"Σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας: Η ένταση είναι ανησυχητική" είναι ο τίτλος άρθρου τουρκικού ΜΜΕ, του οποίου τα κυριότερα σημεία είναι τα ακόλουθα:
"Κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο και νοτιοανατολικά της Μεσογείου. Σύμφωνα με τον Γερμανό ειδικό σε θέματα Τουρκίας Günter Seufert, δεν υπάρχει σύγκρουση στον ορίζοντα, αλλά η κατάσταση είναι ανησυχητική.
Ο κοινωνιολόγος Günther Seufert, είναι Διευθυντής του Κέντρου Εφαρμοσμένων Μελετών για την Τουρκία (CATS) στο Ίδρυμα Επιστήμης και Πολιτικής του Βερολίνου (SWP) και είναι γνωστός για τα πολυάριθμα βιβλία και άρθρα του για την Τουρκία.
Ακολουθούν όσα είπε:
Ερώτηση 1η: Κύριε Seufert, η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας συνεχίζεται. Πόσο σοβαρά πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αντιρρήσεις των μελών της τουρκικής κυβέρνησης για την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο;
Η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στα μεγάλα νησιά του Αιγαίου μεσοπρόθεσμα θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, καθώς τόσο η τουρκική κυβέρνηση όσο και η αντιπολίτευση έχουν κοινή θέση στο θέμα αυτό. Ωστόσο, δεν βλέπω μεγάλο κίνδυνο κλιμάκωσης βραχυπρόθεσμα. Η Τουρκία προσπαθεί επί του παρόντος να αμβλύνει τις σχέσεις με άλλες χώρες που συνορεύουν με την Ανατολική Μεσόγειο και σε αυτή την περίπτωση δεν θα είναι δημιουργός έντασης στα νησιά.
Eρώτηση 2η: Η Τουρκία ξανάρχισε τις γεωτρήσεις στα νοτιοανατολικά της Μεσογείου. Το πλοίο Abdülhamid Han βρίσκεται αυτή τη στιγμή στα τουρκικά χωρικά ύδατα, αλλά υπάρχει και ανησυχία. Θα μπορούσε αυτό να είναι απειλή πολέμου;
Αν και οι γεωτρήσεις στις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες της Ελλάδας δεν απειλούν άμεσα την κυριαρχία της Ελλάδας, είναι αναμφίβολα πρόκληση. Η Τουρκία διεξήγαγε δραστηριότητες γεώτρησης στις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας το 2020 και αμφισβήτησε την αποκλειστική οικονομική ζώνη στα ανοιχτά του ελληνικού νησιού της Κρήτης.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, η Ελλάδα και οι χώρες που συνορεύουν με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχουν συνηθίσει όλο και περισσότερο το γεγονός ότι η Τουρκία κάνει τέτοια πράγματα .Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Αλλά αυτή τη στιγμή δεν νομίζω ότι θα προκύψει πόλεμος από αυτό.
Ερώτηση 3η: Πιστεύετε ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει πραγματικά μια ένταση με την Ελλάδα ή την Κύπρο, ή είναι απλώς μια παράσταση για την εσωτερική πολιτική;
Αυτό έχει σίγουρα μεγάλη σημασία στην εσωτερική πολιτική. Όσο πιο αποφασιστική είναι η κυβέρνηση, τόσο περισσότερο εκτιμάται από τον λαό στην Τουρκία και η αντιπολίτευση δεν έχει στην πραγματικότητα διαφορετική άποψη για αυτό το θέμα.
Είναι ενδιαφέρον ότι η Τουρκία, έχοντας υπομείνει τον ελληνικό οπλισμό των νησιών του Αιγαίου για δεκαετίες, ξαφνικά το έχει καταστήσει σημείο διαμάχης.
Ενώ αυτό το θέμα δεν συζητήθηκε πολύ το 2020, η Κύπρος και οι ειδικές οικονομικές ζώνες ήταν στην ημερήσια διάταξη. Επομένως, δεν νομίζω ότι η Τουρκία θα κλιμακώσει πραγματικά το πρόβλημα.
Στο Κυπριακό η κατάσταση είναι διαφορετική. Εκεί βλέπουμε ότι έχει εφαρμοστεί βήμα-βήμα μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, με τον Ερσίν Τατάρ να εκλέγεται «Πρόεδρος» στα βόρεια της Κύπρου.
