Η εκπαίδευση πληρωμάτων μαχητικών αεροπλάνων είναι μία χρονοβόρα, πολυσύνθετη, δαπανηρή και απαιτητική διαδικασία. Τα τελευταία 30 χρόνια το κόστος εκπαίδευσης αυξήθηκε κατακόρυφα, ιδίως των ιπταμένων που προορίζονται για να επανδρώσουν μαχητικά αεροπλάνα καθώς οι επιχειρησιακές απαιτήσεις τους έχουν αυξηθεί.
Κατά το παρελθόν, τα εξειδικευμένα αεροσκάφη για ρόλους αέρος-αέρος και αέρος – εδάφους/επιφανείας επανδρώνονταν με πληρώματα που διαχωρίζονταν σε 'αναχαιτιστές' και 'βομβαρδιστές'. Με την ένταξη των πρώτων μαχητικών πολλαπλών ρόλων (όπως το F-4 Phantom) η εκπαιδευτική διαδικασία έγινε πολύ πιο σύνθετη και πιο απαιτητική. Οι κατασκευαστές μαχητικών πέτυχαν σημαντική μείωση του φόρτου εργασίας μέσω της ενσωμάτωσης πρωτοποριακών τεχνολογιών και αυτοματισμών στα μαχητικά τρίτης γενιάς, όπως τα συστήματα Fly-By-Wire, οι προηγμένοι αυτόματοι πιλότοι, οι οθόνες απεικόνισης στοιχείων πολλαπλών λειτουργιών (MFDs), τα ευρυγώνια ολογραφικά HUD (Head Up Displays) και τα χειριστήρια φιλοσοφίας HOTAS (Hands On Throttle & Stick).
Στα μαχητικά τέταρτης και πέμπτης γενιάς έγιναν νέες προσπάθειες μείωσης του φόρτου εργασίας των ιπταμένων, μέσω της υιοθέτησης της φιλοσοφίας sensor fusion. Οι ενδείξεις του ραντάρ, των αισθητήρων ηλεκτροοπτικών, του συστήματος αυτοπροστασίας και Η/Π και του data link παρουσιάζονται συνδυασμένες και υποστηριζόμενες από ειδική ενιαία συμβολογία σε μία και μόνο, μεγάλων διαστάσεων, οθόνη (MFD).
Τα δύο σημαντικότερα προβλήματα το 2020 ήταν οι χαμηλές διαθεσιμότητες των εκπαιδευτικών T-6A Texan II και T-2E Buckeye, καθώς επίσης και το γεγονός ότι δεν υπήρχε η δυνατότητα πραγματικής επιχειρησιακής εκπαίδευσης εδώ και πολλά χρόνια. Τα Τ-2Ε είναι μεν αεριωθούμενα και μάλιστα δικινητήρια, όμως απέχουν πολύ από τα σύγχρονα επιχειρησιακά (LIFT – Lead In Fighter Trainers) εκπαιδευτικά που προετοιμάζουν τους ιπταμένους για να μεταβούν σε Μοίρες μαχητικών.
Προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, η Πολεμική Αεροπορία στράφηκε στη συνεργασία με την Ιταλική Αεροπορία (ΑΜΙ), αξιοποιώντας στο μέγιστο δυνατό βαθμό στο πλαίσιο ανταλλαγής εκπαιδευόμενων, τα T-6A Texan II.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Φορτώνουν επικίνδυνα! Αμερικανικά αεροσκάφη F-15 σε Ρουμανία και Βουλγαρία προκαλούν ένταση λόγω των μαχών στην Α.Ουκρανία
Όμως πολλά από τα T-6A Texan II, τα υφιστάμενα αμερικανικής προέλευσης μονοκινητήρια turbo prop αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας για το στάδιο της αρχικής εκπαίδευσης, είναι καθηλωμένα λόγω έλλειψης υποστήριξης και ανταλλακτικών.
Η εκπαίδευση στον εξομοιωτή πτήσεως του T-6A Texan II, αποτελεί μαζί με τις πτήσεις αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης των Ικάρων κατά την διάρκεια της παραμονής τους στην 120 Πτέρυγα Εκπαίδευσης Αέρος (120 ΠΕΑ) στην Καλαμάτα.
Αποτελούν "μαξιλάρι" σημαντικό για την επαγγελματική πορεία ενός ιπταμένου που μόλις ξεκινάει την καριέρα του. Η 361 και η 364 Μοίρας Εκπαίδευσης Αέρος στην Βάση της Καλαμάτας είναι υπεύθυνες για την διεκπεραίωση αρχικού και βασικού σταδίου πτητικής εκπαίδευσης των νέων αεροπόρων με τα αεροσκάφη T-6A TEXAN II.
