Η Ελλάδα τα τελευταία 24ωρα βρίσκεται αντιμέτωπη με αναβάθμιση της τουρκικής προκλητικότητας τόσο νοτίως της Κρήτης, όσο και στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου.
Έτσι στα νότια παράλια της Κρήτης συστηματικά τουρκική φρεγάτα παρενόχλησε το ερευνητικό σκάφος Nautical Geo, το οποίο ενεργεί στα πλαίσια του East Med, ενώ στην περιοχή του Καστελόριζου εκτός από το YUNUS- S που ήδη βρίσκεται στην περιοχή για έρευνες και θα παραμείνει μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, οι Τούρκοι στέλνουν και δεύτερο σκάφος, το BILIM.
Την Παρασκευή ο σταθμός της Αττάλειας εξέδωσε νέα προκλητική NAVTEX για την διεξαγωγή ωκεανογραφικών και κλιματολογικών ερευνών του ερευνητικού πλοίου «Bilim-2» μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου και ανατολικά της Κρήτης, εντός της ΑΟΖ μας την οποία όμως δεν έχουμε οριοθετήσει στη συμφωνία μας με την Αίγυπτο, όπου έχει δικαιοδοσία ο υδρογραφικός σταθμός του Ηρακλείου για την έκδοση NAVTEX.
Σύμφωνα με όσα προβλέπει η τουρκική NAVTEX, οι έρευνες θα πραγματοποιηθούν μεταξύ 26 Σεπτεμβρίου έως και 8 Οκτωβρίου 2021.
Η τουρκική Navtex:
LINE 1: LINE 2: LINE 3:
36 20.00 N - 028 30.00 E 36 20.00 N - 028 45.00 E 36 20.00 N - 029 00.00 E
35 00.00 N - 028 30.00 E 35 00.00 N - 028 45.00 E 35 00.00 N - 029 00.00 E
LINE 4: LINE 5: LINE 6:
36 05.00 N - 029 15.00 E 36 05.00 N - 029 50.00 E 36 05.00 N - 030 11.00 E
35 50.00 N - 029 30.00 E 35 00.00 N - 029 50.00 E 35 00.00 N - 030 11.00 E
35 00.00 N - 029 30.00 E
LINE 7: LINE 8: LINE 9:
36 05.00 N - 030 31.00 E 36 32.00 N - 030 49.00 E 36 32.00 N - 031 11.00 E
35 00.00 N - 030 31.00 E 35 35.00 N - 030 49.00 E 35 35.00 N - 031 11.00 E
LINE 10: LINE 11: LINE 12:
36 20.00 N - 031 33.00 E 36 20.00 N - 031 52.00 E 36 00.00 N - 032 11.00 E
35 35.00 N - 031 33.00 E 35 35.00 N - 031 52.00 E 35 35.00 N - 032 11.00 E
LINE 13: LINE 14: LINE 15:
36 00.00 N - 032 30.00 E 36 00.00 N - 032 55.00 E 36 04.50 N - 033 13.80 E
35 35.00 N - 032 30.00 E 35 40.00 N - 032 55.00 E 35 47.61 N - 033 15.35 E
LINE 16: LINE 17: LINE 18:
36 06.73 N - 033 28.93 E 36 08.42 N - 033 44.30 E 36 10.20 N - 034 00.00 E
35 41.72 N - 033 28.93 E 35 43.68 N - 033 44.30 E 35 45.00 N - 034 00.00 E
WIDE BERTH REQUESTED.
Η Τουρκική NAVTEX αν αποτυπωθεί σε χάρτη βρίσκεται ανατολικότερα του 28ου μεσημβρινού, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για την μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ μας με την Αίγυπτο, περιλαμβάνοντας την θαλάσσια περιοχή του Συμπλέγματος Καστελόριζου (Καστελόριζο- Στρογγύλη-Ρώ) πέραν των 6 νμ και φθάνοντας μέχρι το ύψος της Σελεύκειας περίπου έναντι Κύπρου.
Με τον τρόπο αυτό η Τουρκία απορρίπτει στην πράξη τον Χάρτη της Σεβίλλης, σύμφωνα με τον οποίο η Ελληνική και η Κυπριακή ΑΟΖ συνορεύουν, αφού δεν κάνει δεκτό ότι το Σύμπλεγμα Καστελορίζου έχει ΑΟΖ, αλλά μόνο ΧΥ 6νμ και αυτά μόνο για το Καστελόριζο.
H Συμφωνία μερικής οριοθέτησης της ΑΟΖ μας με την Αίγυπτο
Ιστορικά έχει αποδειχθεί αναφορικά με διακρατικές συμφωνίες ή συνθήκες, ότι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες». Κοινώς υπάρχουν σημειώσεις, υποσημειώσεις, αστερίσκοι στο κάτω μέρος ή στο περιθώριο του κυρίως κειμένου που υπάρχουν οι καίριες προβλέψεις της συμφωνίας ή συνθήκης.
