Πρόσφατα οι ΗΠΑ δια στόματος της αναπληρώτριας υπουργού Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ, δήλωσαν επισήμως ότι είναι πρόθυμες να ξαναδεχτούν την Τουρκία στο πρόγραμμα F-35, εάν η Άγκυρα αντιμετωπίσει τις επιφυλάξεις της Ουάσιγκτον σχετικά με το σύστημα αεράμυνας S-400 που απέκτησε από τη Ρωσία.
Η Νούλαντ επισκέφθηκε ως γνωστόν την Τουρκία μετά την έγκρισή της για την αποδοχή της Σουηδίας στον ΝΑΤΟ, ενώ η Ουάσιγκτον ενέκρινε την πώληση μαχητικών 40 μαχητικών F-16 BLOCK 70 στην Τουρκία και 40 μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35 στην Ελλάδα.
Η Τουρκία αποβλήθηκε από την κοινοπραξία που κατασκευάζει το μαχητικό F-35 το 2020 βάσει του νόμου Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act (CAATSA). Αναμενόταν να παραλάβει 100 αεροσκάφη F-35 και είχε καταβάλει προκαταβολή 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το πρόγραμμα.
"Το σύστημα πυραύλων εδάφους-αέρος S-400 (SAM) πιστεύεται ότι ανιχνεύει μαχητικά stealth, ενώ το F-35, επίσης, διαθέτει προηγμένη ηλεκτρονική νοημοσύνη (ELINT) που μπορεί να αναγνωρίσει τις εκπομπές του ραντάρ, καθιστώντας τα δύο οπλικά συστήματα αμοιβαία ευάλωτα", επισημάινει σε σχετικό με το θέμα άρθρο λίαν έγκριτου Διεθνούς ΜΜΕ, το οποίο επισημαίνει:
«Επίλυση του ζητήματος των S-400 για επανέναρξη των συζητήσεων για τα F-35»
«Προφανώς, αν μπορούσαμε να ξεπεράσουμε αυτό το ζήτημα των S-400, το οποίο θα θέλαμε να κάνουμε, οι ΗΠΑ με χαρά θα καλωσορίσουν την Τουρκία πίσω στην οικογένεια των F-35. Αλλά πρέπει πρώτα να διευθετήσουμε αυτό το ζήτημα», είπε η Νούλαντ στο τουρκικό CNNTurk.
«Ο Υπουργός Μπλίνκεν μου ζήτησε να αναζωογονήσω την υπόλοιπη σχέση μας και να επιστρέψω στη συζήτηση για το τι πρέπει να κάνουμε το 2024, συμπεριλαμβανομένης της προετοιμασίας για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο», πρόσθεσε η Νούλαντ.
«Ήμασταν στη διαδικασία διαπραγματεύσεων για την πώληση Patriot, και ενώ αυτές οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν, η Τουρκία πήγε σε άλλη κατεύθυνση», είπε.
Η Νούλαντ είπε αυτό ως απάντηση όταν επισημάνθηκε ότι η Τουρκία δεν έλαβε τους Patriot , υποδηλώνοντας ότι αυτός ήταν ο λόγος που επέλεξε τους S-400 ως εναλλακτική λύση.
Οι κυρώσεις της CAATSA «πυροδοτήθηκαν» μετά την «απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να αγοράσει S-400 από τη Ρωσική Ομοσπονδία». Όταν το ζήτημα των S-400 «ξεπεραστεί το ζήτημα CAATSA θα εξαφανιστεί και μπορούμε να επιστρέψουμε στις διαπραγματεύσεις για τα F-35».
Σε δήλωση του Λευκού Οίκου ανέφερε: «Η απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει ρωσικά συστήματα αεράμυνας S-400 καθιστά αδύνατη τη συνεχιζόμενη εμπλοκή της με τα F-35». «Το F-35 δεν μπορεί να συνυπάρξει με μια ρωσική πλατφόρμα συλλογής πληροφοριών που θα χρησιμοποιηθεί για να μάθει για τις προηγμένες δυνατότητές του».
Έθιξε επίσης την απόκτηση από την Τουρκία 40 αμερικανικών αεροσκαφών F-16 Block 70 και κιτ εκσυγχρονισμού, μέρος ενός προγράμματος 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων που χρειάζεται έγκριση από το Κογκρέσο.
Οι Αμερικανοί νομοθέτες πείστηκαν ότι «η ανάπτυξη του στόλου των F-16 από την Τουρκία είναι πολύ σημαντική για την αμερικανική ασφάλεια και ότι η πλήρης ενεργός δράση και η συμμετοχή σε αυτό το επίπεδο είναι σημαντική για τον επιμερισμό του βάρους μεταξύ των συμμάχων». «Η απόκτηση αυτών των τζετ από την Τουρκία αποτελεί προτεραιότητα για τις ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Η παγίδα των ΗΠΑ
Το πώς οι ΗΠΑ μέτρησαν τα κίνητρα, τις προσφορές και τα σημεία πίεσης για να αναγκάσουν την Τουρκία να υποχωρήσει στις απαιτήσεις τους, σε λίγες μέρες είναι συναρπαστικό.
Θέλοντας από καιρό να εκσυγχρονίσει την αεροπορία της και να διατηρήσει μια περιφερειακή στρατιωτική ισορροπία, η Τουρκία εξασφάλισε ότι το κοινοβούλιο της θα επικύρωνε τελικά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Στη συνέχεια, οι ΗΠΑ ανταπέδωσαν εγκρίνοντας την πώληση F-16 στην Άγκυρα, ωστόσο ανακοίνωσαν αμέσως και την πώληση F-35 στην Ελλάδα, τον μεγάλο αντίπαλο της Τουρκίας.
