Οι προσπάθειες να αποκτηθεί ο έλεγχος όσο το δυνατόν περισσότερου ''χώρου'' στο διεθνές στερέωμα έχουν επιταχυνθεί τον τελευταίο καιρό. Έργα και πρωτοβουλίες όπως το AUKUS δείχνουν τη σημασία της ανάληψης δράσης σε ένα όλο και πιο περίπλοκο πλαίσιο. Ενώ η Κίνα, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες - χέρι-χέρι με τους Βρετανούς και τους Αυστραλούς - διεκδικούν τον έλεγχο της διεθνούς τάξης, η Ευρώπη παραμένει στο περιθώριο, τονίζοντας τις ανεπάρκειες που η Γηραιά Ήπειρος δεν έχει ακόμη διορθώσει.
Εάν δεν έχει ξεσπάσει ακόμη πόλεμος μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, είναι επειδή υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που εμποδίζουν μια αντιπαράθεση, το ξέσπασμα της οποίας θα μπορούσε να πάψει να είναι αποκύημα της φαντασίας. Ο συνταγματάρχης José Luis Calvo Albero, Διευθυντής του Τμήματος Μελετών και Συντονισμού Ασφάλειας και Άμυνας (SEGENPOL), δεν το πιστεύει. Η οικονομική διασύνδεση που υπάρχει μεταξύ πολλών από τις πιο σημαντικές χώρες του κόσμου αποτρέπει την άσκηση βίας, πιστεύει ο Calvo Albero. Ο συνταγματάρχης εξέφρασε τις απόψεις του στην εκδήλωση που συντόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ideas and Debate, Miguel Ángel Benedicto υπό τον τίτλο «The World to Come: Reordering the New International Order and Global Technological Geopolitics».
Τα πυρηνικά όπλα είναι η άλλη θεμελιώδης πτυχή που ο José Luis Calvo Albero πιστεύει ότι αποτρέπει την έναρξη ενός πολέμου, δεδομένου ότι θα προκαλούσε μια σύγκρουση στην οποία «δεν υπάρχουν νικητές ή ηττημένοι, παρά μόνο θύματα». Ο συνταγματάρχης, μαζί με τον Javier Fernández Arribas, διευθυντή του περιοδικού Atalayar, ήταν υπεύθυνοι για την παρουσίαση του συνεδρίου που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης (UCM). Ο Fernández Arribas τόνισε επίσης μερικά από τα ''κλειδιά'' που θα μπορούσαν να σηματοδοτήσουν το μέλλον της γεωπολιτικής σκακιέρας, δίνοντας αφορμή για το πρώτο μέρος της διάσκεψης, «Η νέα διατλαντική σχέση μετά την άφιξη του Μπάιντεν».
Ο José María Peredo, καθηγητής Επικοινωνίας και Διεθνούς Πολιτικής, και ο David García Cantalapiedra, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο UCM, ήταν υπεύθυνοι για να ρίξουν περισσότερο φως σε αυτό το περίπλοκο ζήτημα. Ο Περέντο τόνισε τον βασικό στόχο της κυβέρνησης Μπάιντεν, ο οποίος είναι να σταματήσει την άνοδο της Κίνας με πρωτοβουλίες όπως το AUKUS και το «Build Back Better World», ώστε οι ΗΠΑ να αναδιοργανώσουν τη διεθνή τάξη μέσα από ένα νέο μπλοκ από το οποίο όμως η Ευρώπη, ως αποτέλεσμα της αδράνειας της, απομακρύνεται όλο και περισσότερο. Αυτή ήταν και η άποψη του Cantalapiedra, ο οποίος υποστήριξε ότι «η Ευρώπη δεν μπήκε στο παιχνίδι της Διεθνούς Τάξης όπου η Κίνα, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες δίνουν μία άτυπη μάχη εδώ και πολύ καιρό».
