Η ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου μετά τις επιθέσεις στην Σ.Αραβία έγινε ξαφνικά το πρώτο θέμα συζήτησης, το οποίο θα εξεταστεί στην επόμενη σύνοδο Αιγύπτου-Ελλάδος-Κύπρου, φέρνοντας ακόμα πιο κοντά την δημιουργία αμυντικού βραχίονα των τριών χωρών (συν μελλοντικά το Ισραήλ) έναντι των απειλών της Τουρκίας, των Τζιχαντιστών, της Χαμάς και της Χεζμπολάχ.
Η επικείμενη τριμερής σύνοδος κορυφής Κύπρου-Ελλάδας-Αιγύπτου στις 8 Οκτωβρίου στο Κάιρο θα επικεντρωθεί όχι μόνο στην ενεργειακή και οικονομική συνεργασία, αλλά θα εξετάσει με σαφήνεια το περιστατικό στην Σ.Αραβία, αλλά και τις τουρκικές απειλές στην Κύπρο, με την δημιουργία συστήματος ασφαλείας πλήρους κλίμακας, αναφέρουν δυτικά ΜΜΕ.
Οι χώρες που συμμετέχουν στον αγωγό East Med, χρειάζεται να αντιμετωπίσουν όχι μόνο τις ανησυχίες των επενδυτών και των φορέων εκμετάλλευσης για το οικονομικό θέμα, αλλά θα πρέπει να δώσουν άμεσες απαντήσεις στις αληθινές απειλές που αφορούν την ασφάλεια του έργου, είτε από κρατικούς παράγοντες (Τουρκία) είτε από αντιπροσώπους τους (ISIS) και λοιπές οργανώσεις.
Η ύπαρξη αυτής της υπεράκτιας υποδομής φυσικού αερίου δεν μπορεί να αποκλείσει βεβαίως τη συμμετοχή στο σύστημα ασφαλείας του Ισραήλ.
Μέχρι τώρα οι συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Ισραήλ είχαν επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στην περιφερειακή στρατηγική για την εξερεύνηση, παραγωγή και εξαγωγή των υπεράκτιων αποθεμάτων φυσικού αερίου.
Χωρίς καμιά αμφιβολία, το μέλλον του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου είναι φωτεινό, αρκεί τα ζητήματα ασφάλειας να μην το περιορίσουν.
«Η τουρκική θέση σε ολόκληρο το σχέδιο έχει τεθεί ως ο βασικός ανασταλτικός παράγοντας, ο οποίος θα μπορούσε να προκαλέσει την πλήρη αποτυχία των σχεδίων στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς κανένας επενδυτής δεν θα είναι πρόθυμος να συμμετάσχει σε περίπτωση επικείμενης στρατιωτικής αντιπαράθεσης στην περιοχή», αναφέρουν διεθνείς αμυντικοί αναλυτές.
Οι εταίροι του Φόρουμ για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) μέχρι τώρα ήταν απρόθυμοι για την δημιουργία περιφερειακών πλαισίων ασφαλείας ή άμεσων δομών ενεργειακής ασφάλειας ανοικτής θάλασσας, μετά την επίθεση στην ARAMCO όμως, άλλαξαν όλα.
Έχουν διεξαχθεί συνομιλίες, και συνεχίζουν να διεξάγονται πολυμερείς συζητήσεις για την άμυνα, με την διεξαγωγή ασκήσεων, ανταλλαγής πληροφοριών, αλλά οι πραγματικές κινήσεις που θα οδηγήσουν στην δημιουργία ενός άξονα ασφαλείας θα διεξαχθούν όπως φαίνεται τώρα.
Ιδέες για μια αμυντική δομή που θα περιφρουρεί τον αγωγό East Med, μέσω του NATO, δεν έχουν αναφερθεί, καθώς θα μπορούσαν να θεωρηθούν ένα άμεσο αντιτουρκικό σχέδιο εντός της συμμαχίας.