Γνωρίζοντας πολύ καλά ότι θα γείρει η στρατιωτική ισορροπία στη Μεσόγειο προς την Ελλάδα, οι ΗΠΑ αναγνώρισαν ότι η Τουρκία θα χρειαζόταν μια παρόμοια εναέρια πλατφόρμα.
Η μόνη της επιλογή θα ήταν να έχει δικό της στόλο F-35.
Γνωρίζοντας ότι οι Τούρκοι θα έκαναν αυτόν τον υπολογισμό, η Nuland αποκάλυψε την προσφορά να ανοίξει ξανά τις πόρτες για την Τουρκία στο F-35, εντυπωσιάζοντας τους Τούρκους αμυντικούς αξιωματούχους.
Είναι ενδιαφέρον ότι και οι ΗΠΑ επιθυμούν να πουλήσουν τα F-35 στην Τουρκία. Εάν η Ελλάδα χειριστεί τα stealth μαχητικά της, η Άγκυρα θα μπορούσε να αναγκαστεί να ενεργοποιήσει τις συστοιχίες της S-400, οι οποίες θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν και να αποκαλύψουν τα μυστικά stealth του F-35.
Επί του παρόντος, η Τουρκία υλοποιεί μια συμφωνία με τις ΗΠΑ που διατηρεί τους S-400 σε απενεργοποιημένους τρόπο λειτουργίας.
Ακόμη πιο περίεργο, η παρουσία F-35 τόσο με την Τουρκία όσο και με την Ελλάδα ωφελεί και τη Ρωσία.
Αν υποθέσουμε ότι η Τουρκία δεν δεχτεί την προσφορά των ΗΠΑ και απλώς αποφασίσει να βασιστεί στο ρωσικό πυραυλικό σύστημα για να αναχαιτίσει τα Ελληνικά F-35.
Ωστόσο αυτά θα συγκέντρωναν ενδεικτικά ELINT για τους S-400.
Αξιωματούχοι από το Γραφείο Κοινού Προγράμματος F-35 (JPO) και τη Lockheed Martin θα έχουν πρόσβαση στη βάση δεδομένων υπολογιστών αποστολών των ελληνικών F-35 για σημαντικό χρονικό διάστημα, καθώς η προμήθεια περιλαμβάνει επίσης εκπαίδευση προσωπικού, εξυπηρέτηση και υποστήριξη υλικοτεχνικής υποστήριξης.
Επιπλέον, τα ελληνικά F-35 θα είχαν μεγαλύτερες δυνατότητες ELINT και ηλεκτρονικού πολέμου (EW) εάν ήταν οι παραλλαγές Technology Refresh-3 (TR-3) και Block 4.
Μένει τώρα να δούμε πώς θα απαντήσει η Τουρκία στη βόμβα των ΗΠΑ."
Πλήρης εξάρτηση της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας από τις ΗΠΑ
Πέραν των ανωτέρω υπάρχει μια άλλη σημαντικότατη παράμετρος αν η Τουρκία ενδώσει και επανέλθει στο πρόγραμμα των F-35.
Αυτή είναι η πλήρης εξάρτηση της Πολεμικής Αεροπορίας της από τις ΗΠΑ, διαθέτοντας F-16 και F-35, με ότι αυτό συνεπάγεται σε μια σωρεία Διεθνών ζητημάτων, όπως Συρία, ΝΑ Μεσόγειος, Αρμενία, Λιβύη, Ελληνοτουρκικά , Κυπριακό, όπου πλέον η Άγκυρα θα πρέπει να "ακούει" την Ουάσιγκτον.
Έτσι όμως ο Ερντογάν θα έχει πολύ λιγότερα περιθώρια άσκησης αυτόνομης εξωτερικής πολιτικής , κάτι που σίγουρα δεν θέλει ο Τούρκος Πρόεδρος
Τι θα γίνει με το εγχώριο μαχητικό 5ης γενιάς ΚΑΑΝ το πρότυπο του οποίου έχει ήδη τροχοδρομήσει και αναμενόταν να πραγματοποιήσει την πρώτη του πτήση βάση χρονοδιαγράμματος ήδη;
Μπορεί η κακή τουρκική οικονομία να "σηκώσει" το βάρος ταυτόχρονης απόκτησης F-35 και KAAN που αναμένεται να ενταχθεί στην Πολεμική Αεροπορία των γειτόνων το 2030; Μάλλον ,αν όχι σίγουρα, όχι.
Πως θα διαμορφωθούν οι Ρωσο-τουρκικές σχέσεις σε περίπτωση πώλησης ή εναποθήκευσης των S-400;
Τέλος αν δεν ενδώσει ο Ερντογάν και δεν αγοράσει F-35 από τις ΗΠΑ, πως θα αντμετωπίσει τα Ελληνικά F-35 και κυρίως την νέα αποξένωσή του από τις ΗΠΑ ,σε ΝΑ Μεσόγειο και Αιγαίο, την ώρα που ήδη η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Κρήτης έχει ως έργο ξεκινήσει στα πλαίσια του Euro-Asian Interconnector, ενώ θα τρέξουν σύντομα ο East-Med και ο Euro-Africa Interconnector;
Θα συνεχίσει η Τουρκία με το ΚΑΑΝ και αν ναι πως θα αναχαιτίσει τα F-35 της Ελλάδας; Με τους S-400 και τους δικούς της SIPER που αργούν;