Ο στόλος των διαστημικών τηλεσκοπίων, τα ολοένα και πιο ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια και η ανάπτυξη νέων μεθόδων παρατήρησης του Διαστήματος οδήγησαν σε μια πραγματική επανάσταση στην αστρονομία μέρος της οποίας είναι η συνεχής ανακάλυψη εξωπλανητών, πλανητών που βρίσκονται σε άλλα αστρικά συστήματα μακριά από το ηλιακό μας σύστημα.
Έχουν ανακαλυφθεί περισσότεροι από πέντε χιλιάδες εξωπλανήτες ενώ έχει υποδειχθεί η παρουσία άλλων περίπου δέκα χιλιάδων και αναμένονται οι έρευνες και διαδικασίες επιβεβαίωσης της ύπαρξης τους.
Έχουν εκτοξευτεί τα τελευταία 20 χρόνια διαστημικά παρατηρητήρια σχεδιασμένα για να αναζητούν εξωπλανήτες και η επιστημονική κοινότητα τα έχει ονομάσει «κυνηγούς πλανητών». Ένα από αυτά είναι το τηλεσκόπιο TESS που έχει υποδείξει μέχρι στιγμής την παρουσία περίπου επτά χιλιάδων εξωπλανητών για λίγους εξ αυτών να έχει υπάρξει επιβεβαίωση.
Η ανάλυση και αξιολόγηση του τεράστιου όγκου δεδομένων που καταγράφουν τα διαστημικά τηλεσκόπια καθώς και η διαδικασία επιβεβαίωσης απαιτούν όπως είναι ευνόητο πολλά… μάτια και χέρια αλλά και πολύ χρόνο και έτσι στο παιχνίδι της έρευνας έχει μπει για τα καλά η πολυπληθής κοινότητας των ερασιτεχνών αστρονόμων. Μάλιστα ακόμη και οι μεγάλες διαστημικές υπηρεσίες οργανώνουν ερευνητικά προγράμματα στα οποία καλούν σε συμμετοχή τους ερασιτέχνες αστρονόμους.
Δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες ερασιτεχνών αστρονόμων στις οποίες συμμετέχουν ακόμη και μαθητές λυκείου συνεργάστηκαν και το αποτέλεσμα ήταν να επιβεβαιώσουν χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του TESS και τα δικά τους τηλεσκόπια την ύπαρξη ενός εξωπλανήτη. Οι δύο ομάδες, η UNITE (UNISTELLAR Network Investigating TESS Exoplanets) και η Exoplanet Watch (που δημιουργήθηκε με την υποστήριξη της NASA), εντόπισαν σε απόσταση 300 ετών φωτός από τη Γη έναν εξωπλανήτη που έλαβε την κωδική ονομασία TIC 393818343 b (TOI 6883 b). Η ανακάλυψη παρουσιάζεται στην επιθεώρηση «The Astronomical Journal».
Τα χαρακτηριστικά και η τύχη που τον περιμένει
Ο εξωπλανήτης ανήκει σε μια καινούργια κατηγορία που η αστρονομική κοινότητα έχει δημιουργήσει για να καταταγούν εκεί ορισμένοι πλανήτες με τα χαρακτηριστικά του TOI 6883 b.
Πολλοί από τους εξωπλανήτες που εντοπίζονται είναι γίγαντες αερίου σαν το Δία και ανάλογα με τη θέση στην οποία βρίσκονται στο αστρικό τους σύστημα ελάμβαναν την ονομασία «καυτός Δίας» αν ο πλανήτης βρισκόταν κοντά στο μητρικό του άστρο και άρα διέθετε πολύ υψηλές θερμοκρασίες ή «ψυχρός Δίας» αν βρισκόταν μακριά από το άστρο του και οι θερμοκρασίες του ήταν πολύ χαμηλές.
Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί κάποιοι γίγαντες αερίου που βρίσκονται σε ενδιάμεση θέση στο σύστημα τους και οι θερμοκρασίες σε αυτούς δεν είναι ούτε πολύ υψηλές ούτε πολύ χαμηλές για αυτό και έχουν λάβει την ονομασία «θερμοί Δίες». Ο TOI 6883 b αν και βρίσκεται αρκετά κοντά στο μητρικό του άστρο ολοκληρώνοντας μια πλήρη περιστροφή γύρω από αυτό σε μόλις 16 μέρες διαθέτει συνθήκες που τον καθιστούν «θερμό Δία».
Όμως η μελέτη του TOI 6883 b δείχνει ότι κάποια στιγμή στο προσεχές μέλλον θα μετατραπεί σε καυτό Δία είτε γιατί η εκκεντρική του τροχιά θα τον φέρει πολύ κοντά στο άστρο του και θα παραμείνει τελικά εκεί είτε επειδή διαπιστώθηκε ότι το άστρο αυτό είναι παρόμοιο με τον Ήλιο και όταν μπει στη τελική φάση της ζωής τους θα μετατραπεί όπως και ο Ήλιος αρχικά σε ερυθρό γίγαντα άρα θα διογκωθεί πολύ και θα πλησιάσει σε απόσταση αναπνοής τον εξωπλανήτη εκτοξεύοντας τη θερμοκρασία του.