Οι λαμπάδες, η περιφορά του Επιταφίου, το τσούγκρισμα των αυγών, είναι μερικά από τα καθιερωμένα έθιμα του Πάσχα που τηρούνται ανά την Ελλάδα. Αλλά οι τοπικές κοινωνίες ακολουθούν εδώ και αιώνες τις δικές τους τελετουργίες.
Εντυπωσιακές, κατανυκτικές, ακόμα και...εκρηκτικές, θα δούμε παρακάτω τα πιο ξεχωριστά έθιμα του Πάσχα που απαντώνται σε όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας μας.
Ρουκετοπόλεμος της Χίου
Αυτό το έθιμο «υπερθέαμα» λαμβάνει χώρα εδώ και αιώνες στο χωριό Βροντάδο της Χίου. Οι συμμετέχοντες παρατάσσονται σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα την Ανάσταση, και «προσομοιώνουν» μία ανταλλαγή πυρών με χιλιάδες βεγγαλικά, πυροτεχνήματα, ρουκέτες και βαρελότα.
Σύμφωνα με την παράδοση, η συνήθεια αυτή ξεκίνησε επί Τουρκοκρατίας, όταν οι χριστιανοί κάτοικοι ήθελαν να δείξουν στους Τούρκους πώς γιορτάζουν οι ορθόδοξοι την Ανάσταση. Εκείνη την ημέρα, ο νυχτερινός ουρανός πάνω από το χωριό μοιάζει να παίρνει φωτιά.
Ανάσταση με στίβο στην Αράχωβα
Η Ανάσταση στην Αράχωβα πέφτει πάνω στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου, και το πάθος των κατοίκων για την τήρηση των πατροπαράδοτων γίνεται...διπλάσιο.
Το έθιμο βλέπει την περιφορά της εικόνας του Αγίου Γεωργίου, ενώ ανήμερα της γιορτής οργανώνεται αγώνας δρόμου, όπου νέοι και ηλικιωμένοι άνδρες αγωνίζονται για το ποιος θα τερματίσει πρώτος στο πεδίο της μάχης της Αράχωβας, όπου το 1826 οι Έλληνες με επικεφαλής τον Γεώργιο Καραϊσκάκη νίκησαν τους Τούρκους.
Κάθε μέρα και για τις επόμενες 3 ημέρες, στον προαύλιο χώρο του Αγίου Γεωργίου, ντόπιοι και ξένοι, φορώντας παραδοσιακές στολές θα συμμετέχουν σε κάποια από τα «κλέφτικα» αγωνίσματα (άλμα απλούν, τριπλούν, λιθοβολία, πάλη, σήκωμα πέτρας, διελκυστίνδα).
Τα Πάθη του Χριστού στην Πάρο
Πιο σοβαρό είναι στην Πάρο το κλίμα των ημερών, όπου κατά τη «μαραθώνια» περιφορά του Επιταφίου, που περνά από 5 χωριά (Μάρπησσα, Μάρμαρα, Πρόδρομο, Λεύκες, Άσπρο Χωριό), κάνει συνολικά 15 στάσεις στις οποίες αναπαριστώνται ζωντανά εικόνες των Παθών του Χριστού.
Παιδιά με κοστούμια Ρωμαίων, και μαθητών του Ιησού αναβιώνουν σκηνές της εισόδου στα Ιεροσόλυμα, του Μυστικού Δείπνου, της Σταύρωσης, με αποκορύφωμα αυτή της Ανάστασης το βράδυ του Σαββάτου.
Αυγομαχίες στη Βόρεια Ελλάδα
Συγκεκριμένα οργανώνονται στην Καστανούσα Κερκίνης, στην κοινότητα Κρηνίδων του δήμου Καβάλας, στο Θρυλόριο του Νομού Ροδόπης, στο Μυλοπόταμο της Δράμας και στον Άνω Άγιο Ιωάννη στην Πιερία.
Οι κάτοικοι που συμμετέχουν, βγαίνουν στη «μάχη» με τα γνωστά μας βραστά αυγά του Πάσχα, μόνο που ο καθένας φέρνει ακριβώς μία τριανταριά. Τα τσουγκρίσματα αρχίζουν σε έναν αγώνα με γύρους, στον οποίο νικητής είναι όποιος μείνει με τα περισσότερα άθικτα αυγά.