Θετικές αντιδράσεις προκάλεσε η βράβευση της ιαπωνικής οργάνωσης Nihon Hidankyo με το Νόμπελ Ειρήνης, που έλαβε σήμερα, Παρασκευή 11 Οκτωβρίου.
Η οργάνωση συνιστά ένα κίνημα των επιζώντων των ατομικών βομβών που έπεσαν στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι το 1945 και είναι γνωστή επίσης ως Hibakusha.
Το σκεπτικό για το Νόμπελ Ειρήνης
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της νορβηγικής επιτροπής που απένειμε το Νόμπελ Ειρήνης «ως απάντηση στις επιθέσεις με ατομικές βόμβες τον Αύγουστο του 1945, δημιουργήθηκε ένα παγκόσμιο κίνημα, τα μέλη του οποίου εργάζονται για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις καταστροφικές ανθρωπιστικές συνέπειες της χρήσης πυρηνικών όπλων. Σταδιακά, αναπτύχθηκε ένας ισχυρός διεθνής κανόνας, ο οποίος στιγματίζει τη χρήση πυρηνικών όπλων ως ηθικά απαράδεκτη. Αυτός ο κανόνας έγινε γνωστός ως "το πυρηνικό ταμπού"».
«Η μαρτυρία των Hibakusha - των επιζώντων της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι - είναι μοναδική σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο. Αυτοί οι ιστορικοί μάρτυρες συνέβαλαν στη δημιουργία και εδραίωση ενός ευρέως κινήματος στα πυρηνικά όπλα σε όλο τον κόσμο, βασιζόμενοι σε προσωπικές ιστορίες, δημιουργώντας εκπαιδευτικές εκστρατείες βασισμένες στις δικές τους εμπειρίες και εκδίδοντας επείγουσες προειδοποιήσεις κατά της εξάπλωσης και της χρήσης πυρηνικών όπλων» προσθέτει η επιτροπή.
Οι Hibakusha μας βοηθούν να περιγράψουμε το απερίγραπτο, να σκεφτούμε το αδιανόητο και να κατανοήσουμε με κάποιο τρόπο τον ακατανόητο πόνο και τη δυστυχία που προκαλούν τα πυρηνικά όπλα.
Αφού η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ σημειώνει ως ενθαρρυντικό ότι «κανένα πυρηνικό όπλο δεν έχει χρησιμοποιηθεί σε πόλεμο εδώ και σχεδόν 80 χρόνια» προσθέτει ότι «οι εξαιρετικές προσπάθειες της Nihon Hidankyo και άλλων εκπροσώπων των Hibakusha συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην καθιέρωση του πυρηνικού ταμπού. Είναι επομένως ανησυχητικό το γεγονός ότι σήμερα αυτό το ταμπού κατά της χρήσης πυρηνικών όπλων δέχεται πιέσεις. Οι πυρηνικές δυνάμεις εκσυγχρονίζουν και αναβαθμίζουν τα οπλοστάσιά τους- νέες χώρες φαίνεται να ετοιμάζονται να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα- και διατυπώνονται απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων σε συνεχείς πολεμικές συγκρούσεις. Αυτή τη στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας, αξίζει να θυμηθούμε τι είναι τα πυρηνικά όπλα: τα πιο καταστροφικά όπλα που έχει δει ποτέ ο κόσμος».
«Τα σημερινά πυρηνικά όπλα έχουν πολύ μεγαλύτερη καταστροφική ισχύ. Μπορούν να σκοτώσουν εκατομμύρια ανθρώπους και θα επηρεάσουν καταστροφικά το κλίμα. Ένας πυρηνικός πόλεμος θα μπορούσε να καταστρέψει τον πολιτισμό μας» προσθέτουν τα μέλη της επιτροπής.
Ακολουθούν οι δηλώσεις ορισμένων προσώπων και θεσμών για τη βράβευση της οργάνωσης:
Καζούμι Ματσούι, δήμαρχος Χιροσίμα
Τα πυρηνικά όπλα αποτελούν «το απόλυτο κακό», σχολίασε ο δήμαρχος της Χιροσίμα, της ιαπωνικής πόλης που καταστράφηκε το 1945 από αμερικανική πυρηνικό βόμβα.
