Οι φονικοί σεισμοί στην Τουρκία είχαν ως αποτέλεσμα την πρόκληση μιας τεράστιας ανθρωπιστικής και οικονομικής καταστροφής για την Τουρκία.
Ο Ερντογάν καλείται να διαχειριστεί εν μέσω προεκλογικής περιόδου μείζονα εσωτερικά προβλήματα, όπως περισυλλογής νεκρών, διάσωση επιζώντων κάτω από τα ερείπια, περίθαλψης τραυματιών, αποκομιδής μπάζων, επαύξηση της υγειονομικής φροντίδας στις πληγείσες περιοχές υπό τον φόβο επιδημιών, ανακατασκευή οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου στις 10 σεισμόπληκτες επαρχίες, στέγαση των πληγέντων σε νέα κτίρια τα οποία θα χτιστούν με κανόνες αντισεισμικής προστασίας, διώξεων κατά εργολάβων που έχτισαν χάρτινα παλάτια που έπεσαν σαν τραπουλόχαρτα, κύμα εσωτερικής μετανάστευσης από τους σεισμόπληκτους, αλλά και φυγή κάποιων στο εξωτερικό, αύξηση της ανεργίας, περαιτέρω ζημιά στην ήδη κακή Εθνική οικονομία και κυρίως την καταρράκωση του ηθικού του τουρκικού λαού και την αποδοκιμασία του έναντι του κρατικού μηχανισμού με ότι αυτό θα συνεπάγεται στις κάλπες.
Φυσικό είναι ότι η προσοχή της κυβέρνησης Ερντογάν και του Τούρκου Προέδρου, θα εστιαστεί στην αποκατάσταση όσο το δυνατόν περισσοτέρων από τα παραπάνω εσωτερικά προβλήματα, διασυνδέοντας τα με τις εκλογές.
Συνεπώς σε θέματα εξωτερικής πολιτικής μέχρι τουλάχιστον τις εκλογές, η Τουρκία θα παρουσιάσει μια στάση παθητική ,με τάσεις αναδίπλωσης της επιθετικότητας της σε διάφορες εδαφικές περιοχές, από το Αιγαίο, την Κύπρο, την ΝΑ Μεσόγειο και την Λιβύη, μέχρι την Αρμενία και την Υπερκαυκασία.
Τουρκία-Αζερμπαϊτζάν
Αναφορικά με την διένεξη Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν στο θέμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ αναμένεται η συνέχιση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής μετά τις εκλογές ανεξαρτήτως κυβέρνησης που θα προκύψει, αφού φαίνεται η απροθυμία ΕΕ-ΗΠΑ να εμπακούν στο θέμα , καθώς και η αδυναμία της Ρωσίας, λόγω εμπλοκής της στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η μεγάλη βοήθεια των Αζέρων προς τους αδελφούς τους Τούρκους στους σεισμούς , σε συγκερασμό με την διακήρυξη της Σούσα, την ενεργειακή ώσμωση των δύο χωρών και κυρίως το γεγονός ότι η Τουρκία βλέπει το Αζερμπαϊτζάν την πύλη εισόδου της στην Υπερκαυκασία και τις χώρες του "Τουρκικού κόσμου", αποτελούν "σταθερές" για την τουρκική εξωτερική πολιτική έναντι της Αρμενίας, που δεν αναμένεται να διαφοροποιήσουν την εξωτερική της πολιτική στο ζήτημα του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Εντούτοις αναμένουμε βελτίωση σε επίπεδο διαλόγου των σχέσεων των δύο χωρών, λόγω της ανθρωπιστικής βοήθειας που απέστειλε η Αρμενία στους σεισμόπληκτους της Τουρκίας, αλλά μέχρι εκεί.
