Ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, μίλησε την Παρασκευή κατά την έναρξη της Διάσκεψης Ενεργειακής Μετάβασης του Φόρουμ για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF), σημειώνοντας ότι η διάσκεψη που διεξάγεται στην Κύπρο υπογραμμίζει τη σχέση συνεργασίας μεταξύ των χωρών μελών της.
«Η παρουσία σας επικυρώνει τις συλλογικές μας προσπάθειες για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας μας σε θέματα που σχετίζονται με την ενέργεια, τόσο ως μέσο επίτευξης διαρκούς σταθερότητας και ειρήνης στην ασταθή περιοχή μας όσο και ως μέσο ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης μέσω εναλλακτικών ενεργειακών οδών», είπε ο Αναστασιάδης. «Δεσμευμένος στην ανάπτυξη μιας βιώσιμης περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τους τεχνικούς, χρηματοοικονομικούς και πολιτικούς κινδύνους, το EMGF έχει αποδειχθεί εξαιρετικά επιτυχημένο όχι μόνο στο να φέρει κοντά τις χώρες της περιοχής μας, αλλά και μια σειρά διαφορετικών ενδιαφερομένων, από παραγωγούς φυσικού αερίου και επενδυτές, σε εμπόρους και χρηματοδοτικούς φορείς», πρόσθεσε ο πρόεδρος.
Στο συνέδριο, που πραγματοποιείται από το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και την Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου, συμμετέχουν η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Κάντρι Σίμσον (Kadri Simson), οι Υπουργοί Ενέργειας της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Ελλάδας, καθώς και ο Γενικός Γραμματέας της φόρουμ, Οσάμα Μομπάρεζ (Osama Mobarez).
Ο πρόεδρος είπε ότι το φόρουμ ιδρύθηκε με βάση τη θεμελιώδη αρχή του πλήρους σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων των ανεξάρτητων κρατών, που τους επιτρέπει να εκμεταλλεύονται τους φυσικούς πόρους τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Για το σκοπό αυτό, εξήγησε ο Αναστασιάδης, το EMGF κατάφερε να «ενθέσει τη συνεργασία μέσω δομημένου και συστηματικού διαλόγου για θέματα φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένης της πορείας προς την πράσινη μετάβαση».
Κρίσιμος ο ρόλος του EastMed
Η τελευταία έκδοση του συνεδρίου θα επικεντρωθεί σε μια σειρά ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένης της επισκόπησης των δραστηριοτήτων του EMGF, συμπεριλαμβανομένης της προόδου των εργασιών που έδωσε προτεραιότητα η Κυπριακή Προεδρία. Αυτό περιλαμβάνει την Πρωτοβουλία για την Απελευθέρωση του Φυσικού Αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και τα αποτελέσματα μιας μελέτης σχετικά με το ρόλο της περιοχής στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια μιας ιδιαίτερα ταραχώδους χρονικής περιόδου που προκλήθηκε από τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία.
Η μελέτη, η οποία υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, επιδιώκει να εξετάσει τη δυνητική συμβολή της περιοχής στις προσπάθειες της ΕΕ να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειας και τις διαδρομές της. «Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη μεταφορά φυσικού αερίου East Med, είτε ως LNG είτε μέσω αγωγών, υδρογόνου που θα παραχθεί στην περιοχή μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα και καθαρής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που εξάγονται στην Ευρώπη μέσω ηλεκτρικών διασυνδέσεων», είπε ο Αναστασιάδης. «Και είναι αυτονόητο ότι η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να αναλάβει βασικό ρόλο για αυτό το σκοπό», πρόσθεσε.
Σήμερα τα εγκαίνια του EuroAsia
Ο πρόεδρος αναφέρθηκε στην υπογραφή του τριμερούς Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ ΕΕ, Αιγύπτου και Ισραήλ για την εξαγωγή φυσικού αερίου στην ΕΕ, που υπογράφηκε στο Κάιρο τον Ιούνιο. «Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένα ακόμη απτό βήμα προς την ενίσχυση της ενεργειακής συνεργασίας της ΕΕ με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και μια νέα θετική εξέλιξη στην ενίσχυση του ενεργειακού σχεδιασμού μεταξύ των χωρών της περιοχής», είπε. «Θέλω να επαναλάβω ότι η Κύπρος, λόγω της στρατηγικής της θέσης και των εξαιρετικών της σχέσεων και των μακροχρόνιων συνεργασιών της στον τομέα της ενέργειας με γειτονικές χώρες, σε διμερές, περιφερειακό και πολυμερές επίπεδο, είναι έτοιμη να συνεισφέρει τη δική της ενεργό μέρος των ενεργειακών λύσεων που έχει να προσφέρει η περιοχή μας», πρόσθεσε ο πρόεδρος.
Επιπλέον, είπε ότι η Κύπρος έχει ήδη αναλάβει αυτόν τον ρόλο μέσω της έναρξης της φάσης κατασκευής της διασύνδεσης «EuroAsia» μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ, με τα εγκαίνια να προγραμματίζονται αργότερα σήμερα, καθώς και τη μελλοντική υλοποίηση του Διασύνδεση «EuroAfrica», που θα συνδέει Κύπρο-Ελλάδα-Αίγυπτο. Σύμφωνα με την τρέχουσα κατάσταση και τον προγραμματισμό, εξήγησε ο πρόεδρος, εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2027, μόλις γίνει η πρώτη διασύνδεση, η Κύπρος θα έχει πλεόνασμα ανανεώσιμης ενέργειας που θα μπορούσε να εξάγει ή να ανταλλάσσεται, επιπλέον των ποσοτήτων που θα μπορούσε να είναι διαθέσιμο από την Αίγυπτο, το Ισραήλ και την Ελλάδα.
Ως αποτέλεσμα, η Κύπρος μπορεί να γίνει καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας σε ισχύ που μπορεί να κυμανθεί από 120 Gigawatt ώρες το 2027, έως 1000 το 2030 και να ξεπεράσει τις 1800 το 2033. «Είμαστε επίσης έτοιμοι να εξετάσουμε τις δυνατότητες και τις προτάσεις σύνδεσης διαφόρων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κύπρο – Ισραήλ – Αίγυπτο – κατά τις επόμενες μέρες Λίβανο – είτε με υπάρχουσες είτε με νέες υποδομές, μέσω των οποίων θα μπορεί να εξάγεται φυσικό αέριο στην Ευρώπη», είπε ο Αναστασιάδης.