Σύμφωνα ,με το GrTimes.gr, μια 77χρονη γυναίκα που μένει μόνη της σε οικία 70τμ, η οποία παίρνει σύνταξη 550 ευρώ, πλήρωνε κατά μέσο όρο για το ρεύμα περίπου 50-60 ευρώ, ενώ σύμφωνα με τον τελευταίο λογαριασμό καλείται να πληρώσει 207 ευρώ, όπως καταγγέλλει ο γιος της.
H καταγγελία συνοδεύεται από αντίγραφα λογαριασμών εταιρείας εναλλακτικού παρόχου που έχει στη διάθεση του το GRTimes, με βάση τα οποία ο λογαριασμός στις 28/9 ήταν 65,29 ευρώ ενώ αυτός που εκδόθηκε στις 25/10 έφτανε τα 207,68 ευρώ, καταγράφοντας δηλαδή μια αύξηση περίπου 318%.
Όπως αναφέρει ο γιος της «το πρώτο παράδοξο είναι πως ο εκκαθαριστικός αυτός ήρθε μετά από 8 μήνες και η απάντησή τους στο ερώτημα μου, μα γιατί σε 8 και όχι σε 4, ήταν μήπως το ρολόι βρίσκεται σε κλειστό χώρο. Βεβαίως και βρίσκεται αλλά όλα αυτά τα χρόνια ο υπάλληλος χτυπάει το κουδούνι, ανοίγουμε, και αν παρ’ ελπίδα δεν υπάρχει κάποιος, αφήνει σημείωμα και τους λέμε τις κιλοβατώρες δια τηλεφώνου».
Σύμφωνα με τον ίδιο και με βάση την ενημέρωση που είχε από εκπρόσωπο της εταιρείας, το τελευταίο εκκαθαριστικό είχε για ποσό ρεύματος 322,21 ευρώ μείον 269,55 των προηγούμενων μηνών ως έναντι, οπότε και το ποσό που θα έπρεπε να πληρώσει η μητέρα του, θα ήταν 53 ευρώ, όπως περίπου και όλους τους μήνες. Ωστόσο, στην πίσω σελίδα υπήρχε το ποσό των 154,81 ευρώ, ως ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΟΤΣ.(Οριακή Τιμή Συστήματος), που «φούσκωσε» και υπερβολικά τον λογαριασμό, τριπλασιάζοντας το ποσό.
Ο καταγγέλλων, ρώτησε την εταιρεία για το αν εφαρμόζονται οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για στήριξη των νοικοκυριών με κατανάλωση από 300 έως 600 κιλοβατώρες, ωστόσο όπως είπε, πήρε την απάντηση πως «δεν υφίσταται κάτι τέτοιο» και πως «ποτέ δεν μας έχει έρθει εγγράφως κάτι τέτοιο».
ΕΚΠΟΙΖΩ: Από 30 έως 170% οι αυξήσεις
Σωρεία καταγγελιών δέχεται το τελευταίο διάστημα για τους λογαριασμούς ρεύματος η Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ (Ένωση Καταναλωτών – Η Ποιότητα Της Ζωής), όπως δηλώνει στο GRTimes η αντιπρόεδρος της, Παναγιώτα Καλαποθαράκου, προσθέτοντας πως οι αυξήσεις το τελευταίο τρίμηνο, κυμαίνονται από 30-170%.
«Οι αυξήσεις αυτές καταγράφονται το τελευταίο τρίμηνο Αυγούστου-Οκτωβρίου, ωστόσο μερικές αναπροσαρμογές υπήρχαν από τις αρχές του χρόνου σε κάποιους εναλλακτικούς προμηθευτές, οι οποίοι προέβλεπαν στις συμβάσεις τους τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής. Δηλαδή, αν αυξηθεί η τιμή της χονδρικής την οποία αγοράζουν οι προμηθευτές για να την παρέχουν μετά στους καταναλωτές, τότε θα μετακυλήσουν αυτό το κόστος με κάποια κριτήρια, τα οποία όμως είναι αδιαφανή» εξηγεί η κα Καλαποθαράκου.
