Οι πιλότοι μαχητικών δεν είναι χαμηλού κόστους. Η αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτείων Αμερικής (ΗΠΑ) υπολογίζει ότι η εκπαίδευση ενός νέου πιλότου για να πετάξει ένα αεροσκάφος όπως το “F-35” κοστίζει έντεκα (11) εκατομμύρια δολάρια ($). Και σε αυτό δεν υπολογίζεται η ανεκτίμητη εμπειρία ενός παλαίμαχου πιλότου ο οποίος πετούσε χρόνια σε αποστολές. Για αυτό η αεροπορία των ΗΠΑ ειναι πρόθυμη να προσφέρει μισό εκατομμύριο $ ως επιμίσθια (bonus) για να διατηρήσει στην υπηρεσία της τους έμπειρους πιλότους μαχητικών.
Οπότε όταν μια χώρα που πετάει στην φυλακή τους πιλότους αυτό δεν αποτελεί μόνο χάσιμο χρημάτων, άλλα επίσης έναν εξαιρετικά πολύτιμο πόρο. Ωστόσο, εν ονόματι της πολίτικης, η τουρκική κυβέρνηση έχει εκκαθαρίσει την αεροπορία της τόσο άσχημα ώστε να μπορεί μόλις και μετά βίας να πετάξει τα μαχητικά «F-16».
Οι φασαρίες ξεκίνησαν την 15η Ιουλίου 2016, όταν μέλη του τουρκικού στρατού “υποτίθεται” ότι ξεκίνησαν ενα πραξικόπημα για να ανατρέψουν την ισλαμιστική κυβέρνηση του προέδρου Ρετζεπ Ταϊπ Ερντογάν. Η λέξη υποτίθεται χρησιμοποιείται για έναν λόγο. Παρότι υπήρξαν αποτελεσματικοί στην ανατροπή πολιτικών κυβερνήσεων (με τέσσερα επιτυχημένα πραξικοπήματα μεταξύ 1960 και 1997), η προσπάθεια του 2016 ήταν γελοία. Στρατιώτες προσπάθησαν να απομονώσουν την Κωνσταντινούπολη στήνοντας οδοφράγματα στην γέφυρα Βοσπόρου -όμως μπλόκαραν μόνο τις λωρίδες κυκλοφορίας μίας κατεύθυνσης. Βίντεο στο youtube έδειξαν στρατιώτες με άρματα μάχης “Leopard” να παραδίδονται στην αστυνομία και τους πολίτες. Καθώς ο Ερντογάν πετούσε πίσω στην Κωνσταντινούπολη από τις διακοπές του, δύο μαχητικά αεροσκάφη “F-16” της τουρκικής αεροπορίας είχαν το αεροσκάφος του στα σκοπευτικά τους -όμως απέτυχαν να το καταρρίψουν.
Και ο περιβόητος τουρκικός στρατός που υποτίθεται πως ήταν το νοτιότερο προπύργιο του “NATO” στον Ψυχρό Πόλεμο εναντίον των Σοβιετικών; Αν είναι έτσι, ειναι ένα θαύμα που το Κρεμλίνο δεν κατέλαβε τον Βόσπορο.
Όλα αυτά έχουν κάνει τους σκεπτικιστές να αναρωτιούνται αν το πραξικόπημα ήταν στην πραγματικότητα μια επιχείρηση εξαπάτησης ψευδούς σημαίας (false-flag) από την τουρκική κυβέρνηση, που αποσκοπούσε στην παροχή (ή την πυροδότηση) μιας δικαιολογίας για για να εξαφανίσει τους κοσμικού τούρκους στρατηγούς και τους συγκαλυμμένους οπαδούς του εξόριστου κληρικού Φετουλαχ Γκιουλεν. Όπως και να έχει, το πραξικόπημα ξεθύμανε σε λιγότερο από μία ώρα, και τότε η κυβέρνηση του Ερντογαν πήρε την εκδίκηση της.
