Στο αφιέρωμα στο ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ για το Rafale (Μέρος Α & Μέρος Β) γράψαμε ότι οι Γάλλοι ισχυρίζονται, πως η τεχνολογία θα πρέπει να είναι το ατού του μαχητικού και στα επόμενα χρόνια και έχουν αποφασίσει να το διατηρούν στην αιχμή, στην εποχή του “δικτυοκεντρικού” όπως ονομάζεται, πολέμου.
Σήμερα κλείνουμε το Αφιέρωμα με το τρίτο μέρος.
Μια νέα φάση εξέλιξης του μαχητικού Rafale, με αρχικό κόστος 1.9 δις ευρώ έχει σαν στόχο να ενσωματώσει μια νέα έκδοση( Rafale F4), στο μαχητικό αεροσκάφος με Τεχνητή Νοημοσύνη, ηλεκτρονικά αυτοπροστασίας αιχμής, νέα όπλα, αισθητήρες και ένα σύστημα για μείωση του κόστους συντήρησης.
Τονίζεται δε ιδιαίτερα, η ενσωμάτωση στο μαχητικό τα επόμενα χρόνια ενός πιο εξελιγμένου συστήματος προστασίας του αεροσκάφους, του απορρήτου Self-Protection Equipment to Counter Threats for Rafale Aircraft (SPECTRA), που είναι και λόγος για τον οποίο μια ενδεχόμενη εισαγωγή σε ελληνική υπηρεσία μαχητικών του τύπου, μπορεί να αποτελέσει ενισχυτή/πολλαπλασιαστή ισχύος.
Παραλλαγές Rafale
Το γαλλικό Rafale αναπτύχθηκε σχεδόν ταυτόχρονα με το Eurofighter EF2000, το οποίο στη συνέχεια οδήγησε στο Typhoon που κατασκευάστηκε από τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η αρχική συμμαχία διαλύθηκε όταν η Γαλλία αποφάσισε να αναπτύξει μόνη της ένα αεροσκάφος. Το Eurofighter «Typhoon» πέταξε τον Μάρτιο του 1994, ενώ το πρώτο Rafale C έκανε την παρθενική του πτήση ως πρωτότυπο το 1991.
Η έκδοση F1 (2000-2006) του Rafale είναι εξοπλισμένη με ραντάρ PESA RBE2 (Passive Electronically Scanned Array), αλλά προσφέρει μόνο βασικές δυνατότητες αερομαχίας χρησιμοποιώντας πυραύλους MICA των εκδόσεων EM και Magic II. Το αεροσκάφος είναι επίσης εξοπλισμένο με ηλεκτρονικό πόλεμο SPECTRA και είναι ικανό για πτήση σε χαμηλό ύψος καθώς και ανεφοδιασμό με αέρα.
Η έκδοση F2 (2006-2009) του αεροσκάφους μπορεί να εκτοξεύσει τον πύραυλο MICA ER και τις κατευθυνόμενες βόμβες SCALP-EG και AASM (Armement Air-Sol Modulaire). Έλαβε επίσης Link-16, ενώ το ραντάρ RBE2 αναβαθμίστηκε με δυνατότητες αέρος-εδάφους και επιφανείας-αέρος. Το σύστημα SPECTRA έχει βελτιωθεί και το αεροσκάφος απέκτησε ικανότητα πτήσης σε χαμηλό ύψος μέσω της χρήσης αποθηκευμένων αρχείων δεδομένων.
Τον Νοέμβριο του 2018 εγκρίθηκε η ανάπτυξη της έκδοσης F3-R, προσφέροντας σημαντικές βελτιώσεις, όπως το ηλεκτρονικό ραντάρ σάρωσης RBE-2AA (AESA), η πιστοποίηση MICA NG (Νέα Γενιά) και Meteor, καθώς και λοβοί TALIOS για αναγνώριση και στόχευση και EROS pods για τακτική και στρατηγική αναγνώριση. Η Ελλάδα θα λάβει αυτή την έκδοση του αεροσκάφους Rafale.
Η έκδοση F4 θα προσφέρει βελτιωμένες δυνατότητες σε ένα δικτυοκεντρικό περιβάλλον, ενώ οι διαδικασίες συλλογής, επεξεργασίας και μετάδοσης δεδομένων βελτιώνονται τόσο όσον αφορά την υπολογιστική ισχύ και τον αποθηκευτικό χώρο, όσο και όσον αφορά τις ταχύτητες επεξεργασίας δεδομένων και την ασφάλεια μετάδοσης σε και από άλλες φιλικές πλατφόρμες.
