Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι γεγονός ότι λαμβάνει μεγάλη κάλυψη από τα ΜΜΕ και μονοπωλεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και των κυβερνήσεων των κρατών.
Ωστόσο, οι τρέχουσες εντάσεις στο Κοσσυφοπέδιο και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, στον Κάυκασο έχουν επίσης μεγάλη σημασία, αφού μπορεί να μετουσιωθούν σε θερμές εστίες στρατιωτικών συγκρούσεων.
Σε δύο πιθανές συγκρούσεις, η μία μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου και η άλλη που περιλαμβάνει το Αζερμπαϊτζάν που μπλοκάρει έναν βασικό διάδρομο προς μια αρμενική περιοχή, θα επικεντρωθούμε εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία, αναφέρει σε σχετικό άρθρο-ανάλυση με τίτλο "Σερβία-Κόσοβο, Αζερμπαϊτζάν-Αρμενία: Απειλές για την ειρήνη στον Καύκασο, Βαλκάνια", έγκριτο Ισραηλινό ΜΜΕ, του οποίου τα κυριότερα σημεία είναι τα ακόλουθα:
"Οι τρέχουσες εντάσεις στο Κοσσυφοπέδιο και επίσης σε μια περιοχή του Καυκάσου που ονομάζεται Ναγκόρνο-Καραμπάχ, είναι σημαντικές.
Ένας λόγος που οι εντάσεις μπορεί να σιγοβράσουν σε άλλα μέρη είναι επειδή επιθετικές κυβερνήσεις και ομάδες εκμεταλλεύονται τον πόλεμο στην Ουκρανία για να ξεκινήσουν τις δικές τους πρωτοβουλίες.
Η άνοδος της έντασης στα Βαλκάνια- Σερβία, Κοσσυφοπέδιο και πτώση της Γιουγκοσλαβίας
Τόσο οι εντάσεις στα Βαλκάνια όσο και στον Καύκασο έχουν προέλευση πολλά χρόνια πίσω. Στην ουσία είναι απομεινάρια συγκρούσεων της δεκαετίας του 1990 που δεν επιλύθηκαν.
Στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου, η χώρα μπόρεσε να φτάσει στην ανεξαρτησία της λόγω μιας εκστρατείας που υποστήριζαν οι ΗΠΑ για να απωθήσουν τη Σερβία από το Κοσσυφοπέδιο στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Αυτό έγινε μετά από πολλά χρόνια εξέγερσης των Κοσοβάρων εναντίον των Σέρβων και εναντίον της τέως Γιουγκοσλαβίας.
Η εμφάνιση του Κοσσυφοπεδίου ήρθε εν μέσω της ανόδου άλλων εθνικισμών εκείνη την εποχή, όπως η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και η δημιουργία της Κροατίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και της Σλοβενίας.
Το Κοσσυφοπέδιο είχε την υποστήριξη της Δύσης, ιδιαίτερα από πολλά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι αναγνωρίζεται από όλους.
Η Ρωσία ένιωσε ότι οι ΗΠΑ έφτασαν στα Βαλκάνια τη δεκαετία του 1990 με αποτέλεσμα την οπισθοδρόμησή της από την περιοχή, επειδή οι Σέρβοι, ιστορικοί εταίροι της Ρωσίας, είχαν ηττηθεί, ενώ κράτη που υποστηριζόταν από τη Δύση, όπως η Κροατία, ήταν νικητές. Αυτό δεν επιτεύχθηκε χωρίς πολλή αίμα.
Το βασικό είναι ότι, 20 χρόνια μετά, δεν επιλύθηκαν όλα τα προβλήματα. Το Κοσσυφοπέδιο θέλει να διαχειρίζεται περιοχές του Κοσσυφοπεδίου όπου ζει η σερβική μειονότητα. Οι Σέρβοι έζησαν στο Κοσσυφοπέδιο ιστορικά, αλλά ο πόλεμος, τα δημογραφικά στοιχεία και η ιστορία σημαίνουν ότι υπάρχει πλέον μόνο μια μικρή σερβική μειονότητα σε περιοχές που συνορεύουν κυρίως με τη Σερβία.
Πίσω από τις τρέχουσες εντάσεις κρύβονται δευτερεύοντα ζητήματα, όπως πινακίδες οχημάτων και διοικητικά ζητήματα, αλλά το γενικό ερώτημα είναι ότι η Σερβία δεν θέλει να δει τον λαό της να αναγκάζεται να κάνει κάτι, και αν η Ρωσία μπορεί να είναι πρόθυμη να βοηθήσει, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο Guardian σημειώνει, σχετικά με το Κοσσυφοπέδιο, «Η αναταραχή στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο, κατά την οποία μασκοφόροι ένοπλοι άνδρες χρησιμοποίησαν φορτηγά, αυτοκίνητα ασθενοφόρων και γεωργικά μηχανήματα για να κλείσουν δρόμους, προκλήθηκε από τη σύλληψη ενός Σέρβου πρώην αστυνομικού που θεωρούνταν ύποπτο για συμμετοχή σε πρόσφατες επιθέσεις στην αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου».
