Ρωσικό ντίζελ βρίσκεται - και θα εξακολουθήσει να βρίσκεται - στα ευρωπαϊκά ρεζερβουάρ, παρά το μπλόκο στις εισαγωγές από τη Μόσχα, καθώς οι Αρχές δεν διαθέτουν εργαλεία για τον εντοπισμό της προέλευσης των καυσίμων, όταν έχουν προηγηθεί μεταφορτώσεις.
Την ίδια στιγμή, το ρωσικό αργό πετρέλαιο - το Urals oil - έπεσε στην αγορά εμπορευμάτων της Αγίας Πετρούπολης στο επίπεδο των 57 δολαρίων ανά βαρέλι, δηλαδή 3 δολάρια χαμηλότερα από το πλαφόν που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως είναι γνωστό, η ΕΕ έθεσε σε ισχύ την απαγόρευση των προμηθειών ρωσικού αργού από τις 5 Δεκεμβρίου και θα απαγορεύσει τα ρωσικά προϊόντα πετρελαίου από τις 5 Φεβρουαρίου του 2023, καθώς προσπαθεί να στερήσει από τη Ρωσία υπερέσοδα από ενεργειακές συναλλαγές. Η Βρετανία τερμάτισε τις εισαγωγές πετρελαίου και πετρελαιοειδών από τις 5 Δεκεμβρίου.
Ωστόσο, πηγές της αγοράς επισήμαναν στο Reuters πως το γεγονός ότι η προέλευση του αργού δεν μπορεί να εντοπιστεί μετά τη διύλιση και ανάμειξή του καθιστά πιθανό το σενάριο ποσότητες ρωσικού ντίζελ να παραδοθουν σε χώρες όπως η Τουρκία και η Ινδία, και αυτές να το εξάγουν. Σημειώνεται δε, ότι από τις πρώτες ημέρες του πολέμου η Ρωσία πωλούσε πετρέλαιο με σημαντικές εκπτώσεις σε χώρες όπως η Ινδία, η Τουρκία και η Κίνα, πράγμα που σημαίνει ότι τα διυλιστήριά τους είχαν πολύ μεγάλα περιθώρια κέρδους στα τελικά προϊόντα που παρήγαγαν.
Η Ευρώπη επιδιώκει να αναπληρώσει έως και 600.000 βαρέλια ημερησίως μετά τις ρωσικές απώλειες, σύμφωνα με τον Eugene Lindell, αναλυτή της εταιρείας συμβούλων FGE.
H κακή φήμη που συνεπάγεται για τους προμηθευτές η αγορά ρωσικών καυσίμων, σε συνδυασμό με τη δυσκολία να ασφαλιστούν τα φορτία, προμηνύουν ότι περιορισμένες ποσότητες ρωσικού αργού θα διοχετευθούν απευθείας προς την Ευρώπη, μόνον από κάποιους μικρούς παίκτες της αγοράς.
Τα ολλανδικά τελωνεία, τα οποία επιβλέπουν τον σημαντικό εμπορικό και αποθηκευτικό κόμβο Άμστερνταμ-Ρότερνταμ-Αμβέρσα, οι βρετανικές αρχές και το Διεθνές Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων (ICE) θα ελέγχουν τα επίσημα πιστοποιητικά προέλευσης των πλοίων εισαγωγής.
Σε περίπτωση αμφιβολίας, τα τελωνεία του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ολλανδίας μπορούν να ζητήσουν πρόσθετα έγγραφα για προσδιορίσουν την προέλευση του εμπορεύματος, όπως συμφωνίες, τιμολόγια ή δελτία αποστολής από φορτωτικές.
Το ICE θα εξετάζει επίσης τα πιστοποιητικά εκφόρτωσης και τις αποδείξεις από τα διυλιστήρια για το πού έχει γίνει η επεξεργασία του εμπορεύματος.
Για να γίνει αποδεκτό οποιοδήποτε ντίζελ ως μη ρωσικής προέλευσης, η Βρετανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ICE απαιτούν να έχει υποστεί ουσιαστική επεξεργασία εκτός Ρωσίας.
"Η μεταποίηση θεωρείται ουσιαστική μόνο εάν έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή ενός νέου προϊόντος ή αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό στάδιο της διαδικασίας που πραγματοποιείται σε επιχείρηση εξοπλισμένη για τον σκοπό αυτό", αναφέρει ο ιστότοπος της βρετανικής κυβέρνησης.
Η ανάμειξη ρωσικού ντίζελ σε άλλη χώρα με μη ρωσικό ισοδύναμο δεν θα άλλαζε την προέλευσή του. Η διύλιση, όμως, ρωσικού αργού (Urals) σε ντίζελ -σε άλλη χώρα- θα το έκανε.