Πολυάριθμοι ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί εκκαθαρίστηκαν. Περισσότεροι από τριακόσιοι (300) πιλότοι “F-16” αποστρατεύτηκαν. Αυτό ξεδόντιασε τον τουρκικό στρατό ως μια πολιτική απειλή, και ενίσχυσε την αυξανόμενη απολυταρχική διακυβέρνηση του Ερντογάν και το νέο οθωμανικό κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης, το οποίο φυλάκισε αρκετούς δημοσιογράφους. Αλλά άφησε ένα ανοιχτό ερώτημα: ποιος έμεινε για να πετάει τα μαχητικά αεριωθούμενα της Τουρκίας;
Με τον πόλεμο στην Συρία να μαίνεται, και τις τουρκικές δυνάμεις να καταλαμβάνουν τμήματα στη βόρεια Συρία, ο στρατός της Τουρκίας ειναι απασχολημένος (συμπεριλαμβανομένου του “F-16” που κατέρριψε το ρωσικό αεροσκάφος πάνω από την Συρία – ο τούρκος πιλότος που το έκανε αυτό ήταν ένας από αυτούς που εκκαθαρίστηκαν). Δύσκολα μπορεί να θεωρηθεί ευνοϊκή στιγμή για να αποδεκατίσεις το ιπτάμενο προσωπικό σου.
Η τουρκική κυβέρνηση έχει ψάξει στο εξωτερικό για να καλύψει την έλλειψη πιλότων. Ωστόσο, η Ουάσιγκτον απέρριψε το αίτημα να στείλει εκπαιδευτές πιλότων, αν και οι τούρκοι πιλότοι λαμβάνουν τη βασική πτητική εκπαίδευση στις ΗΠΑ. Η Τουρκία ζήτησε επίσης βοήθεια από το Πακιστάν -το οποίο επίσης πετάει “F-16”- αν και η εκπαίδευση των τούρκων πιλότων θα μπορουσε να παραβιάσει τους κανόνες εξαγωγής όπλων των ΗΠΑ. Σε μια ένδειξη απελπισία, η “τουρκική κυβέρνηση εξέδωσε ένα διάταγμα που απειλούσε τριακόσιους τριάντα (330) πρώην πιλότους με την αφαίρεση της πολίτικης άδειας πιλότου, εκτός αν επέστρεφαν στην υπηρεσία της αεροπορία για τέσσερα χρόνια”, επισημαίνει έκθεση του “Atlantic Council”.
“Δεν ειναι σαφές πως η απόφαση εξαναγκασμού επιστροφής στην υπηρεσία θα έχει επιπτώσεις στο ηθικό των μονάδων”, πρόσθεσε η έκθεση.
Τώρα, εισέρχεται η Ρωσία -ένας παραδοσιακός εχθρός της Τουρκίας για αιώνες, και της οποίας το αεροσκάφος καταρρίφθηκε από τους τούρκους πάνω από στην Συρία. Ωστόσο, η Τουρκία επιθυμεί να αγοράσει τους ρωσικούς μεγάλου βεληνεκούς αντιαεροπορικούς πυραυλους “S-400”, οι οποίοι κλιμακώνουν τις εντάσεις ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Άγκυρα σχετικά με την Συρία και άλλα θέματα.
Η Τουρκία έχει επίσης υπογράψει μια συμφωνία με την Γαλλοϊταλική εταιρεία κατασκευής πυραύλων “Eurosam” για την ανάπτυξη ενός αντιαεροπορικού πυραυλικού συστήματος μεγάλης εμβέλειας. Και γιατί η Τουρκία ξαφνικά ενδιαφέρεται για τους πυραυλους επιφανείας-αέρος; “Στον απόηχο της 15ης Ιουλίου, με τις επιχειρήσεις εναντίον των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, υπήρξε μείωση στον αριθμό των πιλότων “F-16”, δημιουργώντας την ανάγκη να αναπτύξουμε την αεράμυνα μας”, δήλωσε η τουρκάλα αναλυτής Verda Özer.
Όμως ακόμα και οι “S-400” δεν θα λύσουν τελείως το βασανιστήριο της τουρκικής αεράμυνας. “Από την στιγμή που το ρωσικό σύστημα “S-400” δεν θα μπορεί να ενσωματωθεί στην υποδομή του “NATO”, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πυραυλική άμυνα”, σημείωσε η Özer. Επομένως, η Τουρκία χρειάζεται δυο συστήματα: το “S-400” για την κατάρριψη των εχθρικών αεροσκαφών και ένα ευρωπαϊκό όπλο για να αναχαιτίζει τους βαλλιστικούς πυραυλους.
Ίσως ήταν ευκολότερο να μην είχε ξεφορτωθεί τους πιλότους των “F-16”.
