Η ICGB, η εταιρεία του έργου της διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), σκοπεύει να προσφέρει στα ενδιαφερόμενα μέρη όλη τη χωρητικότητα χωρίς κράτηση μόλις τεθεί σε λειτουργία ο αγωγός και ορισμένοι προμηθευτές ενδέχεται να επιλέξουν να μεταφέρουν φυσικό αέριο στη Μολδαβία και την Ουκρανία, δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος της ICGB από τη βουλγαρική πλευρά, Τεοντόρα Γκεοργκίεβα, σε πρόσφατη συνέντευξη στο SeeNews.
Ωστόσο, ως φορέας εκμετάλλευσης του αγωγού, η ICGB δεν έχει τρόπο να εγγυηθεί ότι αυτή η χωρητικότητα θα χρησιμοποιηθεί για αυτόν τον σκοπό, πρόσθεσε η Γκεοργκίεβα.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Βουλγαρία και η Ελλάδα ολοκλήρωσαν την κατασκευή μιας σύνδεσης φυσικού αερίου αξίας 220 εκατομμυρίων ευρώ (223,1 εκατομμύρια δολάρια) με ετήσια χωρητικότητα 3 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm). Η σύνδεση συνδέεται με τον Trans-Adriatic Pipeline (TAP), επιτρέποντας επιπλέον ποσότητες φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν που φτάνουν στα ελληνικά λιμάνια να ρέουν προς την Ιταλία και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΝΑΕ).
Θα επιτρέψει επίσης τη ροή υγροποιημένου φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία και τη ΝΑ Ευρώπη από τον τερματικό σταθμό LNG της Αλεξανδρούπολης, ανοίγοντας το δρόμο για πιθανές μελλοντικές εισαγωγές LNG από τις ΗΠΑ, την Αλγερία, το Κατάρ, την Αίγυπτο και άλλους προμηθευτές. Ο αγωγός θεωρείται κρίσιμο στοιχείο των σχεδίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εγκαταλείψει πλήρως τις προμήθειες ρωσικού αερίου έως το 2030 και μετά.
Έως και 1,57 bcm χωρητικότητας σε IGB έχουν ήδη εξασφαλιστεί με μακροπρόθεσμα συμβόλαια έως και 25 ετών, με ορισμένες εταιρείες να κάνουν το ντεμπούτο τους στη βουλγαρική αγορά. Εκτός από τον κρατικό προμηθευτή Bulgargaz, η ελληνική αντίστοιχη ΔΕΠΑ και η ιταλική ενεργειακή εταιρεία Edison έχουν δεσμεύσει μακροπρόθεσμη δυναμικότητα, εκτός από τον κρατικό προμηθευτή του Αζερμπαϊτζάν Socar, ο οποίος θα προμηθεύει 1 bcm ετησίως. Η US Linden Energy, η οποία αναμένει την έγκριση των ρυθμιστικών αρχών για να αγοράσει το 50% του βουλγαρικού προμηθευτή φυσικού αερίου Overgas, πρέπει επίσης να επιβεβαιώσει τη δέσμευσή της να αναλάβει το 10% του όγκου της IGB.
Η υπόλοιπη χωρητικότητα θα προσφερθεί σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη μέσω των ευρωπαϊκών πλατφορμών PRISMA και RBP.
Αυξάνεται το ενδιαφέρον για τον IGB
«Το ενδιαφέρον για το έργο ήταν μεγάλο ακόμη και κατά την έναρξή του, αλλά τώρα, καθώς το διεθνές περιβάλλον έχει αλλάξει εντελώς ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία και της παράκαμψης του ρωσικού φυσικού αερίου ως πηγή ενέργειας, το ενδιαφέρον για το IGB αυξάνεται και πιστεύω ότι το έργο θα φτάσει γρήγορα την πλήρη δυναμικότητά του», σημείωσε η Γκεοργκίεβα.
Η ICGB έλαβε την περασμένη εβδομάδα επίσημη πιστοποίηση ως ανεξάρτητος φορέας εκμετάλλευσης μεταφοράς από τις ελληνικές και βουλγαρικές ρυθμιστικές αρχές ενέργειας, αφού η κατασκευή του αγωγού ολοκληρώθηκε νωρίτερα τον Ιούλιο.
