Το 2024 ξεκίνησε άσχημα για τη Boeing, με το περιστατικό της Alaska Airlines, και συνεχίζεται όλο και χειρότερα για την κραταιά εταιρεία που έχει κατασκευάσει χιλιάδες επιβατικά αεροσκάφη όλων των τύπων.
Κομμάτια που φεύγουν από αεροσκάφη, βίδες που λείπουν ή δεν είναι σωστά στη θέση τους, τεχνικά σφάλματα συνθέτουν μια εικόνα που προδιαθέτει άσχημα κάθε επιβάτη σε όλο τον κόσμο.
Το Politico συνόψισε όσα συμβαίνουν και μίλησε με ειδικούς που απαντούν αν -και πόσο- ασφαλή είναι τα αεροσκάφη.
Πώς άρχισαν όλα αυτά;
Με μια πτήση από το Πόρτλαντ στο Οντάριο της Καλιφόρνιας στις 5 Ιανουαρίου όταν ξαφνικά μία πόρτα στην άτρακτο έφυγε από τη θέση της γιατί έλειπαν τα μπουλώνια. Αμέσως προκλήθηκε αποσυμπίεση στην καμπίνα των επιβατών.
Το περιστατικό έληξε χωρίς τραυματισμούς για τους επιβαίνοντες χάρη στην ψυχραιμία των πιλότων που πραγματοποίησαν αναγκαστική προσγείωση. Όλα θα ήταν χειρότερα -και πιθανόν μοιραία- αν το αεροσκάφος είχε πάρει ύψος.
Το αεροσκάφος ήταν ένα αμαρτωλό 737 MAX-9, ο τελευταίος τύπος που κυκλοφόρησε η εταιρεία. Δύο ολοκαίνουργια αεροσκάφη του τύπου συνετρίβησαν το 2018 και το 2019 σκοτώνοντας 344 επιβαίνοντες. Αποδείχτηκε ότι μια σειρά από τεχνικές επιλογές οδήγησαν στις τραγωδίες. Τα αεροσκάφη του τύπου καθηλώθηκαν και άργησαν να ξαναβγούν στην κυκλοφορία.
Μετά το περιστατικό της Alaska Airlines η αμερικανική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (FAA) καθήλωσε όλα τα αεροσκάφη του τύπου, όχι όμως και η αντίστοιχη ευρωπαϊκή (EASA) γιατί δεν υπάρχουν στην Ευρώπη αεροσκάφη με παρόμοια διαμόρφωση. Δεν αποκλείεται πάντως να δούμε στο μέλλον και στην Ευρώπη καθηλώσεις.
Η FAA έδωσε την άδεια να ξαναπετάξουν τα MAX-9 αλλά απαγόρευσε στη Boeing να επεκτείνει τη γραμμή παραγωγής μέχρι να επιλυθούν τα προβλήματα ελέγχου ποιότητας στη διαδικασία κατασκευής. Προβλήματα που, όπως διαπίστωσε η FAA, είναι συστημικά και όχι απλώς κακοτεχνίες.
Και πώς συνεχίστηκαν;
Με πολλά περιστατικά σε αεροσκάφη της εταιρείας, διαφορετικών τύπων αυτή τη φορά.
Στις 4 Μαρτίου, ένα Boeing 737-900 της United Airlines, σε πτήση από το Τέξας προς τη Φλόριντα, πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση όταν άρχισαν να βγαίνουν φλόγες από έναν από τους κινητήρες του αεροπλάνου.
Στις 7 Μαρτίου, ένα Boeing 777-200 με προορισμό την Ιαπωνία αναγκάστηκε να αλλάξει πορεία προς το Λος Άντζελες όταν έπεσε ένα λάστιχο μετά την απογείωση.
Στις 13 Μαρτίου, ένα Boeing 777 της American Airlines πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση στην Καλιφόρνια, αφότου το πλήρωμα ανέφερε ένα σκασμένο λάστιχο.
Και στις 15 Μαρτίου, ένα αεροσκάφος 737-800 προσγειώθηκε στο Όρεγκον και διαπίστωσαν ότι έλειπε ένα πάνελ στο κάτω μέρος του αεροπλάνου.
