Ιστορικά τα Βαλκάνια έχει αποδειχθεί ότι αποτελούν την πυριδαποθήκη της Ευρώπης, αφού από εδώ ξεκίνησε ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος ενώ στη δεκαετία του 1990 ο διαμελισμός της τέως Γιουγκοσλαβίας προκάλεσε ένα τεράστιο λουτρό αίματος στην περιοχή.
Έτσι από την διάσπαση του κράτους του Τίτο προήλθαν μικρότερα κράτη σε έκταση, ενώ ο πληθυσμός τους δεν είναι απόλυτα εθνικά ομοιογενής, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν έριδες και εντάσεις μεταξύ των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων και ειδικότερα μεταξύ Σερβίας-Βοσνίας αλλά και Σερβίας-Κοσσόβου, ξυπνώντας μνήμες του εδώ και 30 χρόνια περίπου "Γιουγκοσλαβικού εμφύλιου πολέμου".
Η Βοσνία ζητάει από την ΕΕ αύξηση των δυνάμεων της EUFOR Althea
Στο πλαίσιο αυτό, η Βοσνία απαιτεί αύξηση των στρατευμάτων της ειρηνευτικής αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης., επικαλούμενη την πρόσφατη αυτονομιστική ρητορική του Σέρβου ηγέτη Μίλοραντ Ντόντικ, του προέδρου της οντότητας της Δημοκρατίας Σέρπσκα.
«Απαιτούμε από την EUFOR να αυξήσει τον αριθμό των στρατιωτών στη χώρα το συντομότερο δυνατό», λέει ο Βόσνιος ηγέτης Ντένις Μπεσίροβιτς
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη ζήτησε την Τετάρτη αύξηση του αριθμού των στρατιωτών στην Επιχείρηση Althea (EUFOR Althea) της Δύναμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUFOR), την ειρηνευτική αποστολή της ΕΕ στη χώρα.
Η κίνηση έγινε μετά από συνάντηση του Βόσνιου μέλους του Συμβουλίου της Προεδρίας, Ντένις Μπεσίροβιτς, με τον Διοικητή της EUFOR Υποστράτηγο Χέλμουτ Χάμπερμάγιερ στην πρωτεύουσα Σεράγεβο.
Ο Μπεσίροβιτς είπε ότι η πρόσφατη αυτονομιστική ρητορική του Σέρβου ηγέτη Μίλοραντ Ντόντικ, του προέδρου της οντότητας της Δημοκρατίας Σέρπσκα, έχει προκαλέσει την ανάγκη για περισσότερα στρατεύματα.
"Απαιτούμε από την EUFOR να αυξήσει τον αριθμό των στρατιωτών στη χώρα το συντομότερο δυνατό. Η EUFOR βρίσκεται σε αποστολή να εγγυηθεί την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης", δήλωσε ο Μπεσίροβιτς.
Ο Χάμπερμάγιερ είπε ότι οι μονάδες της EUFOR παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και είναι σε στενή επαφή με τους θεσμούς.
Ωστόσο, το Σερβικό μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου Ζέλικα Τσβιγιάνοβιτς είπε ότι δεν είναι απαραίτητο να αυξηθεί ο αριθμός των στρατευμάτων.
"Δεν υπάρχει πρόβλημα ασφάλειας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και δεν είναι απαραίτητο να αυξηθεί ο αριθμός των στρατιωτών της EUFOR", είπε ο Τσβιγιάνοβιτς.
Πρόσθεσε ότι οι δηλώσεις του Μπεσίροβιτς ήταν «φθηνές» και τα προβλήματα στη χώρα θα μπορούσαν να επιλυθούν μέσω διαλόγου.
Η επιχείρηση "Althea"
Η επιχείρηση Althea είναι μια στρατιωτική ανάπτυξη στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η οποία δημιουργήθηκε το 2004 για να επιβλέπει τη στρατιωτική εφαρμογή της Ειρηνευτικής Συμφωνίας του Ντέιτον και να διασφαλίσει την ασφάλεια στη χώρα.