Το σύστημα έχει την μοναδική δυνατότητα να μεταφέρει με υψηλό ρεαλισμό την εμπειρία του αεροσκάφους στο έδαφος.
Πως εμπλέκεται το Ισραήλ
Για τη δημιουργία του Διεθνούς Εκπαιδευτικού Κέντρου Πτήσεων στην Καλαμάτα η Ελλάδα στράφηκε προς το Ισραήλ (ELBIT) και τον Καναδά (CAE). Η ισραηλινή πρόταση κέρδισε τον διαγωνισμό και το έργο στην 120 ΠΕΑ θα κοστίσει περίπου 1.375.000.000 ευρώ σε βάθος 20 ετών με την μέθοδο της χρονομίσθωσης.
Καθοριστικό ρόλο έπαιξε η γεωπολιτική κατάσταση και φυσικά οι ισχυρές σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ της Αθήνας και του Τελ Αβίβ. Επιπλέον σημαντικός παράγοντας για τη συμφωνία ήταν το brand name της εταιρίας, αλλά και το γεγονός ότι η πανίσχυρη Ισραηλινή αεροπορία την έχει επιλέξει για την εκπαίδευση των πιλότων της.
Οι Ισραηλινοί υπόσχονται ότι αν αναλάβουν τη συντήρηση των μονοκινητήριων Τ-6, παραλλήλως με τη διάθεση νέων εκπαιδευτικών αεροσκαφών, θα συμβάλουν στη βελτίωση της αεροπορικής εκπαίδευσης των Ικάρων, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις να γίνει η Καλαμάτα διεθνές κέντρο αεροπορικής εκπαίδευσης. Ισχυρό επιχείρημα των Ισραηλινών είναι οι καλές σχέσεις των δύο χωρών τα τελευταία χρόνια και η συνεκπαίδευση πιλότων της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας σε κοινές ασκήσεις με την Πολεμική Αεροπορία του Ισραήλ. Άλλωστε, οι πιλότοι των δύο χωρών θεωρούνται από τους καλύτερους σε όλο τον κόσμο.
Τα οφέλη θα είναι άμεσα, καθώς θα αναβαθμιστεί το σύστημα εκπαίδευσης στα ελικοφόρα αεροσκάφη. Οι Ισραηλινοί θα αναλάβουν, επίσης, τη συντήρηση των αεροσκαφών και την αναβάθμιση του συστήματος επίγειας εκπαίδευσης (δηλαδή των προσομοιωτών). Οι πιλότοι θα εκπαιδεύονται στο ολοκληρωμένο σύστημα του νέου εκπαιδευτικού αεριωθουμένου, το ιταλικής κατασκευής Μ-346 (Alenia Aermacchi). Ουσιαστικά στην πρόταση της ισραηλινής ELBIT περιλαμβάνονται οι εξής τρεις διαστάσεις:
Η δημιουργία διεθνούς εκπαιδευτικού κέντρου πτήσεων στην Καλαμάτα με χρηματοδοτική μίσθωση. Ουσιαστικά θα δίνεται η δυνατότητα σε αεροπορίες από άλλες πλευρές της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής να εκπαιδεύονται στην Ελλάδα.
Η εταιρεία αναλαμβάνει την παροχή αυτής της υπηρεσίας στους εκπαιδευόμενους πιλότους της ΠΑ, αλλά και άλλων πιθανών αεροποριών του κόσμου, με στόχο η Καλαμάτα να εξελιχθεί σε διεθνές κέντρο εκπαιδευτικών πτήσεων
Η πρόταση της ELBIT παρέχει περίπου 10.000 ώρες πτήσεις για κάθε χρόνο. Προσφέρεται επίσης η αναβάθμιση των διαθεσιμοτήτων των εκπαιδευτικών ελικοφόρων, ώστε αυτά να μην είναι ποτέ κάτω από τον αριθμό των 25 στη διάθεση των Ικάρων. Σήμερα οι διαθεσιμότητες είναι πολύ χαμηλότερες και σπάνια ξεπερνούν το 50% αυτού του αριθμού.
Πρέπει να αναφερθεί ότι το πραγματικό έργο επιχειρησιακής εκπαίδευσης είχε μετατεθεί στις μοίρες μαχητικών, όπου εκτελούνται διαδικασίες στοχοποίησης και αξιοποίησης όπλων αέρος – αέρος και αέρος – εδάφους. Για να κηρυχθούν ετοιμοπόλεμα τα πληρώματα θα πρέπει να συμπληρώσουν τουλάχιστον 200+ ώρες σε F-16, με κόστος 15.000 δολαρίων ανά ώρα. Σε ένα εκπαιδευτικό LIFT (Μ-346, Τ-50, Ηawk, T-7 Redhawk) το αντίστοιχο κόστος δεν ξεπερνά τα 7.000 δολάρια.
