Ο νέος πρωθυπουργός της Λιβύης Αμπντούλ Χαμίντ Ντεμπίμπα επισκέφθηκε το Κάιρο την Πέμπτη, σε μια συμβολική κίνηση που είχε ως στόχο να καθησυχάσει το Κάιρο, δεδομένης της στενής σχέσης του με την Άγκυρα.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στο Κάιρο, ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Ελ-Σίσι τόνισε την επιθυμία της χώρας του να συνεχίσει να στηρίζει τη Λιβύη για να εδραιωθούν τα θεμέλια για ειρήνη και σταθερότητα στη γειτονική χώρα.
Ο Ντεμπίμπα εξέφρασε την εκτίμηση και την ευγνωμοσύνη της χώρας του για τις προσπάθειες της Αιγύπτου να επιλύσει την κρίση της Λιβύης και την υποστήριξή της στους θεσμούς της Λιβύης στον αγώνα τους κατά της τρομοκρατίας και των εξτρεμιστικών ομάδων. Τόνισε επίσης, με την ευκαιρία αυτή, την επιθυμία του «να καθιερώσει μια ολοκληρωμένη εταιρική σχέση με το Κάιρο».
Ο Dbeibah θεωρείται ότι εργάζεται για να επιτύχει μια ισορροπία στις σχέσεις της χώρας του με Αίγυπτο και Τουρκία, με τρόπο που να τον απαλλάσσει από την ανάγκη επιλογής μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Ahmed Aliba, ερευνητής στο Αιγυπτιακό Κέντρο Στρατηγικών Μελετών στο Κάιρο, δήλωσε ότι η Αίγυπτος επωφελήθηκε από την προηγούμενη εμπειρία της στην αντιμετώπιση της κυβέρνησης του Πρωθυπουργού Fayez al-Sarraj. Αρχικά πίστεψε ότι ο σχηματισμός της κυβέρνησης Sarraj θα εξασφάλιζε σταθερότητα, ωστόσο αυτό δεν συνέβη καθώς έγινε μια επικίνδυνη στροφή από τον Sarraj, ο οποίος υπέκυψε στους εκβιασμούς των πολιτοφυλακών και παραδόθηκε σε πίεση από την Τουρκία.
Μιλώντας στο The Arab Weekly, ο Aliba πρόσθεσε ότι το Κάιρο έδειξε νωρίς πολύ μεγάλη ετοιμότητα να συνεργαστεί με την κυβέρνηση της Dbeibah. Αυτή η στάση εκφράστηκε από τον Πρόεδρο Σίσι με την πρόσκλησή του προς τον νέο πρωθυπουργό καθώς και στον πρόεδρο του προεδρικού συμβουλίου Mohammad al-Menfi πριν ανακοινώσει το σχηματισμό της κυβέρνησής του.
Αυτό, κατά την άποψη του Aliba, επιβεβαιώνει ότι η Αίγυπτος δεν θα επαναλάβει την προηγούμενη εμπειρία της να διατηρεί την πολιτική της απόσταση από τη δυτική Λιβύη και να τοποθετεί τα συμφέροντά της μόνο στο ανατολικό στρατόπεδο του Στρατηγού Χαφτάρ. Είναι επομένως πιθανό να ασκήσει απτή επιρροή στη νέα κυβέρνηση της Λιβύης και να διασφαλίζει ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν εγκαίρως πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους.
Η αιγυπτιακή ηγεσία έχει ήδη δείξει την υποστήριξή της προς τον Ντέμπιμπα, αποστέλλοντας μια διπλωματική αντιπροσωπεία στην Τρίπολη πριν από λίγες ημέρες. Σκοπός της επίσκεψης της αντιπροσωπείας ήταν να κάνει τις αναγκαίες προετοιμασίες για το άνοιγμα της αιγυπτιακής πρεσβείας στην πρωτεύουσα της Λιβύης και του αιγυπτιακού προξενείου στη Βεγγάζη, προκειμένου να διευκολυνθεί η κυκλοφορία των πολιτών μεταξύ των δύο χωρών.