Γι αυτό οι αναλυτές εξετάζουν την υπεράκτια ενεργειακή ασφάλεια, με την δημιουργία συνεργασίας των ενόπλων δυνάμεων των χωρών της περιοχής, ως την μόνη ορθή λύση.
Με επίκεντρο τις απειλές ενεργειακής ασφάλειας στη θαλάσσια μεταφορά πετρελαίου και φυσικού αερίου και άλλες συμβατικές επιλογές, δεν φαίνεται να δόθηκε επίσης ιδιαίτερη προσοχή έως τώρα σε απειλές χωρών και τρομοκρατικών οργανώσεων όπως η Χεζμπολάχ.
Σε ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, εφόσον αποφασίσθηκε η δημιουργία υπεράκτιων επιχειρήσεων ενεργειακής ασφάλειας, αυξήθηκε κατακόρυφα και η ανησυχία για αυτές τις απειλές. Η Αίγυπτος και το Ισραήλ αντιμετωπίζουν τις απειλές του ISIS, Χαμάς/Χεζμπολάχ, ενώ η Ελλάδα και Κύπρος παρακολουθούν στενά την Τουρκία.
Αυτό που είναι εφικτό, είναι η δημιουργία μιας κοινής ναυτικής δύναμης, εξετάζοντας τις ελάχιστες ικανότητες του πολεμικού ναυτικού των παράκτιων κρατών όπως Αίγυπτος-Ελλάδα-Κύπρος και Ισραήλ.
Για όλες τις χώρες αυτού του συνασπισμού, υπάρχουν πλέον απτές απειλές στα σχέδια τους για εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων από διαφορετικές κατευθύνσεις.
Ο συνεχής εξοπλισμός για παράδειγμα των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων με αεροσκάφη, πλοία ή πυραύλους Κρουζ, έχει απομακρύνει ένα μέρος παλαιότερων επιφυλάξεων των κυβερνήσεων, για την δημιουργία αμυντικού βραχίονα που θα διαφυλάττει αποτελεσματικά τα μεγαλεπήβολα σχέδια τους στην περιοχή.
Επίσης σήμερα, δεν έχουν τεθεί σε ισχύ πραγματικοί αμυντικοί μηχανισμοί που να μπορούν να αντιμετωπίσουν μικρά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα οποία χρησιμοποιούν ένοπλες δυνάμεις χωρών της περιοχής αλλά και τζιχαντιστές.
Μια νέα απειλή για τον East Med αποτελούν και οι δηλώσεις ανωτάτων Ιρανών αξιωματούχων, ότι εάν έχουμε κρίση στον Κόλπο, η Ερυθρά Θάλασσα και η Ανατολική Μεσόγειος πρέπει να θεωρηθούν πλέον ως στρατιωτικός στόχος.
Με βάση τον αγωγό East Med, μαίνεται επίσης και η κόντρα Τουρκίας και Κύπρου, η οποία συνεχίζεται να θερμαίνεται, πολλαπλασιάζοντας τις απειλές.
Αυτή την εβδομάδα η Άγκυρα προειδοποίησε και πάλι ότι δεν θα επιτρέψει σε ξένες εταιρείες που έχουν λάβει άδεια από την Κύπρο, να υλοποιήσουν έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ.
Την περασμένη εβδομάδα ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ.Τσαβούσογλου, επανέλαβε ότι η (μη αναγνωρισμένη) «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» (ΤΔΒΚ) χρειάζεται τα πολεμικά πλοία της Άγκυρας «περισσότερο από ποτέ».
Αυτή η συνεχιζόμενη αντιπαράθεση, σε συνδυασμό με μια πιθανή κρίση στον Κόλπο, απαιτεί την πλήρη και άμεση εστίαση στην αμυντική ασφάλεια από τους εταίρους του EMGF, δηλαδή Αίγυπτο-Ελλάδα-Κύπρο και Ισραήλ, διότι χωρίς αυτή, ο περιβόητος αγωγός αερίου East Med δεν πρόκειται να υπάρξει ποτέ.