Τα Ανατολίτικα σχέδια της τουρκικής αμυντικής γραφειοκρατίας, διαφαίνονται με την εφαρμογή της «διπλωματίας των σιτηρών», καθώς τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν «οι διαπραγματεύσεις για τα F-16, που διεξάγονται υπό την ευθύνη του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας μαζί με τη «διπλωματία των σιτηρών», έχουν την δυνατότητα να αμβλύνουν τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά τις κρίσεις S400 και F35».
Στην Τουρκία πιστεύουν ότι η «διπλωματία των σιτηρών», ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του Πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας. Το «Έγγραφο Πρωτοβουλίας για Ασφαλή Αποστολή Σιτηρών και Τροφίμων από Ουκρανικά λιμάνια», που υπογράφηκε μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στις 22 Ιουλίου 2022 υπό την επίβλεψη της Τουρκίας και του ΟΗΕ, «είναι μια σημαντική εξέλιξη που δείχνει τη μετάβαση από τη στρατιωτική κηδεμονία στην αμυντική διπλωματία», αναφέρει τουρκικό μέσο.
Ο Μουράτ Ασλάν, (μέλος ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Hasan Kalyoncu και Ειδικός Ασφαλείας SETA), έγραψε για τον δομικό μετασχηματισμό του στρατού και την ανερχόμενη αμυντική διπλωματία στην Τουρκία:
«Η Τουρκία έχει ξεκινήσει ένα δομικό μετασχηματισμό, μετά το πραξικόπημα. Εκτός από την πολιτική εξυγίανση σε διάφορα επίπεδα του κράτους, μεταρρυθμίστηκε η αμυντική γραφειοκρατία. Δεκαετίες θεσμών, κανόνων και μεθόδων έχουν αναδιαρθρωθεί. Από την άλλη, είναι γνωστό ότι η κοινωνική και πολιτική ψυχολογία, που άφησε μόνιμο στίγμα στους τροχούς του κράτους, επηρεάστηκε από τα επώδυνα σκαμπανεβάσματα. Στο πλαίσιο αυτό, είναι απαραίτητη η «ομαλοποίηση» των στρατιωτικών-πολιτικών σχέσεων σύμφωνα με οικουμενικούς κανόνες».
Στην Τουρκία πιστεύουν ότι οι διαπραγματεύσεις για τα F-16, που διεξάγονται υπό την ευθύνη του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, μαζί με τη «διπλωματία των σιτηρών», θα έχουν τη δυνατότητα να αμβλύνουν τις σχέσεις με τις ΗΠΑ μετά τις κρίσεις των S400 και F35. Μάλιστα, τα Υπουργεία Άμυνας των δύο χωρών ασκούν αμυντική διπλωματία, προκειμένου να καταστήσουν διαχειρίσιμες τις τεταμένες σχέσεις και να συμβάλουν στην άμβλυνση του πολιτικού περιβάλλοντος.
Να υπενθυμίσουμε ότι, Τουρκική αντιπροσωπεία πρόκειται να επισκεφθεί την Ουάσινγκτον την επόμενη εβδομάδα για να δώσει συνέχεια και να αποσπάσει, τη δέσμευση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, να παραδώσει μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Τουρκία.
Πρέπει να αναφέρουμε ότι η τροπολογία που πέρασε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, απαιτεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν να αποδείξει ότι η πώληση των F-16 Vipers στην Τουρκία, είναι απολύτως απαραίτητη για την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών και να παρέχει μια «λεπτομερή περιγραφή» των μέτρων που θα εξετάσει, να διασφαλιστεί ότι αυτά τα μαχητικά-βομβαρδιστικά δεν θα χρησιμοποιηθούν για να «υπονομεύσουν την κυριαρχία ενός άλλου μέλους του ΝΑΤΟ» (με λίγα λόγια, της Ελλάδας).
Τονίζεται επίσης ότι, η Τουρκία (μέλος του ΝΑΤΟ), υπέβαλε αίτηση για αγορά 40 Blok 70 Viper F-16 και έως και 80 κιτ εκσυγχρονισμού για τον υπάρχοντα στόλο της F-16 μετά την αγορά των ρωσικών πυραύλων αεράμυνας S-400. Η απόκτηση των ρωσικών όπλων το 2019, ώθησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να απαγορεύσουν την Τουρκία από ένα πρόγραμμα ανάπτυξης και αγοράς του μαχητικού αεροσκάφους F-35 stealth.
Ωστόσο, αυτός ο φάκελος είναι ζωτικής σημασίας για την Άγκυρα, η οποία φοβάται πως θα δει τις αεροπορικές δυνάμεις της να μένουν πίσω από τίς Ελληνικές, καθώς μακροπρόθεσμα θα αποκτηθούν 24 Rafale F3R, τουλάχιστον 85 F-16 Viper και, πολύ πιθανόν, 40 F-35A.
Αλλά ακόμα κι αν η Τουρκία έχει τα 120 F-16 Block 70/72 (40 ολοκαίνουργια και 80 αναβαθμισμένα) μέχρι το 2030, αυτά θα έχουν να αντιμετωπίσουν 84 F-16 Block 72 Vipers (όλα σε υπηρεσία το αργότερο το δεύτερο εξάμηνο του 2027), 20-40 F- 35, και τουλάχιστον, 24 Rafales της Ελλάδας, η οποία θα έχει το τεχνολογικό πλεονέκτημα.
Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιτρέψουν στην Τουρκία να αγοράσει αυτά τα νέα F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού, η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία (HAF), πιθανότατα θα καταλήξει να διαθέτει έναν πιο τεχνολογικά προηγμένο στόλο μαχητικών μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2020.
Όπως και να έχει, η τουρκική κυβέρνηση δεν σκοπεύει να αφήσει... Και θα στείλει αντιπροσωπεία στην Ουάσιγκτον στις 15 Αυγούστου, για να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για αυτήν την αγορά του F-16V.
«Οι συζητήσεις για την απόκτηση του F-16V συνεχίζονται. Έχουμε μια συνάντηση στις 15 Αυγούστου: έχουμε προσκληθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Χουλουσί Ακάρ, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας.
«Γεγονός παραμένει ότι, και όπως θα περίμενε κανείς, οι όροι που θέτει η Βουλή των Αντιπροσώπων είναι «απαράδεκτοι» για την Άγκυρα. Ελπίζουμε ότι θα αρθούν από τη Γερουσία», είπε ο κ. Ακάρ, προτού τονίσει ότι «η προσέγγιση του κ. Μπάιντεν ήταν πολύ θετική στη Μαδρίτη».