Το σχέδιο της Τουρκίας για την ανάπτυξη ενός εγχώριου μαχητικού stealth «πέμπτης γενιάς» έχει τεθεί στο επίκεντρο από τότε που άρχισαν να επιδεινώνονται οι δεσμοί της με τις ΗΠΑ.
Οι δεσμοί μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ παραμένουν κλονισμένοι από το 2017 και εντεύθεν όταν η Τουρκία ανακοίνωσε την αγορά του ρωσικού πυραυλικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400.
Η ένταση είχε ως αποτέλεσμα την εκδίωξη της Τουρκίας από το αμερικανικό σχέδιο μαχητικών F-35 stealth.
Τουρκικές εταιρείες κατασκεύαζαν εξαρτήματα για το F-35 και η Άγκυρα αναμενόταν να αγοράσει 100 τζετ F-35. Ωστόσο, η απουσία του F-35 σημαίνει ότι το εγχώριο πρόγραμμα μαχητικών stealth, που αναφέρεται ως «TF-X», έχει γίνει πιο σημαντικό.
Η δήλωση βόμβα περί συνεργασίας Τουρκίας-Πακιστάν για μαχητικό 5ης γεννιάς
Την περασμένη εβδομάδα, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Turkish Aerospace, της εταιρείας που κατασκευάζει το TF-X, ισχυρίστηκε ότι η Τουρκία συνεργάζεται με το Πακιστάν για την ανάπτυξη ενός μαχητικού πέμπτης γενιάς.
Ο Temel Kotil μίλησε για ένα μαχητικό έργο πέμπτης γενιάς σε μια συνέντευξη με τη Rana Mubashir στο Aaj News του Πακιστάν.
Η συνέντευξη αφορούσε το θέμα της συνεργασίας Τουρκίας-Πακιστάν στον αεροδιαστημικό τομέα. Η συνέντευξη περιελάμβανε άλλους αξιωματούχους, ένας από τους οποίους ήταν ο Αντιπτέραρχος της Πολεμικής Αεροπορίας του Πακιστάν, Ριζβάν Ριάζ, ο οποίος είναι πρύτανης έρευνας, καινοτομίας και εμπορευματοποίησης στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας (NUST), το κορυφαίο ερευνητικό ίδρυμα της χώρας.
Δείχνοντας ένα μικροσκοπικό μοντέλο ενός μαχητικού stealth, ο Kotil είπε: «Το όνομα αυτού του τζετ είναι ,Τουρκο-Πακιστανικό μαχητικό. Αυτό είναι πέμπτης γενιάς». Ο Ριάζ πρόσθεσε «Πρόκειται για ένα μαχητικό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς στο οποίο συνεργάζονται τώρα το Πακιστάν και η Τουρκία». Δεν είναι ακόμη σαφές εάν η πρωτοβουλία είναι διαφορετική από την TF-X.
Ο Kotil είπε ότι ήθελε περισσότερους μηχανικούς για το έργο του μαχητικού και αναζητούσε το Πακιστάν ως πηγή. Ο Kotil είπε ότι ήλπιζε να έχει «100 μηχανικούς» μέχρι το τέλος του έτους στη NUST που θα εργάζονται για το έργο του μαχητικού και θα μεταφέρει τις δραστηριότητες εκεί από την Τουρκία. Αναφέρθηκε στο NUST ως ένα από τα καλύτερα ερευνητικά πανεπιστήμια στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.
Ο Kotil είπε ότι το TF-X είναι «σαν το F-35». Ο Riaz είπε ότι το NUST είχε εμπειρία στο Project Azm, το δικό του μαχητικό έργο πέμπτης γενιάς του Πακιστάν. Ο Riaz είπε ότι το NUST εργαζόταν σε μικρότερα ερευνητικά έργα που προέρχονταν από την Τουρκία στο Πακιστάν, αλλά προσπαθούσε να αυξήσει το χαρτοφυλάκιο εργασίας του για να συμπεριλάβει μεγάλα έργα.
Γιατί το Πακιστάν;
Το τουρκικό ενδιαφέρον για συνεργασία με το Πακιστάν για το σχέδιο μαχητικών πέμπτης γενιάς δεν είναι νέο.
Πέρυσι, το Bloomberg ανέφερε ότι Τούρκοι αξιωματούχοι έβλεπαν «το Πακιστάν ως στρατηγικό σύμμαχο και πιθανό εταίρο στην κατασκευή... μαχητικού αεροσκάφους TF-X».
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Kotil έχει αναφερθεί στο παρελθόν στο TF-X ως το «πρώτο μεγάλο μαχητικό αεροσκάφος των μουσουλμάνων».
Το Bloomberg σημείωσε ότι ο προφανής στόχος της συνεργασίας με το Πακιστάν ήταν να έρθει «η Τουρκία πιο κοντά σε μέρος της στρατιωτικής τεχνολογίας της Κίνας». Η Κίνα υπήρξε ο κύριος στρατηγικός προμηθευτής αλλά και συνεργάτης του Πακιστάν για δεκαετίες, βοηθώντας το Ισλαμαμπάντ να κατασκευάσει μαχητικά αεροσκάφη, πυραύλους, πολεμικά πλοία, τανκς και υποβρύχια.
Ιστορικό του TF-X
Οι εργασίες για το έργο TF-X ξεκίνησαν το 2011. Το TF-X προορίζεται να είναι ένα μαχητικό διπλού κινητήρα.
Σύμφωνα με την Turkish Aerospace, το TF-X θα χρησιμοποιεί επίσης τεχνητή νοημοσύνη και νευρωνικά δίκτυα. Προορίζεται να έχει βασικά χαρακτηριστικά των αεροσκαφών stealth όπως «αυξημένη επίγνωση της κατάστασης, σύντηξη αισθητήρων, χαμηλή παρατηρησιμότητα, καλλυμένη θέση όπλων», σύμφωνα με τουρκικές πηγές.
Η Turkish Aerospace σχεδιάζει να πετάξει το πρώτο πρωτότυπο του TF-X μέχρι το 2025-26 και σκοπεύει να εξάγει το μαχητικό από τη δεκαετία του 2030. Το TF-X αναμένεται να αντικαταστήσει το F-16 σε τουρκική υπηρεσία. Η τουρκική Πολεμική Αεροπορία είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγικούς χρήστες του F-16, έχοντας παραγγείλει περίπου 240 αεροσκάφη.
Η Turkish Aerospace παρουσίασε μια μακέτα του TF-X στην πρόσφατη Αεροπορική Έκθεση της Σιγκαπούρης.
Η Turkish Aerospace σχεδιάζει αρχικά να χρησιμοποιήσει τους κινητήρες F110 της αμερικανικής κατασκευής για την τροφοδοσία του TF-X, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές εάν το Κογκρέσο των ΗΠΑ θα επέτρεπε την εξαγωγή των σταθμών παραγωγής ενέργειας.
Η Τουρκία εργάζεται επίσης για την ανάπτυξη εγχώριων κινητήρων και έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τη Ρωσία για το έργο.
Υπενθυμίζουμε τις εξής σημαντικές ημερομηνίες, σύμφωνα με τους Τούρκους, αναφορικά με το TF-X:
Η πρώτη του πτήση αναμένεται το 2025, οι πρώτες παραδόσεις του στην τουρκική πολεμική αεροπορία θα ξεκινήσουν το 2029 και η εξαγωγή του σε τρίτες χώρες το 2030.
Τα παραπάνω μας οδηγούν αβίαστα στο συμπέρασμα ότι η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία των 24 Rafale, των 80 αναβαθμισμένων F-16 της σε Viper και των F-35, τα οποία αναμένεται να αποκτήσει σύμφωνα με εκτιμήσεις τα επόμενα 3 έτη, θα κυριαρχεί πλήρως της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας σε Αιγαίο και ΝΑ Μεσόγειο.
