβερνοεπιθέσεων εναντίον του Ισραήλ στις 22 Μαΐου, δείχνει ότι η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, θα συνεχιστεί στον κυβερνοχώρο στο εγγύς μέλλον. Το Ιράν προβαίνει σε ενέργειες εναντίον του Ισραήλ, ως απάντηση στην ισραηλινή εξωτερική πολιτική στη Συρία, η οποία αντιτίθεται στα ιρανικά συμφέροντα. Παρόλα αυτά, θεωρείται απίθανο το Ισραήλ να μεταβάλει την πολιτική του λόγω των τελευταίων εξελίξεων στη Συρία. Αντίστοιχα, τα δύο κράτη όλο και πιο συχνά, δεν απαρνούνται την ανάμειξή τους σε κυβερνοεπιθέσεις κατά στόχων του αντίπαλου κράτους.
Το Ισραήλ, με γνώμονα την τεχνολογία, είναι μια παγκόσμια ηγετική δύναμη στον κυβερνοχώρο με τεράστιους κυβερνητικούς πόρους, που επενδύονται σε ψηφιακή ασφάλεια και την ανάπτυξη όλο και περισσότερων δυνατοτήτων στον κυβερνοχώρο. Μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ φαίνεται να βρίσκεται πίσω από τον ιό Stuxnet, το πρώτο ψηφιακό όπλο στον κόσμο, που στόχευε και εν συνεχεία παρέλυσε με επιτυχία τις εγκαταστάσεις του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, πριν από μια δεκαετία.
Ως πρωταρχικός στόχος της επίθεσης, το Ιράν επένδυσε με τη σειρά του, στη δική του στρατιωτική υποδομή στον κυβερνοχώρο. Αν και οι δυνατότητές του δεν είναι τόσο εξελιγμένες όσο του Ισραήλ, βελτιώνονται σταθερά, τροφοδοτούμενες από την αντίληψη της Τεχεράνης για την απειλή στον κυβερνοχώρο και μια αδιάκοπη επιθυμία για τεχνολογική ισότητα.
Επιπρόσθετα, οι επιθέσεις μεταξύ των δύο χωρών αφορούν σε μεγάλο βαθμό μη στρατιωτικές υποδομές. Η μετάβαση που παρατηρείται στις πιο πρόσφατες επιθέσεις, αφορά πολιτικές εγκαταστάσεις, ενώ οι προηγούμενες επιθέσεις στον κυβερνοχώρο έχουν επικεντρωθεί σε παραδοσιακούς στρατιωτικούς στόχους ή στόχους ασφαλείας. Ωστόσο, εάν οι επιθέσεις εναντίον πολιτικών στόχων δεν περιοριστούν, η σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν κινδυνεύει να κλιμακωθεί.
Για παράδειγμα, εάν η επίθεση του Ιράν σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού, προοριζόταν να αλλοιώσει τη σύνθεση του νερού αυξάνοντας την ποσότητα του χλωρίου στο νερό και η επίθεση αυτή είχε στεφθεί με επιτυχία, η ισραηλινή δημόσια υγεία θα μπορούσε δυνητικά να κινδυνεύσει, γεγονός το οποίο αναμφίβολα, θα επέφερε κλιμάκωση στη σύγκρουση των δύο περιφερειακών αντιπάλων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κατεβαίνουν οι Ρώσοι! Περίπου 15 πολεμικά πλοία κινούνται στην Α.Μεσόγειο- Στόχος τους η αμερικανική παρουσία στο Αιγαίο
Ομοίως, ενώ οι διαταραχές στο λιμάνι Shahid Rajaee είναι απίθανο να κλιμακωθούν, προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού βασικών αγαθών, όπως φάρμακα, θα μπορούσαν να έχουν πραγματικές ανθρωπιστικές συνέπειες. Η τελευταία αυτή εξέλιξη, κάνει αναγκαία την επικαιροποίηση του δικαίου για την προστασία πρωτίστως του άμαχου πληθυσμού.
Εν κατακλείδι, η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο αν λάβει κάνεις υπόψη, τις πιο πρόσφατες επιθέσεις στον κυβερνοχώρο των δύο κρατών. Η επίθεση στο σύστημα υδροδότησης του Ισραήλ απειλούσε την ζωή άμαχου πληθυσμού, όπως και η αντίστοιχη επίθεση του Ισραήλ στον λιμάνι, δεν αφορούσαν στρατιωτικούς στόχους. Τα συγκεκριμένα συμβάντα, φέρνουν στο προσκήνιο τις ελλείψεις που υφίστανται στο διεθνές δίκαιο, όχι μόνο αναφορικά με το jus ad bellum αλλά και με το jus in bello, κατά το οποίο ο άμαχος πληθυσμός οφείλει να προστατεύεται.
Παράλληλα, η περαιτέρω ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και κατ’ επέκταση του διαδικτύου, συνηγορεί προς το γεγονός, ότι ο κυβερνοπόλεμος ήρθε για να μείνει. Αυτό συνεπάγεται την ανάγκη για επέκταση εφαρμογής του Άρθρου 2 παρ. 4 για τον ορισμό της χρήσης βίας από τα κράτη, ώστε να συμπεριλαμβάνει και τις κυβερνοεπιθέσεις.
Η αδυναμία καταλογισμού των επιθέσεων, καταδεικνύει την αδυναμία των τρεχουσών κανόνων διεθνούς δικαίου στο να συμπεριλάβουν τον κυβερνοπόλεμο, εντός ενός θεσμικού πλαισίου, ικανού να περιορίζει τη χρήση βίας. Η ανικανότητα αυτής της επαρκούς απόκρισης στα τρέχοντα δεδομένα, ενθαρρύνει περαιτέρω την χρήση τέτοιων εργαλείων έναντι αντιπάλων, όπως διαφαίνεται και από τη διαμάχη Τελ Αβίβ και Τεχεράνης.
