Στην έκτη επέτειο της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία στις 15 Ιουλίου 2016, δημοσιεύθηκαν νέα επίσημα στατιστικά στοιχεία που δείχνουν την έκταση του κυνηγιού μαγισσών που διεξήγαγε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εναντίον μελών του κινήματος Γκιουλέν, το οποίο η κυβέρνηση ανακήρυξε τρομοκρατική οργάνωση και ισχυρίστηκε ότι ενορχήστρωσε το αποτυχημένο πραξικόπημα.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, μόνο το 0,46% των ατόμων που κρατήθηκαν καταδικάστηκαν για συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος. Περίπου 20.000 άτομα που συνδέονται με το κίνημα βρίσκονται ακόμα στη φυλακή, αναφέρει το Nordic Monitor.
Ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού ανακοίνωσε ότι 332.884 άνθρωποι συνελήφθησαν μεταξύ 15 Ιουλίου 2016 και 20 Ιουνίου 2022 κατά τη διάρκεια συζήτησης σε πάνελ την περασμένη εβδομάδα πριν από την επέτειο της απόπειρας πραξικοπήματος. Αυτό σημαίνει ότι 154 άτομα την ημέρα τέθηκαν υπό κράτηση από την αστυνομία ή τη χωροφυλακή. Και πάλι, όπως είπε ο Σοϊλού, συνελήφθησαν 101.000 άτομα και διατάχθηκε δικαστική επιτήρηση για 104.000 άτομα.
Στο κλίμα του κυνηγιού μαγισσών μετά το πραξικόπημα, όλοι όσοι φέρονται να συνδέονται με το κίνημα Γκιουλέν, μια θρησκευτική ομάδα εμπνευσμένη από τον Τούρκο κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν, είτε είναι πολίτες είτε στρατιωτικοί, άρχισαν να κρατούνται με κατηγορίες για τρομοκρατία. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu στις 12 Ιουλίου, 117.208 άτομα καταδικάστηκαν για σύνδεση με το κίνημα Γκιουλέν, ενώ 87.519 αθωώθηκαν από την κατηγορία. Ωστόσο, οι δικαστικοί εμπειρογνώμονες εκφράζουν σκεπτικισμό σχετικά με τον αριθμό των ατόμων που έχουν αθωωθεί από όλες τις κατηγορίες από δικαστήριο.
Σύμφωνα με το Anadolu, 29.455 άνθρωποι εξακολουθούν να είναι ελεύθεροι. Τα περισσότερα από αυτά τα άτομα έφυγαν παράνομα από την Τουρκία σε επικίνδυνα ταξίδια και ζήτησαν πολιτικό άσυλο, κυρίως σε ευρωπαϊκές χώρες. Μέλη του κινήματος Γκιουλέν αναζητούν προστασία λόγω φόβου αυθαίρετης σύλληψης, έλλειψης δίκαιης δίκης, βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης.
Το πιο εντυπωσιακό στατιστικό στοιχείο στην έκθεση του Anadolu είναι ο αριθμός των ατόμων που καταδικάστηκαν σε επιβαρυντική ισόβια κάθειρξη, η οποία διαρκεί μέχρι το θάνατο του καταδίκου και επιβάλλεται με αυστηρά μέτρα ασφαλείας. Η επιβαρυντική ισόβια εισήχθη για να αντικαταστήσει τη θανατική ποινή, η οποία καταργήθηκε στην Τουρκία το 2004. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες θεωρούν ότι δικαιολογείται η απόρριψη των αιτημάτων έκδοσης της Τουρκίας.
Συνολικά 1.634 άτομα έχουν καταδικαστεί σε επιβαρυντική ισόβια από το 2016, για το αδίκημα της απόπειρας ανατροπής της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Οι στρατιωτικοί που φέρεται να συμμετείχαν στην απόπειρα πραξικοπήματος έλαβαν ως επί το πλείστον αυτή την ποινή. Με άλλα λόγια, μόνο το 0,46% όσων κρατούνται με την κατηγορία της τρομοκρατίας ή απόπειρας ανατροπής της κυβέρνησης κρίθηκαν ένοχοι για συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος. Άλλοι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση. Αυτή τη στιγμή, 19.300 άτομα βρίσκονται στη φυλακή, είτε ως προφυλακιστέοι είτε ως καταδικασθέντες για σύνδεση με το κίνημα Γκιουλέν.
