Είναι γνωστό ότι την περασμένη εβδομάδα, οι ηγέτες του "Οργανισμού Τουρκικών Κρατών"(OTS) συναντήθηκαν στην Αστάνα του Καζακστάν για την Σύνοδο κορυφής του.
Το θέμα του φόρουμ ήταν όπως επισημαίνει έγκριτο Διεθνές ΜΜΕ, το «Turktime»,μια ενδιαφέρουσα χρήση των αγγλικών για τη δημιουργία ενός ακρωνύμιου για το «Traditions, Unification, Reforms, Knowledge, Trust, Investments, Mediation, Energy», ( Παραδόσεις, Ενοποίηση, Μεταρρυθμίσεις, Γνώση, Εμπιστοσύνη, Επενδύσεις, Διαμεσολάβηση, Ενέργεια).
Αν και αυτό το ακρωνύμιο μπορεί να φαίνεται αδέξιο, το Turktime κάνει καλή δουλειά συνοψίζοντας τόσο την προέλευση όσο και τις μελλοντικές φιλοδοξίες του OTS.
Ο Οργανισμός Τουρκικών κρατών (OTS)
Η οργάνωση ξεκίνησε ως "Τουρκικό Συμβούλιο" το 2009, σε μια συνάντηση μεταξύ των τεσσάρων ιδρυτικών μελών, της Τουρκίας, του Καζακστάν, της Κιργιζίας και του Αζερμπαϊτζάν, στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσιβάν του τελευταίου.
Η αρχική ιδέα πίσω από την πρωτοβουλία ήταν η εμβάθυνση των κοινών πολιτιστικών, ιστορικών και γλωσσικών ριζών και η ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων μεταξύ των εθνολογικά τουρκικών χωρών της Ευρασίας.
Εκτός από τα τέσσερα ιδρυτικά μέλη, το Ουζμπεκιστάν προσχώρησε ως πλήρες μέλος το 2019.
Εν τω μεταξύ, το Τουρκμενιστάν, η Ουγγαρία και η de facto Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου προσχώρησαν ως παρατηρητές.
Άλλες χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να ενταχθούν στο OTS ως παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων με σημαντικές τουρκικές μειονότητες, όπως η Μολδαβία (πατρίδα των Γκαγκαούζων) και η Ουκρανία (λόγω των Τατάρων της Κριμαίας).
Το καθεστώς παρατηρητή της Ουγγαρίας στο OTS είναι ενδιαφέρον και ενδεικτικό
Μερικοί, συμπεριλαμβανομένου του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, πιστεύουν ότι οι Ούγγροι κατάγονται από Τούρκους που προέρχονται από την Κεντρική Ασία. Σε ορισμένα σημεία της ιστορίας, η Ουγγαρία μοιραζόταν σύνορα με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αν και η ουγγρική είναι μέρος της οικογένειας των ουραλικών γλωσσών, περιέχει πολλές δανεικές λέξεις από τα τουρκικά.
Ωστόσο, το κίνητρο του Όρμπαν να οικοδομήσει δεσμούς με τα τουρκικά κράτη αφορά περισσότερο την οικονομία και το εμπόριο παρά τον πολιτισμό και την ιστορία.
Για παράδειγμα, την τελευταία δεκαετία, το εμπόριο μεταξύ της Ουγγαρίας και των χωρών της OTS έχει υπερδιπλασιαστεί.
Σε μια περίοδο ενεργειακής αβεβαιότητας σε ολόκληρη την Ευρώπη, η Ουγγαρία υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία με το Αζερμπαϊτζάν, μέλος της OTS, για περισσότερο φυσικό αέριο.
Η περίπτωση της Ουγγαρίας αξίζει να επισημανθεί γιατί καταδεικνύει την απήχηση των OTS σε χώρες που έχουν ακόμη και την πιο αδύναμη σχέση με τον τουρκικό πολιτισμό και την ιστορία.
Η αύξηση της τουρκικής επιροής στην Ευρασία
Τα τελευταία χρόνια, η τουρκική γεωπολιτική και οικονομική επιρροή έχει αυξηθεί σε ολόκληρη την Ευρασία.
Οι λόγοι πίσω από αυτή την αύξηση είναι:
Αυξανόμενη οικονομική και πολιτιστική απήχηση στην περιοχή
Συνολικά, τα μέλη και οι παρατηρητές του OTS αποτελούν περίπου 158 εκατομμύρια ανθρώπους.
Υπάρχουν εκατομμύρια άλλοι άνθρωποι τουρκικής εθνότητας που ζουν σε χώρες που δεν ανήκουν στο OTS, αλλά επηρεάζονται από την τουρκική ήπια δύναμη μέσω του κινηματογράφου, της μουσικής και της τηλεόρασης.
Είναι ακόμη δυνατό κάποιος να επικοινωνήσει χρησιμοποιώντας κάποια παραλλαγή μιας τουρκικής γλώσσας από τα Βαλκάνια στη νοτιοανατολική Ευρώπη έως την ανατολική Κίνα και στα περισσότερα μέρη ενδιάμεσα.
Οι χώρες του OTS αντιπροσωπεύουν ένα σχετικά μικρό, αλλά ολοένα και πιο σημαντικό, τμήμα της παγκόσμιας οικονομίας και περιλαμβάνουν μια περιοχή πλούσια σε φυσικούς πόρους, με άφθονο πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ορυκτά σπάνιων γαιών.
Ορισμένες από τις σημαντικότερες οδούς διαμετακόμισης και εμπορικών σημείων ασφυξίας στον κόσμο, όπως τα Τουρκικά Στενά, ο Μεσαίος Διάδρομος και το Ganja Gap, βρίσκονται σε κράτη μέλη του OTS.
