"Το Βελιγράδι βρέθηκε σε απελπιστική κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο", παραδέχεται σε άρθρο του Ρωσικό ΜΜΕ, αναφέροντας ότι η επιδείνωση της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο έχει φέρει το Βελιγράδι μπροστά σε μια δύσκολη επιλογή.
"Συγκεκριμένα σχεδιάζει να στείλει αίτημα στην αποστολή του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο για αποστολή σερβικού τμήματος στην περιοχή. Αλλά η απόφαση είναι πιθανό να είναι αρνητική. Ωστόσο ακόμη και παρά την άρνηση, το Βελιγράδι θα αναγκαστεί να στείλει δυνάμεις στις σερβικές περιοχές του Κοσσυφοπεδίου, κάτι που θα οδηγήσει σε σύγκρουση με το ΝΑΤΟ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αλβανός ειδικός: “Η Σερβία παίζει με την φωτιά”-Η σερβική ταξιαρχία παραστρατιωτικών "Severna Brigada" εμφανίστηκε στα βουνά του Κοσόβου
Πώς μπορεί να επιλυθεί αυτή η δύσκολη κατάσταση, δεδομένου ότι οι σύμμαχοι μπορούν να βοηθήσουν τη Σερβία μόνο με λόγια;
Την Πέμπτη, 15 Δεκεμβρίου, η Σερβία θα στείλει αίτημα στην KFOR (Αποστολή ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο) να αναπτύξει το σώμα της στην περιοχή, δήλωσε ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Σύμφωνα με τον ίδιο, θα αφορά την τοποθέτηση 1.000 υπαλλήλων των υπηρεσιών επιβολής του νόμου. Η βάση αυτής της απόφασης είναι το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που εγκρίθηκε το 1999, παρεμπιπτόντως, αμέσως μετά το τέλος των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία.
Τώρα οι αρχές της αυτοαποκαλούμενης Δημοκρατίας του Κοσσυφοπεδίου παραβιάζουν ανοιχτά ένα άλλο έγγραφο που «πάγωσε» για λίγο τη σύγκρουση στην περιοχή , τη Συμφωνία των Βρυξελλών του 2013. Σύμφωνα με αυτήν, οι αστυνομικές δυνάμεις του Κοσσυφοπεδίου δεν επιτρέπεται να εισέλθουν σε τέσσερις δήμους που κατοικούνται από Σέρβους στο βόρειο τμήμα της περιοχής. Ωστόσο, την περασμένη Πέμπτη, αρκετές εκατοντάδες ειδικές δυνάμεις με τεθωρακισμένα οχήματα εισέβαλαν σε περιοχές της Σερβίας, αποκλείοντας την πόλη Μιτροβίτσα, ανέφερε το TASS.
Ο εμπνευστής της επιδείνωσης της κατάστασης είναι ο πρωθυπουργός της μη αναγνωρισμένης δημοκρατίας, Αλμπίν Κούρτι, «κρατώντας το δάχτυλό του στη σκανδάλη», δήλωσε ο Πέταρ Πέτκοβιτς, επικεφαλής του γραφείου για το Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια υπό τη σερβική κυβέρνηση. Ο αξιωματούχος κάλεσε τις ευρωπαϊκές αρχές να δώσουν προσοχή στα πολυβόλα που βρίσκονται στα χέρια των αλβανικών δυνάμεων ασφαλείας.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ως απάντηση, καταδεικνύουν αυτό που η Πρωθυπουργός της Σερβίας Άνα Μπρνάμπιτς χαρακτήρισε «ένα εκπληκτικό επίπεδο παραλογισμού». Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναμπέλα Μπάρμποκ χαρακτήρισε εντελώς απαράδεκτη την πρόθεση του Βελιγραδίου να εφαρμόσει το ψήφισμα 1244 του ΟΗΕ και να στείλει αστυνομία και στρατό στο Κοσσυφοπέδιο, στην κυρίαρχη επικράτεια της Σερβίας, σημειώνουμε.
Εν τω μεταξύ, γύρω στο μη αναγνωρισμένο Κοσσυφοπέδιο, η κατάσταση βρίσκεται «στην τελευταία γραμμή», πέρα από την οποία «μπορεί να υπάρξει αιματοχυσία ή μια καυτή φάση έντασης».