Σύμφωνα με το Anadolu, η Τουρκία έχει ζητήσει την έκδοση 1.133 ατόμων από 110 χώρες. Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία, 24.339 στρατιωτικοί έχουν απολυθεί από την υπηρεσία. Σε εξέλιξη βρίσκεται η διοικητική διαδικασία απομάκρυνσης για 1.079 αξιωματικών που πιθανότατα θα απολυθούν τους επόμενους μήνες. Επιπλέον, 3.213 απόστρατοι αξιωματικοί αφαιρέθηκαν από τον βαθμό τους σαν να μην είχαν υπηρετήσει ποτέ στο στρατό.
Ωστόσο, στοιχεία που δημοσίευσε το τουρκικό Γενικό Επιτελείο αμέσως μετά τις 15 Ιουλίου 2016 δείχνουν ότι ο αριθμός των αξιωματικών που συμμετείχαν στο πραξικόπημα ήταν αρκετά χαμηλός. Συνολικά 8.651 στρατιωτικοί συμμετείχαν στο πραξικόπημα, που αντιστοιχεί μόνο στο 1,5% των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (TSK). Από αυτούς οι 1.761 ήταν στρατεύσιμοι και οι 1.214 ήταν στρατιωτικοί δόκιμοι. Δεδομένου του γεγονότος ότι περίπου 150 στρατηγοί και χιλιάδες κατώτεροι αξιωματικοί καταδικάστηκαν για πραξικόπημα, οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες θεωρούν περίεργο ότι ένας τόσο ασήμαντος αριθμός στρατευμάτων συμμετείχε στην απόπειρα πραξικοπήματος.
Περίπου πενταπλάσιος ο αριθμός των αξιωματικών που φέρεται ότι συμμετείχαν στην απόπειρα πραξικοπήματος έχουν εκδιωχθεί από τον στρατό. Νεο-εθνικιστές απόστρατοι αξιωματικοί και πολιτικές ομάδες που υποστηρίζουν την κυβέρνηση ισχυρίζονται επίμονα ότι αυτοί οι αξιωματικοί επιχείρησαν πραξικόπημα στην Τουρκία με εντολή του ΝΑΤΟ και καλωσορίζουν τις εκκαθαρίσεις, δεδομένου ότι απαιτούν την έξοδο της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία είναι μακράν ο ηγέτης στον αριθμό των κρατουμένων που καταδικάστηκαν για τρομοκρατία στην Ευρώπη σύμφωνα με την ετήσια έκθεση 2021 για τις ποινικές στατιστικές του Συμβουλίου της Ευρώπης για τους πληθυσμούς των φυλακών, περισσότερο γνωστή ως SPACE I.
Η έκθεση δείχνει επίσης πόσο εύκολα η τουρκική κυβέρνηση, η οποία έχει επικριθεί από διεθνείς οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα Ηνωμένα Έθνη για την εφαρμογή και το πεδίο εφαρμογής του αντιτρομοκρατικού νόμου, μετατρέπει τους πολίτες της σε καταδίκους τρομοκρατών.
Σύμφωνα με ανάλυση του Nordic Monitor με βάση τα δεδομένα του SPACE I, 32.006 άτομα που καταδικάστηκαν για έγκλημα που σχετίζεται με την τρομοκρατία βρίσκονται αυτή τη στιγμή πίσω από τα κάγκελα. Η Τουρκία φιλοξενεί σχεδόν όλους τους κρατούμενους που έχουν καταδικαστεί για τρομοκρατία στην Ευρώπη. Την Τουρκία ακολουθεί η Ρωσική Ομοσπονδία με 1.026 κρατούμενους, ή το 3,2% του συνολικού αριθμού των κρατουμένων τρομοκρατών. Η Ισπανία βρίσκεται στην τρίτη θέση με 195 κρατούμενους.
Στον απόηχο της απόπειρας πραξικοπήματος, 4.560 δικαστές και εισαγγελείς απολύθηκαν και αντικαταστάθηκαν από πιστούς του Προέδρου Ερντογάν, πολλοί από τους οποίους μόλις είχαν τελειώσει το κολέγιο και άλλοι πολιτικοί του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP). Συνολικά 2.431 δικαστές και εισαγγελείς κρατήθηκαν με πλαστές κατηγορίες. Περισσότεροι από 130.000 δημόσιοι υπάλληλοι καθώς και 29.444 μέλη των ενόπλων δυνάμεων απολύθηκαν από τις εργασίες τους με έκτακτα διατάγματα που δεν υπόκεινται ούτε σε δικαστικό ούτε σε κοινοβουλευτικό έλεγχο.
