Με την Τουρκία έχουμε διαμετρικά αντίθετες απόψεις επί ιδιαίτερα σημαντικών ζητημάτων, ξεκαθαρίζει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και επισημαίνει ότι αυτό επιβεβαιώθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Αθήνα.
«Από πλευράς μας επισημάνθηκαν εκ νέου οι τουρκικές ενέργειες οι οποίες αποτελούν βασικό εμπόδιο σε όποια προσπάθεια αποκλιμάκωσης και στο απώτερο μέλλον, εφόσον υπάρχουν οι συνθήκες, σταδιακής ομαλοποίησης της κατάστασης», τονίζει.
«Έθεσα στο τραπέζι επιτακτικά όλα τα ζητήματα τα οποία επηρεάζουν αρνητικά τις σχέσεις μας με την Τουρκία» σημειώνει ο υπουργός σε συνέντευξή του στα «Παραπολιτικά» και προσθέτει πως κυρίως επιβεβαιώθηκε ότι η Ελλάδα παραμένει σταθερή στις θέσεις της οι οποίες εδράζονται στο Διεθνές Δίκαιο.
«Αποδείχθηκε για μία ακόμα φορά πως και στη γειτονική μας χώρα γνωρίζουν πλέον πολύ καλά, μετά την επίσκεψή μου στην 'Αγκυρα, τις θέσεις μας και τις “κόκκινες γραμμές” μας και ότι στέλνουμε τα απαραίτητα σε κάθε περίπτωση μηνύματα στην άλλη πλευρά, ώστε να μην υπάρχει η οποιαδήποτε παρανόηση», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά και τονίζει πως ακόμη και αν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με την Τουρκία οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς.
«Εκτιμώ επίσης ότι στην Τουρκία αντιλαμβάνονται σήμερα ότι η Ελλάδα, με αυτοπεποίθηση και με ενεργή εξωτερική πολιτική, έχει αναβαθμισμένο ρόλο στην ευρύτερη περιοχή, όπως αποδεικνύεται από τις συνεργασίες μας και τις συμμαχίες μας. Ένας ρόλος που δεν περιορίζεται στο πλαίσιο της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, αλλά εκτείνεται πέραν αυτών».
Ο κ. Δένδιας επισημαίνει ότι με τον κ. Τσαβούσογλου δεν έκρυψαν ποτέ ότι διατηρούν φιλικές σχέσεις, όμως «δεν πρέπει να συγχέουμε το υπηρεσιακό με το προσωπικό, αλλά ούτε βεβαίως να έχουμε την αυταπάτη ότι μία καλή προσωπική σχέση μπορεί από μόνη της να βοηθήσει στη μείωση των εντάσεων».
Προσθέτει δε πως κατά την επίσκεψη υπήρξαν ορισμένα απτά αποτελέσματα, όπως η αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών εμβολιασμού, ενώ εγκρίθηκε ένας κατάλογος προγραμμάτων οικονομικής συνεργασίας. Ακόμη, η τουρκική πλευρά άκουσε τις ανησυχίες της Ελλάδας όσον αφορά τον υπό κατασκευή σταθμό πυρηνικής ενέργειας στο Ακουγιού.
Κατά την συνάντηση που είχε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον κ. Τσαβούσογλου συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί συνάντηση σε επίπεδο κορυφής, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, συνάντηση που «εντάσσεται στο πλαίσιο διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών».
Ο κ. Δένδιας υπενθυμίζει ότι η θέση της Ελλάδας όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας είναι υπέρ μιας διττής προσέγγισης και τονίζει πως η Ελλάδα είναι πλέον από τις λίγες χώρες που τάσσεται υπέρ της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, με τη γνωστή αιρεσιμότητα.
«Από τη μια πλευρά είμαστε υπέρ μιας θετικής ατζέντας, η οποία, θα πρέπει να είναι σταδιακή, αναλογική και αναστρέψιμη, εφόσον η Τουρκία αποφεύγει την ένταση και την κλιμάκωση. Από την άλλη, εφόσον η Τουρκία επιστρέψει σε προκλητική συμπεριφορά, όπως έκανε μέχρι τον περασμένο Δεκέμβριο, τότε το ενδεχόμενο λήψης περιοριστικών μέτρων πρέπει να παραμείνει στο τραπέζι».
Αναφορικά με τις διερευνητικές, ο κ. Δένδιας σημειώνει πως ο Τούρκος ομόλογός του δεσμεύθηκε ότι θα προτείνει ημερομηνίες για την σύγκληση του 63ου γύρου των διερευνητικών επαφών, οι οποίες θα λάβουν χώρα στην Τουρκία και ξεκαθαρίζει πως αυτές γίνονται σε υπηρεσιακό επίπεδο και είναι άτυπες.
Ο κ. Δένδιας επισημαίνει πως ο εξοπλισμός της Τουρκίας με συστήματα, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε επιθετικές ενέργειες και που μπορούν να ανατρέψουν την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο, αποτελεί πηγή ανησυχίας τόσο για την Ελλάδα, όσο και για το σύνολο των λοιπών χωρών της περιοχής.
«Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα ενισχύει την συνεργασία της με πλείστες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου, οι οποίες εκφράζουν τις ίδιες ανησυχίες για τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας», σημειώνει αλλά προσθέτει πως οι συμμαχίες της Ελλάδας δεν στρέφονται εναντίον κανενός.
Υπενθυμίζει ακόμη πως ήταν ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών που μετέβη στο Ισραήλ και στα Παλαιστινιακά εδάφη, πριν ακόμη επιτευχθεί η κατάπαυση του πυρός, ενέργεια που «έτυχε ιδιαίτερα θερμής αποδοχής τόσο από τις χώρες της περιοχής, όσο και από τις Ευρωπαϊκές χώρες».
«Η Ελλάδα, πλέον, δεν είναι απλώς παρατηρητής. Είναι “παίκτης” και διαμορφώνει τις εξελίξεις, χωρίς όμως να επιθυμεί να τις επιβάλλει ή να έχει βλέψεις κατά άλλων χωρών. Αντιθέτως, στόχος μας είναι να αποτελέσουμε γέφυρα φιλίας και συνεργασίας μεταξύ της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου με την Ευρώπη».
Ερωτηθείς σχετικά με την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Αιγαίο και στο Κρητικό Πέλαγος στα 12 ναυτικά μίλια, ξεκαθαρίζει πως είναι αναφαίρετο δικαίωμα «όποτε το κρίνει σκόπιμο για την προώθηση των συμφερόντων της» και υπενθυμίζει πως έχει ήδη ξεκινήσει η σχετική τεχνική εργασία για ορισμένες περιοχές.
Αναφέρει ακόμη πως οι αρμόδιες υπηρεσίες Ελλάδας και Αλβανίας βρίσκονται σε απευθείας συνεννόηση για την σύνταξη του συνυποσχετικού για προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης.
Σχετικά με την αναθεωρημένη συμφωνία Διμερούς Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας και ΗΠΑ αναφέρει πως «ευελπιστούμε ότι θα υπογραφεί στο τέλος του καλοκαιριού, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την πορεία των διαπραγματεύσεων» και προσθέτει πως «ιδανικά θα μπορούσε να συνδυαστεί με μια επίσκεψη του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών κ. Μπλίνκεν στην Αθήνα».
«Η υπογραφή της συμφωνίας θα αποτελέσει επιστέγασμα της ήδη εξαιρετικής σχέσης που είχε αναπτυχθεί μεταξύ των δύο χωρών με την προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση και η οποία συνεχίζεται και με την παρούσα».
Τέλος ερωτηθείς σχετικά με την ψήφιση των συμφωνιών με τη Βόρεια Μακεδονία, ο κ. Δένδιας σημειώνει οι εν λόγω συμφωνίες έχουν κατατεθεί στην Βουλή τον περασμένο Σεπτέμβριο και το υπουργείο Εξωτερικών έχει ολοκληρώσει όλες τις απαραίτητες ενέργειες, ενώ υπενθυμίζει ότι λόγω της πανδημίας υπήρχαν και εξακολουθούν να υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα στην κοινοβουλευτική διαδικασία.