Στην συνειδητή επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη να θέσει ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης του με τον Βρετανό ομόλογό του Μπόρις Τζόνσον το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, δίνουν ιδιαίτερη έμφαση τα βρετανικά μέσα τις τελευταίες ώρες. Η απόφαση του Έλληνα πρωθυπουργού να θέσει εκ νέου το πάγιο ελληνικό αίτημα, αυτή τη φορά όμως επίσημα, επιτακτικά, ως «ζήτημα πρωτίστως αξιακό και πολιτικό» και με συγκεκριμένο προτεινόμενο πλαίσιο συνεννόησης μεταξύ των δύο πλευρών, επανέφερε το θέμα στην παγκόσμια επικαιρότητα.
Οι βρετανικοί «Times» μάλιστα, σε δημοσίευμα της ιστοσελίδας τους που δημοσιεύθηκε πριν να ολοκληρωθεί η συνάντηση Μητσοτάκη – Τζόνσον, αναφέρεται σε συγκεκριμένους αρχαίους ελληνικούς θησαυρούς τους οποίους, όπως υποστηρίζει, σκοπεύει να δανείσει η ελληνική κυβέρνηση στη Βρετανία ως αντάλλαγμα για την συναίνεσή της στην επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα. Πρόκειται για δύο από τα πλέον δημοφιλή και λαμπρά εκθέματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, την χρυσή Προσωπίδα του Αγαμέμνονα, που ανακαλύφθηκε από τον Ερρίκο Σλήμαν κατά την διάρκεια της ανασκαφής του στους τάφους των Μυκηνών και το εμβληματικό χάλκινο άγαλμα του Δία ή του Ποσειδώνα, ένα από τα ωραιότερα της κλασικής περιόδου, έξοχο δείγμα του αυστηρού ρυθμού της αρχαίας ελληνικής πλαστικής, που αποδίδεται σε ικανότατο δημιουργό, ίσως στο διάσημο γλύπτη Κάλαμι.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Γελάνε και τα γαϊδούρια: Οι Βρετανοί λένε ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι παγκόσμιας κοινής κληρονομιάς
Βασιζόμενοι στις δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος πράγματι παρουσίασε ως μια πιθανή καλή λύση τον δανεισμό στο Βρετανικό Μουσείο ελληνικών πολιτιστικών θησαυρών που δεν έχουν βγει από τη χώρα μας στο παρελθόν, οι «Times» προχωρούν ένα βήμα παρακάτω, δίνοντας συγκεκριμένες πληροφορίες για την διαπραγμάτευση οι οποίες πάντως, μέχρι στιγμής, δεν επιβεβαιώνονται από την ελληνική πλευρά. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η στάση αυτή αποτελεί μια έμμεση παραδοχή πως, για πρώτη φορά, η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, ενδεχόμενο που μέχρι προσφάτως αποκλειόταν, είναι πλέον υπό συζήτηση.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός εξάλλου φρόντισε να ξεκαθαρίσει πως «το αίτημά μας δεν είναι φωτοβολίδα», πως «θα επιμείνουμε με μεθοδικότητα για να χτίσουμε τα απαραίτητα ερείσματα και στη βρετανική κοινή γνώμη για την ανάγκη επανένωσης με τα Γλυπτά του Μουσείου Ακροπόλεως», ότι «είναι σημαντικό ζήτημα που αφορά τις διμερείς μας σχέσεις» και να εκφράσει τη βαθιά πεποίθησή του πως «εάν υπάρχει θέληση, είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να βρούμε μια λύση».
«Λίγοι Έλληνες ηγέτες έχουν δώσει τόσο μεγάλη προτεραιότητα στον επαναπατρισμό των Γλυπτών όπως ο Μητσοτσάκης ο οποίος έχε περιγράψει την άρνηση της Βρετανίας δεσμευτεί μέσω συζητήσεων ως μια χαμένη μάχη» υπογραμμίζει με έμφαση ο «Guardian», σε δημοσίευμά του,
Επικαλούμενος μάλιστα καλά πληροφορημένες πηγές σημειώνει πως το συγκεκριμένο θέμα «είναι εξαιρετικής σημασίας» για τον Έλληνα πρωθυπουργό ο οποίος πιστεύει ακράδαντα ότι «τώρα είναι η στιγμή να γίνει ένας διάλογος καλή τη πίστει». Σύμφωνα με τον «Guardian», μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης σκόπευε να χρησιμοποιήσει ως δυνατό επιχείρημα στην σημερινή του συζήτηση με τον Μπόρις Τζόνσον και τις διαρροές υδάτων που έχουν παρατηρηθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα από την οροφή της αίθουσας Duveen όπου εκτίθενται τα ελληνικά Γλυπτά θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλειά τους.