Ερώτηση 4η: Κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα πριν από λίγες εβδομάδες, η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Annalena Baerbock έλαβε ξεκάθαρη θέση υπέρ της Ελλάδας, λέγοντας ότι τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο είναι αδιαμφισβήτητα. Τι λέτε για αυτό;
Δύο εξελίξεις ήρθαν δίπλα-δίπλα εδώ: Υπουργός Εξωτερικών από το Κόμμα των Πρασίνων και η πολιτική έντασης της Τουρκίας προς τα ελληνικά νησιά του Αιγαίου. Οι Πράσινοι ανακοίνωσαν στα προεκλογικά τους προγράμματα ότι θα ακολουθούσαν μια πολιτική πιο βασικών αρχών έναντι της Τουρκίας και θα έδιναν μεγαλύτερη σημασία στα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου.
Το 2020 υπήρξε διαμάχη μεταξύ Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας για τις ειδικές οικονομικές ζώνες. Δεν ήταν δύσκολο για τη Γερμανία να ακολουθήσει μια ισορροπημένη πολιτική, αφού όλα τα κόμματα είχαν μαξιμαλιστικές θέσεις στο θέμα αυτό.
Αλλά υπάρχουν λίγα πράγματα για να συζητήσουμε για την κατάσταση των ελληνικών νησιών.
Ως προς αυτό, οι υπουργοί Εξωτερικών των ευρωπαϊκών χωρών ενδέχεται να δηλώσουν ότι δεν πρέπει φυσικά να αμφισβητηθεί η ελληνική ιδιοκτησία των νησιών.
Ερώτηση 5η: Έχει αλλάξει γενικά η πολιτική της Γερμανίας απέναντι στην Τουρκία;
Τα ενδιαφέροντά δεν έχουν αλλάξει πολύ. Η γερμανική κυβέρνηση αποδίδει μεγάλη σημασία στις καλές σχέσεις με την Τουρκία. Οι δύο χώρες είναι πολύ κοντά η μια στην άλλη οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά όπως πριν.
Μάλλον ούτε η Γερμανία ούτε η Τουρκία έχουν τόσο έντονη σχέση με καμία άλλη χώρα. Αυτό που άλλαξε είναι ότι ήρθε νέος Υπουργός Εξωτερικών από άλλο κόμμα με διαφορετικές προτεραιότητες. Ταυτόχρονα, η εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Τουρκία έχει επιδεινωθεί και η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν γίνει ακόμη χειρότερα από πριν. Η Τουρκία ετοιμάζεται επίσης για νέα επιχείρηση στη βόρεια Συρία.
Ερώτηση 6η: Κάνει λάθος η Γερμανία στην επίλυση της διαφοράς μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας;
Δεν νομίζω ότι η στάση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στο παρελθόν ήταν μεγάλο λάθος. Η προμήθεια υποβρυχίων είναι συζητήσιμη.
Αυτό είναι ένα πολύ αμφιλεγόμενο θέμα τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ελλάδα. Θα εξακολουθήσουν να δοθούν στην Άγκυρα εξαρτήματα γερμανικών υποβρυχίων;
Υποθέτω ότι θα παραδοθούν και τα εξαρτήματα των υποβρυχίων. Αυτή είναι η απόφαση της προηγούμενης ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Δεν βλέπω καμία συμπεριφορά για να αλλάξει αυτή η απόφαση στη Γερμανία αυτή τη στιγμή.
Eρώτηση 7η: Κάνουν λάθος Ελλάδα και Κύπρος με την Τουρκία;
Η Ελλάδα μπορεί να προσφερθεί να μειώσει τη στρατιωτική της παρουσία στα νησιά του Αιγαίου με αντάλλαγμα τη μείωση της στρατιωτικής παρουσίας της Τουρκίας στο Αιγαίο και την αλλαγή της επιθετικής ρητορικής της. Έχει να κάνει με την οικοδόμηση εμπιστοσύνης.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έκανε δύο λάθη κατά την άποψή μου και έχασε την εμπιστοσύνη των Τουρκοκυπρίων, έτσι (και αυτοί) στράφηκαν προς την Άγκυρα.
Μπλόκαρε τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία δεν θέλει πλέον να ενταχθεί στην ΕΕ, η τελευταία δεν διαθέτει σημαντικό εργαλείο πίεσης ούτε κατά της Άγκυρας.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τις παραπάνω ερωτοαπαντήσεις που παραθέσαμε, προκύπτει ότι η άποψη του Γερμανού Ειδικού σε θέματα Τουρκίας, είναι ότι δεν βλέπει βραχυπρόθεσμα ελληνοτουρκική στρατιωτική σύρραξη, αφήνοντας ωστόσο το ενδεχόμενο ανοιχτό μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αυτό να επισυμβεί
Επισημαίνει ότι η Τουρκία δεν επιθυμεί να ενταχθεί στην ΕΕ και γιαυτό πο Βρυξέλλες δεν διαθέτουν σημαντικούς μοχλούς πίεσης προς την Άγκυρα, ενώ στα ελληνοτουρκικά διαπιστώνει ταύτιση απόψεων Ερντογάν και τουρκικής αντιπολίτευσης
Αναφορικά με την Γερμανική στάση έναντι της Τουρκίας και υπέρ της Ελλάδας την αποδίδει στην Γερμανίδα ΥΠΕΞ, χωρίς να βλέπει πρόβλημα στην παράδοση εξαρτημάτων Γερμανικών υποβρυχίων προς την Τουρκία, αλλά και ούτε σημαντική μετατόπιση των Γερμανοτουρκικών σχέσεων
Τέλος υιοθετεί το γκριζάρισμα στο Αιγαίο έμμεσα, αφού κάνει λόγο ότι στα πλαίσια των ΜΟΕ, "η Ελλάδα μπορεί να προσφερθεί να μειώσει τη στρατιωτική της παρουσία στα νησιά του Αιγαίου με αντάλλαγμα τη μείωση της στρατιωτικής παρουσίας της Τουρκίας στο Αιγαίο και την αλλαγή της επιθετικής ρητορικής της."
Εκτίμηση
Εκτίμησή μας είναι ότι η Τουρκία στην παρούσα φάση τηρεί στάση αναμονής με την Ελλάδα,αντιλαμβανόμενη ότι ΗΠΑ-ΕΕ-Γαλλία-Γερμανία δεν ασπάζονται τις θέσεις της σε βάρος της χώρας μας και συνεπώς δεν έχει το πράσινο φώς ή και την ανοχή ακόμη για να μας επιτεθεί
Άλλωστε τελεί για την Τουρκία σε εκρεμότητα το φλέγον θέμα της απόκτησης F-16 από τις ΗΠΑ, οπότε και ο Ερντογάν αναμένει τα αποτελέσματα των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ το Νοέμβριο, ευελπιστώντας να "αδυνατίσει" η κυβέρνηση Μπάϊντεν, έτσι ώστε να αποκτήσει εκ νέου ερείσματα στο Αμερικανικό Κογκρέσο και να άρει την αρνητική θέση του για την απόκτηση των προαναφερθέντων μαχητικών αεροσκαφών.
Ωστόσο ο τουρκικός στόχος από Ερντογάν και αντιπολίτευση για αλλαγή του status Qvo και των συνόρων σε Αιγαίο, Θράκη και ΝΑ Μεσόγειο σε βάρος της Ελλάδας υπάρχει και θα υπάρχει
Το πότε θα κλιμακώσει στρατιωτικά η Τουρκία τη στάση της έναντι της Ελλάδας δεν είναι κάτι το οποίο μπορούμε να το αποκλείσουμε ότι μπορεί να επισυμβεί ακόμη και άμεσα, αφού η Άγκυρα μηχανεύεται ολοένα και ποιό περίπλοκους τρόπους για να προκαλέσει τη χώρα μας, με τις παραβιάσεις, υπερπτήσεις του ΕΕΧ μας από την Τουρκική πολεμική αεροπορία να έχουν χτυπήσει κόκκινο, όπως και οι μεταναστευτικές ροές στον Έβρο
Τέλος το γεγονός ότι ο Ερντογάν βρίσκεται προεκλογικά με την πλάτη στον τοίχο λόγω κάκιστης οικονομίας της χώρας του χωρίς να μπορεί να βρεί λύση σε αυτό, τον καθιστά επιθετικότερο έναντι της Ελλάδας σε μια προσπάθεια να συσπειρώσει το εκλογικό σώμα υπέρ του
Συνεπώς τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί με την Τουρκία, με την οποία έχουμε μπει με υπαιτιότητά της σε ένα σπιράλ έντασης , η οποία ανά πάσα στιγμή μπορεί να εξελιχθεί γρήγορα χρονικά σε στρατιωτική αναμέτρηση
