Στην Ελλάδα μπορεί να έχουμε αρχίσει να πανηγυρίζουμε, για την επερχόμενη συμφωνία αγοράς μιας Μοίρας μαχητικών αεροσκαφών F35 αλλά κάποιοι άλλοι, προχωρούν σε δημοψήφισμα ματαίωσης της συμφωνίας και κάποιοι άλλοι, παρατηρούν καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση παραλαβής των μαχητικών.
Η Lockheed Martin προειδοποιεί ξανά για αργό ρυθμό των βρετανικών F-35. Από ότι αναφέρει το MOD, μπορεί να παρατηρηθεί τροποποίηση στο προφίλ παράδοσης στο Ηνωμένο Βασίλειο : 24 αεροσκάφη έχουν παραδοθεί μέχρι στιγμής, έναντι 27 που είχαν προγραμματιστεί (3 λιγότερα το 2021), φέτος 6 (ήταν για 8).
Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023 (ορόσημο του Carrier Strike Full Operating Capability), 37 F-35B θα βρίσκονται στα βρετανικά χέρια. Θα ακολουθήσουν άλλα 4 το 2024 και 7 το 2025. Η Lockheed Martin δεν μπορεί να επιβεβαιώσει την ολοκλήρωση 100%, «αλλά φαίνεται ότι το ΗΒ δεν έχει «απλώς» καθυστερήσει ορισμένες παραδόσεις, αλλά έχει μεταφέρει 7 θέσεις στην Παρτίδα Παραγωγής 17», αναφέρει.
Αρχικά, το τελευταίο από τα 48 βρετανικά αεροσκάφη "tranche 1" ήταν αεροσκάφος παραγωγής Lot 6. Στη συνέχεια, η NAO ανέφερε μια πρώτη επιβράδυνση που θα αφορά κυρίως το 2023 (2 αντί 7 αεροσκάφη), με 4 παραδόσεις να κινούνται το 2025.
Το κακό με αυτό είναι ότι, επιβραδύνει αποτελεσματικά τη ολοκλήρωση παράδοσης των 48 κατά ένα χρόνο, (περισσότερο ή λιγότερο). Μέχρι το τέλος του 2025 θα είναι παραδοτέα τα 48 και όχι στην αρχή του 2025 όπως είχε προγραμματιστεί. Το καλό: τα αεροσκάφη από την Παρτίδα 15 και μετά ενσωματώνονται στα χαρακτηριστικά του build Block IV και θα απαιτούν λιγότερη/καμία μετασκευή στη συνέχεια.
Η Lockheed Martin προειδοποιεί ότι, οι καθυστερήσεις μπορεί να μετατεθούν από το 2023 πιθανώς μέχρι το 2026. Η RAF λέει ότι, υπάρχουν επιβραδύνσεις και δυσκολίες στην εκπαίδευση του προσωπικού, αλλά το Carrier FOC παραμένει προγραμματισμένο για το 2023.
Σχετικά με την ενσωμάτωση του Meteor και του SPEAR 3 (Project THUNDER), το MOD σε επιστολή του προς την Επιτροπή αναφέρει ότι έχει εξασφαλίσει μια ανανεωμένη δέσμευση από το DoD και τη Lockheed για την προστασία των χρονοδιαγραμμάτων ενοποίησης των βρετανικών όπλων, αλλά δεν παρέχει ημερομηνίες. Και σε αυτό κάποια καθυστέρηση είναι ακόμα πιθανή.
Ο επόμενος «αγώνας» είναι το χρονοδιάγραμμα, για την δεύτερη παρτίδα μαχητικών. Άλλα 26 F-35B είναι προγραμματισμένα, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές πότε θα αγοραστούν ουσιαστικά. Πολλοί ελπίζουν ότι θα είναι σε παρτίδες των 13 (άρα παράδοση από το 2026 και μετά), αλλά υπάρχουν δυσάρεστοι υπαινιγμοί για πιθανές παρτίδες, που θα ολισθαίνουν περαιτέρω προς το 2030.
Η ημερομηνία λήξης για τις αγορές F-35 στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι επί του παρόντος το 2035.
Εν τω μεταξύ, μια ελβετική συμμαχία που επιδιώκει να εμποδίσει την αγορά μαχητικών αεροσκαφών F-35 δήλωσε ότι, έλαβε σχεδόν αρκετή υποστήριξη για να θέσει το αμφιλεγόμενο στρατιωτικό συμβόλαιο σε δημοψήφισμα.
Η αριστερή συμμαχία Stop F-35 είπε ότι, είχε σχεδόν εξασφαλίσει τις 100.000 υπογραφές που απαιτούνται βάσει του συστήματος άμεσης δημοκρατίας της Ελβετίας, για να αναγκάσει το συγκεκριμένο θέμα να τεθεί σε ψηφοφορία.
Η κοινοπραξία είπε ότι, δεν θέλει τα αεριωθούμενα αεροπλάνα επειδή είναι δαπανηρά και λόγω ορισμένων τεχνικών ζητημάτων που αναφέρθηκαν με τα αεροπλάνα. Ελπίζουν να έχουν συγκεντρώσει περισσότερες από αρκετές υπογραφές, για να παρουσιάσουν την πρωτοβουλία τους να εμποδίσουν την αγορά του τζετ μέσα στους επόμενους μήνες.