Σε ανακοίνωση της Ντάουνιγκ Στριτ τονίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο ζήτημα της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, ενώ ο Μπόρις Τζόνσον του απάντησε «ότι κατανοεί τη δύναμη των αισθημάτων του ελληνικού λαού γι' αυτό το θέμα».
Επανέλαβε, ωστόσο, την πάγια θέση του Ηνωμένου Βασιλείου ότι είναι ζήτημα που αφορά στο συμβούλιο του Βρετανικού Μουσείου.
Οι δύο πρωθυπουργοί συμφώνησαν ότι αυτό το ζήτημα δεν θα επηρεάσει τις διμερείς τους σχέσεις, καταλήγει η ανακοίνωση της Ντάουνινγκ Στριτ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μητσοτάκης στην Telegraph: Θα ζητήσω από τον Τζόνσον να επιστραφούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα
Μητσοτάκης: «Θέλουμε να συνεργαστούμε με την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και το Βρετανικό Μουσείο για την εξεύρεση λύσης»
«Έθεσα το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα στον Πρωθυπουργό Boris Johnson σήμερα και πρόθεσή μου είναι να συνεχίσω να εργάζομαι σκληρά έως την οριστική επιστροφή τους στο Μουσείο της Ακρόπολης» δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στον χαιρετισμό του στα εγκαίνια της έκθεσης «Ancient Greeks: Science and Wisdom» στο Μουσείο Επιστημών του Λονδίνου, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Μουσεία ανά τον κόσμο εργάζονται όλο και περισσότερο ώστε να μοιραστούν, να επιστρέψουν, να επανενώσουν ή να δανείσουν εκθέματα, σε μία άνευ προηγουμένου κλίμακα», τόνισε ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι τα γλυπτά που φιλοξενούνται στο Βρετανικό Μουσείο «συνιστούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και αποτελούν έναν σημαντικό συμβολικό δεσμό ανάμεσα στους σύγχρονους Έλληνες και τους προγόνους τους».
«Θέλουμε να συνεργαστούμε με την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και το Βρετανικό Μουσείο για την εξεύρεση λύσης που θα καταστήσει δυνατό να δει κανείς τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην ολότητά τους, στην Αθήνα» σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Δεν τίθεται αμφιβολία πως μπορούν να εκτιμηθούν με τον καλύτερο τρόπο ευρισκόμενα στον χώρο που ανήκουν. Έχει μεγάλη σημασία η οπτική σύνδεση των γλυπτών με το ίδιο το μνημείο που τους προσδίδει την παγκόσμια αξία τους» τόνισε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μητσοτάκης εν όψει της εκδήλωσης της UNESCO: Στο "τραπέζι" το θέμα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα
Ολόκληρος ο χαιρετισμός του πρωθυπουργού στα εγκαίνια της έκθεσης «Ancient Greeks: Science and Wisdom» στο Μουσείο Επιστημών του Λονδίνου
Καλησπέρα σε όλους.
Sir Ian, ευχαριστώ πολύ για τα ευγενικά σας λόγια και το θερμό καλωσόρισμα,
Dame Mary, αγαπητέ Αναστάσιε, εξέχοντες καλεσμένοι,
Κυρίες και κύριοι,
Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση να πω λίγα λόγια εδώ σήμερα, σε αυτόν τον πανέμορφο χώρο.
Δεν κουράζομαι ποτέ να επισκέπτομαι αυτό το μουσείο. Και θυμάμαι ότι πριν από 25 χρόνια, όταν ζούσα στο Λονδίνο, η κατοικία μου βρισκόταν κυριολεκτικά απέναντι από το Μουσείο Επιστημών.
Και δεν κουράζομαι να το επισκέπτομαι όχι μόνο λόγω του σεβασμού που χαίρει το Μουσείο Επιστημών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αλλά διότι το μουσείο και η εξαιρετική συλλογή εκθεμάτων του μας προσφέρει κάτι που θεωρώ ότι αποτελεί μια καταγραφή επιστημονικών, τεχνολογικών και ιατρικών επιτευγμάτων που αντέχει στο πέρασμα του χρόνου και δεν υπάρχει όμοια της. Μια καταγραφή που όχι μόνο καλύπτει χιλιετίες αλλά και κάθε γωνιά του εύθραυστου και συνεχώς μεταβαλλόμενου κόσμου μας.
Η έκθεση για την οποία διοργανώνεται η εορταστική αυτή εκδήλωση απόψε, «Ancient Greeks: Science and Wisdom», δεν αποτελεί εξαίρεση. Και αν δεν είχατε την ευκαιρία να την επισκεφθείτε -άλλωστε ακόμα δεν έχω κηρύξει την επίσημη έναρξη της- μην το φοβηθείτε.
