H σύντομη και "σφιχτή", όπως χαρακτηρίστηκε, σχεδόν μισάωρη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο, άφησε θετικό αποτύπωμα στις δύο πλευρές του Αιγαίου, με την εικόνα που μεταδόθηκε να επιβεβαιώνει το θερμό κλίμα μεταξύ των δύο αντιπροσωπειών.
Όπως αναφέρει το skai.gr, Το σχήμα "τρεις συν τρεις" που επιλέχθηκε, καθώς εκτός από τους δύο ηγέτες παρόντες ήταν ο Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Χακάν Φιντάν και οι επικεφαλής των διπλωματικών τους γραφείων, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακιφ Τσαγατάι Κιλίτς, διατήρησε το καλό κλίμα που χαρακτηρίζει το τελευταίο διάστημα τις σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών, ακολουθώντας την "πεπατημένη" θεματολογία και αποφεύγοντας τα αγκάθια που παραμένουν διαχρονικά.
Η έκτη κατά σειρά συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές "έγινε σε πολύ καλό κλίμα" ανέφεραν αμέσως μετά, ενώ τη συντομία της την απέδωσαν στα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα των δύο ηγετών στο πλαίσιο του προγράμματος τους, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
"Νομίζω ότι επιβεβαιώθηκε το καλό κλίμα και το πνεύμα της διακήρυξης των Αθηνών" τόνιζαν οι ίδιες πηγές αναφερόμενοι στην κοινή δέσμευση Ελλάδας Τουρκίας να προχωρήσουν και να οργανώσουν το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας στις αρχές του επόμενου χρόνου.
Ένα βήμα το οποίος στις λεπτομέρειές του θα καθοριστεί μεταξύ των δύο επικεφαλής της διπλωματίας κυρίων Γεραπτρίτη και Φιντάν, με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών να προγραμματίζει για το λόγο αυτό και επίσκεψη στην Αθήνα, προκειμένου να οργανωθούν οι λεπτομέρειες, πριν τη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που προσδιορίστηκε – σύμφωνα με πληροφορίες -για τον Ιανουάριο του 2025, στην Άγκυρα.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν, επίσης, πως επαναβεβαιώθηκε η εντολή των δύο ηγετών στους Υπουργούς Εξωτερικών για διερεύνηση κοινού εδάφους για το εάν μπορεί να ξεκινήσει η συζήτηση για καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.
Το μεταναστευτικό και οι συνεργασίες
Στο επίκεντρο της συνάντησης, που είχαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν, βρέθηκαν, σύμφωνα με πληροφορίες, το μεταναστευτικό, οι διμερείς σχέσεις και οι περιφερειακές εξελίξεις.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το προσφυγικό- μεταναστευτικό το οποίο παραμένει στο προσκήνιο και λόγω της νέας κρίσης στη Μέση Ανατολή αλλά και μετά την αλλαγή στάσης της Γερμανίας να αυστηροποιήσει τους ελέγχους στα σύνορά της, τονίστηκε η ανάγκη να γίνει ακόμη μεγαλύτερη εμβάθυνση στη συνεργασία των δύο πλευρών του Αιγαίου για την αντιμετώπισή του.
Λίγο αργότερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνέντευξή του στο CNN, αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων- στις σχέσεις και τη συνεργασία Ελλάδας Τουρκίας για το μεταναστευτικό, τονίζοντας πως "είχαμε κάποιες προστριβές τα προηγούμενα έτη, είναι χρήσιμο να έχουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας και στα ζητήματα που διαφωνούμε να το κάνουμε με συγκεκριμένο τρόπο. Όλα τα ζητήματα μπορούν να επιλύονται με βάση το διεθνές δίκαιο και να συνεργαζόμαστε σε ζητήματα όπως η μετανάστευση" σχολίασε". Αναφέρθηκε όμως και στην ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική τονίζοντας ότι "είναι σημαντικό για την ΕΕ να υπερασπιστεί τα εξωτερικά της σύνορα, αλλά και να διαμορφώσει νόμιμες οδούς για μετανάστες με οργανωμένο τρόπο, για ανθρωπιστικούς και οικονομικούς λόγους" πρόσθεσε, αφήνοντας παράλληλα καρφιά για την πολιτική της Γερμανίας, σημειώνοντας πως "η λύση δεν είναι να παραβιάσουμε μονομερώς τους κανόνες της Σένγκεν μονομερώς. Έχουμε μια ευρωπαϊκή συμφωνία, κανείς δεν είναι απολύτως ικανοποιημένος, αλλά πρέπει να την εφαρμόσουμε" υπογράμμισε.
