Ελλείψεις, τεράστια μποτιλιαρίσματα, διακοπή των δραστηριοτήτων των εργοστασίων: την ώρα που οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών δεν έχουν καταλήξει σε αποτέλεσμα ενόψει της αποχώρησης της Βρετανίας από την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, η χώρα προσπαθεί να προετοιμαστεί για το χάος που ενδέχεται να ακολουθήσει σε περίπτωση Brexit χωρίς συμφωνία.
Από την αρχή της εβδομάδας διάφορα συνδικάτα και ομοσπονδίες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τα προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν μετά την 1η Ιανουαρίου, γνωρίζοντας ότι καθώς δεν είναι ξεκάθαρο αν θα επιτευχθεί εμπορική συμφωνία με την ΕΕ, πολλές εταιρείες δεν έχουν καταφέρει να προετοιμαστούν σωστά για το μεγάλο βήμα εκτός της Ένωσης.
"Οι βρετανικές εταιρείες εξακολουθούν να ελπίζουν ότι θα βρεθεί συμφωνία για το Brexit, όμως θα αντιμετωπίσουν προβλήματα από την 1η Ιανουαρίου” ό,τι κι αν συμβεί, παρατήρησε ο Ντάρεν Τζόουνς, πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τις επιχειρήσεις έπειτα από συνάντηση που είχε με εκπροσώπους επιχειρηματικών κύκλων.
Τους τελευταίους μήνες έχουν προειδοποιήσει για "ενδεχόμενες ελλείψεις τροφίμων και αύξηση των τιμών, ακόμη και σε περίπτωση συμφωνίας” και για "συσσώρευση κόστους για την αυτοκινητοβιομηχανία μας, αλλά και ανησυχία για τις οικονομικές υπηρεσίες”, πρόσθεσε ο Τζόουνς.
Ο Τζέιμς Σίμπλεϊ, διευθυντής διεθνών υποθέσεων της Βρετανικής Ομοσπονδίας Μικρών Επιχειρήσεων (FSB), εξήγησε από την πλευρά του στο BBC χθες Πέμπτη ότι αναμένει "φρικτές αναταράξεις τον Ιανουάριο”.
Η χώρα είχε ήδη μια πρόγευση: εδώ και αρκετές εβδομάδες στα λιμάνια παρατηρείται συμφόρηση, ενώ τα δίκτυα προμηθειών αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Ο λόγος; Πολλές επιχειρήσεις προσπάθησαν να κάνουν στοκ προϊόντων ενόψει Ιανουαρίου, ενώ άλλες έκαναν μεγαλύτερες παραγγελίες από το συνηθισμένο προκειμένου να καλύψουν τον χαμένο χρόνο εξαιτίας του lockdown της άνοιξης.
Την Τετάρτη τεράστια μποτιλιαρίσματα μήκους χιλιομέτρων σχηματίζονταν από και προς το λιμάνι του Ντόβερ. Μια κατάσταση που μπορεί να επιδεινωθεί σημαντικά σε περίπτωση μη συμφωνίας.
Σε έκθεσή της για "το χειρότερο σενάριο” που κατήρτισε αυτό το καλοκαίρι η κυβέρνηση της Βρετανίας αναφέρεται σε ουρά 7.000 φορτηγών εγκλωβισμένων επί δύο ημέρες στους δρόμους, ενώ προβλέπει τη δημιουργία τεράστιων έκτακτων χώρων στάθμευσης κοντά στο λιμάνι του Ντόβερ.
Χθες η εφημερίδα Financial Times ανέφερε σε άρθρο της την ύπαρξη μιας ομάδας εργασίας με την ονομασία D20 (December 2020), η οποία προετοιμάζεται για τα σενάρια χάους που ενδέχεται να γίνουν πραγματικότητα μετά την 1η Ιανουαρίου, μεταξύ αυτών πλημμύρες στους έκτακτους χώρους στάθμευσης λόγω σφοδρών βροχοπτώσεων, βλάβες στο δίκτυο ηλεκτροδότησης ή ελλείψεις καυσίμων.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο υπουργός Μεταφορών της Βρετανίας Γκραντ Σαπς έχει ζητήσει να ενοικιαστούν φέρι μπόουτ για διάστημα έξι μηνών και με κόστος 77 εκατομμυρίων λιρών προκειμένου να αποφευχθούν τα μποτιλιαρίασματα στους δρόμους.
Περίοδος χάριτος
Αν δεν υπάρξει εμπορική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Βρετανίας, ήδη από την 1η Ιανουαρίου θα αρχίσουν να ισχύουν οι κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στις εμπορικές συναλλαγές.
Αυτό σημαίνει ότι θα επιβληθούν δασμοί σε πολλά προϊόντα, ενδεχομένως ακόμη και ποσοστώσεις στις εισαγωγές και τις εξαγωγές κάποιων από αυτά, ενώ θα ισχύουν και άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες που δεν υφίσταντο μέχρι πρότινος.
Η καθυστέρηση μερικών λεπτών που θα προκαλείται από κάθε φορτηγό που δεν συμμορφώνεται ακριβώς στους κανόνες, ενδέχεται να μεταφράζεται σε ατελείωτες ουρές αναμονής στα τελωνεία.
Κάθε καθυστέρηση κινδυνεύει να οδηγήσει σε αναστολή των δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης, όπως συνέβη με την ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία Honda, η οποία ανέστειλε την παραγωγής της στο εργοστάσιό της στο Σουίντον την Τετάρτη λόγω έλλειψης ανταλλακτικών. Το εργοστάσιο ίσως καταφέρει να επαναλειτουργήσει τη Δευτέρα.
Σύμφωνα με τον Τζέιμς Ζίγκλεϊ, ο οποίος επικαλείται έρευνα της FSB, περίπου το ένα τρίτο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της Βρετανίας είναι έτοιμες για το Brexit.
Η ανησυχία έχει αρχίσει να είναι εμφανής και μεταξύ των Βρετανών ενόψει των πιθανών ελλείψεων προϊόντων.
Ερωτηθείς από δημοσιογράφους χθες για το αν χρειάζεται οι πολίτες να αποθηκεύουν βασικά προϊόντα, εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης εμφανίστηκε καθησυχαστικός: "διαθέτουμε μια ανθεκτική αλυσίδα προμήθειας”.
Σχετικά με την D20 ο ίδιος πρόσθεσε: "κάνουμε προετοιμασίες για πολλά σενάρια (…) μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου και βάσει των πιέσεων που ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε ως το τέλος του χειμώνα”.
Η CBI, η Βρετανική Συνομοσπονδία Βιομηχάνων, ζήτησε από την πλευρά της να ισχύσει "μια περίοδος χάριτος (…) στην επιβολή συνοριακών ελέγχων”.