Τονίζει ακόμη ότι οι λογαριασμοί είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνουν κατανοητοί και πως για αυτόν τον λόγο, αυτή τη στιγμή είναι σε διαβούλευση από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), τα νέα πρότυπα λογαριασμών που θα είναι πιο απλά και κατανοητά και τα οποία θα πρέπει να υιοθετήσουν οι εναλλακτικοί προμηθευτές, από 1/1/2022.
Η αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ εκτιμά πως πρέπει να γίνουν ριζικές μεταβολές και μεταρρυθμίσεις στο κομμάτι των λογαριασμών για να μην υπάρχουν θέματα πολυπλοκότητας και μη κατανόησης, τη στιγμή μάλιστα που οι λογαριασμοί ρεύματος, όπως λέει, έχουν καταντήσει να είναι «εισπρακτικοί μηχανισμοί» πολλών και διαφορετικών χρεώσεων.
«Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι κοινωνικό αγαθό και δεν πρέπει να το στερηθεί κανείς. Άρα πρέπει να έχουμε «καθαρούς» λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, που να μπορεί ο καταναλωτής να τους πληρώσει για να μην στερηθεί αυτό το αγαθό» λέει χαρακτηριστικά.
«Τεράστιο θέμα αδιαφάνειας»
Σύμφωνα με την κα Καλαποθαράκου, υπάρχει τεράστιο θέμα αδιαφάνειας, με τις αυξήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στο ανταγωνιστικό μέρος, δηλαδή στην κιλοβατώρα. «Ενώ η σύμβαση που έχει υπογράψει ο καταναλωτής είναι με χαμηλή χρέωση, ξαφνικά του εμφανίζεται μια άλλη χρέωση, ως συμπληρωματική ρήτρα αναπροσαρμογής, στις συμπληρωματικές χρεώσεις και με βάση κάποιο άρθρο της σύμβασης, όπως το χαρακτηρίζει η κάθε εταιρεία, όπου διπλασιάζει και παραπάνω τη χρέωση της κιλοβατώρας που έχει συμφωνηθεί».
Με βάση τα παραπάνω, η κα Καλαποθαράκου αναφέρει πως τίθεται θέμα αδιαφάνειας και αιφνιδιασμού του καταναλωτή, ο οποίος δεν έχει ενημερωθεί σωστά εκ των προτέρων, ούτε για το ενδεχόμενο ότι μπορεί να γίνουν αυξήσεις, ούτε για το ποια ακριβώς είναι τα κριτήρια που θέτει ο προμηθευτής για τις αυξήσεις και τα οποία πρέπει να είναι προβλέψιμα και εύλογα.
«Ένα σημαντικό τμήμα του ρίσκου πρέπει να το απορροφήσουν και οι εταιρείες. Όχι μόνο κέρδη, κέρδη, κέρδη. Από την άλλη πρέπει να παρέμβει το κράτος πολύ πιο δυναμικά και να προστατέψει το μέσο νοικοκυριό το οποίο φτωχοποιείται.
Μπερδεύουν τα 333 διαφορετικά προγράμματα για ρεύμα και αέριο
Μια άλλη παράμετρος που θίγει η αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ, είναι η πληθώρα και η πολυπλοκότητα των προγραμμάτων που είναι διαθέσιμα για κατανάλωση ρεύματος ή φυσικού αερίου, τα οποία υποτίθεται ότι βοηθούν τον καταναλωτή, στην ουσία όμως τον μπερδεύουν καθώς οι διαφορές τους δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν, ενώ οι λάθος επιλογές μπορεί να σημαίνουν πολλά παραπάνω χρήματα, από ότι πλήρωνε σε προηγούμενο πάροχο. «333 υπάρχουν, εκ των οποίων περίπου τα 249 αφορούν στο ηλεκτρικό ρεύμα και τα υπόλοιπα στο φυσικό αέριο. Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε προμηθευτής έχει πάρα πολλά προγράμματα και δημιουργείται ένα χάος» δηλώνει, παραθέτοντας ένα μόνο από τα πολλά παραδείγματα που υπάρχουν. «Όταν σου λένε ότι θα έχεις 30-40% φθηνότερη τιμή στην κιλοβατώρα από τη ΔΕΗ και σου βάζουν ένα πάγιο πχ 4,5 ευρώ τον μήνα , ενώ στη ΔΕΗ έχεις 0,52, αυτό και μόνο σου ανεβάζει την κιλοβατώρα σχεδόν στα επίπεδα της ΔΕΗ».