Το παιχνίδι με τις φορτωτικές
Πηγές της αγοράς σημειώνουν ότι είναι πρακτικά αδύνατο να εντοπιστεί η προέλευση του αναμεμειγμένου ή διυλισμένου ντίζελ και είναι δύσκολο να παρακολουθηθούν οι μεταφορτώσεις από πλοίο σε πλοίο (STS), πράγμα που σημαίνει ότι αυτές οι πτυχές των κυρώσεων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την «καλή θέληση» των παραγόντων της αγοράς, σύμφωνα με δύο πηγές της πετρελαϊκής βιομηχανίας που μίλησαν στο Reuters.
Ο όγκος των μεταφορτώσεων μεταξύ δεξαμενόπλοιων που συνδέονται με τη Ρωσία έχει "αυξηθεί δραματικά" από τον Φεβρουάριο, δήλωσε η εταιρεία ναυτιλιακών δεδομένων και αναλύσεων Windward.
«Αν ξεφόρτωνες ρωσικό ντίζελ σε ένα πιο «χαλαρό» λιμάνι, θα μπορούσες να το αναμείξεις και να το εξάγεις εκ νέου με διαφορετική φορτωτική και διαφορετική προέλευση», είπε στο Reuters μία από τις πηγές, που ασχολείται με την αποθήκευση και τη μεταφορά πετρελαιοειδών.
Ο ρόλος της Τουρκίας
Το ρωσικό ντίζελ είναι πιθανό να παραδοθεί και να επανεξαχθεί από χώρες όπως η Τουρκία και η Ινδία, ανέφεραν στο Reuters πηγές της αγοράς.
Η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα πλοία της για να μεταφέρει ντίζελ στην Τουρκία, όπου μπορεί να μεταφερθεί σε δεξαμενόπλοια μεσαίου μεγέθους, δήλωσαν δύο πηγές της βιομηχανίας.
"Θα μπορούσα να σκεφτώ ότι η Τουρκία εξάγει εκ νέου τα βαρέλια ή τα «βαφτίζει» εγχώρια και στέλνει στο εξωτερικό μεγαλύτερες ποσότητες από την παραγωγή της", είπε ο αναλυτής της Kpler, Kevin Wright.
Η Ευρώπη έχει ήδη αρχίσει να αντικαθιστά τις ρωσικές εισαγωγές ντίζελ με διυλισμένο προϊόν από τη Μέση Ανατολή, αλλά οι αναλυτές αναμένουν ότι η Ινδία θα διυλίσει περισσότερο ρωσικό αργό και θα αυξήσει τις εξαγωγές ντίζελ προς την Ευρώπη.
Ο «σκιώδης στόλος»
Το ευρωπαϊκό πλαφόν απαγορεύει στις ναυτιλιακές και ασφαλιστικές εταιρείες να διακινούν φορτία ρωσικού αργού, εκτός εάν πωλούνται σε τιμή χαμηλότερη από την τιμή των 60 δολαρίων το βαρέλι. Παρά τις έντονες αντιδράσεις και τις απειλές της Ρωσίας, το ρωσικό αργό , που διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων της Αγίας Πετρούπολης, έχασε 7,5% στις 6 Δεκεμβρίου , πέφτοντας στο επίπεδο των 57,27 δολαρίων ανά βαρέλι.
Παρά την μεγάλη διαφορά στις τιμές - το brent κινείται στο επίπεδο των 80 δολαρίων ανά βαρέλι και το αμερικανικό WTI στο επίπεδο των 75 δολαρίων - πολλές από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των «γιγάντων» BP και Shell, έχουν επιβάλει από μόνες τους κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο και πετρελαιοειδή.
Η απόφαση της Ρωσίας να σταματήσει να πουλάει πετρέλαιο σε χώρες ή εταιρείες που τηρούν το πλαφόν, σε συνδυασμό με τις ασφαλιστικές δυσκολίες, σημαίνει ότι "οι ιδιοκτήτες των mainstream δεξαμενόπλοιων δεν θα είναι σε θέση να φορτώσουν ρωσικό αργό", δήλωσε η γαλλική ναυλομεσιτική εταιρεία BRS.
Ωστόσο, μικρότερες εταιρείες χρησιμοποιούν ήδη δεξαμενόπλοια του "σκιώδους στόλου", που φροντίζουν να πλέουν με σβηστά τα GPS, ανέφεραν αρκετές πηγές του κλάδου, προσθέτοντας ότι αυτές έχουν συνάψει ασφαλιστήρια συμβόλαια με παρόχους στην Ινδία.
Η BRS επισημαίνει επίσης ότι 111 γερασμένα τάνκερ έχουν πωληθεί σε ιδιωτικές ναυτιλιακές εταιρείες από τον Φεβρουάριο, πιθανόν για τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου.