Όλα τα μέλη του OTS πλήν Τουρκίας ήταν κάποτε μέρος της πρώην Σοβιετικής Ένωσης
Από την ανάκτηση της ανεξαρτησίας στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι χώρες της Κεντρικής Ασίας, μαζί με το Αζερμπαϊτζάν στον Νότιο Καύκασο, προσπάθησαν να εγκαταλείψουν τους αιώνες πολιτιστικούς δεσμούς τους με τη Σλαβική Ρωσία, ενισχύοντας παράλληλα τις δικές τους τουρκικές ρίζες, πολιτισμό και κοινή ιστορία.
Στην πιο πρόσφατη σύνοδο κορυφής στην Αστάνα, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε την υιοθέτηση ενός κοινού αλφαβήτου για τους Τούρκους λαούς.
Το 2017, μια ανακοίνωση του Καζακστάν ότι θα αλλάξει από κυριλλικό αλφάβητο σε λατινικό αλφάβητο μέχρι το 2025 προκάλεσε πολλή αγωνία στη Μόσχα.
Το "τέλμα" της Ρωσίας στην Ουκρανία
Τέλος, το "τέλμα" της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αποδυναμώσει την επιρροή της στην πρώην Σοβιετική Ένωση, μια περιοχή όπου κάποτε απολάμβανε μεγάλη επιρροή.
Πολλά μέλη του OTS αναγνωρίζουν ότι η προσοχή της Μόσχας εστιάζεται σχεδόν αποκλειστικά στον πόλεμό της στην Ουκρανία.
Αφού είδαν το καταστροφικό στρατιωτικό πλήγμα που έδωσε η Ουκρανία στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, τα κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης αισθάνονται πιο σίγουροι ότι θα ενεργήσουν με τρόπους που είναι λιγότερο ευθυγραμμισμένοι γεωπολιτικά με τη Μόσχα.
Πριν από τον Φεβρουάριο του 2022, αυτό θα ήταν αδιανόητο.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτού ήταν η στρατιωτική επιχείρηση του Αζερμπαϊτζάν τον Σεπτέμβριο για την απελευθέρωση των υπόλοιπων τμημάτων της χώρας του που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο Αρμενίων και Αρμενίων αυτονομιστών με την προστασία των ρωσικών στρατευμάτων.
Όταν οι δυνάμεις ασφαλείας του Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησαν επιχειρήσεις, Ρώσοι στρατιώτες κάθονταν αδρανείς και δεν έκαναν τίποτα για να τους σταματήσουν. Πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, μια τόσο τολμηρή κίνηση του Αζερμπαϊτζάν θα ήταν πολύ απίθανη.
O OTS αμφισβητεί την Ρωσική επιρροή
Ένα άλλο παράδειγμα που δείχνει ότι η τουρκική συνοχή αμφισβητεί τη ρωσική επιρροή ήταν το γεγονός ότι δύο μέλη του OTS, το Καζακστάν και το Κιργιστάν, υποστήριξαν δημοσίως το άλλο μέλος του OTS, το Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας, παρά το γεγονός ότι ήταν μέλη της ίδιας ομάδας ασφαλείας που υποστηρίζεται από τη Μόσχα, του "Οργανισμού Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας" με την Αρμενία.
Είναι σημαντικό οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να αναγνωρίσουν την επικράτηση των OTS σε όλη την ευρασιατική γη.
Τους τελευταίους μήνες, το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου έχει κάνει σημαντικό έργο για την αύξηση του εμπορίου και την τόνωση των οικονομικών σχέσεων με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας.
Με τέσσερα από τα πέντε κράτη της Κεντρικής Ασίας στο OTS, ίσως είναι καιρός για μια σύνοδο κορυφής GCC-OTS να συζητηθούν τρόποι βελτίωσης της περιφερειακής διασύνδεσης και του εμπορίου.
Εν τω μεταξύ, ο Οργανισμός του Βορειοατλαντικού Συμφώνου έχει μια μοναδική ευκαιρία να συνεργαστεί με το OTS λόγω της συμμετοχής της Τουρκίας και στους δύο οργανισμούς.
Καθώς η επιρροή της Ρωσίας μειώνεται σε ολόκληρη την Ευρασία, οι περιφερειακές ομάδες, όπως οι OTS, θα γίνουν πιο ενεργές και δημοφιλείς. Αυτό είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να αγνοηθεί και οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων θα πρέπει να αναπτύξουν πολιτικές ανάλογα.
Η απειλή για Ελλάδα-Κύπρο
Ο καιροσκόπος Ερντογάν βρήκε την ευκαιρία της Ρωσικής εμπλοκής στην Ουκρανία, προκειμένου να εμβαθύνει τις εμπορικές-οικονομικές-πολιτιστικές και διπλωματικές σχέσεις της Τουρκίας με τις χώρες του "Οργανισμού τουρκικών κρατών" (OTS) της Ευρασίας, επιχειρώντας στο τέλος να δημιουργήσει ένα στρατιωτικό συνασπισμό στα πρότυπα του ΝΑΤΟ, με την Τουρκία ηγέτιδα αυτού.
Μια τέτοια εξέλιξη θα έχει ως αποτέλεσμα σε περίπτωση στρατιωτικής εμπλοκής της Τουρκίας με άλλη χώρα πλήν αυτών του (OTS), όπως πχ Ελλάδα-Κύπρος, τα μέλη του εν λόγω Οργανισμού να συνδράμουν την Άγκυρα με προσωπικό και μέσα, γεγονός εξαιρετικά άσχημο για εμάς.
