Οι Διεθνείς εξελίξεις είναι ραγδαίες, με την Τουρκία να αποδέχεται την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, θέμα για το οποίο αναφερθήκαμε εκτενέστατα σε χθεσινό μας άρθρο μας, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στους όρους της Συμφωνίας που προέκυψε, μετά την συνάντηση που διοργάνωσε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ με τους Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Σουηδό Πρωθυπουργό, στις 10 Ιουνίου στην πρωτεύουσα Βίλνιους της Λιθουανίας.
Η παραπάνω εξέλιξη επιβεβαιώνει πλήρως το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ το οποίο στις 10/6/2023, ένα μήνα νωρίτερα, σε άρθρο του με τίτλο "Παίζει τα ρέστα της" η Σουηδία για ένταξη στο ΝΑΤΟ-Αποδέχεται ως μη μέλος του να φιλοξενεί συμμαχικά στρατεύματα σε "προσωρινές βάσεις" ανέφερε:
"Εκτίμησή μας ότι τελικά η Σουηδία θα εισέλθει στο ΝΑΤΟ μέχρι τις 11-12 Ιουλίου που θα γίνει η Σύνοδος κορυφής της Συμμαχίας στην Λιθουανία, ωστόσο αυτό που μας αφορά ως Ελλάδα είναι αν η τουρκική έγκριση ένταξης της, θα "πάει πακέτο" με την πώληση των Αμερικανικών F-16 στην Άγκυρα ή όχι"
Οι δύο όροι της Συμφωνίας που ακουμπάνε την Ελλάδα
Μελετώντας τώρα τους όρους της συμφωνίας Σουηδίας-Τουρκίας-ΝΑΤΟ για την αποδοχή της πρώτης στη Συμμαχία , όπως έγιναν αυτοί γνωστή από την χθεσινή ανακοίνωση του Βορειοατλαντικού συμφώνου διαπιστώνουμε ότι η Τουρκία πέτυχε δύο πολύ σημαντικά πράγματα τα οποία θα μας απασχολήσουν ως Ελλάδα
Αυτά ήταν, η άρση των περιορισμών, εμποδίων, κυρώσεων στις εμπορικές συναλλαγές που αφορούν εξοπλισμό ή απάρτια οπλικών συστημάτων μεταξύ Σουηδίας-Τουρκίας, κάτι πολύ ωφέλιμο για την περαιτέρω ανάπτυξη της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας και η δέσμευση της Σουηδίας ότι θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων.
Στο θέμα αναφέρεται με άρθρο του τουρκικό ΜΜΕ, το οποίο επισημαίνει ότι, "ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ είπε στους δημοσιογράφους πως ο Ερντογάν συμφώνησε να στείλει το πρωτόκολλο ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στο τουρκικό κοινοβούλιο «το συντομότερο δυνατό», χωρίς να προσδιορίσει ημερομηνία, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι η Σουηδία συμφώνησε ως μέλος της ΕΕ, επίσης να υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας στην ΕΕ και επίσης να βοηθήσει στον εκσυγχρονισμό των τελωνειακών ενώσεων ΕΕ-Τουρκίας και στην απελευθέρωση των βίζα.
Τέλος επεσήμαινε ότι τριμερής συνάντηση συμφώνησε να εργαστεί για την εξάλειψη των κυρώσεων και την άρση των εμποδίων στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των συμμάχων."
Ο Ερντογάν στριμώχνει το ΝΑΤΟ για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ
Σύμφωνα με άρθρο-άνάλυση Διεθνούς ΜΜΕ, ο Ερντογάν αιφνιδίασε τους δυτικούς ηγέτες όταν την παραμονή της αναχώρησής του στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας, για να παραστεί στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ έκανε την εξής δήλωση:
«Η Τουρκία περιμένει στην πόρτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για περισσότερα από 50 χρόνια. Πρώτα ελάτε να ανοίξουμε τον δρόμο για την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μετά θα ανοίξουμε τον δρόμο για τη Σουηδία».
Η δήλωση του Ερντογάν ήταν εκπληκτική.