Καταλήγοντας, η κα Καλαποθαράκου τονίζει πως ο καταναλωτής πρέπει να είναι ιδιαίτερα υποψιασμένος, καχύπτοτος και προσεκτικός, γιατί υπάρχει τεράστιος όγκος πληροφόρησης που είναι αδύνατο ο καταναλωτής να παρακολουθήσει και για αυτόν τον λόγο, χρεώσεις, λογαριασμοί και συμβάσεις πρέπει να γίνουν πολύ απλά, εύπεπτα και κατανοητά.
Τα 14 προβλήματα που επισημαίνει η ΕΚΠΟΙΖΩ
Με βάση τις καταγγελίες που έκαναν οι καταναλωτές, η αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ δημοσιοποίησε λίστα με τα σοβαρότερα προβλήματα που εντοπίζονται, στο πλαίσιο ημερίδας που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα σε συνεργασία με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και με αντικείμενο την τιμολόγηση της ενέργειας και την προστασία των καταναλωτών.
Επιγραμματικά και μόνο ενδεικτικά η Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ., επισημαίνει τα ακόλουθα προβλήματα:
1) Τα τιμολόγια των διαφόρων προγραμμάτων που προσφέρουν οι προμηθευτές εμφανίζουν πολυπλοκότητα που κατά την κρίση μας δεν δικαιολογείται από εμπορικές ανάγκες των προμηθευτών και καταλήγουν απλά και μόνο να δυσχεραίνουν την κατανόησή τους από τους καταναλωτές.
2) Ο καταναλωτής δεν λαμβάνει ενημέρωση σχετικά με τις δυσμενείς συνέπειες που μπορεί να έχει το πρόγραμμα, ιδίως σχετικά με τις ρήτρες αναπροσαρμογής.
3) Προγράμματα προμήθειας εμφανίζονται ως έχοντα σταθερό πλαίσιο τιμής, δίχως αυτό να αντιστοιχεί στην πραγματικότητα.
4) Οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιούνται για διάφορες επιμέρους χρεώσεις είναι ασαφείς και παραπλανητικοί.
5) Αδικαιολόγητες ποινές υπονομεύουν το δικαίωμα των καταναλωτών να αλλάξουν προμηθευτή.
6) Οι προμηθευτές προβαίνουν μονομερώς σε τροποποίηση βασικών στοιχείων της σύμβασης, δίχως αυτό να δικαιολογείται με βάση νόμιμους όρους της σύμβασης.
7) Οι συμβάσεις είναι δυσνόητες, δυσανάγνωστες, πολυσέλιδες με κατά κυριολεξία “ψιλά γράμματα”, με πλήθος αδιαφανών ή καταχρηστικών όρων.
8) Οι συμβάσεις για σταθερή τιμολόγηση διαμορφώνονται σε αδικαιολόγητα υψηλά επίπεδα.
9) Σε συμβάσεις με κυμαινόμενη τιμολόγηση προμηθευτές κάνουν χρήση καταχρηστικών όρων για να προσαυξάνουν τα κέρδη τους.
10) Υπήρξαν περιπτώσεις άμεσης ή έμμεσης αδικαιολόγητης χρέωσης για τους έγχαρτους λογαριασμούς.
11) Επικρατεί η ελλιπής, αν όχι η ανύπαρκτη, προσυμβατική ενημέρωση (Η ΕΚΠΟΙΖΩ πραγματοποίησε μυστική έρευνα σε επτά προμηθευτές ενέργειας και κανένας από αυτούς δεν έδωσε γραπτή ενημέρωση κατά παράβαση του Κώδικα Προμήθειας).
12) Ακολουθούνται αθέμιτες εμπορικές πρακτικές/παραπλανητικές διαφημίσεις αφού τα στοιχεία που προτάσσονται ή με τα οποία προσεγγίζονται οι καταναλωτές αποδεικνύονται ανακριβή (η ΕΚΠΟΙΖΩ έχει προσφύγει στο ΣΕΕ για παραπλανητικές διαφημίσεις και έχουμε δικαιωθεί).