Τι συνέβη με τον νεκρό πληροφοριοδότη;
Δίπλα στα ατυχήματα, την περασμένη εβδομάδα ο πρώην υπάλληλος της Boeing Τζον Μπάρνετ βρέθηκε νεκρός.
Ο Μπάρνετ, που εργάστηκε στην Boeing για περισσότερα από 30 χρόνια πριν αποχωρήσει το 2017, στο παρελθόν είχε εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τα πρότυπα παραγωγής της εταιρείας. Πιο πρόσφατα κατέθετε σε υπόθεση κατά της Boeing.
Οι αρχές στη Νότια Καρολίνα μιλούν για αυτοκτονία.
Η Boeing τι απαντά σε αυτά;
Γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε για να διορθώσουμε τα ζητήματα, δήλωσε ο πρόεδρος της εταιρείας Ντέιβ Καλχούν που υπόσχεται διαφάνεια. Ήδη απομακρύνθηκαν κάποια στελέχη, ωστόσο κάθε αλλαγή είναι κάτι που θα χρειαστεί μήνες για να υλοποιηθεί σωστά και να εγκριθεί από την FAA.
Για άλλα ζητήματα παραπέμπει στις εταιρείες, ενώ δεν θέλει να σχολιάσει το δημοσίευμα των New York Times ότι για το περιστατικό της Alaska Airlines έχει αρχίσει ποινική έρευνα από το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.
Υπάρχει πρόβλημα ασφάλειας στη Boeing;
Από την πτώση των 737 MAX ως τα περιστατικά με τα μπουλόνια που λείπουν, η Boeing έχει συσσωρεύσει προβλήματα που προκαλούν ανησυχία.
Η εμπιστοσύνη στη φίρμα έχει σχεδόν εξαφανιστεί και θα χρειαστεί χρόνος μέχρι να επανέλθει, δήλωσε στο Politico ο Βάουτερ Ντεβούλφ, οικονομολόγος αεροπορικών μεταφορών στο Πανεπιστήμιο της Αμβέρσας. Το παλιό σλόγκαν «Αν δεν είναι Boeing, δεν πάω» φαίνεται ότι δεν ισχύει πλέον, εξηγεί και προειδοποιεί ότι, αν συμβεί ακόμη ένα σοβαρό ατύχημα ή περιστατικό με 737 MAX θα πληγεί σοβαρά και η εμπιστοσύνη των αρχών στο μοντέλο.
Στο ίδιο πλαίσιο και η Μαρίνα Ευθυμίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στη διοίκηση αερομεταφορών στο πανεπιστημίου της Πόλης του Δουβλίνου, που δήλωσε ότι η ανησυχία του κοινού για την ασφάλεια της Boeing είναι «πολύ καλά δικαιολογημένη» και με νωπή τη μνήμη των πολύνεκρων δυστυχημάτων.
«Υπάρχουν ζητήματα και ανησυχίες για την κουλτούρα της ασφάλειας στο εσωτερικό της εταιρίας, που φτάνουν μέχρι την κορυφή», λέει και σημειώνει ότι η αεροπορία είναι πολύ ασφαλής βιομηχανία, αλλά «το γεγονός ότι αυτά συνέβησαν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα είναι ανησυχητικό».
Θα πρέπει λοιπόν να ανησυχούμε;
Είναι εύλογο να φοβάται ο κόσμος με όσα συμβαίνουν. Όσο μάλιστα συνεχίζονται οι δηλώσεις από τους επικεφαλής των εταιρειών ότι διεξάγουν ελέγχους ασφαλείας, οι ειδήσεις στα ΜΜΕ ότι διασφαλίζεται ένα ασφαλές περιβάλλον μπορεί να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα.
Αλλά και πάλι οι ειδικοί αισιοδοξούν.
Το 737 MAX εξακολουθεί να είναι ο τύπος αεροσκάφους με τις περισσότερες πωλήσεις παγκοσμίως, ενώ υπάρχουν περισσότερες από 4.000 παραγγελίες και η Airbus, η αντίπαλος της Boeing, δεν μπορεί να καλύψει ενδεχόμενες ακυρώσεις, υπενθυμίζει ο Ντεβουλφ. Και η Μαρίνα Ευθυμίου υπενθυμίζει και αυτό ότι τα αεροπορικά ταξίδια «παραμένουν ένα από τα ασφαλέστερα μέσα μεταφοράς».