Σαν σήμερα, στις 13 Νοεμβρίου 2002, το ναυάγιο του δεξαμενόπλοιου Prestige και η επακόλουθη πετρελαιοκηλίδα που δημιουργήθηκε, υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα ατυχήματα και φυσικές καταστροφές στην ιστορία της παγκόσμιας ναυσιπλοΐας.
Το ναυάγιο έλαβε χώρα 250 χιλιόμετρα ανοικτά της Ακτής του Θανάτου στη Γαλικία της Ισπανίας, όταν, μετά από ισχυρή καταιγίδα που μαινόταν στην περιοχή, το δεξαμενόπλοιο βυθίστηκε απελευθερώνοντας στον Ατλαντικό ωκεανό 77.000 τόνους καυσιμέλαιου.
Το ιστορικό
Το δεξαμενόπλοιο Prestige, ιδιοκτησία μιας offshore λιβεριανής εταιρείας με σημαία Μπαχάμες, ελληνόκτητο, μεταφέροντας 77,000 τόνους πετρέλαιο (fuel oil) από τη Λιθουανία με προορισμό την Σιγκαπούρη, κόπηκε στη μέση αφού έχασε την ευστάθεια του λόγω καιρού, και αφού παρέμεινε ακυβέρνητο για μεγάλο χρονικό διάστημα βυθίστηκε τελικά στ’ ανοιχτά των βορειοδυτικών ακτών της Ισπανίας.
Το ναυάγιο πραγματοποιήθηκε όταν το πετρελαιοφόρο, που είχε παρουσιάσει μηχανική αβαρία, δεν άντεξε τα κύματα και τη μεγάλη κακοκαιρία και κόπηκε στα δύο. Ο καπετάνιος επί έξι μέρες πάλευε με τα κύματα και σε συνεργασία με σωστικά συνεργεία προσπαθούσε να σώσει το πλοίο. Από την άλλη πλευρά, οι αρχές της Ισπανίας δεν έδωσαν ποτέ άδεια πλεύσης του Prestige σε ασφαλές καταφύγιο.
Τελικά το πλοίο βυθίστηκε μετά από 6 ημέρες στα ανοικτά της Κορμπουθιόν και το φορτίο 50,000 τόνων πετρελαίου που υπήρχε στις δεξαμενές του μονοπύθμενου δεξαμενόπλοιου, διέφυγε στη θάλασσα προκαλώντας τεράστια ρύπανση.
Ο Έλληνας πλοίαρχος, Αποστόλης Μαγκούρας, ο επικεφαλής μηχανικός, Νικόλαος Αργυρόπουλος, και ο ύπαρχος, Ειρηναίος Μαλότος, συνελήφθησαν από τις ισπανικές αρχές με κατηγορίες σχετικά με τη ρύπανση του περιβάλλοντος.
Οι ευθύνες των ισπανικών αρχών
Το απομαγνητοφωνημένο περιεχόμενο μιας κασέτας που ήρθε στη δημοσιότητα άνοιξε εκ νέου τον «φάκελο» του ναυαγίου του δεξαμενόπλοιου Prestige και τις συζητήσεις για τον χειρισμό κρίσεων από της εντεταλμένες αρχές. Η υπόθεση αποτέλεσε την αφορμή επίσπευσης της λήψης δέσμης μέτρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τα δεξαμενόπλοια.
Σε δύσκολη θέση βρέθηκε και η ισπανική κυβέρνηση μετά την αποκάλυψη στοιχείων τα οποία δείχνουν, αν μη τι άλλο, την προχειρότητα με την οποία η Ισπανία περισσότερες πληροφορίες αντιμετώπισε την κατάσταση, δημιουργώντας στην ουσία μεγαλύτερο πρόβλημα από αυτό που υπήρχε.
Η απόφαση για απομάκρυνση, από τις ακτές, του Prestige ελήφθη χωρίς την ύπαρξη τεχνικής συμβουλής περίπου τρεις ώρες αφού το πλοίο εξέπεμψε σήμα κινδύνου. Στην σχετική κασέτα, ο τότε γενικός διευθυντής της Διεύθυνσης Εμπορικής Ναυτιλίας της Ισπανίας, ακούγεται να συνομιλεί με τον επικεφαλής του εθνικού κέντρου ναυτιλιακής διάσωσης.
Η συνομιλία αυτή έγινε μεταξύ 16:40 και 17:25 το απόγευμα της 13ης Νοεμβρίου του 2002, ενώ το Prestige είχε ήδη εκπέμψει SOS από τις 15:15 του ιδίου απογεύματος. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Sánchez ακούγεται να λέει ότι η πρόθεση των ναυτιλιακών αρχών είναι να ρυμουλκηθεί το πλοίο από τις ακτές, μέχρι να ναυαγήσει. Επίσης, οι δύο άνδρες συζητούν για το βάθος της θάλασσας στην περιοχή όπου έγινε το ατύχημα και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του ναυαγίου σε πιο ρηχά ύδατα.
Δίκη – περιβαλλοντική καταστροφή
Ο Μαγκούρας και αξιωματικοί συνελήφθησαν και επί πολλά χρόνια σέρνονταν από δίκη σε δίκη. Ο Ικαριώτης καπετάνιος είχε κατ’ αρχάς φυλακιστεί από τις ισπανικές αρχές αμέσως μετά το ναυάγιο, αλλά ακόμη και έως τα 82 του χρόνια, το 2016, σε αναψηλάφηση της υπόθεσης καταδικάστηκε σε δύο χρόνια κάθειρξης.
Η πετρελαιοκηλίδα του Prestige, που επεκτάθηκε στις ακτές της Πορτογαλίας, της βόρειας Ισπανίας και της Γαλλίας, θεωρείται το τρίτο πιο δαπανηρό ατύχημα στην ιστορία δεδομένου ότι ο καθαρισμός της και η σφράγιση του πλοίου κόστισαν 12 δισεκατομμύρια δολάρια.
Δείτε το βίντεο της βύθισης του δεξαμενόπλοιου: