Τον περασμένο μήνα, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ για την αναβίωση της συμφωνίας για τα F-35 προχωρούν θετικά.
Ωστόσο, καμία περαιτέρω εξέλιξη δεν αναφέρθηκε στη συνέχεια από καμία πλευρά για να επιλυθεί το αδιέξοδο σχετικά με το αμερικανικό μαχητικό stealth.
Η Τουρκία αντιμετωπίζει κυρώσεις για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής βάσει του νόμου (CAATSA) για την αγορά του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400, ενώ αποβλήθηκε επίσης από την κοινοπραξία F-35, ωθώντας την Άγκυρα να αρχίσει να εργάζεται για το εγχώριο μαχητικό αεροσκάφος της TAI TF-X.
Δηλώσεις Τούρκου αξιματούχου για το TF-X
Σε μια νέα εξέλιξη, ο διευθυντής της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας δήλωσε πρόσφατα ότι η χώρα του έχει αρχίσει να συνεργάζεται με τη Rolls-Royce του Ηνωμένου Βασιλείου για τον κινητήρα που θα τροφοδοτούσε το Εθνικό Αεροσκάφος Μάχης (MMU), TF-X.
Ο κινητήρας για το μαχητικό αεροσκάφος TF-X αναπτύσσεται από την Turkish Air Engine Company (TAEC), μια συνεργασία μεταξύ της Kale Group (51% των μετοχών) και της Rolls-Royce με 49%.
Ο Ismail Demir, ο επικεφαλής της Προεδρίας των Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB), μίλησε για την πρόοδο που σχετίζεται με το MMU, μια πολυαναμενόμενη πρωτοβουλία της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, στην εκπομπή του CNN Türk.
Η Turkish Aerospace Industries (TAI) είναι ο κύριος ανάδοχος για το TF-X MMU, ένα μαχητικό πέμπτης γενιάς με χαρακτηριστικά παρόμοια με το F-35 Lightning II της Lockheed Martin. Το TF-X είναι πολύ πιθανό να πραγματοποιήσει την πρώτη του πτήση τα επόμενα τρία χρόνια. Η κοινή συνεργασία για τον κινητήρα TF-X θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός από αυτή την άποψη.
Είχαμε επίσης τη δυνατότητα να συνεργαστούμε με τη Rolls-Royce για τον κινητήρα», είπε ο Demir, αναφερόμενος σε μια εναλλακτική επιλογή κινητήρα του F-110 που θα παραδοθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το F110 είναι ένας κινητήρας turbofanπου χρησιμοποιείται σε έως και 86% όλων των αεροσκαφών F-16C/D της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ. Το F110-GE-129 τροφοδοτεί επίσης το Mitsubishi F-2 στην Ιαπωνία, καθώς και τα τουρκικά, ελληνικά και ιαπωνικά μαχητικά F-16. Ο κινητήρας μπορεί να αποδώσει έως και 36.000 λίβρες ώθησης.
«Είχαμε προηγουμένως κάποιες ανησυχίες για αυτή τη συνεργασία», είπε αναφερόμενος στη συνεργασία με τη Rolls Royce. Ωστόσο, η εταιρεία τελικά έλυσε αυτές τις ανησυχίες. «Το έργο έχει ξεκινήσει», πρόσθεσε.
Η Άγκυρα εργάζεται στο μαχητικό της αεροσκάφος σε πολεμική βάση, με ιδιαίτερη έμφαση στην καρδιά του μαχητικού αεροσκάφους - τον κινητήρα του. Ο Fahrettin Ozturk, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Turkish Aerospace είχε δηλώσει νωρίτερα ότι παρόλο που τα πρώτα πρωτότυπα του TF-X πρόκειται να χρησιμοποιούν εισαγόμενους κινητήρες, η Τουρκία εργάζεται για την ανάπτυξη ενός εγχώριου κινητήρα για το μέλλον.