Τότε, ο Ρουμάνος πρωθυπουργός Νικολάε Τσιούκα είπε ότι η διασύνδεση θα επιτρέψει στη Ρουμανία να προμηθεύει αέριο στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, μέσω του αγωγού BRUA που συνδέεται με την IGB.
Καθώς η ΕΕ έχει θέσει ως απαίτηση οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου όλων των κρατών μελών να έχουν πληρότητα τουλάχιστον κατά 80% έως την 1η Νοεμβρίου, το κατεξοχήν ερώτημα είναι πότε το IGB θα ξεκινήσει τις εμπορικές του δραστηριότητες το νωρίτερο.
Η ελληνική κατασκευαστική και μηχανολογική εταιρεία AVAX δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει την ενσωμάτωση και τη δοκιμή του συστήματος αυτόματου ελέγχου του αγωγού, SCADA, ενώ ο βουλγαρικός οργανισμός εποπτείας κατασκευών πρέπει να δώσει το πράσινο φως, ακολουθούμενα από παρόμοια βήματα από την ελληνική πλευρά, εξήγησε η Γκεοργκίεβα.
«Η εμπορική λειτουργία έχει προγραμματιστεί για τα τέλη Σεπτεμβρίου το αργότερο, σε περίπτωση καθυστέρησης λόγω διοικητικών διαδικασιών εκτός του ελέγχου της εταιρείας», είπε. Εάν υπάρχει επαρκής πολιτική και θεσμική βούληση για τη συντόμευση των πολυάριθμων χρονοβόρων διοικητικών βημάτων, η θέση σε λειτουργία θα μπορούσε να γίνει νωρίτερα, στο τέλος του καλοκαιριού και εγκαίρως για την επερχόμενη περίοδο θέρμανσης. Οι προσπάθειες σε όλα τα επίπεδα επικεντρώνονται στην επίτευξη μιας νωρίτερης αρχής, τόνισε η Γκεοργκίεβα.
Γιατί στρέφονται τα βλέμματα στην Κομοτηνή
Ερωτηθείσα για τους τρόπους επίτευξης της δυνητικής δυναμικότητας της IGB των 5 bcm ετησίως, η Γκεοργκίεβα είπε ότι αυτό θα απαιτούσε την κατασκευή ενός σταθμού συμπίεσης αερίου στην Κομοτηνή στην Ελλάδα, μια κίνηση που θα εξαρτηθεί από επαρκείς δεσμεύσεις για μεγαλύτερο όγκο μεταφοράς από τους εμπόρους.
«Σε περίπτωση που η αγορά δείξει ενδιαφέρον πάνω από την αρχική χωρητικότητα των 3 bcm της IGB, θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να καλύψουμε τη ζήτηση το συντομότερο δυνατό».
Τα γεγονότα που εκτυλίσσονται στην Ουκρανία έχουν επιταχύνει σημαντικά αυτή τη διαδικασία και η ICGB διεξήγαγε συνομιλίες με τον ΔΕΣΦΑ τους τελευταίους μήνες για τον πιθανό σταθμό συμπίεσης, ο οποίος θα επέκτεινε τις υποδομές του ΔΕΣΦΑ ενώ θα επέτρεπε επίσης απευθείας εισαγωγές στη Βουλγαρία από το τερματικό υγροποιημένου φυσικού αερίου Ρεβυθούσας (LNG).
Η βέλτιστη λύση θα ήταν ο ΔΕΣΦΑ να ολοκληρώσει τον σταθμό συμπίεσης ταυτόχρονα με τον προγραμματισμένο τερματικό σταθμό LNG Αλεξανδρούπολης, συνδέοντας το IGB με αυτό που θα δημιουργούσε στη συνέχεια μια νέα οδό άμεσης παροχής φυσικού αερίου στην Ευρώπη, πρόσθεσε η Γκεοργκίεβα.
Η κατασκευή του τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, με ετήσια χωρητικότητα 6 bcm, και του τερματικού σταθμού 10,2 bcm ετησίως στο Saros στην Τουρκία θα δώσει πρόσθετες ώθηση στην ενεργειακή διαφοροποίηση και ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑΕ, όπως και η χρήση του Trans Balkan, στην ελεύθερη χωρητικότητα του αγωγού και τον διπλασιασμό της χωρητικότητας του TAP στα 20 bcm ετησίως.