Έχοντας πάρει μια μικρή γεύση, προ ολίγου, με κάποιους από εσάς, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι δεν θα απογοητευτείτε.
Sir Ian, πριν από λίγο, στην τοποθέτησή σας, επικαλεστήκατε τα λόγια του Αρχιεπισκόπου John Potter. Αν μου επιτρέπετε, θεωρώ ότι ήταν μια σοφή επιλογή.
Τι θα λέγατε λοιπόν αν, μετά την αναφορά στον Αρχιεπίσκοπο Potter, προσπαθήσω να παραθέσω τα λόγια του Αριστοτέλη: «Αρχή της σοφίας είναι η αμφιβολία…. »
Ελπίζω και πιστεύω ότι τους επόμενους μήνες όσοι επισκεφθούν αυτή την εξαιρετική έκθεση θα ενισχύσουν την εκτίμηση τους για την επιστήμη και την καινοτομία του παρελθόντος μας. Και θα μάθουν πώς η σοφία -μέσω της αμφισβήτησης και μέσω της περιέργειας και της έρευνας- συνεχίζει να διαμορφώνει την επιστήμη και την καινοτομία του σήμερα.
Όπως θα δείτε, η έκθεση «Ancient Greeks: Science and Wisdom» αναδεικνύει το πώς η σύγχρονη επιστημονική καινοτομία βοηθά να αποκαλυφθούν περισσότερα παρά ποτέ σχετικά με την αρχαία Ελλάδα -επιτρέποντάς μας να ταξιδέψουμε πίσω στον χρόνο, σε έναν αρχαίο πολιτισμό, όπου κάποιες από τις τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν στην Κλασική Ελλάδα φαίνεται ότι ήταν σαφώς πιο προηγμένες σε σχέση με ό,τι πιστεύαμε στο παρελθόν.
Κυρίες και κύριοι,
Υποψιάζομαι πως δεν έχει διαφύγει της προσοχής σας το γεγονός πως το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πλέον μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μην ανησυχείτε. Δεν είναι η στιγμή να ανησυχήσετε και να σκεφτείτε «Ωχ όχι, πού το πάει...».
Ούτε είναι η στιγμή που οι φίλοι μας από τον Τύπο θα αρχίσουν να κρατάνε εντατικά σημειώσεις και είμαστε στα αυριανά πρωτοσέλιδα. Όχι.
Είναι η στιγμή όμως που θέλω να στραφεί η προσοχή σας -εντός όσο και εκτός της ΕΕ- στην τόσο εντυπωσιακή και πραγματικά διεθνή συνεργασία που κατέστησε εφικτή αυτή την έκθεση.
Η έκθεση δεν αποτελεί μόνο μέρος του πολιτιστικού προγράμματος Ηνωμένου Βασιλείου - Ελλάδος που σηματοδοτεί τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Ταυτόχρονα φιλοξενεί πολλά εκθέματα που βρίσκονται εδώ, με τη μορφή δανεισμού, από τα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης.
Δεν θα ήμασταν σήμερα εδώ για να γιορτάζουμε την σημαντική αυτή έκθεση χωρίς τη γενναιόδωρη στήριξη και τη συνεργασία όχι μόνο ελληνικών μουσείων, ακαδημαϊκών και φιλανθρωπικών φορέων, αλλά και πολλών ευρωπαϊκών μουσείων από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αυστρία, το Ηνωμένο Βασίλειο και μια σειρά από άλλους γενναιόδωρους ευεργέτες. Θα ήθελα να τους ευχαριστήσω όλους προσωπικά.
Επίσης, ελπίζω ότι η έκθεση «Ancient Greeks: Science and Wisdom» και το σχετικό πρόγραμμα εκδηλώσεων θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο στο βρετανικό κοινό τους ήδη ισχυρούς και διαχρονικούς δεσμούς ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ελλάδα.
Κυρίες και κύριοι,
Έχοντας κατά νου ακριβώς αυτή την κοινή ιστορία, αυτό το πνεύμα συνεργασίας, προσέγγισα τις συζητήσεις αυτής της εβδομάδας για το μέλλον των έργων που εσείς γνωρίζετε ως «Ελγίνεια Μάρμαρα» και σε εμάς στην Ελλάδα είναι γνωστά ως Γλυπτά του Παρθενώνα.
Θεωρώ πως ήρθε η ώρα να κάνουμε ένα γενναίο βήμα προς το άνοιγμα ενός νέου διάλογο ανάμεσα στο Λονδίνο και στην Αθήνα για αυτό το ζήτημα. Άλλωστε, τα γλυπτά αυτά συνιστούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και αποτελούν έναν σημαντικό συμβολικό δεσμό ανάμεσα στους σύγχρονους Έλληνες και τους προγόνους τους.