Έμφαση δίνεται στην επιβιωσιμότητα του αεροσκάφους, με την ενίσχυση του συστήματος ηλεκτρονικού πολέμου SPECTRA, το σύστημα διάγνωσης και αντιμετώπισης προβλημάτων βελτιώνεται επίσης με την υιοθέτηση ενός νέου φορητού διαγνωστικού συστήματος για το τεχνικό προσωπικό. Στόχος είναι η αύξηση της διαθεσιμότητας του αεροσκάφους και η μείωση του κόστους υποστήριξης, μέσω γρήγορων και αξιόπιστων διαγνωστικών διαδικασιών.
Οπλισμός Rafale
Η σημαντικότερη προσθήκη στο ελληνικό οπλοστάσιο είναι η υιοθέτηση των πυραύλων MICA NG και Meteor. Το MICA NG θα έχει μεγαλύτερη εμβέλεια και πιο ικανούς αισθητήρες από την προηγούμενη έκδοση, ενώ μπορεί να εκτοξευθεί χωρίς να απαιτείται κλείδωμα του εχθρικού αεροσκάφους. Ο πύραυλος καθοδηγείται μέσω ενός συστήματος ζεύξης δεδομένων στη συγκεκριμένη περιοχή ενδιαφέροντος και ο πιλότος μπορεί να ενεργοποιήσει είτε τον υπέρυθρο είτε τον ανιχνευτή ραντάρ του πυραύλου για να πετύχει το κλείδωμα στο στόχο. Αυτό σημαίνει ότι ο αντίπαλος δεν θα λάβει έγκαιρη προειδοποίηση για την εισερχόμενη απειλή, αφού το κλείδωμα μπορεί να επιτευχθεί με εντελώς παθητικό τρόπο.
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του Rafale στον πόλεμο αέρος-αέρος είναι ο πύραυλος MBDA Meteor, ο οποίος προσφέρει το μεγαλύτερο βεληνεκές στο δυτικό οπλοστάσιο, αλλά και τα υψηλότερα χαρακτηριστικά θνησιμότητας. Η απόκτησή τους θα προσφέρει τεράστιο πλεονέκτημα στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, αλλά το κόστος των πυραύλων Meteor είναι πολύ υψηλό, με το αναφερόμενο κόστος να κυμαίνεται από 2 έως 5 εκατομμύρια ευρώ ανά μονάδα!
Για το λόγο αυτό, ακόμη και η Γαλλική Πολεμική Αεροπορία επιδιώκει να αγοράσει σχετικά μικρούς αριθμούς για να εξουδετερώσει «στόχους υψηλής αξίας», όπως αεροσκάφη AWACS / AEW & C και αεροπορικά τάνκερ. Για όλες τις άλλες αποστολές, βελτιωμένα MICA NG θα αποκτηθούν σε μεγαλύτερους αριθμούς.
Το αεροσκάφος θα είναι επίσης πιστοποιημένο για κατευθυνόμενες βόμβες AASM 2.200 λιρών. Αυτές οι βόμβες είναι παρόμοιες με τις JDAM (Joint Direct Attack Munitions), αλλά με κινητήρα πρόωσης, που αυξάνει τη μέγιστη εμβέλειά τους στα 60 χιλιόμετρα περίπου, ανάλογα με το ύψος απελευθέρωσης.
Τα Ελληνικά Rafales
Τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη Rafale για την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, έχουν κατασκευαστεί μεταξύ 2012 και 2018. Ανήκουν στην υποέκδοση F3-O4T, αλλά θα αναβαθμιστούν πριν από την παράδοση σε F3-R και έτσι ταιριάζουν με τα νεότευκτα αεροσκάφη που βρίσκονται επίσης σε Σειρά.
Αυτό σημαίνει ότι θα εξοπλιστούν με το ραντάρ AESA RBE-2, το σύστημα IRST και SPECTRA, μαζί με πρόσθετες τροποποιήσεις που κρίθηκαν απαραίτητες από στελέχη του ελληνικού στρατού. Μία από τις βασικές διαφορές είναι ότι ο πιλότος θα φοράει κράνος TARGO II, κατασκευασμένο από την ισραηλινή εταιρεία Elbit.
Το Helmet Mounted Display έφερε «επανάσταση» στην εναέρια μάχη όταν πρωτοεμφανίστηκε και σήμερα θεωρείται αδιανόητο να μην παρέχονται στους πιλότους τέτοια συστήματα. Το TARGO II θα μεγιστοποιήσει τη θνησιμότητα των πυραύλων αέρος-αέρος Mica σε κλειστή μάχη αέρα.
