Με τη στρατιωτική αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών και την αβέβαιη μελλοντική δέσμευση της Ουάσινγκτον και των συμμάχων της στο Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν φαίνεται να ποντάρουν στην Κίνα να ανοικοδομήσει τη χώρα. Στα χαρτιά, το ριζοσπαστικό ισλαμιστικό κίνημα ελέγχει σχεδόν ολόκληρο το αφγανικό έδαφος και έχει δημιουργήσει τη δική του κυβέρνηση, έτοιμη να συνεργαστεί με τους Κινέζους στην Πρωτοβουλία Belt and Road (όπως έχουμε αναφέρει εκτενώς σε προηγούμενο μας άρθρο): το μεγάλο έργο του Σι Τζινπίνγκ για να κάνει την Κίνα τον άξονα του παγκόσμιου εμπορίου.
Ωστόσο, πολλοί παρατηρητές αμφισβητούν εάν το Πεκίνο είναι πρόθυμο να υποστηρίξει το Αφγανικό Ισλαμικό Εμιράτο με οποιονδήποτε σημαντικό τρόπο. Η κινεζική κυβέρνηση δεν θέλει το Αφγανιστάν να το ''καταπιούν'' τα γειτονικά του κράτη, όπως συνέβη τόσο στους Σοβιετικούς όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο ασιατικός γίγαντας ζητά ουσιαστικά τρεις δεσμεύσεις από τους Ταλιμπάν: εσωτερική σταθερότητα, προστασία των κινεζικών επιχειρήσεων και πολιτών και μάχη ενάντια σε εξτρεμιστικές ομάδες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το αφγανικό έδαφος για να εξαπολύσουν επιθέσεις εναντίον της επαρχίας Σιντζιάνγκ, οπου ζουν εκατομμύρια Ουιγούροι μουσουλμάνοι.
Σε τηλεφωνική συνομιλία στις 3 Σεπτεμβρίου με τον Ιρανό ομόλογό του, ο κινέζος υπουργός Εξωτερικών Wang Yi δήλωσε ότι το Πεκίνο θέλει να συνεργαστεί με το Ιράν για την ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν. Ο Wang επέκρινε τις ΗΠΑ, λέγοντας ότι η αποχώρηση από το τέλμα στο Αφγανιστάν αποτελεί μέρος της αυξανόμενης δέσμευσης της Ουάσινγκτον εναντίον της Κίνας και της Ρωσίας. Τον περασμένο μήνα, οι Κινέζοι έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να συμβάλουν στην οικονομική ανάκαμψη του Αφγανιστάν και στην καταπολέμηση των τρομοκρατικών οργανώσεων εντός των συνόρων του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πούτιν: Άγνωστο πώς θα επηρεάσει την περιοχή και τον κόσμο η κατάσταση στο Αφγανιστάν
Η επιβίωση του αφγανικού κράτους εξαρτάται εξ ολοκλήρου από την εξωτερική βοήθεια. Σύμφωνα με τον Μοχάμεντ Καχίρ Χαϊντάρι, αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών του Αφγανιστάν μεταξύ 2015 και 2017, κατά την πρώτη κυβέρνηση του Ασράφ Γκάνι, το Αφγανιστάν αντιμετωπίζει τώρα δύο σενάρια. "Εάν η νέα κυβέρνηση των Ταλιμπάν αναγνωριστεί από τη διεθνή κοινότητα, μπορεί να επιβιώσει, εφόσον βασίζεται σε ειδικούς για την ανοικοδόμηση της χώρας και την εξυπηρέτηση του λαού", λέει ο Χαϊντάρι στο AsiaNews.
Εάν το καθεστώς των Ταλιμπάν γίνει αποδεκτό μόνο από ορισμένα κράτη, λέει ο Χαϊντάρι, οι νέοι κυβερνήτες θα έχουν δύσκολες στιγμές μπροστά τους, και μαζί τους και ο Αφγανικός λαός, που θα υποφέρει περισσότερο. «Δεν θα υπήρχαν αναπτυξιακά έργα και δραστηριότητες · οι περισσότεροι πολίτες θα ήταν χωρίς δουλειά και θα προσπαθούσαν να εγκαταλείψουν τη χώρα ή να ενταχθούν στην ένοπλη αντίσταση», εξηγεί ο Χαϊντάρι.
Η Ρωσία και το Ιράν δεν έχουν τα οικονομικά μέσα - και ίσως την πολιτική βούληση - να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν. Στην ίδια κατάσταση βρίσκεται και το Πακιστάν, το οποίο έπαιξε ενεργό ρόλο στη δημιουργία και την ίδρυση του κινήματος των Ταλιμπάν. "Η Κίνα βρίσκεται σε καλύτερη θέση και θα έχει ευκαιρίες στο Αφγανιστάν, υπό την προϋπόθεση ότι μπορεί να δημιουργήσει μια αποδεκτή σχέση με τους Ταλιμπάν", δηλώνει ο Χαϊντάρι. Ο πρώην Αφγανός υφυπουργός δεν είναι πεπεισμένος, ωστόσο, ότι το Πεκίνο θέλει να παράσχει σημαντική επιχορήγηση: "Οι Κινέζοι ενδιαφέρονται περισσότερο για επενδύσεις, ειδικά στον τομέα της εξόρυξης".
Τα τελευταία 20 χρόνια, από τότε που οι δυνάμεις της Ουάσινγκτον και της Βόρειας Συμμαχίας ανέτρεψαν την πρώτη κυβέρνηση των Ταλιμπάν, η Κίνα έχει επενδύσει 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ στο Αφγανιστάν, συγκεντρωμένα σε δύο έργα: το ένα εξόρυξη και το άλλο πετρέλαιο. Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι Κινέζοι είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν τα ίδια προβλήματα διαφθοράς στη χώρα που αντιμετώπισαν δυτικοί επενδυτές.
Στη συνέχεια, υπάρχουν ακόμη πιο τρομακτικά εμπόδια για το Πεκίνο. "Κατά τη διάρκεια της εργασίας μου στο Υπουργείο Οικονομικών", λέει ο Χαϊντάρι, "η κυβέρνησή μας και η Κίνα απολάμβαναν πολύ καλές σχέσεις, συνεργαζόμενες σε διάφορες εθνικές και περιφερειακές πρωτοβουλίες. Ωστόσο, θέματα ασφάλειας εμπόδισαν τις κινεζικές εταιρείες να δραστηριοποιηθούν στον τομέα της εξόρυξης". Δεν προκαλεί έκπληξη, σύμφωνα με το AsiaNews, ότι αρκετές κινεζικές εταιρείες που βρίσκονται ήδη στο Αφγανιστάν είναι τώρα έτοιμες να αποχωρήσουν.