Αυτή την εκτίμηση για την τρέχουσα αντιπαράθεση μεταξύ του Βελιγραδίου και των ηγετών των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου έδωσε τη Δευτέρα ο Ρώσος πρεσβευτής στη Σερβία Αλεξάντερ Μποτσάν-Καρτσένκο.
Έκανε έναν παραλληλισμό μεταξύ της τρέχουσας βαλκανικής κρίσης και της μεγαλύτερης σύγκρουσης στην Ευρώπη των τελευταίων δεκαετιών.
«Η όλη κατάσταση και η στάση της Πρίστινα απέναντι στους Σέρβους στο Κοσσυφοπέδιο, φυσικά σε μικρότερη κλίμακα, μοιάζει με όλα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν στην Ουκρανία.Τα ίδια σχέδια, η ίδια συμπεριφορά της Δύσης», είπε ο πρέσβης.
Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα θεωρεί τη συμπεριφορά των Ευρωπαίων είτε υπονομευτική και στην περίπτωση της Μπέρμποκ ανίσχυρη. «Οι τελευταίες ψευδαισθήσεις σχετικά με την ικανότητα της ΕΕ να συζητά με τους Αλβανούς ηγέτες του Κοσσυφοπεδίου, οι οποίοι παραμερίζουν ανοιχτά οποιαδήποτε συμφωνία και υπαγορεύουν πραγματικά τους κανόνες τους στους γύρω τους, καταρρίπτονται», ανέφερε η Ζαχάροβα σύμφωνα με το TASS.
«Ο πρωθυπουργός του αυτοαποκαλούμενου Κοσσυφοπεδίου, Αλμπίν Κούρτι, δεν πρόκειται να συμμορφωθεί με καμία συμφωνία που θα επιτευχθεί με τη μεσολάβηση των Βρυξελλών. Από τότε που ανέλαβε την εξουσία, όλες οι διαπραγματευτικές διαδικασίες έχουν διακοπεί. Και τώρα προσπαθούν να προκαλέσουν τον Βούτσιτς να φέρει τον σερβικό στρατό στην επικράτεια του Κοσσυφοπεδίου και στα Μετόχια», εξηγεί η Αικατερία Εντίνα, καθηγήτρια στην Ανώτατη Οικονομική Σχολή του Εθνικού Ερευνητικού Πανεπιστημίου, επικεφαλής του Τμήματος Σπουδών Μαύρης Θάλασσας-Μεσογείου στο Ινστιτούτο της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.
Η κατάσταση στις βόρειες περιοχές της αυτοαποκαλούμενης Δημοκρατίας του Κοσσυφοπεδίου, όπου ζει η σερβική μειονότητα, έχει κλιμακωθεί με αξιοζήλευτη κανονικότητα τους τελευταίους μήνες.
Στις αρχές Δεκεμβρίου, η κατάσταση έγινε ιδιαίτερα τεταμένη, σύμφωνα με τον Σέρβο Πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς.
Στις 6 Δεκεμβρίου, οι ειδικές δυνάμεις των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου, συνοδευόμενες από περιπολίες της Αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Κοσσυφοπέδιο (EULEX), άρχισαν να καταλαμβάνουν τις εγκαταστάσεις των εκλογικών επιτροπών στις σερβικές περιοχές. Δύο ημέρες αργότερα, πραγματοποιήθηκε η προαναφερθείσα επιδρομή των ειδικών δυνάμεων του Υπουργείου Εσωτερικών του Κοσσυφοπεδίου σε τεθωρακισμένα αυτοκίνητα και ο αποκλεισμός του βόρειου, σερβικού τμήματος του Κοσόβσκ-Μιτρόβιτσα.