Το Κάιρο ενέκρινε επίσης, την Πέμπτη, την επανέναρξη πτήσεων από τη Λιβύη προς την Αίγυπτο και συγκεκριμένα από το αεροδρόμιο Μπενίνα στη Βεγγάζη προς το αεροδρόμιο Μπουρτζ Αράμπ στην Αλεξάνδρεια, ενώ την επόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσουν πτήσεις από το αεροδρόμιο Mitiga στην Τρίπολη προς το Burj Al Arab.
Παρατηρητές λένε ότι τόσο η Αίγυπτος όσο και η Τουρκία δεν θέλουν άμεση σύγκρουση. Αυτή η επιλογή αντικατοπτρίστηκε από την προθυμία των τουρκικών δυνάμεων να μην παραβιάσουν την κόκκινη γραμμή που είχε σχεδιάσει η Αίγυπτος στη Sirte και την Jufrah στα μέσα του περασμένου έτους, αφού το Κάιρο απείλησε να επέμβει στρατιωτικά στη Λιβύη εάν παραβιαζόταν αυτή η γραμμή.
Ο Άλιμπα εξήγησε ότι «οι δύο χώρες είναι σε θέση να σφυρηλατήσουν μια πολιτική συναίνεση, με τρόπο που να μην δημιουργεί δίλημμα για τη νέα κυβέρνηση ή να προκαλέσει νέα σύγκρουση μεταξύ τους. Έτσι, εάν η Άγκυρα έχει σοβαρή πρόθεση να κλιμακώσει τα πράγματα, δεν θα είναι σε θέση να το πράξει, καθώς τόσο το εσωτερικό όσο και το εξωτερικό περιβάλλον δεν είναι ευνοϊκά για τέτοιου είδους συμπεριφορά και θα αντιταχθούν σε οποιαδήποτε δράση της με αυστηρά μέτρα. "
Ωστόσο μεγάλο πρόβλημα αποτελεί η ύπαρξη ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και μισθοφόρων στη Λιβύη
Σύμφωνα με τις εκθέσεις των Ηνωμένων Εθνών, υπάρχουν περίπου δέκα ξένες βάσεις στο έδαφος της Λιβύης και χιλιάδες μισθοφόροι που αποστέλλονται από την Τουρκία, τη Ρωσία και άλλες χώρες
Το Κάιρο προωθεί την πολιτική διαδικασία υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, ενώ ταυτόχρονα θέλει να δοθεί προσοχή σε ζωτικά ζητήματα, όπως η ενοποίηση του στρατιωτικού θεσμού, η ενίσχυση των δομών του κεντρικού κράτους της Λιβύης και ο διορισμός υπουργών που δεν είναι γνωστοί για τα φιλοτουρκικά τους αισθήματα
Οι πηγές του Arab Weekly αναφέρουν ότι το Κάιρο ενδιαφέρεται πολύ για τα έργα υποδομής στη Λιβύης.
Σε οικονομικό επίπεδο, πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα μια σειρά μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένης της ενοποίησης της συναλλαγματικής ισοτιμίας ,καθώς υπήρχαν προηγουμένως έξι συναλλαγματικές ισοτιμίες, ενοποιώντας τον προϋπολογισμό για πρώτη φορά μετά από χρόνια χωρίς τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης και διεξαγωγή συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας για τον καθορισμό ορθών νομισματικών πολιτικών.
Η Αίγυπτος αναμένει ότι ο Dbeibah θα επικεντρωθεί στον τομέα των υπηρεσιών και της ανάπτυξης, με βάση την εμπειρία του ως επιχειρηματία και λαμβάνοντας υπόψη την επιθυμία των Λιβύων να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους και το συναίσθημά τους ότι η κυβέρνηση Sarraj έχει ξοδέψει τεράστια χρηματικά ποσά για τα τουρκικά συμφέροντα και για τους πολιτοφυλακες.
Παράλληλα η κυβέρνηση της Λιβύης κάλεσε τις ΗΠΑ και τους δυτικούς συμμάχους της να βοηθήσουν στην εκδίωξη όλων των ρωσικών δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων των μισθοφόρων της ομάδας Wagner που έχουν αναπτυχθεί στη χώρα.
