Σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο στους Financial Times η Πέγκυ Χόλινγκερ σχολιάζει την πώληση 80 μαχητικών αεροσκαφών Rafale στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα .
Η Χόλινγκερ υπογραμμίζει την εκδίκηση που πήρε το Παρίσι στην Ουάσιγκτον μετά την υπόθεση των υποβρυχίων στην Αυστραλία και υπενθυμίζει πώς η συμφωνία με τα Εμιράτα βάζει σε τάξη τους λογαριασμούς της Dassault, με μεγάλες επιπτώσεις στην διαχείριση.
Αλλά σημειώνει επίσης πώς υπάρχει «ο κίνδυνος να αρχίσει να καταρρέει η τελευταία δοκιμαστική περίπτωση συνεργασίας» και η τελευταία προσπάθεια να οικοδομηθεί μια ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία (με όλες τις σιωπηρές επιπτώσεις στην αμυντική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης) σε κομμάτια. Μόλις πριν από 5 χρόνια, η Άνγκελα Μέρκελ και ο Εμανουέλ Μακρόν είχαν αναλάβει δεσμεύσεις να καταστήσουν ένα «μελλοντικό σύστημα εναέριας μάχης το 2017» τη βάση για την οικοδόμηση μιας κοινής άμυνας. Αλλά τώρα γιατί τα συγκεκριμένα γεγονότα κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση από την κουρασμένη φιλοευρωπαϊκή ρητορική του Μακρόν; Και μάλιστα σε μια στιγμή που το Παρίσι επιμένει με κάθε ευκαιρία και σε όλους τους τόνους στο κοινό αμυντικό βραχίονα της ΕΕ είτε ονομαστεί Ευρωστρατός είτε Στρατηγική Πυξίδα είτε οπωσδήποτε αλλιώς...
Η Hollinger κάνει μια κακόβουλη παρατήρηση σχετικά: «Οι προεδρικές εκλογές πλησιάζουν τον Απρίλιο και η οικογένεια Dassault δεν ελέγχει απλώς μια βασική γαλλική αμυντική εταιρεία. Είναι ιδιοκτήτρια της εφημερίδας Le Figaro με πολιτική επιρροή ....
Την ίδια κατηγορία είχε εξαπολύσει προ μηνών και η Le Monde diplomatique σε άρθρο-κόλαφο κατά της Ελλάδος.
Συγκεκριμένα κατηγορούσε την Le Figaro πως το 2015 “ήταν ιδιαίτερα άγρια”, ζητώντας από την Ελλάδα να πληρώνει τους πιστωτές της. “Η Le Figaro υποστήριξε (όπως και σχεδόν όλα τα γαλλικά ΜΜΕ), ότι «κάθε Γάλλος πολίτης θα πρέπει να πληρώσει 735 ευρώ για να διαγράψει το χρέος της Ελλάδας». Το 2015 αυτό το χρέος ήταν 177% του ΑΕΠ. Τον Δεκέμβριο του 2020 είχε ξεπεράσει το 205%. Ωστόσο, η Le Figaro έχει πάψει να ανησυχεί για τους ευρωπαίους δανειστές. Γιατί; Κανείς δεν τολμά να πει ότι εαυτό συμβαίνει επειδή η Ελλάδα αγοράζει οπλισμό από τον όμιλο Dassault, στον οποίο ανήκει η Le Figaro”ανέφερε.
Τώρα οι Financial Times ισχυρίζονται πως η γαλλική νίκη στην άμυνα θα μπορούσε να σημάνει ήττα για την ευρωπαϊκή συνεργασία
Η συμφωνία Rafale των ΗΑΕ γέρνει την ισορροπία δυνάμεων στο σχέδιο πολεμικών αεροπορικών συστημάτων προς το Παρίσι.
Η παραγγελία των ΗΑΕ θα εγγυηθεί την παραγωγή του Rafale μέχρι το 2031 και την εργασία για περισσότερες από 400 γαλλικές εταιρείες στην αλυσίδα εφοδιασμού.
Θα συμβάλει επίσης στη χρηματοδότηση των επενδύσεων της Γαλλίας σε μελλοντικές αναβαθμίσεις του Rafale, το οποίο τώρα αναμένεται να είναι σε υπηρεσία μέχρι το 2050.
Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι FT, ενώ η συμφωνία έχει πολλά θετικά από τη γαλλική πλευρά, κινδυνεύει να αποσταθεροποιήσει τις προσπάθειες της Ευρώπης για αμυντική συνεργασία. Διότι ενισχύει το χέρι της Dassault στις ακόμη δύσκολες διαπραγματεύσεις με το αμυντικό τμήμα της Airbus που εδρεύει στη Γερμανία για το προτεινόμενο μελλοντικό αεροπορικό σύστημα μάχης της Ευρώπης (FCAS). Την τελευταία φορά που η Dassault - και κατ' επέκταση το γαλλικό υπουργείο Άμυνας - αισθάνθηκε ότι δεν έπαιρνε αυτό που χρειαζόταν από ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών, αποχώρησε. Το αποτέλεσμα ήταν το Rafale της Dassault.
Το FCAS, που ξεκίνησε το 2017 από την πρώην καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ήταν ένα ανοιχτά πολιτικό σχέδιο. Έδειξε την αποφασιστικότητα των δύο χωρών να ενισχύσουν την κυρίαρχη στρατιωτική ικανότητα της Ευρώπης μετά την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ. Το 2019, η Ισπανία εντάχθηκε στο πρόγραμμα.