Όπως είχαμε αναφέρει σε προγενέστερο άρθρο μας είχε αναγγελθεί στις αρχές του 2022 από την Τουρκία, ότι "δεκαέξι εργοστάσια θα λειτουργήσουν στη Ζώνη Διαστημικής και Αεροδιαστημικής Βιομηχανίας στην πρωτεύουσα Άγκυρα, έναν κόμβο μηχανικής για την κατασκευή του πρωτοποριακού μαχητικού αεροσκάφους TF-X ".
«Θα πάρει τη θέση της στους ουρανούς το 2029 ως η δύναμη κρούσης της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, αφού ολοκληρώσει επιτυχώς τις διαδικασίες δοκιμών της. Περίπου 2.300 μηχανικοί που συμμετέχουν στο έργο θα εκτελέσουν τις εργασίες τους σε αυτόν τον κόμβο», είxε πεί τότε ο Ερντογάν, προσθέτοντας:
"Η κυβέρνηση πρόκειται να ολοκληρώσει τον εγχώριο σχεδιασμό και την ανάπτυξη του TF-X έως το 2029, το οποίο θα αντικαταστήσει τον γηρασμένο στόλο F-16 της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας"
Ωστόσο υπάρχουν δύο πολλοί σημαντικοί λόγοι που καθιστούν το όλο εγχείρημα από τουρκικής πλευράς αβέβαιο.
Ο πρώτος είναι η κάκιστη τουρκική οικονομία που οδηγεί την χώρα προς την καταστροφή, με συνέπεια να μην υπάρχουν οι οικονομικοί πόροι χρηματοδότησης των εξοπλιστικών προγραμμάτων της Τουρκίας.
Ο δεύτερος είναι η ρευστή και πολωμένη πολιτική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα και η οποία μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές ή ακόμη και σε ανατροπή του καθεστώτος Ερντογάν.
Τυχόν αλλαγή στη διακυβέρνηση της χώρας, θα σημάνει και προσπάθεια προσέγγισης της νέας τουρκικής κυβέρνησης με τις ΗΠΑ και ΕΕ σε κάποιο βαθμό καλύτερο τουλάχιστον από αυτόν του Ερντογάν σήμερα, γεγονός που μπορεί να έχει τη δυναμική εξοπλιστικού επαναπροσδιορισμού της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν προκειμένου να γαντζωθεί στην εξουσία έχει ενεργοποιήσει όλα τα δικά του ΜΜΕ, τα οποία σε καθημερινή βάση βομβαρδίζουν τους Τούρκους πολίτες με δυθυραμβικά σχόλια για υποτιθέμενα τρομερά επιτεύγματα της κυβέρνησης του, σε μια προσπάθεια να αποσπάσει την προσοχή του λαού του από τα πολύ σοβαρά προβλήματα της καθημερινότητας του.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Η Τουρκία διαφαίνεται από τα παραπάνω ότι δεν βλέπει βελτίωση των σχέσεών της με τις ΗΠΑ και την ΕΕ στο προσεχές μέλλον και σε βαθμό τουλάχιστον που θα της επέτρεπε την προσέγγισή τους για την αγορά ή την απόκτηση τεχνογνωσίας για μαχητικό 5ης γενιάς.
Ο Ερντογάν παίζει το χαρτί του Πακιστάν αναφορικά με την ανάπτυξη του εγχώριου μαχητικού αεροσκάφους της 5ης γενιάς, σε μια προσπάθεια προσέγγισης της κινεζικής στρατιωτικής τεχνολογίας και της Κίνας κατ΄επέκταση.
Η Τουρκία του Ερντογάν είναι σταθερά προσανατολισμένη στην Ανατολή και όχι στη Δύση.
Αυτό έχει θετικό αντίκτυπο τόσο στις Ελληνοαμερικανικές σχέσεις όσο και στις σχέσεις με τους εταίρους μας στην ΕΕ, ενώ παράλληλα καθιστούν επιτακτικότερη τη συμμετοχή της χώρας μας σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, μέσω της PESCO.