Επιπλέον, πέρυσι, η υπηρεσία προμηθειών της Τουρκίας είχε αναθέσει σε μια τοπική εταιρεία που ονομάζεται TRMotor την ανάπτυξη ζωτικής σημασίας τεχνολογίας για τον κινητήρα του TF-X, ανέφερε το Defense News. Υπογράφηκε συμφωνία για τη δημιουργία μιας βοηθητικής μονάδας ισχύος και ενός συστήματος εκκίνησης αεροτουρμπίνας.
Η Τουρκία φέρεται να βρισκόταν σε συνομιλίες με τη Ρωσία για συνεργασία στο έργο TF-X. Ωστόσο, με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στην αμυντική βιομηχανία της Μόσχας, αυτή η επιλογή θα μπορούσε κάλλιστα να είναι εκτός τραπεζιού τώρα. Επιπλέον, αναφορές είχαν δείξει ότι η «Digital Twin Technology» της Dassault Group επρόκειτο επίσης να χρησιμοποιηθεί στο TF-X.
Rolls Royce και TF-X
Η συνεργασία της Τουρκίας με τη Rolls Royce ήταν στα σκαριά εδώ και πολύ καιρό. Η βρετανική εταιρεία και ο τουρκικός όμιλος Kale είχαν δημιουργήσει νωρίτερα μια κοινή επιχείρηση για την παραγωγή ενός τοπικά αναπτυγμένου κινητήρα για το πρόγραμμα τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών.
Ωστόσο, η συμφωνία τέθηκε σε αναμονή λόγω ανησυχιών για μεταφορά τεχνολογίας. Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι το αεροπλάνο θα είχε δύο κινητήρες, ο καθένας με βαθμολογία ώθησης πάνω από 20.000 λίβρες, σύμφωνα με την Air Force Technology.
Ο Demir είχε δηλώσει τον Μάρτιο του 2021 ότι η βρετανική εταιρεία δεν είχε κινητήρα για το αεροσκάφος TF-X και ότι η εταιρεία προσφερόταν να αναπτύξει έναν κινητήρα για το MMU μέσω μιας συνεργασίας που είχε δημιουργήσει στην Τουρκία.
Ωστόσο, η τουρκική πλευρά αρνήθηκε να δεχτεί ορισμένες απαιτήσεις, είπε τότε ο Ντεμίρ.
Υπάρχει μια άλλη εικασία ότι η τουρκική TRMotor και η Rolls-Royce θα συνεργαστούν για να δημιουργήσουν έναν κινητήρα για το MMU, δήλωσε η Daily Sabah.
Εν τω μεταξύ, η Rolls-Royce έχει στενή σχέση με τον όμιλο Kale. Η εταιρεία Ε&Α Kale, μέρος του Ομίλου Kale, παράγει εγχώριους κινητήρες στροβιλοτζετ που χρησιμοποιούνται σε τουρκικούς πυραύλους.
Ένας χειριστής στο Twitter με το όνομα «TurkishFacts4u» δημοσίευσε ότι η Rolls Royce συνεργάζεται με την Kale Group.
Παρόλο που η Τουρκία έχει ανακοινώσει την συνεργασία της με τη Rolls Royce για την από κοινού ανάπτυξη κινητήρα για τα εθνικά μαχητικά αεροσκάφη, θα ήταν πρόωρο να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η συμφωνία για τα F-35 για την Τουρκία έχει ακυρωθεί.
Παρά την ανακοίνωση των σχεδίων για την ανάπτυξη του TF-X, η Άγκυρα έχει συμμετάσχει σε συνομιλίες με τις ΗΠΑ στα υψηλότερα επίπεδα για την αναβίωση της συμφωνίας για τα F-35. Ζήτησε επίσης από τις ΗΠΑ να παράσχουν περισσότερα μαχητικά αεροσκάφη F-16, οι συνομιλίες για τα οποία επίσης δεν έχουν καμίακατάληξη προς το παρόν.