Μια άλλη κόκκινη γραμμή πέρασε αυτό το Σαββατοκύριακο με τη σύλληψη το Σάββατο από την αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου του πρώην συναδέλφου τους, Σέρβου Ντέγιαν Πάντιτς. Κρατήθηκε σε σημείο ελέγχου στα σύνορα της μη αναγνωρισμένης δημοκρατίας με τη Σερβία , αφού από τη σκοπιά της και της Ρωσίας, αυτό είναι απλώς το διοικητικό σύνορο των κεντρικών περιοχών της χώρας και της αυτόνομης περιοχής του Κοσσυφοπεδίου και τα Μετόχια.
Ένας πρώην υπάλληλος του Υπουργείου Εσωτερικών του Κοσσυφοπεδίου κατηγορήθηκε για τρομοκρατία και υπονόμευση του συστήματος, για φερόμενη επίθεση σε αστυνομικούς όταν πραγματοποίησαν επιδρομή στην περιοχή της Μιτρόβιτσα.
Σε απάντηση, ο σερβικός πληθυσμός του Βόρειου Κοσσυφοπεδίου απέκλεισε τη δίοδο κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου με οδοφράγματα σε αρκετούς οικισμούς κοντά στο συνοριακό σημείο ελέγχου "Jarinje". Ο πρωθυπουργός Κούρτι εξέδωσε τελεσίγραφο για την άρση τους μέχρι το βράδυ της Κυριακής. Περιπολικά της EULEX και της KFOR βρέθηκαν στην περιοχή αντιπαράθεσης.
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η πρωτοβουλία σε όλα τα επεισόδια επιδείχθηκε από την πλευρά του Κοσσυφοπεδίου-Αλβανίας και μόνο τώρα το Βελιγράδι προβαίνει σε αντίποινα.
Το Βελιγράδι προσπάθησε να αποφύγει τη στρατιωτική επέμβαση μέχρι το τέλος, σημειώνει η Eντίνα.
Η αποστολή αίτησης στην KFOR είναι «η τελευταία νόμιμη κίνηση του Βούτσιτς για να διασφαλίσει την ασφάλεια και να μην υποστεί επίθεση από τη Δύση», τόνισε ειδικός σε θέματα Βαλκανίων.
«Πρέπει να καταλάβετε ότι, σύμφωνα με το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ο Σέρβος πρόεδρος μπορεί να μην συμφωνήσει με κανέναν για την είσοδο μιας περιορισμένης ομάδας 1.000 στρατιωτικών ή αστυνομικών της Σερβίας στο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου και στα Μετόχια. Ο Βούτσιτς θα μπορούσε απλώς να είχε ενημερώσει τις δομές του ΟΗΕ», εξήγησε ο Όλεγκ Μπονταρένκο, πολιτικός επιστήμονας και αρχισυντάκτης της πύλης Balkanist.
Υπάρχει κάποιος συμβολισμός στο γεγονός ότι το αίτημα του Βελιγραδίου θα υποβληθεί ακριβώς στις 15 Δεκεμβρίου. «Στις 15 Δεκεμβρίου θα υποβάλει αίτηση για ένταξη στην ΕΕ το Κοσσυφοπέδιο», είπε ο Μπονταρένκο.
Η εν λόγω αίτηση του Κοσσυφοπεδίου δεν μπορεί να εξεταστεί με κανέναν τρόπο, διότι τουλάχιστον πέντε κράτη μέλη της ΕΕ, που κατά κάποιο τρόπο έχουν τα δικά τους προβλήματα με τους αυτονομιστές, δεν αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, όπως η Ισπανία, Σλοβακία, Ρουμανία, Ελλάδα και Κύπρος.
Είναι προφανές και αυτό είναι πολύ πιο σημαντικό, ότι η αίτηση του Βούτσιτς στην KFOR για είσοδο σερβικών στρατευμάτων θα μείνει αναπάντητη, δεδομένης της φιλοαλβανικής θέσης του ΝΑΤΟ. «Ο Βούτσιτς βρίσκεται σε αδιέξοδο», λέει η Εντίνα. «Δεν μπορεί να μην απαντήσει στην καταπίεση των Σέρβων, αλλά η απάντηση θα είναι αυτοκτονική για την πολιτική ηγεσία στο Βελιγράδι. Και είναι απίθανο σε μια τέτοια κατάσταση να περιμένει κανείς κάτι θετικό για τους Σέρβους».
