Το δόγμα «Τάξις και Ηθική» δεσμεύτηκε να εφαρμόσει η Ρομπέρτα Μέτσολα, πρόεδρος του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου με εξαίρεση την οικογένειά της και, πιο συγκεκριμένα, τον λομπίστα σύζυγό της.
Όπως γράφει το Politico, η επικεφαλής του ευρωκοινοβουλίου είχε στόχο την κάθαρση, καθώς τα σκάνδαλα ήταν απανωτά στα ευρωπαϊκά όργανα αμαυρώνοντας την εικόνα και την αξιοπιστία τους.
Ύστερα από το σκάνδαλο Qatargate το 2022, στο οποίο εμπλεκόταν άμεσα και η Ελληνίδα ευρωβουλευτής, Εύα Καϊλή, με την κατηγορία ότι λάμβανε μετρητά από την καταριανή κυβέρνηση για την άσκηση επιρροής, η πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου αποφάσισε ότι ο καλύτερος τρόπος για την καταπολέμηση της διαφθοράς ήταν να βγάλει στη φόρα τα οικονομικά του θεσμού στο πλαίσιο της διαφάνειας.
Προώθησε λοιπόν έναν νέο κώδικα δεοντολογίας που απαιτούσε - μεταξύ άλλων - τα υψηλόβαθμα στελέχη του ευρωκοινοβουλίου να δηλώνουν εγγράφως αν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένων των μελών της οικογένειάς τους, της προσωπικής τους ζωής ή τα οικονομικά τους συμφέροντα.
Αλλά, σύμφωνα με αυτούς τους νέους κανόνες, ένα βασικό πρόσωπο έμεινε εκτός: η ίδια η πρόεδρος, όπως επισημαίνει το σχετικό άρθρο.
Θα μπορούσε να κοινοποιήσει μέσω γραπτής ή προφορικής δήλωσης ότι ο Φινλανδός σύζυγός της, Ούκο Μέτσολα είναι ο κορυφαίος εκπρόσωπος των συμφερόντων της ΕΕ για το Royal Caribbean Group με έδρα το Μαϊάμι, τη δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία κρουαζιερόπλοιων στον κόσμο.
Αντιθέτως, η εργασία του συζύγου της ως ένα μεγάλο βαθμό πέρασε απαρατήρητη, ακόμη και όταν εργαζόταν για να επηρεάσει την πράσινη νομοθεσία- ορόσημο που θα υπέγραφε τελικά η σύζυγός του.
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο η πρόεδρος Μέτσολα — ή οποιοσδήποτε επικεφαλής του ιδρύματος — θα πρέπει να εξαιρεθεί από την υποβολή μιας τέτοιας δήλωσης», τόνισε ο Νίκολας Αϊόσα, διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα διαφάνειας «Transparency International EU».
«Θα πω ότι εάν έχει κάποιος σύζυγο που εμπλέκεται σε οποιαδήποτε δραστηριότητα, αμειβόμενη ή μη, που επιδιώκει να επηρεάσει τη χάραξη πολιτικής της ΕΕ, θα πρέπει να το δηλώσει ο ίδιος ο ευρωβουλευτής», πρόσθεσε ο Αϊόσα.
Δεν υπάρχει καμία υπόνοια ότι ο σύζυγος της Μέτσολα συμμετείχε σε σύγκρουση συμφερόντων. Ο Ούκο συμπλήρωσε τα κατάλληλα έγγραφα για αναλάβει ως λομπίστας, τα οποία ήταν διαθέσιμα στο κοινό.
Ούτε υπάρχει καμία ένδειξη ότι η πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου παραβίασε τους κανόνες του - οι οποίοι, τελικά, δεν ίσχυαν γι 'αυτήν σε αυτήν την περίπτωση - ή απόδειξη ότι χρησιμοποίησε την επίσημη εξουσία της για να επηρεάσει αθέμιτα τη νομοθεσία για λογαριασμό του συζύγου της.
Επιπλέον, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η απουσία επίσημης αποκάλυψης έχει προστατεύσει τη σχέση μεταξύ της προέδρου του Κοινοβουλίου και ενός εκπροσώπου συμφερόντων από τον δημόσιο έλεγχο, ακόμη και όταν ο Ούκο συνόδευε τη σύζυγό του σε επίσημες επισκέψεις, συμπεριλαμβανομένης της στέψης του βασιλιά της Βρετανίας Καρόλου.
