Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε πως δεν πρόκειται να παραταθεί η συμφωνία διαμετακόμισης του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας, η οποία λήγει στο τέλος του έτους.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν επιβεβαίωσε την εξέλιξη τονίζοντας πως «είναι η Ουκρανία που διακόπτει το φυσικό αέριο για τους καταναλωτές στην Ευρώπη». Το αποτέλεσμα ήταν άμεσα η τιμή του καυσίμου να εκτοξευτεί.
«Δεν θα υπάρξει νέο συμβόλαιο, είναι σαφές πλέον», τόνισε από την πλευρά του ο Βαλντιμίρ Πούτιν κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνέντευξης Τύπου. «Υπάρχει ερώτημα τι θα γίνει με αυτό το ζήτημα τώρα - αλλά αυτό δεν είναι δικό μας πρόβλημα. Η Gazprom PJSC θα επιβιώσει», συμπλήρωσε ο Ρώσος Πρόεδρος.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε πως το Κίεβο είναι ανοιχτό να επιτρέψει τη διέλευση μη ρωσικού φυσικού αερίου μέσω των αγωγών προς την Κεντρική Ευρώπη, αλλά όχι καυσίμου από τη Ρωσία ή καυσίμου που τα έσοδα θα πηγαίνουν στη Ρωσία.
«Εάν μια χώρα υποδοχής είναι σε θέση να εγγυηθεί πως δεν πρόκειται για αέριο ρωσικής προέλευσης και ότι η Μόσχα δεν επωφελείται, τότε θα μπορούσαμε να επιτρέψουμε τη διέλευση μετά το τέλος του έτους», τόνισε ο πρόεδρος της Ουκρανίας και πρόσθεσε: Εάν επίσης υπάρχει μια χώρα «έτοιμη να δώσει το φυσικό αέριο, αλλά να μην επιστρέψει τα χρήματα στη Ρωσία μέχρι το τέλος του πολέμου, τότε μπορούμε να το σκεφτούμε».
«Είμαστε αποφασισμένοι να περιορίσουμε τις κερδοφόρες ρωσικές εξαγωγές ενέργειας. Δεν θα παρατείνουμε τη διαμετακόμιση του ρωσικού φυσικού αερίου. Η Ουκρανία χάνει ανθρώπους λόγω του πολέμου» και με τα έσοδα από το φυσικό αέριο τροφοδοτεί τον στρατό της, τόνισε ο Ζελένσκι.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος προχώρησε στη σχετική ανακοίνωση μετά τη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες, στην οποία συμμετείχε ως προσκεκλημένος. Η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σλοβενία είναι οι χώρες της ΕΕ που επηρεάζονται από τη λήξη της συμφωνίας διαμετακόμισης Ρωσίας-Ουκρανίας, σύμφωνα με την Κομισιόν.
Ρεκόρ εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου το 2024
Πλέον οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να αναζητήσουν μια πιθανή εναλλακτική λύση για να διατηρήσουν σταθερές τις προμήθειες, επισημαίνει το Bloomberg. Σημειώνεται πως σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Bruegel, για το τρίτο τρίμηνο του 2024, η Ευρωπαϊκή Ένωση προμηθεύεται πλέον μεγαλύτερες ποσότητες φυσικού αερίου από τη Ρωσία σε σύγκριση με τις ΗΠΑ.
Μάλιστα οι εξαγωγές της Ρωσίας προς την ΕΕ έχουν αυξητική τάση, φτάνοντας στο μέγιστο επίπεδο των τελευταίων 9 τριμήνων, δηλαδή από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Βάσει των στοιχείων, η Ρωσία προμήθευσε την ευρωπαϊκή αγορά με 13,3 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου έναντι 13 δισ. το προηγούμενο τρίμηνο και 11,5 δισ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Ως αποτέλεσμα το μερίδιο των ρωσικών εταιρειών στις ευρωπαϊκές εισαγωγές αυξήθηκε στο 19,4% από το προηγούμενο τρίμηνο, κατά το οποίο είχε επίσης καταγραφεί αύξηση 17,2%, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το δεύτερο τρίμηνο του 2022, όταν επήλθε η οριστική ρήξη της ΕΕ με τη Ρωσία εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία.
Οι προμήθειες του ρωσικού αερίου γίνονται κατά κύριο λόγο μέσω αγωγών (8,6 δισ. κυβικά μέτρα), σημειώνοντας αύξηση 8% το τρίτο τρίμηνο και 13% κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους. Αντίστοιχα ο όγκος των εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) το τελευταίο τρίμηνο ανήλθε σε 4,7 δισ. κυβικά μέτρα, δηλαδή 6% λιγότερο από το επίπεδο Απριλίου-Ιουνίου, αλλά 21% περισσότερο από το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους.
Την ίδια στιγμή, οι προμήθειες LNG από τις ΗΠΑ περιορίστηκαν κατά 25% το τελευταίο τρίμηνο και κατά 33% από την αρχή του έτους, στα 9,5 δισ. κυβικά μέτρα.
Με βάση τα στοιχεία, για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο οι ΗΠΑ βρίσκονται στην τρίτη θέση των προμηθευτών φυσικού αερίου της ΕΕ, κάτω από τη Ρωσία και τη Νορβηγία, που παραμένει ο κορυφαίος προμηθευτής.
Σύμφωνα με το Euractiv, περίπου τα δύο τρίτα των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου παραδίδονται μέσω των αγωγών από την Ουκρανία και του TurkStream, του αγωγού που περνάει από την Τουρκία, τροφοδοτώντας απευθείας πελάτες της ΕΕ. Το υπόλοιπο ένα τρίτο μεταφέρεται ως LNG, κυρίως σε λιμάνια της Ισπανίας, του Βελγίου και της Γαλλίας.
Υπενθυμίζεται πως η ΕΕ έχει επιβάλει εμπάργκο στην εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου από τον Δεκέμβριο του 2022, ωστόσο δεν έχει εφαρμόσει σημαντικές κυρώσεις στο ρωσικό φυσικό αέριο. Αντίθετα είναι η ίδια η Ρωσία που αποφάσισε να μειώσει τις προμήθειες φυσικού αερίου, σε μια κίνηση «ενεργειακής ασφυξίας» στην Ευρώπη, που ήταν σε τεράστιο βαθμό ενεργειακά εξαρτημένη από τη Ρωσία.
Αντιδρώντας η ΕΕ στράφηκε προς το πιο ακριβό αμερικανικό LNG εφαρμόζοντας ταυτόχρονα ένα σχέδιο για να μειώσει συνολικά τη ζήτηση φυσικού αερίου. Με αυτόν τον τρόπο οι συνολικές εισαγωγές LNG αυξήθηκαν από 20% το 2019 σε 40% το 2023, πενταπλασιάζοντας τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Η δε μέση κατανάλωση, σε σύγκριση με την περίοδο από το 2019 έως το 2021, περιορίστηκε αρχικά κατά 12% το 2022 και κατά επιπλέον 19% το 2023.
