Ο πρώην πρωθυπουργός του Καναδά, Μπράιν Μαλρόνεϊ απεβίωσε χθες, Πέμπτη, σε ηλικία 84 ετών, ανακοίνωσε η οικογένεια του πολιτικού που σημάδεψε την καναδική πολιτική ζωή στα χρόνια του 1980 με την υπογραφή μιας ιστορικής συνθήκης ελεύθερων συναλλαγών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία αργότερα διευρύνθηκε για να συμπεριλάβει το Μεξικό.
«Με μεγάλη θλίψη ανακοινώνουμε το θάνατο του πατέρα μου, του αξιότιμου Μπράιαν Μαλρόνεϊ, 18ου πρωθυπουργού του Καναδά», έγραψε στην πλατφόρμα X η Καρολάιν Μαλρόνεϊ. «Έφυγε ειρηνικά, περιτριγυρισμένος από την οικογένειά του», πρόσθεσε.
Φιλόδοξος και γοητευτικός, με μπλε μάτια, θεληματικό πηγούνι και φωνή βαρύτονου, εξίσου άνετος στα γαλλικά και στα αγγλικά, είχε σπουδάσει δικηγόρος και ήταν επικεφαλής επιχείρησης πριν εισέλθει στην πολιτική.
«Ο Μπράιαν Μαλρόνεϊ δεν έπαψε ποτέ να εργάζεται για τους Καναδούς και επεδίωκε ανέκαθεν να κάνει αυτή τη χώρα ένα καλύτερο μέρος για να ζει κανείς. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις συμβουλές που μου έδωσε αυτά τα χρόνια», έγραψε ο καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό στην X μετά την ανακοίνωση.
Ο Μπράιαν Μαλρόνεϊ έγινε πρωθυπουργός το 1984 και η πρώτη χρονιά του στην εξουσία ήταν ιδιαίτερα πολυτάραχη, με παραιτήσεις υπουργών για ανάμιξη σε σκάνδαλα.
Κάτοικος του Κεμπέκ, γεννημένος σε μια φτωχή, ιρλανδικής καταγωγής οικογένεια, επιτέθηκε στο καθεστώς του απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής και άρχισε μια θεαματική προσέγγιση με τις Ηνωμένες Πολιτείες του Ρόναλντ Ρίγκαν, μετά τις ψυχρές σχέσεις που επικρατούσαν μεταξύ των δύο χωρών επί των φιλελευθέρων του Πιέρ Έλιοτ Τριντό, πατέρα του σημερινού πρωθυπουργού.
«Του είπα: Ρόναλντ, θέλω μια συνολική συνθήκη ελεύθερων συναλλαγών μαζί σας», είχε αφηγηθεί.
Οι διαπραγματεύσεις άρχισαν το Μάρτιο του 1985 στη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής στο Κεμπέκ, όπου οι δύο ιρλανδικής καταγωγής πολιτικοί έψαλαν μαζί, κρατώντας ο ένας τον άλλον αγκαζέ, τον ύμνο «When Irish Eyes Are Smiling».
Μια συμφωνία, η οποία θα γίνει αργότερα η Συμφωνία Ελεύθερων Ανταλλαγών της Βορείου Αμερικής (ALENA) μεταξύ Καναδά, Ηνωμένων Πολιτειών και Μεξικού, συνήφθη στις αρχές του 1988, προκαλώντας παράπονα και δυσπιστία στον αγγλόφωνο Καναδά, αλλά ικανοποίηση στο Κεμπέκ. Η αντιπολίτευση στην Οτάβα εξέφραζε φόβους μήπως ο Μαλρόνεϊ «πούλησε τον Καναδά στους Αμερικανούς».
Φιλία με τον Ντόναλντ Τραμπ
Όμως χάρη σ' αυτή τη συμφωνία επανεξελέγη με διαφορά το 1988. Πάντως η δεύτερη θητεία του σημαδοτήθηκε από μια ύφεση και την έκρηξη του δημοσιονομικού ελλείμματος. Πέντε χρόνια αργότερα, το 1993, ωθήθηκε να παραιτηθεί και αποσύρθηκε ενώ η δημοτικότητά του ήταν η χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ.
Δύο χρόνια αφότου αποσύρθηκε, ο Μαλρόνεϊ αντιμετώπισε κατηγορίες ότι δωροδοκήθηκε από τον Γερμανό επιχειρηματία Καρλχάιντς Σράιμπερ για να ευνοήσει την αγορά Airbus από την Air Canada.
Η υπόθεση σερνόταν μέχρι το 2010, όταν μια ερευνητική επιτροπή τον κατηγόρησε ότι έλαβε από τον Σράιμπερ 225.000 δολάρια. Ο Μπράιαν Μαλρόνεϊ παραδέχθηκε πως έκανε λάθος αποδεχόμενος αυτά τα χρήματα σε μετρητά, όμως υποστηρίζει πως ήταν για άλλες υπηρεσίες του προς τον Σράιμπερ.
Το 2017, βγήκε από την πολιτική συνταξιοδότησή του έπειτα από αίτημα του φιλελεύθερου Τζάστιν Τριντό για να διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή για την επαναδιαπραγμάτευση της Alena, χάρη στη φιλία του με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο πρώην πρόεδρος απειλούσε να καταργήσει τη συμφωνία και επί μήνες ο Μαλρόνεϊ προσπαθούσε στα παρασκήνια να νικήσει την απροθυμία του ρεπουμπλικανού.
Μια νέα συμφωνία τέθηκε τελικά σε ισχύ τον Ιούλιο του 2020.
Ο πρωθυπουργός του Κεμπέκ Φρανσουά Λεγκό χαιρέτισε «έναν οραματιστή, με την καναδοαμερικανική συμφωνία του ελεύθερων συναλλαγών» και έναν «αληθινό πρεσβευτή που έκανε να ακτινοβολήσουν το Κεμπέκ και ο Καναδάς».
Για τον Πιέρ Πουαλιέβρ, επικεφαλής των συντηρητικών και κύριο αντίπαλο του Τζάστιν Τριντό, ο Καναδάς έχασε έναν «από τους σπουδαιότερους κρατικούς άνδρες του». Σύμφωνα με τον ίδιο, χάρη στη δράση του, «χιλιάδες οικογένειες της εργατικής τάξης είχαν τις ίδιες ευκαιρίες με αυτόν, δηλαδή τη δυνατότητα να εργασθούν πολύ, να αγοράσουν ένα σπίτι και να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους».
