Το άνοιγμα της Αιγύπτου προς τις προσωρινές αρχές στην Τρίπολη φαίνεται ότι έχει μειώσει την εξάρτησή της από τον Στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, διοικητή του εθνικού στρατού της Λιβύης (LNA). Είναι όμως έτσι;
Ορισμένοι αναλυτές επισημαίνουν ότι η απουσία του Στρατάρχη πριν από λίγες ημέρες, από την τελετή έναρξης της ναυτικής βάσης της 3ης Ιουλίου κοντά στα σύνορα με τη Λιβύη, αποτελεί απόδειξη της σχετικής μείωσης της σχέσης εξάρτησης μεταξύ των δύο πλευρών.
Επισημαίνεται μάλιστα ότι ο επικεφαλής του LNA ήταν παρών στο άνοιγμα της κοντινής βάσης Mohammed Najib πριν από τέσσερα χρόνια.
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι η παρουσία του Προέδρου του Συμβουλίου της Προεδρίας της Λιβύης, Muhammad al-Menfi και η απουσία του Haftar ήταν περαιτέρω απόδειξη ότι η Αίγυπτος έχει αρχίσει να προσαρμόζει την προσέγγισή της, εστιάζοντας την προσοχή της στις αρχές με έδρα την Τρίπολη.
Ο Χαφτάρ μπορεί ακόμη να ασκεί στρατιωτική επιρροή και να παίζει ρόλο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, με τρόπο που βοήθησε την Αίγυπτο να εξασφαλίσει μέρος των συνόρων της με τη Λιβύη, ωστόσο σε τελική ανάλυση, ο ηγέτης του LNA δεν απολαμβάνει πολιτική νομιμότητα και εάν οποιαδήποτε δύναμη ασχολείται μαζί του είτε κρυφά είτε δημόσια, είναι επειδή αποτελεί μέρος της πραγματικής κατάστασης που επικρατεί στη Λιβύη.
Το κύριο σημείο καμπής στη σχέση της Αιγύπτου με τον Χαφτάρ ήταν η στρατιωτική του προέλαση προς την Τρίπολη τον Απρίλιο του 2019 , με σκοπό την απελευθέρωσή της από τους πολιτιφύλακες που υποστήριζαν την κυβέρνηση Σάρατζ.
Αυτές οι δυνάμεις των πολιτοφυλάκων ελέγχουν τώρα τουλάχιστον ένα μέρος της διαδικασίας λήψης πολιτικών αποφάσεων και υποστηρίζουν τα συμφέροντα των Τούρκων ευεργετών τους.
Αιγυπτιακές πολιτικές πηγές ανέφεραν στο The Arab Weekly ότι το Κάιρο το 2019 ήταν επιφυλακτικό, όταν ο LNA αποφάσισε να κινηθεί επιθετικά προς την Τρίπολη, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσε αυτό να αποδειχθεί παγίδα για τον Χαφτάρ, λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη απόσταση μεταξύ της Βεγγάζης και της Τρίπολης, τη δυσκολία μετακίνησης στρατευμάτων και εξοπλισμού και την πολυπλοκότητα του πολέμου σε μια πόλη που είχε μετατραπεί σε κόμβο για ένοπλες πολιτοφυλακές.
Ο Χαφτάρ ήταν αποφασισμένος να πραγματοποιήσει το σχέδιό του με το πρόσχημα ότι είχε λάβει το πράσινο φως από μεγάλες δυνάμεις. Τελικά επέστρεψε στις αρχικές του θέσεις περίπου ένα χρόνο αργότερα μετά την αποτυχία του. Από τότε προσπάθησε να διατηρήσει την ισχύ του με τις εναπομείνασες δυνάμεις του στην ανατολική περιοχή.
Οι επιφυλάξεις της Αιγύπτου προς τον Χαφτάρ αυξήθηκαν όταν αντιλήφθηκε ότι η υποστήριξη της προς αυτόν άρχισε να επιδρά αρνητικά για το προφίλ της χώρας Διεθνώς.
Συγκεκριμένα η κυβέρνηση του Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι έχανε σταδιακά στα μάτια της Διεθνούς Κοινότητας την αμεροληψία της , περιορίζοντας τους διπλωματικούς ελιγμούς της ελιγμούς για την επίλυση του Λιβυκού προβλήματος, αφού εύκολα της καταλόγιζαν ότι συνέχιζε να παρέχει ανοικτά στήριξη σε έναν εκ των δύο εμπολέμων στην εμφύλια σύρραξη της Λιβύης.