«Χίλια άτομα των σερβικών δυνάμεων ασφαλείας είναι αρκετά για να προστατεύσουν τους Σέρβους στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο», είπε ο Μπονταρένκο με τη σειρά του, αφού οι ειδικές δυνάμεις του Κοσσυφοπεδίου έχουν επίσης 1.000 άτομα.
Ας είμαστε ρεαλιστές, μιλάμε μόνο για τρεις κοινότητες στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου με πληθυσμό 360 χιλιάδων ανθρώπων ,αυτοί είναι οι Ζβετσάν, Ζούμπιν ποτόκ, Λεποσάβιτσ. Ο νότιος θύλακας στο Κοσσυφοπέδιο, όπου ζούσαν και Σέρβοι, είναι απρόσιτος για το Βελιγράδι και δεν έχει απομείνει σχεδόν κανένας Σέρβος εκεί, ίσως 5-6 χιλιάδες άνθρωποι».
Ο σερβικός στρατός είναι αρκετά ισχυρός, ο πιο ισχυρός στρατός στα Βαλκάνια, έχει όλα τα απαραίτητα όπλα για να προστατεύσει τους Σέρβους στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο, είπε .
Το πρόβλημα όμως δεν είναι σε πιθανές συγκρούσεις με την αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου. «Το μόνο ερώτημα είναι πώς και σε ποιο βαθμό το σώμα του ΝΑΤΟ από την KFOR θα αντιδράσει στην εμφάνιση Σέρβων στρατιωτικών στελεχών εκεί», τόνισε ο Μπονταρένκο. «Η Σερβία δεν είναι προετοιμασμένη για πόλεμο με το ΝΑΤΟ και οποιαδήποτε σύγκρουση με το σώμα της KFOR είναι η αρχή μιας αντιπαράθεσης με τη συμμαχία».
Ως εκ τούτου, προβλέπει η Eντίνα, είναι πολύ πιθανό να υποθέσουμε ότι «από μικρές τοπικές αψιμαχίες, η σύγκρουση θα επεκταθεί σύντομα και στους τέσσερις δήμους, όπου οι Σέρβοι ζουν συμπαγώς στο βόρειο τμήμα της περιοχής». Παράλληλα, να σημειωθεί ότι έχουν δυνατότητες αυτοάμυνας σε βάρος των σκιωδών παραστρατιωτικών δομών και της αστυνομίας.
Υπάρχει κάποια ελπίδα ότι η ίδια η Δύση δεν ενδιαφέρεται για εθνοκάθαρση σύμφωνα με τις γραμμές της Σερβικής Κράινα του 1995. Ο Αλμπίν Κούρτι είναι μια αρκετά περίπλοκη φιγούρα τόσο για τις Βρυξέλλες όσο και για την Ουάσιγκτον, είναι πολύτιμος για τον ριζοσπαστισμό του, αλλά εφόσον αυτός ο ριζοσπαστισμός είναι διαχειρίσιμος, σημειώνει η Eντίνα.
Ο σημερινός πρωθυπουργός της μη αναγνωρισμένης δημοκρατίας στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ήταν μαχητής του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου, εξέτισε ποινή 15 ετών σε σερβική φυλακή για τρομοκρατία και αμνηστεύτηκε μόνο μετά την ανατροπή του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς υπό την πίεση της παγκόσμιας κοινότητας. .
Υπάρχει η άποψη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, των οποίων η πολιτική στο ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου διαφέρει από την ευρωπαϊκή, μπορεί τώρα να ασκήσουν κάποια πίεση στην Πρίστινα και τους ηγέτες της. «Μπορεί να σημειωθεί ότι η πρωτοβουλία διατήρησης της ειρήνης στα Βαλκάνια ανήκει περισσότερο στις Ηνωμένες Πολιτείες παρά στην Ευρώπη.
Από την άλλη πλευρά, η Γερμανία άρχισε να ενεργεί πιο ριζοσπαστικά με την έλευση στην εξουσία της κυβέρνησης του Όλαφ Σολτς σημείωσε ο Μπονταρένκο.
