Ο Πρόεδρος της Τουρκίας , Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι γνωστός για την μαεστρία του στα ανατολίτικα παζάρια , μία πρακτική που έχει χρησιμοποιήσει πολλάκις μέχρι σήμερα και για το προσφυγικό -μεταναστευτικό προς την Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρώντας να αποσπάσει ανταλλάγματα οικονομικά, πολιτικά αλλά και γεωστρατηγικά.
Ο Τούρκος Πρόεδρος δείχνει αποφασισμένος να μην αφήσει τους Σύριους να επιλέξουν μόνοι τους τον δρόμο που θέλουν να χαράξουν για την χώρα και το μέλλον τους. Κοινώς, η Συρία κινδυνεύει να μετατραπεί σε «εργαλείο» εξυπηρέτησης των στόχων της τουρκικής υψηλής στρατηγικής
Η τουρκική κυβέρνηση έχει ξεκινήσει κρυφά ένα σχέδιο για την δημιουργία μιας παράλληλης κυβερνητικής δομής στη Συρία, μετά την πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ, υποστηριζόμενη από μια επιχείρηση τύπου “μπλίτζκρικ” που συνδυάζει αντάρτες και τζιχαντιστικές ομάδες, όπως αναφέρει το Nordic Monitor.
Το σχέδιο, το οποίο έχει ήδη δοκιμαστεί και εφαρμόζεται εν μέρει στις περιοχές του βόρειου τμήματος της Συρίας, όπου ο τουρκικός στρατός ελέγχει από το 2016, προγραμματίζεται να επεκταθεί σε όλη τη Συρία, εάν οι αντάρτες καταφέρουν να διατηρήσουν τον έλεγχο σε ολόκληρο το συριακό έδαφος.
Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο η Τουρκία σκοπεύει να διορίσει ανώτερους αξιωματούχους που θα παρουσιαστούν ως σύμβουλοι για να βοηθήσουν τη συριακή κυβέρνηση, χωρίς να προκαλέσουν την εντύπωση ότι παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας. Αυτοί οι σύμβουλοι θα βοηθήσουν στην ανασυγκρότηση της Συρίας, παρέχοντας την απαραίτητη τεχνογνωσία για τη βελτίωση των κυβερνητικών λειτουργιών.
Ένα άλλο βήμα που εξετάζει η Τουρκία είναι η επίτευξη ταχείας συμφωνίας με την προσωρινή κυβέρνηση για τη νομιμοποίηση της παρουσίας των στρατευμάτων της στο συριακό έδαφος.
Αυτό θα ακολουθούσε μια ολοκληρωμένη συμφωνία στρατιωτικής εκπαίδευσης και αμυντικής συνεργασίας, που θα επέτρεπε στην Τουρκία να συμβάλει στη διαμόρφωση του νεοσύστατου συριακού στρατού. Στον ετήσιο απολογισμό του με δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Yaşar Güler έδωσε το μήνυμα ότι τέτοιες συμφωνίες βρίσκονται ήδη στα σκαριά.
Παράλληλα, το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία μιας νέας στρατιωτικής δύναμης που θα συνδυάζει τις δυνάμεις του συριακού στρατού με ένοπλες ομάδες όπως η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), με τη συμμετοχή των τουρκικών δυνάμεων.
Η Άγκυρα είναι αποφασισμένη να μην επαναλάβει το λάθος που έκαναν οι Αμερικανοί στο Ιράκ διαλύοντας ολόκληρο τον εθνικό στρατό, κάτι που οδήγησε στην ανάπτυξη ένοπλων παραστρατιωτικών ομάδων και μακροχρόνιας βίας. Αν κάτι τέτοιο συμβεί και στη Συρία, οι συνέπειες για την Τουρκία, που έχει μεγάλο σύνορο με τη Συρία, θα είναι σοβαρές.
Η Άγκυρα έχει επίσης συγκροτήσει μια ομάδα Σύρων, επιλεγμένων από τους περίπου 3 εκατομμύρια πρόσφυγες στη χώρα, με στόχο να τους στείλει πίσω στη Συρία για να στηρίξουν την αντιπολίτευση και να ενισχύσουν την παρουσία της Τουρκίας στις περιοχές που ελέγχουν οι αντάρτες. Από τις 9 έως τις 13 Δεκεμβρίου, 7.621 Σύριοι επέστρεψαν στη Συρία, ενώ αναμένονται περισσότεροι.
Η Τουρκία προσπαθεί επίσης να εξασφαλίσει μια συμφωνία με την προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας για την νομιμοποίηση της παρουσίας των τουρκικών στρατευμάτων στη χώρα, καθώς και για τη δημιουργία συμφωνιών συνεργασίας στον τομέα της στρατιωτικής εκπαίδευσης και της άμυνας.
Ένα ακόμη βήμα στο σχέδιο της Τουρκίας είναι η σύσταση μιας συνταγματικής επιτροπής που θα αναλάβει τη σύνταξη του θεμελιώδους χάρτη της Συρίας και τον καθορισμό του καθεστώτος των μειονοτήτων, ιδίως των Κούρδων. Για να διευκολυνθεί αυτό, η Τουρκία σκοπεύει να προτείνει τη δημιουργία μιας επιτροπής συμφιλίωσης που θα διευκολύνει τη μεταβατική διαδικασία και θα ενώσει τις αποξενωμένες ομάδες. Αυτό θεωρείται ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της νομιμότητας οποιασδήποτε μελλοντικής συριακής κυβέρνησης.
Το σχέδιο της Τουρκίας έχει ως τελικό στόχο την εδραίωση της επιρροής της στη Συρία και την αποκατάσταση της πολιτικής σταθερότητας υπό τουρκική καθοδήγηση. Προβλέπεται μια σειρά μέτρων για την ενίσχυση της τουρκικής επιρροής στην περιοχή, ενώ η Τουρκία θέλει να επιβληθεί ως βασικός παίκτης στη μελλοντική πορεία της χώρας.