Οι ίδιες αιγυπτιακές πηγές είπαν στο The Arab Weekly, «Ο ρόλος του Haftar έχει γίνει προβληματικός. Η Αίγυπτος δεν θέλει να τον εγκαταλείψει εντελώς και να αναζητήσει μια εναλλακτική λύση σε αυτόν. Αλλά δεν θέλει να υποθηκεύσει τα συμφέροντά της μαζί του μετά τις ραγδαίες αλλαγές που σημειώθηκαν από τότε που αποχώρησε από την Τρίπολη πέρυσι. "
Το Κάιρο εκμεταλλεύτηκε τους μετασχηματισμούς για να αποδείξει ότι η σχέση του με τη Λιβύη δεν περιοριζόταν στα ανατολικά. Άνοιξε συζητήσεις με πολλούς παίκτες στη Δύση και το Νότο για να παίξει έναν πιο αποτελεσματικό ρόλο και να περιορίσει την αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας, η οποία ωφελείται σημαντικά από την απουσία της Αιγύπτου από την Τρίπολη.
Ωστόσο, η Αίγυπτος προσπάθησε να διατηρήσει τη συνοχή του ανατολικού μετώπου (Haftar-Ageela), ακόμη και όταν οι υπολογισμοί της άλλαξαν.
Οι παρατηρητές περιγράφουν τη σχέση μεταξύ της Αιγύπτου και του Χαφτάρ ως πολύ περίπλοκη, γεγονός που το κάνει να φαίνεται αμφισβητούμενο. Αλλά ο Στρατάρχης εξακολουθεί να είναι ένα δυνατό χαρτί, μεταξύ άλλων για την Αίγυπτο στην κρίση της Λιβύης, για πόλεμο ή ειρήνη.
Η Αίγυπτος αποστασιοποιείται από τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης στα ανατολικά χωρίς όμως να διακόπτει τους δεσμούς μαζί του.
Θεωρεί ότι η μόνη εναλλακτική λύση τώρα είναι να εργαστεί για την ενοποίηση των ενόπλων δυνάμεων, γεγονός που θα αποτελέσεις ένα βασικό παράγοντα για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Λιβύης, συμπεριλαμβανομένων των συνόρων με την Αίγυπτο.
Σε περίπτωση αποτυχίας αυτού του βήματος, η Αίγυπτος θα επιστρέψει στην εξασφάλιση της συνοχής των δυνάμεων με έδρα την Ανατολή υπό τον Χαφτάρ και άλλους αξιόπιστους διοικητές, ειδικά επειδή οι περισσότεροι ανώτεροι αξιωματούχοι που συνδέονται με το LNA έχουν εκπαιδευτεί στην Αίγυπτο.
Οι παρατηρητές πιστεύουν επίσης ότι η ανθεκτικότητα του "χαρτιού" του Haftar και του LNA, είναι σημαντική για την Αίγυπτο για άλλους λόγους.
Η ασάφεια γύρω από την πολιτική διαδικασία και η έλλειψη αποφασιστικότητας εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας να αντιμετωπίσει ξένες επεμβάσεις και μισθοφόρους, μπορεί να σημαίνει ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να ξεσπάσει ξανά με την ίδια ένταση όπως και πριν.
Η Αίγυπτος εξακολουθεί να φοβάται το φάσμα της διχοτόμησης και βλέπει την ανάγκη για την ύπαρξη μιας στρατιωτικής δύναμης που μπορεί να διατηρήσει την ανατολική περιοχή της Λιβύης , καθώς είναι μια περιοχή πρωταρχικής σημασίας για την Αίγυπτο.
Θεωρεί την περιοχή ως μέρος του ζωτικού χώρου της Αιγύπτου παράλληλα με τον πλούτο σε πετρέλαιο που δεν πρέπει να πέσει στα χέρια των αντιπάλων του Καΐρου.
Αυτές οι εκτιμήσεις είναι πιθανό να καθορίσουν την αμφίσημη στάση της Αιγύπτου έναντι του Χαφτάρ και των πολιτικών της στη Λιβύη στο άμεσο μέλλον.
