Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακήρυξε το Σάββατο τους πρεσβευτές από 10 δυτικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, «personae non gratae» στην Τουρκία μετά από επιστολή από τις πρεσβείες των χωρών που ζητούσαν την απελευθέρωση από την τουρκική φυλακή του Οσμάν Καβαλά, εξέχοντος φιλάνθρωπου και πολιτικού ακτιβιστή.
Δεν ήταν σαφές εάν η Τουρκία σκόπευε να απελάσει αμέσως τους πρέσβεις, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων από τη Γαλλία και τον Καναδά, αλλά σε μια ομιλία του το Σάββατο, ο Ερντογάν είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών του να κηρύξει τους πρέσβεις ως ανεπιθύμητους, «το συντομότερο δυνατό»
Εκπρόσωπος της αμερικανικής πρεσβείας στην Άγκυρα αρνήθηκε να σχολιάσει την ομιλία του Ερντογάν.
Ο Τούρκος φιλάνθρωπος αθωώθηκε μετά από χρόνια φυλάκισης. Στη συνέχεια συνελήφθη ξανά με άλλη κατηγορία.
Ο Ερντογάν προέβη σε αυτή την κίνηση πέντε ημέρες μετά τη δημόσια δήλωση των 10 πρεσβειών που επέκριναν την Τουρκία για την πολυετή κράτηση και τις καθυστερήσεις στη δίκη του στην Καβαλά, η οποία είχε «ρίξει βαριά σκιά στον σεβασμό για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τη διαφάνεια στο τουρκικό δικαστικό σύστημα», όπως ανέφερε η δήλωση.
Μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και τον Καναδά, οι υπογράφοντες ήταν η Γερμανία, η Ολλανδία, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Δανία και η Φινλανδία.
Η μακρά νομική οδύσσεια του Καβάλα, που περιλαμβάνει κατηγορίες που οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν χλευάσει ως φαρισαϊκές, συμβολίζει την αδιάκοπη καταστολή από τον Ερντογάν σε στελέχη της αντιπολίτευσης, αντιφρονούντες και άλλους φερόμενους εχθρούς, στα χρόνια μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά της κυβέρνησής του το 2016.
Η επίθεση του Ερντογάν στους πρεσβευτές, μεταξύ αυτών και αρκετοί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, απειλεί επίσης να βλάψει περαιτέρω τις προσπάθειες της κυβέρνησής του να επιδιορθώσει την οικονομία της Τουρκίας και να σταθεροποιήσει το νόμισμα της χώρας , μια στρατηγική που η Άγκυρα ακολουθεί εν μέρει προσπαθώντας να βελτιώσει τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.
Ο ηγέτης της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης υποστήριξε ότι οι δηλώσεις του Ερντογάν το Σάββατο είχαν σκοπό να εκτρέψουν την ευθύνη από τα οικονομικά προβλήματα που δημιούργησε ο ίδιος, συμπεριλαμβανομένης της πτώσης της αξίας της τουρκικής λίρας. «Αυτές οι ενέργειες δεν είναι για να προστατεύσουν τα εθνικά συμφέροντα, αλλά για να δημιουργήσουν τεχνητούς λόγους για την οικονομία που έχει καταστρέψει», έγραψε στο Twitter ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP).
Ο Ερντογάν και οι Τούρκοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν την επιστολή των πρεσβειών ως αφόρητη παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της Τουρκίας, αν και ο Soner Cagaptay, ένας Τουρκοαμερικανός πολιτικός αναλυτής και συγγραφέας δύο βιβλίων για τον Ερντογάν, είπε ότι οι σύμβουλοι του προέδρου του είχαν προτείνει να μην αναλάβει δράση εναντίον των δυτικών πρεσβευτών.
Ο Cagaptay είπε ότι είναι ακόμα πιθανό η κυβέρνηση να κάνει πίσω από τις τελευταίες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, αλλά ο ίδιος ο Ερντογάν «δεν ενδιαφέρεται», τόνισε.
«Συνειδητοποιεί ότι η οικονομία καταρρέει και δεν μπορεί να την επαναφέρει», είπε ο Cagaptay.
Ο Ερντογάν ήλπιζε ότι η εστίαση στους πρεσβευτές θα «εκτρέψει την οργή του τουρκικού κοινού» για την αποτυχημένη οικονομία, η οποία είχε επηρεάσει άσχημα τη δημοτικότητα τόσο του προέδρου όσο και του κυβερνώντος πολιτικού κόμματός του ενόψει των προεδρικών εκλογών που ήταν προγραμματισμένες για το 2023, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, είπε ο Cagaptay.
Ένα κατηγορητήριο κατά του Καβαλά τον θεωρεί εν μέρει ως υπεύθυνο σε συνεννόηση με τον Τζορτζ Σόρος, τον δισεκατομμυριούχο φιλάνθρωπο, για να υποκινήσει τις διαδηλώσεις του 2013 κατά της κυβέρνησης του Ερντογάν.
Ο Καβαλά και ο Σόρος αρνήθηκαν τις κατηγορίες και ο ακτιβιστής αθωώθηκε πέρυσι από τουρκικό δικαστήριο, το οποίο διέταξε την απελευθέρωσή του.
Αντίθετα, οι εισαγγελείς ετοίμασαν νέες κατηγορίες, κατηγορώντας τον ότι προσπαθεί να ανατρέψει την κυβέρνηση, με τις οποίες αντιμετωπίζει ποινή ισόβιας κάθειρξης.
Μια δήλωση την Παρασκευή από το Open Society Foundations του Soros χαρακτήρισε τις κατηγορίες εναντίον του Καβαλά «ψευδείς» και προέτρεψε τον Ερντογάν να σταματήσει «να επικαλείται το όνομα του Τζορτζ Σόρος σε μια προσπάθεια να συγκαλύψει τα γεγονότα γύρω από την υπόθεση του Οσμάν Καβαλά».
Η δήλωση αναφέρει ότι ο Τούρκος ακτιβιστής είχε υπηρετήσει στο συμβουλευτικό συμβούλιο του εθνικού ιδρύματος της Ανοιχτής Κοινωνίας στην Τουρκία μέχρι το 2018.
Το Σάββατο, ο Ερντογάν επανέλαβε τους παλιούς ισχυρισμούς, λέγοντας: «Όταν λες Καβαλά, εννοείς το τουρκικό παράρτημα του Σόρος».