«Οι Hibakusha γερνούν γρήγορα και υπάρχουν ολοένα και λιγότεροι άνθρωποι ικανοί να αποτελέσουν μάρτυρες του πόσο ανώφελο είναι να έχει κανείς ατομικές βόμβες, του απόλυτου κακού τους», δήλωσε ο Καζούμι Ματσούι.
Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη του Όσλο
«Το έργο της Nihon Hidankyo μάς θυμίζει το καταστροφικό ανθρώπινο κόστος των πυρηνικών όπλων, ένα μήνυμα που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Σε μια εποχή όπου κάνουν την εμφάνισή τους αυτοματοποιημένα συστήματα όπλων και συγκρούσεις με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης η έκκλησή της για αφοπλισμό δεν είναι μόνο ιστορική – είναι ένα κρίσιμο μήνυμα για το μέλλον μας. Αυτό το βραβείο υπογραμμίζει την ανάγκη για παγκόσμια συνεργασία ώστε η ανθρωπότητα να οδηγηθεί μακριά από έναν νέο παγκόσμιο πόλεμο και προς μια διαρκή παγκόσμια ειρήνη».
Νταν Σμιθ, επικεφαλής του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI)
«Η Επιτροπή εφιστά την προσοχή σε μια επικίνδυνη κατάσταση στον κόσμο, με τις σχέσεις μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ και μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ να είναι περισσότερο τοξικές από όσο έχουν υπάρξει ποτέ μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Αν υπάρχουν πολεμικές συγκρούσεις, υπάρχει κίνδυνος να κλιμακωθούν με τη χρήση πυρηνικών όπλων (…) (Η Nihon Hidankyo) είναι μια πραγματικά σημαντική φωνή για να μας θυμίζει την καταστροφική φύση των πυρηνικών όπλων».
Ο Σμιθ εκτίμησε εξάλλου ότι η Επιτροπή Νόμπελ βραβεύοντας τη Nihon Hidankyo κατάφερε να επιστήσει την προσοχή της παγκόσμιας κοινότητας σε τρία πράγματα: στα ανθρώπινα δεινά των επιζώντων των ατομικών βομβών, στους κινδύνους των πυρηνικών όπλων και στο γεγονός ότι ο κόσμος έχει επιβιώσει χωρίς τη χρήση τους εδώ και σχεδόν 80 χρόνια.
Ραβίνα Σαμντασάνι, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
«Για εμάς, πρόκειται για την αναγνώριση της σημασίας των οργανισμών ‘από τα κάτω’ και κυρίως των επιζώντων φρικτών παραβιάσεων για το ακούραστο και επίμονο έργο τους, συχνά μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, χωρίς πολλή αναγνώριση, με πολλά εμπόδια, χωρίς να έχουν πάντα στη διάθεσή τους τεράστιους πόρους», ανέφερε η Σαμντασάνι.
Αλεσάντρα Βελούτσι, εκπρόσωπος του ΟΗΕ στη Γενεύη
«Είδαμε τις επιπτώσεις της βόμβας τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Τώρα έχουμε όπλα τα οποία είναι τόσο πολύ πιο ισχυρά από αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Και πιστεύω ότι το έργο αυτής της οργάνωσης εθελοντών είναι να πολεμήσει (…) ακόμη και την ιδέα ότι μπορεί να ξεσπάσει ξανά ένας τέτοιος πόλεμος, είναι απολύτως κρίσιμο και γι’ αυτό πιστεύω ότι αυτό το Νόμπελ Ειρήνης είναι τόσο σημαντικό σήμερα».
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στη Nihon Hidankyo προσφέρει μια «ανεκτίμητη» αξία στη μάχη της κατά των πυρηνικών όπλων και στέλνει ένα «ισχυρό μήνυμα», εκτίμησε η φον ντερ Λάιεν.
«Έχουμε το καθήκον της μνήμης. Και ένα ακόμη μεγαλύτερο καθήκον να προστατεύσουμε τις επόμενες γενιές από τη φρίκη ενός πυρηνικού πολέμου», τόνισε.