Τουρκία-Λιβύη-Ιταλία
Η νέα Πρωθυπουργός της Ιταλίας Meloni αποδεικνύεται ιδιαίτερα δραστήρια στην Λιβύη αφού στις πρώτες 100 ημέρες της διακυβέρνησής της μετέβη στη Λιβύη για να προωθήσει τη Ρώμη ως κόμβο φυσικού αερίου που συνδέει τους παραγωγούς της Βόρειας Αφρικής με την Ευρώπη και να ανακόψει τη ροή μεταναστών στη Μεσόγειο.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της, η ιταλική πετρελαϊκή εταιρεία Eni και η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης (NOC) υπέγραψαν συμφωνία παραγωγής φυσικού αερίου 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων με στόχο την ενίσχυση του εφοδιασμού φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Η συμφωνία λέγεται ότι είναι η μεγαλύτερη επένδυση στον ενεργειακό τομέα της Λιβύης εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα και ένδειξη ότι η Ιταλία αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο στην εξόρυξη φυσικού αερίου στη Βόρεια Αφρική, καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να βρει εναλλακτικές λύσεις στη ρωσική ενέργεια μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Από την πλευρά της η Τουρκία φαίνεται να υπολείπεται έναντι της Ιταλίας , αφού είναι γνωστό ότι τυχόν ενεργοποίηση της παράνομης συμφωνίας της με την Λιβύη για την απο κοινού εκμετάλλευση υδρογονανθράκων , προσκρούει στην σφοδρή αντίδραση Ελλάδας -Αιγύπτου , με αποτέλεσμα να μην αναμένουμε οποιαδήποτε κίνηση για έρευνα-εξόρυξη υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης τους προσεχείς τουλάχιστον μήνες, ελέω σεισμών.
Αυτό θα δώσει το πάνω χέρι στην Ιταλία στην Λιβύη, αν και σε βάθος χρόνου δεν αναμένουμε συνολική διαφοροποίηση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, αφού η "Γαλάζια Πατρίδα" ως ιδεολόγημα αναμένεται να υιοθετηθεί από την όποια νέα τουρκική κυβέρνηση προκύψει μετά τις εκλογές.
Ωστόσο, εκτιμούμε ότι οι Τούρκοι θα επιχειρήσουν να εξυπηρετήσουν την "Γαλάζια Πατρίδα" μελλοντικά, εναρμονισμένη μέσω διαλόγου με τις γειτονικές χώρες και όχι αυθαίρετα και χοντροκομμένα όπως επιχειρήθηκε,
Κοινώς χρονικά θα μετατεθεί η περαιτέρω τουρκική διείσδυση στην Λιβύη, ακολουθώντας άλλες μεθόδους και κανόνες
Τουρκία-Συρία-Κούρδοι
Η Τουρκία πρό σεισμών ακολουθώντας τις κατευθύνσεις Πούτιν, εμφανιζόταν διατεθιμένη να συμπράξει συμφωνία με το καθεστώς Ασαντ, στην βάση της αποστέρησης των Κούρδων της Συρίας του δικαιώματος δημιουργίας ημιαυτόνομου κρατιδίου στα ΒΑ της χώρας.
Οι σεισμοί δεν αναμένουμε να διαφοροποιήσουν την τουρκική στάση έναντι των Σύριων Κούρδων του YPG, ωστόσο λόγω εκλογών αναμένουμε μια πιθανή στροφή του Ερντογάν προς τους Κούρδους της Τουρκίας , προς άγρα ψήφων, προτείνοντας μια ειρηνική επίλυση του Κουρδικού ζητήματος αντί τω συνεχών επιχειρήσεων του στρατού και της αστυνομίας κατά των Κουρδικών επαρχιών στα ΝΑ της χώρας.
Σε αυτό συντελεί και το γεγονός ότι οι πληγείσες από τον σεισμό επαρχίες της Τουρκίας κατοικούνται από Κούρδους στην πλειοψηφία τους και επιπλέον με την κίνηση αυτή ο Ερντογάν θα εμφανιζόταν στα μάτια της Δύσης ως ειρηνοποιός, ενόψει των εκλογών.
Τουρκία-Κύπρος
Στην Κύπρο ο Χριστοδουλίδης, κέρδισε τις εκλογές με 51,92% των ψήφων έναντι 48,09% του Μαυρογιάννη και έγινε ο όγδοος ηγέτης της ελληνοκυπριακής διοίκησης, μετέδωσε το Τουρκικό Πρακτορείο Ειδήσεων-Κύπρος (TAK).
Ο Χριστοδουλίδης ήταν υπουργός Εξωτερικών από το 2018 έως το 2022 και διετέλεσε κυβερνητικός εκπρόσωπος από το 2014 έως το 2018.
Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι η εξωτερική πολιτική της Κύπρου στο Κυπριακό, στην βάση ενός κράτους στα πλαίσια μιας διζωνικής-δικοινοτικής Ομοσπονδίας, δεν μεταβαλλεται, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την τουρκική εξωτερική πολιτική των 2 κρατών στην Κύπρο.
Την πολιτική αυτή στο ζήτημα της Κύπρου, αναμένουμε να υπερασπιστεί η όποια νέα τουρκική κυβέρνηση προκύψει και συνεπώς δεν αναμένουμε καμία απολύτως διαφοροποίηση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής για το θέμα.
Ωστόσο ΗΠΑ-ΕΕ ενδεχομένως να πιέσουν για λύση, έχοντας ως πρόταση την Ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και την ένταξή της στην ΕΕ και της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, γεγονός που αν ευοδωθεί, πράγμα δύσκολο ιδιαίτερα αν ο Ερντογάν επικρατήσει στις εκλογές, θα αποτελέσει την απαρχή επίλυσης του Κυπριακού.
Τουρκία-Ελλάδα
Η άμεση Ελληνική βοήθεια στην σεισμόπληκτη Τουρκία με την αποστολή για διάσωση 2 ομάδων της ΕΜΑΚ, οι δηλώσεις συμπαράστασης προς την τουρκική κυβέρνηση και τον δοκιμαζόμενο τουρκικό λαό, της Προέδρου Δημοκρατίας του Πρωθυπουργού, του συνόλου των πολιτικών κομμάτων αλλά και του Ελληνικού λαού που διοργανώνει Πανελλήνια κινητοποίηση για αποστολή παντός είδους βοήθειας, έδειξαν με τον ποιο κραυγαλέο τρόπο ότι η χώρα μας είναι ένας καλός γείτονας που συμπαρίσταται την δύσκολη στιγμή στον τουρκικό λαό και που επιθυμεί την ειρηνική συνύπαρξη με την Τουρκία και όχι πολεμικές εντάσεις.
Η πρόσφατη επίσκεψη του ΥΠΕΞ Δένδια στην Τουρκία και στις πληγείσες περιοχές με τον Τούρκο ομόλογό του καλύφθηκε εκτενώς από τα ΜΜΕ της Τουρκίας με πάρα πολύ καλά σχόλια.
Επιστέγασμα όλων αυτών ήταν η ενδεικτική δήλωση του Τούρκου ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου ο οποίος είπε "θα προσπαθήσουμε να λύσουμε τις διαφορές μας με την Ελλάδα με διάλογο", γεγονός που σηματοδοτεί αλλαγή στάσης της Τουρκίας έναντι της χώρας μας, σε αντίθεση με την φράση του Ερντογάν "θα έρθουμε ένα βράδυ ξαφνικά".
Εκτίμησή μας είναι ότι τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2023 δεν περιμένουμε η Τουρκία να πραγματοποιήσει επιθετική ενέργεια σε βάρος μας, αφού πέραν του κλίματος ύφεσης μεταξύ Τουρκίας-Δύσης που αναμένουμε να διαμορφωθεί, θα έρθει και η τουριστική περίοδος στην οποία θα προσβλέπουν ακόμη περισσότερο οι γείτονες για να επουλώσουν τις πληγές τους.
Ο δοκιμασμένος τουρκικός λαός δε θέλει στη δυστυχία που του επέφεραν οι σεισμοί να προστεθεί και μια στρατιωτική αναμέτρηση με την Ελλάδα, κάτι το οποίο αντιλαμβάνεται πάρα πολύ καλά ο Ερντογάν και η τουρκική αντιπολίτευση γιαυτό δε θα το πράξουν, ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσματος.
Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι οι σεισμοί θα έχουν ως αποτέλεσμα μια περίοδο ύφεσης στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά όχι εγκατάλειψης από τους Τούρκους των βλέψεων και διεκδικήσεων τους στο Αιγαίο και την ΝΑ Μεσόγειο
Αυτές υπάρχουν και θα υπάρχουν.
Το θέμα είναι να λειανθούν οι αντιθέσεις και να επανέρθουμε στο status του διαλόγου και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, κάτι το οποίο και αναμένουμε να γίνει και να ισχύσει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2023.