Στην περίπτωση οριοθέτησης της ΑΟΖ μας με την Αίγυπτο, στο άρθρο 2 της «Συμφωνίας για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ των 2 κρατών» αναγράφεται:
«Σε περίπτωση που υπάρχουν φυσικοί πόροι, συμπεριλαμβανομένης της λεκάνης υδρογονανθράκων, οι οποίοι εκτείνονται από την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ενός Μέρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη του άλλου Μέρους, τα δύο Μέρη θα συνεργαστούν προκειμένου να επιτύχουν συμφωνία ως προς τους τρόπους εκμετάλλευσης αυτών των πόρων.
Δηλαδή ναι μεν η ΑΟΖ μας έχει καθορισμένα όρια, αλλά προκειμένου για λεκάνη υδρογονανθράκων που θα υπάρχει στο δική μας ΑΟΖ θα έχει λόγο για τον τρόπο εκμετάλλευσης της και συνεπώς οικονομικό όφελος και η Αίγυπτος.
Επίσης τι σημαίνει ο όρος «λεκάνη υδρογονανθράκων» και πως θα ερμηνευθεί, γεωλογικά ή πολιτικά; Για παράδειγμα κάλλιστα θα μπορούσε να ισχυριστεί η Αίγυπτος, υποθετικά μιλάμε, ότι ένα κοίτασμα υδρογονανθράκων που θα βρεθεί εντός ελληνικής ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης, ανήκει σε μία ευρύτερη λεκάνη υδρογονανθράκων και συνεπώς βάσει του άρθρου 2 που προαναφέραμε, έχει λόγο για τον τρόπο εκμετάλλευσης του και συνεπώς οικονομικό όφελος.
Επιπλέον η παρούσα συμφωνία συνιστά μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ μας με την Αίγυπτο, αφού δεν περιλαμβάνει ανατολικότερα του 28ου μεσημβρινού, καμία οριοθέτηση ΑΟΖ και συνεπώς δεν υφίσταται χάραξή της αναφορικά με την ανατολική Ρόδο και το σύμπλεγμα Καστελόριζου.
Επίσης γίνεται μνεία και πρόβλεψη για τυχόν μελλοντική οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ελλάδας και της Αιγύπτου με τρίτο κράτος όπως πχ Τουρκία, Κύπρο, Λιβύη κλπ, ότι προτού καταλήξει σε τελική συμφωνία είτε η Ελλάδα, είτε η Αίγυπτος με το τρίτο κράτος θα ενημερώσουν και θα διαβουλευθούν η μία την άλλη.
Στα άρθρα 1(α), 1(δ) και 1(ε) αναγράφονται συγκεκριμένα τα παρακάτω:
Άρθρο 1(α). «Με την παρούσα Συμφωνία ορίζεται μερική θαλάσσια οριοθετική γραμμή μεταξύ των δύο Μερών. Η ολοκλήρωση της οριοθέτησης θα λάβει χώρα, όπου αρμόζει, μέσω διαβουλεύσεων μεταξύ των δύο Μερών πέραν του σημείου (Α) και του σημείου (Ε) σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο»
Άρθρο 1(δ). «Οι γεωγραφικές συντεταγμένες του σημείου (Α) μπορεί να αναθεωρηθούν προς τα Ανατολικά και του σημείου (Ε) προς τα Δυτικά, με συμφωνία μεταξύ των δύο Μερών σε περίπτωση μελλοντικής οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με άλλα ενδιαφερόμενα γειτονικά κράτη, υπό την προϋπόθεση ότι η αναθεώρηση περιορίζεται στην περίπτωση αυτή στο σημείο (Α) προεκτεινόμενο προς τα Ανατολικά και στο σημείο (Ε) προεκτεινόμενο προς τα Δυτικά.
Άρθρο 1(ε). «Μη θιγομένης της διάταξης του άρθρου 1(δ) εάν οποιοδήποτε από τα δύο Μέρη διεξάγει διαπραγματεύσεις με σκοπό την οριοθέτηση της Αποκλειστικής του Οικονομικής Ζώνης με άλλο κράτος που μοιράζεται με τα δύο Μέρη τις θαλάσσιες ζώνες τους, το Μέρος αυτό, προτού καταλήξει σε τελική συμφωνία με το τρίτο κράτος θα ενημερώσει και θα διαβουλευθεί με το άλλο Μέρος».