Η αποφασιστικότητα της Τουρκίας να ολοκληρώσει σύντομα το έργο TF-X θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια προσπάθεια να κλείσει το χάσμα μεταξύ της δικής της αεροπορικής δύναμης και αυτής της χώρας μας, η οποία αγόρασε πρόσφατα αεροσκάφη Rafale από τη Γαλλία.
Επιπλέον, η Πολεμική Αεροπορία του κυριαρχείται από τα γερασμένα F-16 Falcons με επείγουσα ανάγκη για αναβάθμιση.
Η Τουρκία συνεργάζεται επίσης με το Πακιστάν για την παραγωγή αυτού που θεωρείται το πρώτο μεγάλο μαχητικό αεροσκάφος του ισλαμικού κόσμου. Ωστόσο, δεν υπάρχει ακόμη σαφήνεια σχετικά με το εάν αυτό το έργο θα είναι το TF-X ή ένα ξεχωριστό μαχητικό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς.
Το Τουρκικό Εθνικό αεροσκάφος TF-X
Το TFX είναι ένα μαχητικό πέμπτης γενιάς που μοιάζει με το Lockheed Martin F-35 Lightning II. Τα εγχώρια αεροσκάφη που αναπτύχθηκαν από την Turkish Aerospace πρόκειται τελικά να αντικαταστήσουν τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, τα οποία έχει προγραμματιστεί να καταργηθούν σταδιακά μέχρι τη δεκαετία του 2030.
Το TF-X είναι ένα δικινητήριο αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων που κατασκευάστηκε κυρίως για αποστολές αέρος-αέρος αλλά ικανό να εκτελεί και αποστολές αέρος-εδάφους.
Σύμφωνα με την TAI, η Τουρκία θα γίνει μια από τις λίγες χώρες με την απαραίτητη τεχνολογία, μηχανική υποδομή και δυνατότητες για την παραγωγή ενός μαχητικού αεροπλάνου 5ης γενιάς (ή πέραν αυτού) με όλα τα κρίσιμα χαρακτηριστικά (όπως μεγαλύτερη επίγνωση της κατάστασης, σύντηξη αισθητήρων, χαμηλή παρατηρησιμότητα , θήκη όπλων και ούτω καθεξής) τα οποία έχουν ενσωματωθεί ως μέρος του προγράμματος TF-X.
Η Τουρκία άνοιξε επίσης νέες μηχανολογικές εγκαταστάσεις για το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την παραγωγή αυτού του μαχητικού αεροσκάφους προκειμένου να τηρηθεί η προθεσμία του Προέδρου Ερντογάν.
Το εθνικό μαχητικό αεροπλάνο πρόκειται να εγκαταλείψει το υπόστεγο το 2023, να πετάξει για πρώτη φορά το 2025 ή το 2026 και να ενταχθεί στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις (TSK) το 2029.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι η Μ. Βρετανία στηρίζει ενεργότατα την Τουρκία στην ανάπτυξη του κινητήρα για το εγχώριο μαχητικό της TF-X 5ης γενιάς , ενώ οι ΗΠΑ είναι πολύ πιθανό να συζητούν μυστικά εκ νέου το θέμα των F-35 με τον Ερντογ
Και όλα αυτά την ώρα που η Ελλάδα ως πιστή Σύμμαχος στο ΝΑΤΟ πήρε ανοιχτά θέση κατά της Ρωσίας, με ότι αυτό συνεπάγεται στο μέλλον, στον πόλεμο στην Ουκρανία
Τελικά ποιός αμοίβεται από ΗΠΑ-ΝΑΤΟ εμπράκτως για τη στάση του στον πόλεμο της Ουκρανίας, η πιστή σύμμαχος Ελλάδα ή η καιροσκοπική και διπρόσωπη Τουρκία;
Μάλλον η Τουρκία