Η Ολλανδία νωρίτερα αυτό το μήνα ανακοίνωσε ότι θα στείλει 160 στρατιώτες στην EUFOR.
Οι Σέρβοι της Βοσνίας μποϊκοτάρουν το ανώτατο δικαστήριο, κάνουν κινήσεις για χωριστό φορολογικό σύστημα, δικαστικό σύστημα και στρατό.
Συγκεκριμένα στο Σεράγεβο χθές 26 Απριλίου 2023, το Κοινοβούλιο της σερβικής οντότητας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (Β-Ε) αποφάσισε να μποϊκοτάρει το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας αποσύροντας τα μέλη του από αυτό, ενώ έλαβε επίσης αποφάσεις που ανοίγουν τον δρόμο για τη θέσπιση χωριστού φορολογικού συστήματος, δικαστικής και αμυντικής δομής από τις κεντρικές του κράτους Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Που οδηγείται η κατάσταση
Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης που υπάρχει αρχικά στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη , με δυνατότητα επέκτασης στη συνέχεια στην Σερβία αλλά και σε άλλες χώρες της Βαλκανικής.
Η ΕΕ ενδιαφέρεται για ένταξη των 6 χωρών της Βαλκανικής στους κόλπους της και συγκεκριμένα για την Σερβία, την Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, τη Βόρεια Μακεδονία και το Κοσσυφοπέδιο, σε μια προσπάθεια να αμβλύνει τις αντιθέσεις ,που είναι πολλές και υποβόσκουν μεταξύ των εν λόγω κρατών.
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την μη αναζωπύρωση ένοπλων συγκρούσεων οι οποίες έχουν τη δυναμική να ξεσπάσουν στην αυλή της ΕΕ , με καταστροφικά αποτελέσματα
Παράλληλα η ΕΕ επιθυμεί με τον τρόπο αυτό να μειώσει δραστικά την επιρροή από τις Ρωσία -Τουρκία-Κίνα στα δυτικά Βαλκάνια, όπου έχουν συμφέροντα η κάθε μία ξεχωριστά, για την δημιουργία ενός νέου μετώπου στρατιωτικών επιχειρήσεων στην καρδιά της Ευρώπης.
Κοινώς υπάρχει φόβος να μετατραπεί η Βοσνία-Ερζεγοβίνη σε "νέα Ουκρανία".
Οι σχέσεις Ελλάδας-Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και οι επιδιώξεις της Αθήνας
Σύμφωνα με το ΥΠΕΞ μας, η Ελλάδα αναγνώρισε τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, τον Απρίλιο 1992 μαζί με τα άλλα μέλη της Ε.Ε. Η ελληνική Πρεσβεία εγκαταστάθηκε στο Σεράγεβο το 1996 και σε αυτή λειτουργούν Προξενικό Γραφείο, Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων και Γραφείο Ακολούθου Άμυνας. Η Πρεσβεία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην Ελλάδα λειτουργεί από το 1998.
Στο πλαίσιο της περιφερειακής πολιτικής της για τα Δυτικά Βαλκάνια, η Ελλάδα υποστηρίζει σταθερά και έμπρακτα την ευρωπαϊκή και ευρω-ατλαντική πορεία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.
Η Βοσνία και Ερζεγοβίνη συμμετέχει και συνεργάζεται αρμονικά με την Ελλάδα σε πολλά σχήματα περιφερειακής συνεργασίας, όπως η Διαβαλκανική Συνεργασία (SEECP) και το Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας (RCC), του οποίου τη Γραμματεία φιλοξενεί.
Επιπλέον, η Ελλάδα και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη έχουν συνάψει Μνημόνιο Συνεργασίας (2013) για την παροχή ελληνικής τεχνογνωσίας προς επιτάχυνση της ενταξιακής διαδικασίας της δεύτερης στην ΕΕ.
Σταθερά ανοδική πορεία σημειώνει και η διμερής συνεργασία στους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ήτοι εμπορίου, τουρισμού, ενέργειας και μεταφορών.