Είναι γεγονός ότι η Τουρκία ήθελε να γίνει μέλος της ΕΕ και τα κοσμικά κόμματα που προηγήθηκαν της ανόδου του Ερντογάν και του ισλαμικού κόμματός του στην εξουσία, προσπάθησαν μάταια να εντάξουν την χώρα στην ΕΕ.
Ο Ερντογάν συνέχισε αρχικά τις προσπάθειες για ένταξη , αλλά μετά τη συνεχιζόμενη σιωπή της ΕΕ σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας, ο Ερντογάν δήλωσε ότι η χώρα του δεν ενδιαφέρεται για την ένταξη της σε αυτήν και ότι έχει γυρίσει την πλάτη του στην Ευρώπη.
Γι' αυτό, αποτελεί μεγάλη έκπληξη το γεγονός ότι ο Ερντογάν θέλει τώρα να αναβιώσει το εγχείρημα της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και φαίνεται να έχει βρει ένα καλό διαπραγματευτικό χαρτί με τη Σουηδία να επιδιώκει την ένταξη στο ΝΑΤΟ, κάτι που φάνηκε από την εξέλιξη και τους όρους της Συμφωνίας που επιτεύχθηκε.
Ο Ερντογάν φαίνεται ότι περίμενε την κατάλληλη στιγμή και όταν τέθηκε το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, έκανε το αίτημά του για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ εμφανές.
Είναι ενδιαφέρον αν ο Ερντογάν κρατούσε την κάρτα μέλους της ΕΕ στο μανίκι του ως άσσο ή ήταν ξαφνική κίνηση ότι η Τουρκία έπρεπε να πάρει κάτι από τη χάρη που έκανε στη Δύση υποστηρίζοντας την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ήταν επίσης σαφές ότι η Τουρκία ήθελε να ανταποκριθεί στην υποστήριξή της στην ένταξη της Σουηδίας.
Το αρχικό αίτημα να σταματήσει η Σουηδία να υποστηρίζει τους Τούρκους αντάρτες φαινόταν εύλογο αίτημα.
Αλλά το αίτημα της Δευτέρας που συνδέει την υποστήριξη για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ φάνηκε εκ των υστέρων. Όπως και να έχει όμως, είναι πολύ ξεκάθαρο ότι ο Ερντογάν είδε την ευκαιρία για ένα μεγάλο παζάρι."
F-16 και Κυπριακό
Από τα παραπάνω διαπιστώνουμε ότι επισήμως η Τουρκία έχει πετύχει να εξασφαλίσει αφενός την ροή οπλικών συστημάτων και απαρτίων αυτών από την Σουηδία για την αμυντική της βιομηχανία και αφετέρου την υποστήριξή της για ένταξη στην ΕΕ, δύο θέματα τα οποία όπως προείπαμε αφορούν άμεσα την Ελλάδα.
Κοινώς επιχειρεί ο Τούρκος Πρόεδρος να φέρει την ΕΕ απέναντι στο ΝΑΤΟ, αφού υπενθυμίζουμε ότι στους όρους της Συμφωνίας δεν γίνεται αναφορά ημερομηνίας που θα έρθει προς έγκριση στο τουρκικό κοινοβούλιο η αποδοχή ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Μια πολύ ωστόσο ενδιαφέρουσα εξέλιξη θα ήταν αν η Κύπρος έθετε μελλοντικά θέμα ένταξή της στο ΝΑΤΟ προκειμένου να αποδεχθεί τυχόν είσοδο της Τουρκίας στην ΕΕ, γεγονός που άνοιγε νέους δρόμους στην επίλυση του Κυπριακού.
Ωστόσο το θέμα πώλησης των F-16 από τις ΗΠΑ στην Τουρκία δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη, αν και κατά την εκτίμησή μας συγκεντρώνει αυξημένες πιθανότητες να επιτευχθεί υπό όρους,όπως "η σαλαμοποίηση" της εν λόγω προμήθειας σε τρία-τέσσερα "χρονικά επίπεδα μέχρι το 2030, με γνώμονα και κριτήριο την πρόοδο στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις με απτά δείγματα από πλευράς Άγκυρας, θα ήταν υπό συζήτηση, με επιπλέον προϋπόθεση την ολοκλήρωση παραλλαβής των F-35 από την Ελλάδα μέχρι τότε.
Οψόμεθα