Η ιστορία των εντάσεων στον Καύκασο: Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν και Ναγκόρνο-Καραμπάχ
Στον Καύκασο, οι Σοβιετικοί δημιούργησαν τη δυνατότητα για σύγκρουση παίζοντας διοικητικά παιχνίδια όπως έκαναν στην Κριμαία και αλλού, σχηματίζοντας κράτη και παίρνοντας ανιστορικές αποφάσεις. Μία από αυτές τις αποφάσεις ήταν να τεθεί μια αρμενική περιοχή, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, υπό τη διοίκηση του Αζερμπαϊτζάν.\
Αυτό δημιούργησε έναν πόλεμο μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας τη δεκαετία του 1990. Η Αρμενία κέρδισε κυρίως αυτόν τον γύρο πολεμικών επιχειρήσεων και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ διοικείτο τελικά από τους Αρμένιους, αλλά διεκδικόταν από τους Αζέρους.
Ανεξάρτητα από το ποιος έχει δίκιο όσον αφορά την ιστορία ή το διεθνές δίκαιο, το γενικό πρόβλημα ήταν ότι υπήρχε μια περιοχή που αμφισβητείται και το Αζερμπαϊτζάν την ήθελε πίσω.
Το 2020, υποκινούμενο από την Τουρκία και με έναν πιο σύγχρονο στρατό από ότι στη δεκαετία του 1990, το Μπακού νίκησε γρήγορα τις αρμενικές δυνάμεις.
Αυτό δημιούργησε μια άλλη μόνιμη εστία πιθανής σύγκρουσης.
Ενώ η Ρωσία προσποιείται ότι στέλνει «ειρηνευτικές δυνάμεις», η περιοχή ήταν στην πραγματικότητα μια περιοχή όπου οι Αρμένιοι που παρέμειναν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ βασίζονται σε έναν δρόμο από την περιοχή τους προς το κράτος της Αρμενίας. Τις τελευταίες εβδομάδες, ένα σωρό «διαδηλωτές» από το Αζερμπαϊτζάν έκαναν αδιάβατο τον δρόμο αυτό, του διαδρόμου του Λατσίν, σύμφωνα με δημοσιεύματα.
Η Ρωσία δεν νοιάζεται και πολύ , αφού θέλει οι χώρες να πολεμούν για να μπορεί να παίξει το ρόλο του διαιτητή. Η διεθνής κοινότητα επίσης δεν ενδιαφέρεται πολύ. Ορισμένες φωνές στις ΗΠΑ και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ζήτησαν να ανοίξει ο δρόμος. Αλλά δεν φαίνεται μεγάλη πρόοδος.
Αυτό γίνεται προφανώς για να βλάψει τους Αρμένιους κατά τους κρύους χειμερινούς μήνες, αποκόπτοντάς τους.
Αυτή η ιστορική κοινότητα, όπως και η ιστορική σερβική κοινότητα του Κοσσυφοπεδίου, αντιμετωπίζει τώρα δύσκολες στιγμές.
Επειδή η διεθνής κοινότητα βασικά απουσιάζει και δεν ενδιαφέρεται πλέον για τις μειονότητες ή την αντιμετώπιση μικρών συγκρούσεων, οι πιθανότητες να αυξηθούν οι εντάσεις έχουν αυξηθεί.
Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία επισκιάζει και αυτές τις περιοχές. Και στους δύο τομείς, η Ρωσία παίζει ρόλο. Η Ρωσία ήταν στενός εταίρος της Αρμενίας από τη δεκαετία του 1990, αλλά η Ρωσία συνεργάζεται και με την Τουρκία.
Η Ρωσία θέλει η Τουρκία να είναι ενεργειακός κόμβος και να αυξηθεί το εμπόριο Τουρκίας-Ρωσίας.
Λόγω αυτών των περιφερειακών πολιτικών ισχύος, οι ζωές των φτωχών ανθρώπων δεν έχουν μεγάλη σημασία όταν μιλάνε για αυτές οι χώρες. Μερικές χιλιάδες ή μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι μπορούν να ανταλλάσσονται και να αναγκάζονται να μετακινηθούν, εφόσον μπορούν να εξασφαλιστούν ορισμένες συμφωνίες όπλων και ενέργειας.
Είναι απολύτως πιθανό η Τουρκία και η Ρωσία να καταλήξουν επίσης σε συμφωνία για τη Συρία, επιτρέποντας στην Τουρκία να επιτεθεί σε κουρδικές περιοχές της Συρίας. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμη περισσότερο πόνο και σύγκρουση.
Δεν είναι σαφές εάν οι ΗΠΑ, η ΕΕ ή άλλοι μπορούν να παρέμβουν για να βεβαιωθούν ότι κανένας από αυτούς τους τομείς δεν θα "βράσει", ενώ δεν είναι επίσης σαφές εάν κάποια χώρα ή ομάδα χωρών μπορεί να δημιουργήσει μια διαρκή ειρήνη που δεν θα παρατείνει απλώς μια άλλη σύγκρουση ή έναν γύρο εντάσεων για ένα χρόνο ακόμη"
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι υπάρχουν πλέον του πολέμου στην Ουκρανία, δύο περιοχές όπου έχουν τη δυναμική να δώσουν Ένοπλες συγκρούσεις το 2023.