Εκεί η Μέτσολα σε ομιλία της είχε αναφερθεί τουλάχιστον δύο φορές υπέρ μιας θέσης που συμμερίζονται το Κοινοβούλιο και η ναυτιλιακή βιομηχανία.
Σε δήλωσή του, ο εκπρόσωπος της Μέτσολα Γιούρι Λάας αρνήθηκε ότι ο ρόλος του Ούκο ήταν κάτι που η Ρομπέρτα θα έπρεπε να αποκαλύψει.
«Η προσπάθεια να χαρακτηριστεί η απασχόληση του κυρίου Μέτσολα ως πιθανή σύγκρουση συμφερόντων —πραγματική ή αντιληπτή— είναι λάθος», είπε.
«Το να είσαι παντρεμένος με κάποιον εργαζόμενο δεν συνιστά πιθανή σύγκρουση συμφερόντων σύμφωνα με τους κανόνες του Κοινοβουλίου». Υποστήριξε ότι ο ρόλος της προέδρου ήταν «διαφορετικός από τους κατόχους αξιωμάτων που αναφέρονται» στους κανόνες δεοντολογίας, και ισχύουν για τους 14 αντιπροέδρους, τους πέντε κοσμήτορες — ευρωβουλευτές αρμόδιους για διοικητικά και οικονομικά θέματα — και τους προέδρους και αντιπροέδρους των κοινοβουλευτικών επιτροπών.
«Ο/η Πρόεδρος εκπροσωπεί το συμφέρον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως θεσμικού οργάνου», υπογράμμισε ο εκπρόσωπος της Μέτσολα.
Οι νέοι κανόνες στόχευαν σε θέσεις «που συνδέονται με ένα συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο ή αρχείο» και επομένως σε «αυξημένο κίνδυνο πιθανής σύγκρουσης συμφερόντων», πρόσθεσε.
Το παράδειγμα του Μέτσολα υπογραμμίζει τους περιορισμούς των κανόνων διαφάνειας του ευρωπαικού ιδρύματος, οι οποίοι αφήνουν σε μεγάλο βαθμό τους νομοθέτες να διαχειρίζονται ιδιωτικά τις υποθέσεις και τις συγκρούσεις συμφερόντων με το αξίωμά τους.
Η Ρομπέρτα Μέτσολα είναι ένα από τα άτομα με τη μεγαλύτερη επιρροή στις Βρυξέλλες, το πολιτικό πρόσωπο του Κοινοβουλίου και το διοικητικό κέντρο εξουσίας του. Παρουσιάστηκε καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας της ως υπέρμαχος της διαφάνειας, απαιτώντας ισχυρότερες προσπάθειες για να θεραπεύσει την «κίτρινη» άποψη της κοινής γνώμης για τις Βρυξέλλες. Αλλά όταν πρόκειται για τις δικές της υποθέσεις, αρνήθηκε να δώσει πρώτη το καλό παράδειγμα, όπως σχολιάζει το Politico.
Στα σχεδόν τέσσερα χρόνια στα οποία η Ρομπέρτα Μέτσολα διετέλεσε ως πρόεδρος ή αντιπρόεδρος, υπήρξε μικρή κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης σχετικά με την εργασία του συζύγου της, Ούκο.
Από τους 14 ευρωβουλευτές, αξιωματούχοι της ΕΕ και αγωνιστές κατά της διαφθοράς που μίλησαν στο POLITICO —άνθρωποι που αναμφισβήτητα θα έπρεπε να γνωρίζουν — μόνο δύο υποστήριξαν ότι ήξεραν ότι ο «πρώτος κύριος» του Ευρωκοινοβουλίου εργαζόταν για λογαριασμό της βιομηχανίας στον τομέα της αναψυχής.
Κανείς από αυτούς δεν είχε προσέξει την προεδρική εξαίρεση στον κώδικα δεοντολογίας. Η εξαίρεση ήταν «ένα παραθυράκι που θα έπρεπε να κλείσουμε», είπε ο Tiemo Wölken, ευρωβουλευτής από το Σοσιαλιστικό Κόμμα που ανταγωνίζεται το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα της Ρομπέρτα.