Σε αποκλειστικά σχόλια που έγιναν για μια πρόσφατα δημοσιευμένη λευκή βίβλο, "Επιλογές διοίκησης και οφέλη του Μπάιντεν από την αντιμετώπιση της ρωσικής επιρροής στη Λιβύη", ο υπουργός Άμυνας της Λιβύης Σαλάν Εδιτίν αλ-Ναμρουσ δήλωσε:
"Η ρωσική επιρροή στη Λιβύη επεκτείνεται πολύ πέρα από τη στρατιωτική κατοχή." Η επέκταση παίρνει τώρα τη μορφή πολιτικών και μέσων ανάμειξης. Οι προγραμματισμένες εκλογές μας βρίσκονται σε κίνδυνο και μπορούν να προστατευτούν μόνο με μια ισχυρή και στρατηγική που θα απαιτούσε υποστήριξη από τους συμμάχους μας στον ελεύθερο κόσμο. "
Το μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Mohammed Ammari είπε επίσης: «Είμαι βέβαιος ότι η Ομάδα Wagner δεν θα συμμορφωθεί με οποιαδήποτε συμφωνία αποχώρησης από τη Λιβύη. Η Ομάδα Wagner παρέχει στη ρωσική κυβέρνηση τη δύναμη και τα μέσα για να επηρεάσει την πολιτική, στρατιωτική και οικονομική πολιτική της Λιβύης. Η ρωσική επέκταση δεν είναι μόνο απειλή για τη Λιβύη, αλλά και απειλή για την ευρωπαϊκή και αμερικανική εθνική ασφάλεια. Οι σύμμαχοί μας στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να στηρίξουν τις προσπάθειές μας για την απομάκρυνση της Ομάδας Wagner με κάθε δυνατό τρόπο το συντομότερο δυνατό».
"Η κυβέρνηση του Μπάιντεν έχει μια μεγάλη ευκαιρία να προωθήσει τη δημοκρατία στη Λιβύη και πρέπει να συνεργαστεί με τις δυτικές κυβερνήσεις, καθώς και με την Τουρκία, προτού να είναι πολύ αργά. Αυτή η δράση θα διαταράξει και θα μειώσει την ρωσική στρατηγική επιρροής στη χώρα και τις κρίσιμες επερχόμενες εκλογές της ", πρόσθεσε.
Παρά την προθεσμία για την αποχώρηση των ξένων μισθοφόρων από τη Λιβύη με την εκεχειρία του Οκτωβρίου που πέρασε τον περασμένο μήνα, οι κλήσεις για επιτάχυνση της διαδικασίας συνεχίζονται καθώς δεν έχει ανακοινωθεί ούτε παρατηρηθεί καμία κίνηση στο έδαφος.
Το Russian Wagner Group, το οποίο ανήκει στον επιχειρηματία Yevgeny Prigozhin, ο οποίος είναι φίλος με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι γνωστή ως μία από τις κύριες ομάδες που έστειλαν μισθοφόρους να πολεμήσουν στην Ουκρανία, το Σουδάν, τη Συρία και τη Λιβύη
Τον Ιούνιο, η Διοίκηση της Αφρικής των Ηνωμένων Πολιτειών (AFRICOM) αποκάλυψε ότι 2.000 Ρώσοι μισθοφόροι από την Ομάδα Wagner ενεργούσαν μαζί με τις δυνάμεις του Haftar.
Από τα παραπάνω διαφαίνεται η προσπάθεια εξισορρόπησης της κυβέρνησης Λιβύης μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου, αλλά και ο καθοριστικός ρόλος για τις εξελίξεις στη Λιβύη που καλούνται να διαδραματίσουν ΗΠΑ-ΕΕ. Η Τουρκία βρίσκεται πάλι μεταξύ σφύρας και άκμονος, αφού πλέον πρέπει να ακροβατήσει μεταξύ των συμφερόντων της, των συμφερόντων των ΗΠΑ αλλά και της Ρωσίας στην Λιβύη. Εκτίμηση είναι ότι το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο θα βυθιστεί μαζί με την Τουρκία στη Μεσόγειο, κάτω από το βάρος γεωπολιτικών συμφερόντων πολύ μεγαλύτερων "παικτών" από την ίδια. Οι ΗΠΑ-ΕΕ δεν θα επιτρέψουν την μετατροπή της μισής Μεσογείου από "αμερικανική-ευρωπαϊκή λίμνη" που ήταν σε "τουρκική γαλάζια πατρίδα". Κάτι τέτοιο θα συνιστούσε αυτοχειρία.