Αυτές είναι του Ναγκόρνο Καραμπάχ μεταξύ Αρμενίων και Αζέρων και του Κοσόβου μεταξύ Σέρβων και Κοσοβάρων.
Και στις δύο περιοχές η Τουρκία έχει τη δυνατότητα παρέμβασης, ενώ οι εξελίξεις θα επηρεάσουν τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις σε σημαντικό βαθμό και εξηγούμε.
Κόσοβο
Ρωσία και Τουρκία έχουν συγκλίνοντα αλλά και αποκλίνοντα συμφέροντα από μια στρατιωτική αναμέτρηση μεταξύ Σερβίας και Κοσοβάρων.
Η Ρωσία επιθυμεί μια σύρραξη στην περιοχή, αποφορτίζοντας έτσι εν μέρει τις προτεραιότητες της ΕΕ και των ΗΠΑ από το μέτωπο της Ουκρανίας που είναι επικεντρωμένες τώρα.
Η δημιουργία νέας αστάθειας στα Βαλκάνια όπου η Ρωσία θα σταθεί στο πλευρό της Σερβίας κατά του Κοσόβου εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Μόσχας αλλά και του Πεκίνου.
Ωστόσο η Ρωσία στρατιωτικά δεν μπορεί να στηρίξει επαρκώς τη Σερβία.
Την Τουρκία από την άλλη την εξυπηρετεί η αναζωπύρωση των πολεμικών επιχειρήσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, προκειμένου βοηθώντας το δεύτερο στρατιωτικά να νικήσει, να παίξει το ρόλο της προστάτιδας δύναμης των μουσουλμάνων στα Βαλκάνια, επεκτείνοντας την επιροή της στις χώρες της περιοχής.
Παράλληλα αυτό θα έχει αντίκτυπο στην Αλβανία, ξυπνώντας τις Εθνικιστικές τάσεις με την βοήθεια της Τουρκίας,για την δημιουργία της Μεγάλης Αλβανίας, βάση της οποίας η Ήπειρος αποτελεί τμήμα της.
Αποτέλεσμα των παραπάνω θα ήταν η πρόκληση έντασης μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας, με τουρκική υπαιτιότητα και η μη υπογραφή συνυποσχετικού από τις 2 χώρες για πρισφυγή της οριοθέτησης των ΑΟΖ των δύο χωρών, κάτι το οποίο επιθυμεί διακαώς να αποτρέψει η Άγκυρα.
Τέλος η Αλβανία θα μετουσιονόταν σταδιακά σε μια τουρκική στρατιωτική βάση, με αρνητικό αντίκτυπο για την άμυνα της χώρας μας σε περίπτωση Ελληνοτουρκικής σύρραξης.
Ναγκόρνο Καραμπάχ
Αναφορικά με το Νακόρνο Καραμπάχ και την τυχόν επανάληψη των πολεμικών επιχειρήσεων στην περιοχή μεταξύ Αζέρων-Αρμενίων, η Ρωσία έχει κάθε συμφέρον να διατηρήσει τον έλεγχο στη "νότια αυλή" της παίζοντας το ρόλο του διαιτητή, η Τουρκία θα ταχθεί ξανά με το πλευρό των Αζέρων,προκειμένου να διασφαλίσει μέσω του Αζερμπαϊτζάν την εδαφική γειτνίαση της με τις χώρες του "Τουρκικού κόσμου" της Υπερκαυκασίας, προσβλέποντας να παίξει το ρόλο χώρας transit προς την ΕΕ, εξάγοντας από το έδαφός της φυσικό αέριο και πετρέλαιο προερχόμενο από τις χώρες αυτές.
Ωστόσο στην περιοχή εμφανίστηκε το Ιράν, το οποίο αντιτίθεται στο Αζερμπαϊτζάν, φοβούμενο ότι αυτο επιθυμεί να προκαλέσει εξεγέρσεις στην πολυάριθμη Αζέρικη κοινότητα που ζει στο έδαφός του και γιαυτό θέλει να εφοδιάσει την Αρμενία με drones, ανατρέποντας έτσι το στρατιωτικό πλεονέκτημα που έχει λόγω των τουρκικών drones το Αζερμπαϊτζάν.
Σε όποια των περιπτώσεων η συνεχιζόμενη προσέγγιση Τουρκίας -Αζερμπαϊτζάν είναι επιβλαβής για την Ελλάδα,αφού προσδίδει μεγαλύτερο στρατηγικό βάθος στην Τουρκία, ενώ λόγω της "Διακήρυξης της Σούσα¨, θα πρέπει ως χώρα να θεωρούμε ότι υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα σε περίπτωση στρατιωτικής μας σύγκρουσης με την Τουρκία, οι Αζέροι να την βοηθήσουν στρατιωτικά με οπλικά συστήματα και έμψυχο δυναμικό.