13) Η εξυπηρέτηση των πελατών είναι πλημμελής/κακή.
14) Οι ρυθμίσεις για τους καταναλωτές που βρίσκονται αποδεδειγμένα σε αδυναμία είναι ανελαστικές.
Οι προτάσεις για “Ενέργεια για Όλους”
Η ΕΚΠΟΙΖΩ με το σύνθημα “Ενέργεια για Όλους” έχει αναλάβει πλήθος δράσεων και με την πιο πρόσφατη “Καθαρούς λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος”. Στο πλαίσιο αυτό επισημαίνει εν προκειμένω, ομοίως ενδεικτικά, τις ακόλουθες προτάσεις της:
– Οι καταναλωτές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να συνάπτουν συμβάσεις τόσο με σταθερή τιμολόγηση όσο και με κυμαινόμενη.
– Οι συμβάσεις με σταθερή τιμολόγηση θα πρέπει να προσφέρονται σε εύλογα για τους καταναλωτές επίπεδα, ενώ οι συμβάσεις με κυμαινόμενη τιμολόγηση θα πρέπει να στηρίζονται σε διαφανείς ρήτρες αναπροσαρμογής.
– Η ΕΚΠΟΙΖΩ θεωρεί ότι οι αυξήσεις στο Χρηματιστήριο Ενέργειας δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα την πραγματική συνολική μεταβολή κόστους για τους προμηθευτές, η οποία, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των μέσων προμήθειας και οργάνωσης των επιχειρήσεων, είναι σαφώς μικρότερη και ζητά τη διαμόρφωση φιλικότερων προς τους καταναλωτές προγραμμάτων.
– Τα αρμόδια Υπουργεία και η Ρυθμιστική Αρχή οφείλουν να εισάγουν ρυθμίσεις και κίνητρα που να διασφαλίζουν τη διαφάνεια, να οριοθετούν τους κινδύνους και να αποτρέπουν την κερδοσκοπική εκμετάλλευση των καταναλωτών στον σχεδιασμό των προγραμμάτων.
– Τόσο οι εποπτικές αρχές όσο και οι προμηθευτές οφείλουν να προβούν σε κάθε μέτρο για την προαγωγή της πληροφόρησης στο προσυμβατικό στάδιο και της διαφάνειας στις συμβάσεις, ώστε να καταργηθούν και απομακρυνθούν όλες εκείνες οι χρεώσεις που δυσχεραίνουν τον ανταγωνισμό και επιβαρύνουν με αδιαφάνεια την αγορά.
– Θα πρέπει να διευκολυνθεί η ανέξοδη πρόσβαση των νοικοκυριών στη δυναμική τιμολόγηση με τη διασφάλιση της αναγκαίας πληροφόρησης στη λειτουργία της. Θα πρέπει να υπάρξει ιδιαίτερη μέριμνα για νοικοκυριά που έχουν δυσχέρειες στην ελαστική κατανάλωση.
– Οι αρμόδιες εποπτικές αρχές (Υπουργείο Ανάπτυξης, ΡΑΕ) οφείλουν να ενεργοποιηθούν για την επιβολή της νομοθεσίας για την προστασία των δικαιωμάτων των χρηστών και των καταναλωτών όταν αυτά διακυβεύονται, με ουσιαστικές παρεμβάσεις αλλά και με την επιβολή κυρώσεων, όπου αυτή είναι απαραίτητη.
– Οι λογαριασμοί πρέπει να εμπεριέχουν μόνο τις χρεώσεις που σχετίζονται με την κατανάλωση ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ), ενώ λοιπές ρυθμιζόμενες χρεώσεις θα πρέπει να επανεξεταστούν (ΥΚΩ,ΕΤΜΕΑΡ), να αποσυρθούν ή, πάντως, να ενταχθούν στο πλαίσιο μίας περισσότερο αναδιανεμητικής λογικής που δεν θα επιβαρύνει εξίσου όλα τα εισοδήματα. Είναι αξιοσημείωτη η υπερβολικά δυσανάλογη σήμερα επιβάρυνση του ΕΤΜΕΑΡ στη χαμηλή τάση (ΧΤ) σε σχέση με την υψηλή (ΥΤ) και μέση τάση (ΜΤ).