Κατά τη συνάντηση των δύο ανδρών, αξιολογήθηκαν συνολικά τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης Ελλάδας Τουρκίας, τα οποία μέχρι στιγμής φαίνεται να αποδίδουν και να μας δίνουν τη δυνατότητα να εκτονώνουν τις όποιες κρίσεις προκύπτουν με ταχύτητα και ανώδυνα.
"Θεωρώ πως είναι πολύ σημαντικό να έχουμε ανοιχτά κανάλια επικοινωνίας, ώστε όταν διαφωνούμε, και έχουμε διαφωνίες όπως η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, να το κάνουμε πρώτα απ' όλα συμφωνώντας ότι τα θέματα μπορούν μόνο να επιλυθούν με τους φίλους μας με βάση το Διεθνές Δίκαιο" παρατήρησε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνέντευξή τους στο αμερικανικό δίκτυο.
Στόχος της ελληνικής πλευράς άλλωστε, είναι η επιβεβαίωση της βούλησης για τη διατήρηση των ήρεμων νερών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, της συνέχισης του πολιτικού διάλογου και συνάμα της προώθησης των θεμάτων ήπιας διπλωματίας.
Το Κυπριακό
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η ελληνική πλευρά έθεσε στο τραπέζι της συνάντησης και το Κυπριακό, μη κάνοντας βήμα πίσω από τις πάγιες θέσεις της Αθήνας και της Λευκωσίας για την ανάγκη να επανεκκινήσει ο διάλογος υπό την ηγεσία του γενικού γραμματέα το Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Ένα θέμα που αποτελεί ένα από τα "αγκάθια" των διμερών σχέσεων Ελλάδας - Τουρκίας.
Παρά το γεγονός, ωστόσο, ότι υπάρχει τεράστια απόσταση μεταξύ των δυο πλευρών, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο ΟΗΕ εργάζεται για μια συνάντηση Χριστοδουλίδη -Ταταρ εντός του Οκτωβρίου από την οποία θα εξαρτηθεί εάν θα αποφασισθεί στη συνέχεια η σύγκληση Πενταμερούς Διάσκεψης που θα σημάνει την έναρξη μιας νέας διαδικασίας για το Κυπριακό.
Οι δηλώσεις όμως του Ταγίπ Ερντογάν από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο οποίος κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, λίγο πριν τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, έκαμψαν τις όποιες προσδοκίες.
"Οι θέσεις για την Κύπρο, είναι οι γνωστές θέσεις της Τουρκίας οι οποίες δεν είναι αποδεκτές" σχολίαζαν κυβερνητικές πηγές για την τοποθέτηση Ερντογάν, εστιάζοντας όμως, στο γεγονός ότι υπήρξε τοποθέτηση για την επίλυση των ζητημάτων της οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, με γνώμονα το διεθνές δίκαιο, σημείωναν οι ίδιες πηγές.
Η συγκεκριμένη αναφορά του Τούρκου προέδρου εκτιμάται ως μία θετική εξέλιξη διότι "αν ποτέ καταφέρουμε να λύσουμε το ζήτημα αυτό μόνο σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε να το έχουμε βρει. Άρα το γεγονός ότι έχουμε συμφωνήσει τουλάχιστον στη βασική λογική είναι μία θετική εξέλιξη" παρατηρούσαν.