Εν τω μεταξύ, παραμένει ασαφές πότε θα τεθεί η ψηφοφορία στην ημερήσια διάταξη στην Ελβετία, όπου διεξάγονται λαϊκές ψηφοφορίες για μια μεγάλη σειρά θεμάτων κάθε λίγους μήνες.
«Λόγω του εκρηκτικού κόστους του F-35, των συνεπειών της εξωτερικής πολιτικής και των πολλών ελαττωμάτων αυτού του μαχητικού αεροσκάφους, αυτή η συζήτηση είναι απαραίτητη και επείγουσα», δήλωσε η Marionna Schlatter , από το κόμμα των Πρασίνων και μέλος του Stop-35.
Η ελβετική κυβέρνηση τον Ιούνιο του περασμένου έτους, συμφώνησε να αγοράσει 36 F-35A από τον αμερικανικό κατασκευαστή Lockheed Martin. Η αγορά ακολούθησε την έγκριση, του στενού δημοψηφίσματος τον Σεπτέμβριο του 2020 για τον στρατό να δαπανήσει έξι δισεκατομμύρια φράγκα (5,8 δισεκατομμύρια ευρώ, 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια), για την απόκτηση νέου στόλου.
Η κυβέρνηση είπε ότι το αεροπλάνο ήταν το καλύτερο, αλλά δύο ελβετικές κοινοβουλευτικές επιτροπές ξεκίνησαν έρευνα για το γιατί επιλέχθηκε το μοντέλο, μετά από μια σειρά τεχνικών προβλημάτων που αναφέρθηκαν με το αεροπλάνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αμφισβήτησαν επίσης το υψηλό κόστος των αεροπλάνων.
Ωστόσο, η κυβέρνηση δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ήθελε να επιταχύνει τη διαδικασία αγοράς, με την προσφορά των ΗΠΑ να λήγει στα τέλη Μαρτίου 2023, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το εάν θα μπορούσε να διεξαχθεί ψηφοφορία πριν από αυτό.
Η βιασύνη της κυβέρνησης να ολοκληρώσει τη διαδικασία είναι «πολύ αμφισβητήσιμη από δημοκρατική σκοπιά», ανέφερε η συμμαχία Stop F-35, τονίζοντας ωστόσο ότι παραμένει δυνατή η διεξαγωγή ψηφοφορίας εγκαίρως.
Σε αυτό το σημείο, για να έλθουμε και στα δικά μας να αναφέρουμε ότι ο Γιώργος Καμπάς, επίτιμος αρχηγός ΓΕΣ, ανέφερε πως η ανακοίνωση της αγοράς των F35 παρακάμπτει τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος που ψήφισε πριν από δυο χρόνια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Όπως εξήγησε ο κ. Καμπάς, μιλώντας στο Kontra24 και την Αναστασία Γιάμαλη, είναι η δεύτερη φορά που ο πρωθυπουργός ανακοινώνει τα οπλικά συστήματα που θα αγοράσει η χώρα μας, χωρίς να ακολουθήσει τις διαδικασίες που προβλέπονται από τον νόμο μάλιστα που η ίδια η κυβέρνησή του θέσπισε. «Η πρώτη ήταν με τα Ραφάλ που το ανακοίνωσε από την ΔΕΘ και τώρα από το τις ΗΠΑ» όπως υπογράμμισε.
Μάλιστα, ο Στρατηγός ε.α. Γιώργιος Καμπάς, παρουσίασε αναλυτικά όλα τα βήματα που προβλέπει ο νόμος για την προμήθεια ενός οπλικού συστήματος.
Η τελευταία διόρθωση όπως σημείωσε, έγινε πριν από 2 χρόνια από την κυβέρνηση Μητσοτάκη:
«Ένα οπλικό σύστημα για να αγοραστεί, για να αποφασιστεί μάλλον η προμήθειά του, υπάρχει η μελέτη αρχικά, η μελέτη αναγκαιότητος από κάποιο επιτελείο, στην προκειμένη περίπτωση από το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ)»και συνεχίζει:
«Στην συνέχεια αυτό προχωράει, πηγαίνει στην Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕ), στην συνέχεια φτάνει στο Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ), όπου εκεί εγκρίνεται και αυτό στη συνέχεια πηγαίνει στο Συμβούλιο Αμύνης (ΣΑΜ), δηλαδή στον Υπουργό. Στην συνέχεια ο Υπουργός (ΥΕΘΑ) αφού το εγκρίνει και αυτός σε συνεργασία με την ΓΔΑΕΕ, πηγαίνουν στη Βουλή, στην επιτροπή εξωτερικών και άμυνας στης Βουλής και ιδιαίτερα στην υποεπιτροπή για τα εξοπλιστικά, οι οποίοι γνωματεύουνε για αυτή την προμήθεια και τελικά καταλήγει στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ). Αυτό είναι νόμος», είπε.