Το μεγαλύτερο μέρος των Γλυπτών του Παρθενώνα εκτίθεται στο σύγχρονο Μουσείο της Ακρόπολης, στην Αθήνα. Είμαι βέβαιος ότι γνωρίζετε πως το λεγόμενο «Ελγίνειο» τμήμα της συλλογής φιλοξενείται σε ένα άλλο σπουδαίο πολιτιστικό ίδρυμα, το Βρετανικό Μουσείο.
Δεν τίθεται αμφιβολία πως μπορούν να εκτιμηθούν με τον καλύτερο τρόπο ευρισκόμενα στον χώρο που ανήκουν. Έχει μεγάλη σημασία η οπτική σύνδεση των γλυπτών με το ίδιο το μνημείο που τους προσδίδει την παγκόσμια αξία τους. Για τον λόγο αυτό θέλουμε να συνεργαστούμε με την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και το Βρετανικό Μουσείο για την εξεύρεση λύσης που θα καταστήσει δυνατό να δει κανείς τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην ολότητά τους, στην Αθήνα.
Έθεσα το ζήτημα στον Πρωθυπουργό Johnson σήμερα και πρόθεσή μου είναι να συνεχίσω να εργάζομαι σκληρά έως την οριστική επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Εξάλλου, μουσεία ανά τον κόσμο εργάζονται όλο και περισσότερο ώστε να μοιραστούν, να επιστρέψουν, να επανενώσουν ή να δανείσουν εκθέματα, σε μία άνευ προηγουμένου κλίμακα.
Στην περίπτωση αυτής της έκθεσης, σπάνια και σημαντικά αντικείμενα έχουν συγκεντρωθεί για πρώτη φορά ώστε να αναδειχθούν πέντε τομείς της αρχαίας ελληνικής επιστήμης που αφορούν το σύμπαν, τον κόσμο των ζώων, τη μουσική και τα μαθηματικά, το ανθρώπινο σώμα και τις θάλασσες. Αν μία έκθεση σαν αυτή μπορεί να αποδείξει κάτι είναι ότι η συνεργασία μπορεί να οδηγήσει στη συγκρότηση εξαιρετικών συλλογών.
Ελπίζω πως δημιουργώντας συνεργατικά αυτές τις συλλογές, αν τις μοιραστούμε και αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες -όπως με θαυμασμό βλέπω ότι έχετε πράξει εδώ- θα μπορέσουμε να διευρύνουμε την πρόσβαση των πολιτών και να αυξήσουμε την κατανόηση που έχουμε για τους επιστημονικούς, ιστορικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς που σημαίνουν τόσα για εμάς.
Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, στην Αρχαία Ολυμπία, είδα πώς μια άλλη μοναδική συνεργασία, ανάμεσα στο Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας και στην Microsoft, αξιοποιεί τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης και της επαυξημένης πραγματικότητας. Το project «Αρχαία Ολυμπία: Κοινός Τόπος» χρησιμοποιεί τις νεότερες τεχνολογίες για να ανοίξει έναν τελείως νέο τρόπο με τον οποίο μπορούμε να βιώσουμε την ουσία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η έκθεση αυτή κάνει ακριβώς το ίδιο, δίνοντας έμφαση στην καινοτομία προκειμένου να ανοίξει νέους ορίζοντες στη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Επιτρέψτε μου να κλείσω με την ακόλουθη σκέψη.
Αναφερθήκαμε στη σημασία των Γλυπτών του Παρθενώνα για τον ελληνικό λαό. Τι θα μπορούσαμε να πούμε όμως για το μνημείο; Άραγε οι Αθηναίοι του 5ου αιώνα πΧ θα στέκονταν με τον ίδιο θαυμασμό ενώπιον των γλυπτών χωρίς τη βαθιά επιστημονική γνώση που κατέστησε εφικτή την αρχιτεκτονική τελειότητα του Παρθενώνα; Νομίζω πως όχι.
Η επιστήμη και η σοφία έχουν σημασία. Και όλα όσα θαυμάζουμε σε αυτή την έκθεση επιβεβαιώνουν αυτό που εννοούσε ο Einstein όταν είπε: «Στις μέρες μας, οι παλιές μηχανές επανεφευρίσκονται και αρχαία πειράματα διεξάγονται εκ νέου».
Κυρίες και κύριοι, ευχαριστώ που με ακούσατε. Ευχαριστώ όλους τους δωρητές, τα ιδρύματα που κατέστησαν δυνατή αυτή την εξαιρετική έκθεση. Είναι μεγάλη μου χαρά που κηρύσσω επίσημα το άνοιγμα της έκθεσης «Ancient Greeks: Science and Wisdom”» στο κοινό.
Σας ευχαριστώ πολύ.