Πιθανότατα, τώρα τόσο ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέφ Μπορέλ, όσο και η Ουάσιγκτον θα ασκήσουν εξίσου πίεση στον Βούτσις ώστε να επιμείνει στην άρση των οδοφραγμάτων στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο το συντομότερο δυνατό, πιστεύει η Eντίνα.
Όσον αφορά τη βοήθεια της Μόσχας στο Βελιγράδι, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η Ρωσία επικεντρώνεται πλέον σε μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία, εξέφρασε την άποψή του ο Μπονταρένκο. «Μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου, ήταν θεωρητικά δυνατό να εξεταστεί το ενδεχόμενο η Ρωσία να στείλει πολλά στρατιωτικά αεροσκάφη για να βοηθήσει τους Σέρβους. Ακόμη και κατά την είσοδο στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει με μεγάλη πιθανότητα ότι κανείς δεν θα κατέρριπτε αυτά τα αεροσκάφη. Μετά τις 24 Φεβρουαρίου δεν υπάρχει τέτοια βεβαιότητα. Άρα, πραγματικά, από στρατιωτική άποψη, η Ρωσία δεν μπορεί να βοηθήσει τη Σερβία με κανέναν τρόπο », σημείωσε ο ειδικός.
Με την πολιτική έννοια, η Μόσχα πάντα βοηθούσε το Βελιγράδι και υπερασπιζόταν τη θέση ότι το Κοσσυφοπέδιο είναι μέρος της Σερβίας, πρόσθεσε ο Μπονταρένκο. «Όχι μόνο η Ρωσία, αλλά και πολλές άλλες χώρες, ιδιαίτερα η Κίνα», θυμάται ο ειδικός.
Αλλά στην παρούσα κατάσταση, η μέγιστη πολιτική υποστήριξη που μπορεί να παρασχεθεί στον Βούτσιτς είναι να συγκληθεί έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και να ξεκινήσει μια ψηφοφορία στο Συμβούλιο Ασφαλείας «με σαφές αποτέλεσμα», πιστεύει η πηγή.
Ο Σέρβος πρόεδρος τέλος δεν ζήτησε βοήθεια από τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν σε σχέση με την επιδείνωση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο, ενημέρωσε τη Δευτέρα ο εκπρόσωπος Τύπου του Ρώσου Προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ."
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι η Σερβία βρίσκεται πολιτικοστρατιωτικά απομονωμένη στα Βαλκάνια και πως η οποιαδήποτε στρατιωτική προσπάθειά της στο Κοσσυφοπέδιο θα συναντήσει την σφοδρή αντίδραση ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, αφού και οι τρείς συμφωνούν ότι με τον πόλεμο της Ουκρανίας σε εξέλιξη θα ήταν καταστροφική η οποιαδήποτε στρατιωτική αναμέτρηση στα Βαλκάνια.
Η πρωτοβουλία της ΕΕ για προσπάθεια ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στους κόλπους της, αποσκοπεί στη λείανση του Εθνικισμού , στην αποφγή στρατιωτικών συγκρούσεων στην περιοχή και στην εξυπηρέτηση συμφερόντων τρίτων χωρών μέσω αυτών.
Ρωσία, Τουρκία και Κίνα έχουν η κάθε μια για τα συμφέροντά τους, κάθε λόγο να επιδιώκουν την αναζωπύρωση εχθροπραξιών στα Βαλκάνια, ειδικά αυτή την δύσκολη περίοδο για την ΕΕ.
Η Σερβία από την άλλη βλέπει πως οφείλει να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου, το οποίο σημειωτέον δεν αναγνωρίζει ως αναεξάρτητο κράτος, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος.
Ας ελπίσουμε ότι η ΕΕ θα βρεί τον τρόπο κατευνασμού της έντασης μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου στην παρούσα φάση, βρίσκοντας λύση στο πρόβλημα, ενδεχομένως πείθοντας και το Βελιγράδι για την ένταξη του στην μεγάλη Ευρωπαϊκή οικογένεια, αφού η αντιπαράθεση Βελιγραδίου-Πρίστινας έχει την δυναμική να οδηγήσει σε νέα στρατιωτική περιπέτεια τα Βαλκάνια.