Αν κάτι φαίνεται ξεκάθαρο, είναι ότι δεν βρισκόμαστε στο κατώφλι ενός ανταγωνισμού: είμαστε ήδη σε αυτόν και η Ευρώπη, ως συνήθως, αργεί. Οι Αμερικανοί πλησιάζουν όλο και περισσότερο την Ασία γιατί γνωρίζουν πόσο σημαντική είναι -και θα γίνει- στη διεθνή σκηνή. Αυτή την κατεύθυνση πρέπει να ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, λέει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Complutense: «Ή εμείς (η Ευρώπη) ευθυγραμμιζόμαστε ή οι μεγάλες δυνάμεις θα φροντίσουν να μας ευθυγραμμίσουν». Ο Ινδο-Ειρηνικός είναι ένα από τα κλειδιά για το μέλλον και οι Ευρωπαίοι δεν έχουν καμία στρατηγική για την συγκεκριμένη περιοχή, με μοναδική ίσως εξαίρεση την Γαλλία.
Ο Ινδο-Ειρηνικός δεν είναι η μόνη βασική περιοχή που αγνοείται από τη Γηραιά Ήπειρο. Ο David García Cantalapiedra εξήγησε ότι «η Αφρική είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη και ακόμη περισσότερο για την Ισπανία, και απλώς περιμένουμε να δούμε τι θα συμβεί». Η τρέχουσα τάση δεν προκαλεί ευρωπαϊκή αισιοδοξία. Εν τω μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Αυστραλία κάνουν κινήσεις ως απάντηση στη γαλλική δυσαρέσκεια και την κινεζική και ρωσική ανησυχία, που βλέπουν έναν ισχυρό παίκτη σε σημαντικές θέσεις. Αυτό ήταν ακριβώς το θέμα μιας άλλης φάσης της συνάντησης που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Complutense, με συντονιστή τον Esteban Hernández, συντάκτη του El Confidencial, με τίτλο «Ο ρόλος της Κίνας στη Νέα Παγκόσμια Τάξη».
Η Gracia Abad, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Antonio de Nebrija και η Georgina Higueras, διευθύντρια του Foro Asia, εξήγησαν πώς η Κίνα καταφέρνει να κινηθεί σε αυτό το πλαίσιο. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομική δύναμη στον κόσμο - η πρώτη σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο - γνωρίζει τη σημασία του να έχετε άλλους παράγοντες να σας υποστηρίζουν και να χρησιμεύουν ως βάση για να μετατρέψετε τους στόχους σας σε πραγματικότητα, όπως η αλλαγή της διεθνούς τάξης, όταν θεωρούν ότι η σημερινή δεν τους είναι ευνοϊκή. Και για αυτό, η ύπαρξη ή όχι του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, είπε ο Higueras, δεν είναι ουσιαστική, καθώς η αναδιάταξη της διεθνούς τάξης είναι ένας στόχος που προέρχεται από τις ελίτ της Κίνας, και όχι από το ΚΚΚ.
Αυτός ο στόχος, που θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι εγγενής στην Κίνα, είναι κοντά στο να πραγματοποιηθεί χάρη στις προσπάθειες που καταβάλλει το Πεκίνο εδώ και χρόνια, παρά το γεγονός ότι «πολλοί αρνούνται την άνοδο της Κίνας επειδή θέλουν να αποτρέψουν την επιστροφή της στην κορυφή της διεθνούς τάξης», δήλωσε ο Yao Fei, σύμβουλος της κινεζικής πρεσβείας στην Ισπανία. Συνοπτικά, όλες οι προσπάθειες των μεγάλων παικτών, πρέπει να συγκεντρωθούν στην περιοχή του Ειρηνικού, καθώς το μέλλον των διεθνών σχέσεων θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από αυτήν.
«Βρισκόμαστε στον αιώνα του Ειρηνικού», δήλωσε με έμφαση ο Juan Luis Manfredi. Η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί και να αναζητήσει τη θέση της στη γεωπολιτική σκακιέρα, διαφορετικά η επιρροή της θα συνεχίσει να εξασθενεί όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Ο ρόλος που διαδραματίζει η Ευρώπη και ο τρόπος με τον οποίο ευθυγραμμίζεται στιες διεθνείς εξελίξεις - ηθελημένα ή όχι, όπως εξήγησε ο καθηγητής Cantalapiedra - θα είναι σημαντικός για το μέλλον ενός έργου, όπως η Ένωση, το οποίο εγείρει όλο και περισσότερες αμφιβολίες και του οποίου ο λόγος ύπαρξης είναι περισσότερος αμφίβολος από ποτέ.