Όπως τόνισε ο Υπουργός Άμυνας στην ομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων, τα μεταχειρισμένα Rafale που θα παραδοθούν από τη Γαλλική Πολεμική Αεροπορία θα έχουν ακόμα διαθέσιμο το 70% της επιχειρησιακής τους ζωής, δηλαδή 3.500 ώρες σε σύνολο 5.000 ωρών που είναι το όριο ζωής κάθε «Rafale». Παράλληλα, υπάρχει πιθανότητα δομικών αναβαθμίσεων του αεροσκάφους το 2023 στις 7.000 ώρες και το 2025 στις 9.000 ώρες.
Η προσθήκη αυτού του αεροσκάφους στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, της παρέχει στρατηγικές δυνατότητες που δεν έχουν ξαναφανεί. Αυτό οφείλεται στην εκτεταμένη αυτονομία τους, η οποία φτάνει τα 920 ναυτικά μίλια (1700 km) με πλήρες εσωτερικό καύσιμο (4.750 kg) και τρεις εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου χωρητικότητας 2000 λίτρων η καθεμία. Αυτή η αυτονομία μπορεί να καλύψει ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων, την τουρκική ενδοχώρα και φυσικά τη ζωτικής σημασίας για τα ελληνικά συμφέροντα κάλυψη του χώρου της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Τα αεροσκάφη Rafale μπορούν να μεταφέρουν τα περισσότερα, αν όχι όλα, από τα όπλα που είναι διαθέσιμα σήμερα στα ελληνικά Mirage 2000 και Mirage 2000-5. Επιπλέον, οι εκδόσεις Rafale F3R και F4 θα μπορούν να μεταφέρουν ταυτόχρονα δύο πυραύλους SCALP για υποστρατηγικές αποστολές, έναντι μόνο ενός από τα Mirage 2000-5. Η προμήθεια περιλαμβάνει 14 μονοθέσια και 4 διθέσια (δύο καινούργια και δύο μεταχειρισμένα) αεροσκάφη, καθώς και παροχή εκπαίδευσης, προσομοιωτή πτήσης και πακέτο τεχνικής υποστήριξης για τα πρώτα χρόνια.
Η σύμβαση προμήθειας
Το κόστος του προγράμματος θα απορροφηθεί από τον ελληνικό στρατιωτικό προϋπολογισμό 2021 - 2025 και υπολογίζεται σε περίπου 2,49 δισ. ευρώ, τα οποία θα καταβληθούν ως εξής: 1,509 δισ. το 2021, 472 εκατ. το 2022, 408 εκατ. το 2023, 67 εκατ. το 2024 και τα τελευταία 34 εκατ. το 2025. Η σύμβαση περιλαμβάνει 1,8 δισ. ευρώ για 18 αεροσκάφη, 120 εκατ. ευρώ για 4ετές FOS και 400 εκατ. ευρώ για όπλα. Υπολογίζεται ότι το κόστος για κάθε μεταχειρισμένο αεροσκάφος είναι 45 εκατ. ευρώ και 90 εκατ. ευρώ για κάθε νέο (που θα περιλαμβάνει και κάποια μεταχειρισμένα υποσυστήματα για να επιταχυνθεί η παράδοση και να μειωθεί το συνολικό κόστος). Η σύμβαση περιλαμβάνει επίσης την προμήθεια προσομοιωτή πτήσης και τον ακόλουθο οπλισμό:
- Πύραυλοι αέρος-αέρος Meteor
- Πύραυλοι αέρος-αέρος Mica RF
- Πύραυλοι αέρος-αέρος Mica IR
- Πύραυλοι κρουζ μεγάλου βεληνεκούς Scalp
- Exocet AM39 Block2 Mod2
- Πυρομαχικά πολυβόλου (30 χλστ.)
Κόστος χρήσης
Το Rafale είναι ένα πολύ ακριβό αεροσκάφος, όχι μόνο για προμήθεια αλλά και για λειτουργία. Μια μελέτη του διάσημου βρετανικού περιοδικού Jane's το 2012, τοποθετεί το κόστος ανά ώρα πτήσης στα 16.500 $ έναντι περίπου 7.000 $ / ώρα στην περίπτωση των F-16 .
Ομοίως, μια έκθεση της Γαλλικής Διάσκεψης Ελεγκτών το 2014, η οποία ανέλυσε το κόστος χρήσης γαλλικών μαχητικών για πέντε χρόνια μεταξύ 2009 και 2013, αποκάλυψε ότι για το Mirage 2000 το κόστος ήταν 8.082 ευρώ/ώρα, ενώ για το Rafale πάνω από 14.596 ευρώ. /ώρα.
Παρακολουθήστε τέλος ένα βίντεο που ανήρτησε η Πολεμική μας Αεροπορία