Παρά τον ισχυρισμό του Λάας ότι η δουλειά του Ούκο Μέτσολα δεν δημιουργούσε πιθανή σύγκρουση συμφερόντων, το ζευγάρι γνώριζε πολύ καλά ότι έπρεπε να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος, υποστήριξε ο Ούκο Μέτσολα στο POLITICO.
Από τότε που η Μέτσολα έγινε πρόεδρος, ο σύζυγός της σταμάτησε να ασκεί απευθείας πιέσεις στους ευρωβουλευτές «για να αποτρέψει ακόμη και την αντίληψη της ανάρμοστης συμπεριφοράς», τόνισε ο ίδιος προσθέτοντας ότι η Royal Caribbean έχει πλέον προσλάβει ένα επιπλέον άτομο για να συμμετάσχει στο Κοινοβούλιο. «Θα ήθελα να πιστεύω ότι τα καταφέραμε εξαιρετικά καλά», είπε ο σύζυγος της προέδρου του ευρωκοινοβουλίου.
Η Μαλτέζα νομικός και πολιτικός ανέλαβε για πρώτη φορά τα ηνία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιανουάριο του 2022. Εξελέγη για πρώτη φορά μέλος του ευρωπαϊκού ιδρύματος το 2013 και έγινε πρώτη αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Νοέμβριο του 2020.
Τον Νοέμβριο του 2021, επιλέχθηκε ως υποψήφια του Ευρωπαικού Λαικού Κόμματος για να διαδεχθεί τον Νταβίντ Σασόλι ως επικεφαλής του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου στη λήξη της θητείας του ως προέδρου τον Ιανουάριο του 2022. Ο Νταβίντ είχε νοσηλευτεί με πνευμονία τον Σεπτέμβριο του 2021 και τον Δεκέμβριο ανακοίνωσε ότι δεν θα διεκδικούσε δεύτερη θητεία ως πρόεδρος, καθιστώντας την Μέτσολα ως την πιθανότερη διάδοχό του. Μετά από περαιτέρω νοσηλεία, απεβίωσε στις 11 Ιανουαρίου του 2022, μία εβδομάδα πριν από τη λήξη της θητείας του. Με τον θάνατό του, η Μέτσολα έγινε αναπληρώτρια πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Έγινε η νεότερη πρόεδρος, η πρώτη Μαλτέζα που κατείχε το αξίωμα και η πρώτη γυναίκα πρόεδρος από το 2002.
Στις 18 Ιανουαρίου του 2022, στα 43α γενέθλιά της, η Μέτσολα εξελέγη πρόεδρος του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου για θητεία δυόμισι ετών και μάλιστα στον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας, έλαβε απόλυτη πλειοψηφία 458 ψήφων από τους 690 που προσήλθαν στην κάλπη.
Η Μέτσολα είχε ψηφίσει με συνέπεια ψηφίσματα κατά των αμβλώσεων. Από την αρχή της θητείας της, αντιμετώπισε ερωτήματα σχετικά με την αντίθεσή της στην άμβλωση, η οποία είναι νόμιμη σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ, εκτός από την πατρίδα της και την Πολωνία. Σε ένα δελτίο Τύπου του 2015, αυτή και άλλοι Μαλτέζοι ευρωβουλευτές δήλωσαν ότι ήταν «κατηγορηματικά κατά των αμβλώσεων».
Κατά την εκλογή της ως πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια της θητείας της θα εκπροσωπούσε τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο αναγνωρίζει την ασφαλή πρόσβαση στην άμβλωση ως ανθρώπινο δικαίωμα.
Με τον σύζυγό της, τον Φινλανδό Ούκο Μέτσολα γνωρίστηκαν το 1999 και παντρεύτηκαν στο Ραμπάτ της Μάλτας την 1η Οκτωβρίου του 2005.
Το ζευγάρι απέκτησε τέσσερις γιους, που γεννήθηκαν το 2007, το 2008, το 2011 και το 2017.
Ως μέλη του Ευρωπαικού Λαικού Κόμματος και οι δύο έθεσαν υποψηφιότητα στις ευρωεκλογές το 2009, και έγιναν το πρώτο παντρεμένο ζευγάρι που έθεσε υποψηφιότητα στις ίδιες εκλογές για το ευρωκοινοβούλιο από δύο διαφορετικά κράτη-μέλη.