Προβληματική συνεργασία
Τα προβλήματα άρχισαν όταν οι πολιτικοί το παρέδωσαν στη βιομηχανία, συνεχίζουν οι FT. Από την αρχή, σημαδεύτηκε από διαμάχες για την κοινή χρήση της τεχνολογίας και την ηγεσία των πιο κρίσιμων τμημάτων του προγράμματος. Οι διαμάχες επιδεινώθηκαν από τις θεμελιωδώς διαφορετικές ιδέες για το τι σημαίνει συνεργασία.
Το έργο ανάγκασε επίσης δύο άσπονδους αντιπάλους - την Dassault και την Airbus Defence and Space - να έρθουν σε επαφή. Αλλά πέρυσι φάνηκε ότι οι πολιτικές φιλοδοξίες της Ευρώπης είχαν κερδίσει το πάνω χέρι. Επιτεύχθηκε συμφωνία για τις βασικές αρχές και τις βιομηχανικές συμφωνίες για έξι από τους επτά πυλώνες του έργου, που καλύπτουν επανδρωμένα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, διαστημικές και επίγειες επικοινωνίες, τεχνολογίες αιχμής stealth, τεχνητή νοημοσύνη και άλλα.
Ωστόσο, οι διαιρέσεις παραμένουν στον έβδομο πυλώνα - το ίδιο το μαχητικό αεροσκάφος νέας γενιάς - και δεν υπάρχουν ενδείξεις για επικείμενο συμβιβασμό.
Και οι δύο πλευρές έχουν λογικούς λόγους να σκύβουν το κεφάλι. Η Dassault, ο βασικός φορέας της κυριαρχίας της Γαλλίας στα πολεμικά αεροσκάφη, υποστηρίζει ότι πρέπει να αναπτύξει και να διαχειριστεί η ίδια το κρίσιμο σύστημα ελέγχου πτήσης, για παράδειγμα. Όμως η Γερμανία περιμένει δικαιολογημένα από τη βιομηχανία της να έχει πρόσβαση στην τεχνολογία, έχοντας δεσμευτεί για δισεκατομμύρια ευρώ για το έργο.
“Έχει αλλάξει η εξίσωση”
Σε αυτό το πλαίσιο, η συμφωνία για τα Rafale των ΗΑΕ θα μπορούσε να ανατρέψει τις ισορροπίες, υποστηρίζει ο Francis Tusa, σύμβουλος και εκδότης του ενημερωτικού δελτίου Defence Analysis. "Έχει αλλάξει την εξίσωση", λέει. "Η Γαλλία δεν χρειάζεται πλέον τη Γερμανία. Τα κέρδη που θα αποκομίσει από τη συμφωνία με τα ΗΑΕ θα χρηματοδοτήσουν τις αναβαθμίσεις του Rafale".
"Οι μέρες για το έργο είναι μετρημένες, εκτός αν οι Γερμανοί καταλάβουν πού βρίσκονται στην ιεραρχία", προσθέτει ο Tusa. "Δεν είναι ισάξιοι σε βιομηχανικές δυνατότητες".
Περιορισμοί στις γερμανικές εξαγωγές
Εν τω μεταξύ, τα σχέδια της νέας γερμανικής κυβέρνησης να κωδικοποιήσει σε νόμο τους αυστηρότερους περιορισμούς της χώρας στις εξαγωγές όπλων - ενδεχομένως περιορίζοντάς τες μόνο στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ - αυξάνουν τις εντάσεις. Τέτοιοι περιορισμοί στις εξαγωγές "θα ήταν δολοφόνος της συμφωνίας", δήλωσε ένα γαλλικό στέλεχος της αμυντικής βιομηχανίας.
Θα αποτελούσε σημαντικό πλήγμα για τις αμυντικές φιλοδοξίες της Ευρώπης εάν η Γαλλία επέλεγε να απομακρυνθεί και πάλι από ένα ευρωπαϊκό μαχητικό, λένε οι FT. “Θα αποτελούσε επίσης αποτυχία για τον Μακρόν, ο οποίος έδωσε προτεραιότητα στη συνεργασία κατά τη διάρκεια της γαλλικής προεδρίας της ΕΕ. Αλλά τον Απρίλιο πλησιάζουν προεδρικές εκλογές και η οικογένεια Dassault δεν ελέγχει απλώς μια βασική γαλλική αμυντική εταιρεία. Της ανήκει και η εφημερίδα Le Figaro με πολιτική επιρροή.
Τελικά, ενώ μόνο οι πολιτικοί και στις δύο πλευρές μπορούν να επιλύσουν την αντιπαράθεση, αυτό ίσως χρειαστεί να περιμένει μέχρι να πάει η Γαλλία στις κάλπες. Όσο περισσότερο όμως συνεχίζεται το αδιέξοδο, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για την Ευρώπη να αρχίσει να καταρρέει η τελευταία δοκιμαστική περίπτωση συνεργασίας της” καταλήγει.
Η ελληνική πλευρά
Από την στιγμή που το Παρίσι έχει αποφασίσει να παίξει με αυτούς τους όρους το παιχνίδι, είναι σαφές πως δημιουργείται ζήτημα για την χώρα μας η οποία έχει εδώ και καιρό κραυγάσει "άρατε πύλας" στους Αμερικανούς. Αν ο γαλλοαμερικανικός καβγάς συνεχιστεί μπορεί η Αθήνα να ισορροπήσει σε δύο βάρκες;
