"Ο πόλεμος στην Ουκρανία αντιπροσωπεύει μια σοβαρή κλήση αφύπνισης για την Άγκυρα να αναγνωρίσει τη σημασία της επιβεβαίωσης της ισχυρής της θέσης στη διατλαντική συμμαχία.
Αν υπάρχει κάτι που η θλιβερή ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει δείξει τόσο εμφανώς στις τουρκικές αρχές, είναι ότι η ένταξη της Τουρκίας στη διατλαντική συμμαχία υπήρξε σημαντικό στοιχείο της προστασίας της από πιθανή ρωσική επιθετικότητα και ότι η συνεχής προσέγγιση με τη Ρωσία δεν είναι βιώσιμη ούτε επιθυμητή επιλογή".
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Παίζει στον κομπολόι της την Δύση η Τουρκία με την Συνθήκη του Μοντρέ ενώ ικανοποιεί τα χατίρια των Ρώσων
Τα παραπάνω αναφέρει στην εισαγωγή του άρθρου-ανάλυσης της η διακεκριμένη Δρ. Dursun-Özkanca του Πανεπιστημίου του Austin του Τέξας , η οποία κατέχει την έδρα Διεθνών Σπουδών και είναι καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Elizabethtown College των ΗΠΑ.
Η εν λόγω επιστήμων εργάζεται έχει στην παρούσα φάση ως αντικείμενο μελέτης την περιφερειακή ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο και τις επιπτώσεις για τη διατλαντική συμμαχία, γεγονός που προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στις αναλύσεις της αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Όπως υποστήριξε στο βιβλίο της , Σχέσεις Τουρκίας-Δύσης, "η πολιτική της ενδοσυμμαχικής αντίθεσης, οι βαθιά ριζωμένοι δεσμοί συμμαχίας μεταξύ Τουρκίας και Δύσης δεν μπορούν ποτέ να αντικατασταθούν από τις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας.
Η πολιτική τόσο της συμμετοχής στη διατλαντική συμμαχία όσο και της προσέγγισης με τη Ρωσία σε θέματα άμυνας και ασφάλειας δεν μπορεί να διατηρηθεί μεσοπρόθεσμα. Αργά ή γρήγορα , η Τουρκία θα πρέπει να κάνει μια θεμελιώδη επιλογή".
Η εν λόγω επιστήμων συνεχίζοντας στο άρθρο-ανάλυσή της αναφέρει τα εξής:
Η συμφωνία της Τουρκίας για τους S-400
"Η Τουρκία τα τελευταία πέντε χρόνια έχει θέσει σε κίνδυνο τους δεσμούς συμμαχίας της με το ΝΑΤΟ με τη συμφωνία αφοράς των αντιαεροπορικών πυραύλων S-400 που υπέγραψε με τη Ρωσία το 2017.
Η προσέγγιση της Τουρκίας με τη Ρωσία έχει επιφέρει σημαντικό κόστος για την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένου ενός σοβαρού χτυπήματος στον αυτόχθονα αμυντικό της τομέα, και συνέβαλε στην αύξηση των ανησυχιών για την αξιοπιστία της Τουρκίας ως δυτικού συμμάχου.
Με την υπογραφή της συμφωνίας για την αγορά S-400 από τη Ρωσία, η Τουρκία ανεστάλη από την Κοινοπραξία F-35 Joint Strike Fighter Consortium. Με την έναρξη λειτουργίας του συστήματος S-400, η Τουρκία απομακρύνθηκε από την Κοινοπραξία.
Μετά τον νόμο για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων (CAATSA), η Τουρκία δεν ήταν επιλέξιμη να αγοράσει τα 100 F-35 που είναι απαραίτητα για τον εκσυγχρονισμό της αεροπορίας της. Μια τέτοια συνεχιζόμενη τροχιά θα ωθούσε ενδεχομένως την Τουρκία περαιτέρω στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.
Κλήση αφύπνισης
Η κατάσταση στην Ουκρανία αντιπροσωπεύει μια σοβαρή κλήση αφύπνισης για την Τουρκία να αναγνωρίσει τη σημασία της επιβεβαίωσης της ισχυρής της θέσης στη διατλαντική συμμαχία.
Η Τουρκία και η Ρωσία δεν έχουν ταυτόσημες απόψεις ήδη ο ένας με τον άλλον σε κανένα περιφερειακό θέμα που να έχει σημασία για αυτές, από τη Λιβύη μέχρι τη Συρία και την Ουκρανία.
Η πρόσφατη κρίση στην Ουκρανία έδειξε στον κόσμο ότι παρά τα επιχειρήματα για τον «εγκεφαλικό θάνατο» της, η διατλαντική συμμαχία είναι πολύ ζωντανή.
Η Τουρκία ξύπνησε επίσης από τον μεγάλο υπνάκο της για να συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει μια επιθετική και ρεβιζιονιστική δύναμη στην άμεση γειτονιά της, την οποία δεν μπορεί να εμπιστευτεί.
Η Τουρκία ήταν ένθερμος υποστηρικτής της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ασκούσε επί μακρόν κριτική στη μεταχείριση των Τατάρων της Κριμαίας από τη Ρωσία.
Η Τουρκία, όπως και οι άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, καταδίκασαν την παραβίαση της κυριαρχίας της Ουκρανίας από τη Ρωσία.
Αντανακλώντας την ηχηρή υποστήριξη προς την Ουκρανία και τις προθέσεις της να ενισχύσει τη διατλαντική αλληλεγγύη ενόψει της ρωσικής επιθετικότητας, δεσμεύτηκε πρόσφατα να συνεχίσει να τηρεί τη Σύμβαση του Μοντρέ του 1936.
Αυτή η στιγμή μπορεί να αποδειχθεί η κατάλληλη για την Τουρκία για να ανακαλέσει τους S-400, να σπάσει την εξάρτηση που δημιουργήθηκε από την αγορά και τη λειτουργία των S-400 και να επιβεβαιώσει σθεναρά τη θέση της στη δυτική συμμαχία.
Είναι καιρός η Τουρκία να θάψει τους S-400 βαθιά υπόγεια, να αναζωπυρώσει τις σχέσεις της με τη Δύση και να συνειδητοποιήσει το ουσιαστικό διατλαντικό της μέλλον."
Διαπιστώσεις -Συμπεράσματα
Σε προγενέστερα άρθρα έχουμε επισημάνει τον διπρόσωπο ρόλο της Τουρκίας στην Ουκρανική κρίση που τηρεί μεταξύ ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και Ρωσίας και συγκεκριμένα ότι θα κλείσει τα στενά για τους Ρώσους, τώρα που δεν έχει σχεδόν καμμία αξία αυτό, αφού στη Μαύρη θάλασσα δεν επιχειρεί πλοίο του ΝΑΤΟ και ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας διεξάγεται στην ξηρά
Η Τουρκία στην πραγματικότητα εφαρμόζει τη Συνθήκη του Μοντρέ, προκειμένου να κλείσει το μάτι στη Δύση, ότι τάχα είναι πιστός σύμμαχος του ΝΑΤΟ.
Παράλληλα η Τουρκία διατείνεται ότι η Δύση δεν της δίνει την σημασία ως χώρα που της αξίζει, επικαλούμενη το γεγονός ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη τη Δευτέρα με συμμάχους και εταίρους στην Ευρώπη για να συντονίσουν τις θέσεις τους σχετικά με την υποστήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμό της εναντίον της Ρωσίας, χωρίς να προσκαλέσει την Τουρκία σε αυτήν.
Πρόσφατα με αφορμή το έκτακτο αίτημα Ζελένσκι για άμεση είσοδο της Ουκρανίας στην ΕΕ, σε δήλωσή του ο Ερντογάν απευθύνθηκε προς την ΕΕ λέγοντας ότι " μήπως θα πρέπει η Τουρκία να δεχθεί επίθεση προκειμένου οι Βρυξέλες να την εντάξουν στην ΕΕ;", καυτηριάζοντας έτσι την πολύ αργή έως μηδαμινή πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας του στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πέρα όμως από τα παραπάνω διαφαίνεται αργά και σταθερά ότι η Τουρκία επιχειρεί μια επαναπροσέγγιση με τη Δύση χωρίς επί του παρόντος να διαταράσσει τις σχέσεις της με την Ρωσία.
Ο Ερντογάν δεν έκλεισε τον τουρκικό Εθνικό εναέριο χώρο της Τουρκίας για τα Ρωσικά αεροπλάνα και ούτε μετέχει στις κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας.
Με τον τρόπο αυτό διχάζει την ενότητα της συμμαχίας αναφορικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί κατά της Ρωσίας, ενώ τον πόλεμο στην Ουκρανία τον βλέπει ως ευκαιρία για αποκόμμιση κερδών στον τομέα της οικονομίας, αφού ο τουρισμός της Τουρκίας θα δεχθεί μεγάλο μέρος των Ρώσων τουριστών που επρόκειτο να κάνουν τις διακοπές τους σε Ευρωπαϊκές χώρες, σε Ελλάδα και Κύπρο.
Επίσης τα τουρκικά αεροδρόμια θα τα χρησιμοποιήσει ο Ερντογάν ως transit για τις μεταφορές Ρώσων επισκεπτών στη Δύση, αφού η Ρωσική πολιτική αεροπορία με δεδομένη την απαγόρευση πτήσεων που της έχει επιβληθεί στον εναέριο χώρο της ΕΕ, θα χρησιμοποιήσει την Τουρκία ως χώρα αρχικής υποδοχής και μεταφόρτωσης σε τουρκικές αερογραμμές των πελατών της που θέλουν να μεταβούν σε Ευρωπαϊκές χώρες.
Τα κέρδη συνεπώς για την πολτική αεροπορία της Τουρκίας θα αυξηθούν πάρα πολύ.
Συνεπώς στην παρούσα φάση και μέχρι να κλείσει το μέτωπο της Ουκρανίας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, δεν βλέπουμε καμμία κίνηση του Ερντογάν για επιστροφή στην Ρωσία ή απενεργοποίηση των S-400.
Ο Ερντογάν θα περιμένει και θα πράξει ανάλογα με την πορεία των εξελίξεων, αναφορικά με τους S-400, για τους οποίους όμως κρατάμε "μικρό καλάθι" , αναφορικά με το ενδεχόμενο επιστροφής τους στην Ρωσία ή απενεργοποίησης τους ακόμη και μελλοντικά.
Σε προγενέστερο άρθρο μας , είχαμε αναφέρει πως η Τουρκία ανακοίνωσε ότι το 2022 θα συνεχίσει να αναπτύσσει τα νέα της συστήματα αεράμυνας, HISAR και SIPER, ως μέρος ενός εγχώριου προγράμματος πυραυλικής άμυνας με στόχο την αντικατάσταση των S-400 και Patriot.
Η χώρα έχει ήδη δοκιμάσει επιτυχώς τα πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος HISAR A+ και HISAR O+, φέρνοντάς την ένα βήμα πιο κοντά στο σύστημα αεράμυνας SIPER.
Ωστόσο, οι ειδικοί πιστεύουν ότι είναι απίθανο το σύστημα, το οποίο η Άγκυρα αναμένει να θέσει σε λειτουργία το 2023, να είναι μια βιώσιμη εναλλακτική λύση σε ξένες επιλογές.
Τα παραπάνω συνηγορούν στο γεγονός ότι η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία θα είναι κυρίαρχη στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο τα επόμενα χρόνια, τουλάχιστον μέχρι το 2029, ενώ η αντιαεροπορική άμυνα της Τουρκίας η οποία θα βασίζεται στα HISAR A+ ,HISAR O+ και SIPER θα είναι πολύ υποδεέστερη της αντίστοιχης Ελληνικής των Patriot.
Παράλληλα η αεροπορική κυριαρχία της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας μεγεθύνεται μέρα με τη μέρα, ενώ αναμένεται να αποκτήσει χαοτική διαφορά μετά την προσθήκη του συνόλου των Rafale, των 80 F-16Viper και των F-35 τα επόμενα χρόνια στο δυναμικό της Πολεμικής μας Αεροπορίας.
Σε όποια των περιπτώσεων θα πρέπει το θέμα των S-400 και της Τουρκίας θα πρέπει να παρακολουθείτε στενά, αφού μπορεί να αποτελέσει τυχόν επιστροφή τους στη Ρωσία ή απενεργοποίησή τους από την Τουρκία, την απαρχή σημαντικών εξελίξεων στα ελληνοτουρκικά, αφού ο Ερντογάν θα το "πουλήσει" στη Δύση ζητώντας αναθεώρηση των σχέσεων της χώρας του με ΗΠΑ-ΕΕ-Ισραήλ, προσπαθώντας να εκμαιεύσει ανταλλάγματα σε βάρος της Ελλαδας και της Κύπρου