Η ΑΟΖ του Καστελόριζου
Ας έρθουμε τώρα στο θέμα της ΑΟΖ του Καστελόριζου και της οριοθέτησής της με την Τουρκία, το οποίο αποτελεί και την «καυτή πατάτα»
Έχοντας ως δεδομένη την ανάλυση της ΑΟΖ μας με την Αίγυπτο, θα ισχυριζόταν κάποιος ότι μπορούσαμε να προβούμε σε οριοθέτηση της ΑΟΖ μας με την Τουρκία, με τον όρο ότι σε περίπτωση ανεύρεσης υδρογονανθράκων προς εκμετάλλευση στην ΑΟΖ του ενός εκ των δύο, τότε να υπάρχει πρόβλεψη ότι τα δύο κράτη θα συνεργαστούν, προκειμένου να επιτύχουν συμφωνία ως προς τους τρόπους εκμετάλλευσης αυτών των πόρων και συνεπώς να έχει η Τουρκία οικονομικό όφελος, κατά τα πρότυπα του άρθρο 2 της Συμφωνίας μας με την Αίγυπτο που αναλύσαμε παραπάνω;
Αυτό είναι ή δεν είναι η επιτομή του win-win των ΗΠΑ ή το kazan-kazan των Τούρκων;
Επίσης η μερική επήρεια των νησιών μας στη χάραξη της ΑΟΖ μας με την Αίγυπτο, την οποία και αποδεχθήκαμε, υπογράφοντας τη Συμφωνία μαζί της, αποτελεί ισχυρό όπλο και παρακαταθήκη για την Τουρκία, ακόμη και στην πολύ απίθανη για εμένα περίπτωση που η Τουρκία δεχθεί να πάει στη Χάγη προκειμένου να επιλύσει την διαφορά που έχουμε για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.
Τέλος η Ελληνική με την Κυπριακή ΑΟΖ γειτνιάζουν λόγω του συμπλέγματος των νήσων του Καστελόριζου. Με μειωμένη επήρεια του Καστελόριζου στην χάραξη της ΑΟΖ μας με την Τουρκία , η Ελληνική και Κυπριακή ΑΟΖ δεν θα γειτνιάζουν, αφού θα υπάρχει μεταξύ τους η Τουρκική ΑΟΖ. Έτσι θα διακόπτεται και η θαλάσσια συνέχεια Ελλάδας και Κύπρου και συνεπώς το «Ενιαίο αμυντικό δόγμα» δεν θα υφίσταται. Ουσιαστικά θα μιλάμε για οριστική αποκοπή της Κύπρου από την Ελλάδα.
Οι επιλογές Ερντογάν μετά τα "χαστούκια" της Λιβύης
Τα παραπάνω όμως δεν λαμβάνουν υπόψη έναν κρίσιμο και αστάθμητο παράγοντα που ακούει στο όνομα Ερντογάν.
Ο Τούρκος Πρόεδρος έχει υπερεκτιμήσει τις δυνατότητες της Τουρκίας και τις δικές του. Έτσι έχει δεσμευτεί έναντι φίλων και εχθρών του, εντός και εκτός κοινοβουλίου, ότι θα δημιουργήσει ξανά την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Σε αυτό του το όραμα υποδαυλίζεται από τον γκρίζο λύκο Μπαχτσελί, από τον εγωισμό του να αποδείξει ότι είναι ανώτερος του Κεμάλ
Ωστόσο τα πράγματα δεν εξελίσσονται καλά αναφορικά με το τουρκολιβυκό μνημόνιο και την υφαρπαγή της Ελληνικής ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης για τον Τούρκο Πρόεδρο, αφού Αραβικός Σύνδεσμος, ΗΠΑ-Ρωσία-ΟΗΕ-ΕΕ απαιτούν να αποχωρήσουν όλες οι ξένες δυνάμεις και μισθοφόροι από τη Λιβύη, ενώ ο εκλεκτός της Άγκυρας φιλότουρκος μεταβατικός Λίβυος Πρωθυπουργός απώλεσε από το Κοινοβούλιο της χώρας του την ψήφο εμπιστοσύνης
Τα πράγματα πάνε άσχημα για την Τουρκία επίσης στη Συρία, με μια μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επίθεση Σύριων-Ρώσων να είναι θέμα λίγων ημερών, αλλά και στο εσωτερικό της χώρας με την τουρκική λίρα να πέφτει στα τάρταρα, τον πληθωρισμό και την ανεργία να καλπάζουν.
Πρό αυτών των εξελίξεων ο Ερντογάν είναι πολύ πιθανό να θεωρήσει ότι η μόνη του διέξοδος είναι η πρόκληση μείζονος επεισοδίου με την Ελλάδα, προκειμένου τουλάχιστον στη χειρότερη περίπτωση για τον ίδιο να αποσπάσει το τμήμα της Ελληνικής ΑΟΖ ανατολικότερα του 28ου μεσημβρινού, το οποίο ακόμη δεν έχει οριοθετήσει η Ελλάδα
Τέλος εμμένει νοτιανατολικά της Κρήτης να παρενοχλεί το ερευνητικό σκάφος Nautical Geo, υποδηλώνοντας την αδιαλλαξία του, αναφορικά με το εξάμβλωμα της "Γαλάζιας Πατρίδας" και του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου .
